គ្វីនីម ពលសេនា
គ្វីនីម ពលសេនា (18 វិច្ឆិកា 1915 - 1 មេសា 1963) គឺជារដ្ឋមន្ត្រីឆ្វេងនិយម និងជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសនៃ ព្រះរាជាណាចក្រឡាវ ពីឆ្នាំ 1962 ដល់ឆ្នាំ 1963 ក្រោមការដឹកនាំរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី សុវណ្ណភូមា ។
ជីវិតដំបូង
កែប្រែផុលសេនា កើតនៅថ្ងៃទី១៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩១៥ នៅទីក្រុង ប៉ាកសេ ចំប៉ាសាក់ ពីឪពុកពាណិជ្ជករ ជនជាតិចិន និងម្តាយជា ជនជាតិឡាវ ។ [១] កាលនៅវ័យជំទង់ ផុលសេនា រស់នៅក្នុងផ្ទះរបស់ សុវណ្ណភូមា ហើយត្រូវបានគេទទួលយកជាកូនចិញ្ចឹមនៃគ្រួសាររបស់ពួកគេ។ ដោយមានការជួយជ្រោមជ្រែងពីព្រះអង្គម្ចាស់ សុវណ្ណភូមា នោះ ផុលសេនា បានបម្រើការងាររដ្ឋបាលថ្នាក់ខ្ពស់ផ្សេងៗក្នុងរដ្ឋាភិបាល ជាពិសេសជាមន្ត្រីស្រុកប៉ាកសេ ពីឆ្នាំ ១៩៤៩ ដល់ ១៩៥២ ហើយបន្ទាប់មកជាអភិបាលស្រុក ណាម នួញ ។ [២]
ជីវិតនៅក្នុងនយោបាយ
កែប្រែបន្ទាប់ពីរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ 1960 រដ្ឋាភិបាលចម្រុះត្រូវបានបង្កើតឡើងរវាងពួកអព្យាក្រឹត កុម្មុយនិស្ត និងពួកស្តាំនិយមនៅថ្ងៃទី 18 ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ 1960 ។ នៅថ្ងៃទី ៨ ខែធ្នូ សុវណ្ណភូមា បានដក លោក គង់ ឡី ចេញពីការបញ្ជារបស់គាត់ ប៉ុន្តែនៅថ្ងៃបន្ទាប់ គង់ ឡី បានទម្លាក់ សុវណ្ណភូមា (ដែលជិះយន្តហោះមក ភ្នំពេញ ជាមួយព្រះអង្គម្ចាស់ ប៊ុន អ៊ុម និងរដ្ឋមន្ត្រីផ្សេងទៀត) ហើយ ផុល សេនា ដែលជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ត្រូវបានតែងតាំងជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។ មិនត្រូវបានគេទទួលស្គាល់។ ប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយមក ភូមីបានយកក្រុង វៀងចន្ទន៍ ហើយបានដំឡើង ប៊ុន អ៊ុម ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។ បន្ទាប់ពីការចរចាអស់រយៈពេលជាងមួយឆ្នាំ រដ្ឋាភិបាលចម្រុះមួយត្រូវបានបង្កើតឡើងក្រោមការដឹកនាំរបស់ភូមា។
ផុលសេនា ដែលបម្រើការជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃក្នុងរដ្ឋាភិបាលរយៈពេលបីសប្តាហ៍បានក្លាយជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មាននៅក្នុងខែសីហា។ បន្ទាប់មកពីឆ្នាំ 1962 ដល់ឆ្នាំ 1963 លោកបានបម្រើការជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសនៅក្រោមរដ្ឋាភិបាលចម្រុះរបស់សុវណ្ណភូមា។
ការធ្វើឃាត
កែប្រែនៅថ្ងៃទី 3 ខែមេសា ឆ្នាំ 1963 ផុលសេនា បានត្រឡប់មកផ្ទះវិញពីពិធីជប់លៀងនៅឯគេហដ្ឋានរបស់ព្រះមហាក្សត្រនៅទីក្រុងវៀងច័ន្ទន៍។ ផុលសេនា និងភរិយាបានមកដល់ផ្ទះវីឡាដែលទើបនឹងជួសជុលថ្មីរបស់ពួកគេ។ ពេលប្តីប្រពន្ធចេញពីឡាន គាត់បានឡើងជណ្តើរ ហើយទាហានម្នាក់ដែលត្រូវបានចាត់តាំងឱ្យការពារផ្ទះវីឡារបស់គាត់ គឺកងអង្គរក្ស ជី សុង បានបោះជំហានទៅមុខ ហើយបានបាញ់ចេញពីកាំភ្លើងយន្តរបស់គាត់ដែលសម្លាប់គាត់ និងធ្វើឱ្យប្រពន្ធរបស់គាត់រងរបួសយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។ ជើងទាំងពីរ។ [៣] នៅក្នុងការសារភាពរបស់គាត់ ឃាតករបស់ ផុលសេនា ឈ្មោះ សង បានចោទប្រកាន់ រូបលោកពីបទព្យាយាមផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល និងសូកប៉ាន់មន្រ្តីអព្យាក្រិត្យ ឱ្យចុះចាញ់ប៉ៈថេតឡាវ ។ ពិធីបុណ្យសពរបស់គាត់បានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី 11 ខែមេសា ឆ្នាំ 1963។
ជីវិតឯកជន
កែប្រែផុលសេនា បានរៀបការជាមួយ ផៃ ប៊ុន ។ [៤] លោកមានកូនយ៉ាងតិច ១១នាក់ ។ ។
ឯកសារយោង
កែប្រែ- ↑ Stieglitz (1990), p. 75
- ↑ Stieglitz (1990), p. 76
- ↑ "Laos Minister Assassinated By Own Guard". The Sydney Morning Herald: pp. 1, 3. 3 April 1963. https://news.google.com.au/newspapers?id=gX1WAAAAIBAJ&sjid=veUDAAAAIBAJ&pg=4486%2C331008.
- ↑ Daily Report, Foreign Radio Broadcasts. https://books.google.com/books?id=IEkMU5ZPUF0C&q=Phayboun+quinim&pg=RA19-PA5.