ខាវ៉ាន់ (ភាសាអង់គ្លេស៖ Kaavan, ភាសាឌរឌូ៖ کاون‎) គឺជាដំរីអាស៊ីមួយក្បាលដែលត្រូវបានគេធ្លាប់ស្គាល់ថាជា "ដំរីដ៏ឯកោបំផុតនៅលើលោក" បន្ទាប់ពីដៃគូរបស់វាបានស្លាប់នៅក្នុងឆ្នាំ២០១២។[] ខាវ៉ាន់ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលស្រីលង្កាប្រគល់ជាទាយជ្ជទានដល់ប្រទេសប៉ាគីស្ថាននៅក្នុងឆ្នាំ១៩៨៥ បន្ទាប់ពីទំនាក់ទំនងវិជ្ជមានរវាងប្រទេសទាំងពីរ។ ខាវ៉ាន់ត្រូវបានដាក់ឱ្យនៅក្នុងសួនសត្វឥស្លាម៉ាបាដរហូតដល់ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ នៅពេលដែលវាបានមកដល់លើទឹកដីប្រទេសកម្ពុជា[] ក្រោមយុទ្ធនាការដោះលែងដំរីខាវ៉ាន់ដែលផ្តួចផ្តើមដោយសកម្មជនសិទ្ធិសត្វទាំងថ្នាក់ជាតិនិងអន្តរជាតិ និងដឹកនាំដោយតារាចម្រៀងអាមេរិកមួយរូបឈ្មោះ ឈឺ (Cher)។[][]

ខាវ៉ាន់
ប្រភេទដំរីអាស៊ី
ភេទឈ្មោល
កើត១៩៨៥
ស្រីលង្កា
រយៈពេលសកម្ម១៩៨៥—២០២០ នៅប៉ាគីស្ថាន
២០២០–បច្ចុប្បន្ន នៅកម្ពុជា

តុលាការកំពូលឥស្លាម៉ាបាដបានកាត់ក្តីឱ្យដោះលែងដំរីខាវ៉ាន់តាំងពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០២០ មកម្លេះ។[]

ជីវប្រវត្តិ

កែប្រែ

ខាវ៉ាន់បានកើតនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៨៥ នៅក្នុងប្រទេសស្រីលង្កា និងនៅអាយុ ១ ឆ្នាំ វាត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់ប្រទេសប៉ាគីស្ថាន។ វាបានស៊ូទ្រាំរយៈពេល ៣៥ឆ្នាំនៃជីវិតរបស់វានៅក្នុងច្រវ៉ាក់នៅសួនសត្វឥស្លាម៉ាបាដ។ ដំរីមួយទៀតឈ្មោះ សាហេលី ត្រូវបានយកទៅសួនសត្វនោះហើយបានក្លាយជាដៃគូរជាមួយខាវ៉ាន់សម្រាប់រយៈពេល ២២ ឆ្នាំរហូតដល់វាបានស្លាប់នៅក្នុងឆ្នាំ២០១២។ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៥ រូបភាព និងវីដេអូនៃការជាប់ច្រវ៉ាក់របស់ខាវ៉ាន់ត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយនៅក្នុងប្រព័ន្ធបណ្តាញអ៊ីនធឺណេត និងបានទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍ពីតារាចម្រៀងដ៏ពេញនិយមជនជាតិអាមេរិចម្នាក់ឈ្មោះ ឈឺ ដែលក្រោយមកបានសម្រេចក្លាយខ្លួនជាអ្នកផ្តួចផ្តើមរកយុត្តិធម៌និងសេរីភាពជូនដំរីខាវ៉ាន់។ នៅក្នុងឆ្នាំ២០២០ តុលាលារកំពូលរបស់ឥស្លាម៉ាបាដបានដាក់ចុះសាលក្រុមឱ្យខាវ៉ាន់មានសេរីភាពឡើងវិញ។ ម្យ៉ាងទៀតនៅក្នុងប្រទេសប៉ាគីស្ថានគឺមិនមានជម្រកសម្រាប់សត្វដំរីនោះទេ។ តុលាការបានអនុញ្ញាតឱ្យអង្គការ Four Paws Organization ផ្លាស់ទីលំនៅដំរីខាវ៉ាន់ទៅកាន់ដែនជម្រងសត្វព្រៃមួយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ នៅក្នុងថ្ងៃទី២៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ ការផ្លាស់ទីលំនៅរបស់ខាវ៉ាន់មកប្រទេសកម្ពុជាក៏ទទួលបានសម្រេចជោគជ័យក្រោយពីវាបានចំណាយពេល ៣៥ ឆ្នាំនៃជីវិតរបស់វារស់នៅដោយទុក្ខវេទនានៅក្នុងសួនសត្វ។[]។ ខាវ៉ាន់ត្រូវបានធ្វើដំណើរតាមយន្តហោះមកប្រទេសកម្ពុជានៅរសៀលថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ នៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិសៀមរាបអង្គរ។ ខាវ៉ាន់បានមកដល់កន្លែងរស់នៅនាយប់នៃថ្ងៃដដែល ដើម្បីផ្សាំនឹងបរិស្ថានជុំវិញ។ ទីតាំងរស់នៅរបស់ខាវ៉ាន់គឺស្ថិតនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃគូលែនព្រហ្មទេព នៅក្នុងស្រុកអន្លង់វែង ខេត្តឧត្តរមានជ័យ ដោយមានដំរីញីចំនួន ៣ ក្បាលមានឈ្មោះដូចជា ឌីផូ អារុណរាប និងសារ៉ៃម៉ៃរស់នៅជាមួយវា ក្រោមការសម្របសម្រួលរបស់អង្គការសង្គ្រោះសត្វព្រៃកម្ពុជា និងក្រសួងបរិស្ថាន។[]

ឯកសារយោង

កែប្រែ
  1. "'ដំរីដ៏ឯកោបំផុតលើលោក' កំពុងតែធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅប្រទេសកម្ពុជា". The Express Tribune (in អង់គ្លេស). 2020-11-30. Retrieved 2020-12-03.
  2. AFP (2020-11-29). "'ដំរីដ៏ឯកោបំផុត'ឈ្មោះខាវ៉ាន់នឹងត្រៀមចាកចេញមករស់នៅលើដែនជម្រកសត្វព្រៃនៃប្រទេសកម្ពុជា". DAWN.COM (in អង់គ្លេស). Retrieved 2020-12-03.
  3. "សេរីភាពឱ្យខាវ៉ាន់". www.thenews.com.pk (in អង់គ្លេស). Retrieved 2020-05-25.<nowiki>
  4. "Pakistan to free elephant Kaavan after campaign by US singer Cher". www.aljazeera.com. Retrieved 2020-05-24.
  5. Ebrahim, Zofeen T. (2020-08-12). "Release of Kaavan the elephant reignites zoo debate in Pakistan". DAWN.COM (in អង់គ្លេស). Retrieved 2020-12-03.
  6. www.kamranonbike.com
  7. ទីភ្នាក់ងារសារព័ព៌មានកម្ពុជា AKP