គ្វីនីម ពលសេនា (18 វិច្ឆិកា 1915 - 1 មេសា 1963) គឺជារដ្ឋមន្ត្រីឆ្វេងនិយម និងជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសនៃ ព្រះរាជាណាចក្រឡាវ ពីឆ្នាំ 1962 ដល់ឆ្នាំ 1963 ក្រោមការដឹកនាំរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី សុវណ្ណភូមា

ជីវិតដំបូង កែប្រែ

ផុលសេនា កើតនៅថ្ងៃទី១៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩១៥ នៅទីក្រុង ប៉ាកសេ ចំប៉ាសាក់ ពីឪពុកពាណិជ្ជករ ជនជាតិចិន និងម្តាយជា ជនជាតិឡាវ[១] កាលនៅវ័យជំទង់ ផុលសេនា រស់នៅក្នុងផ្ទះរបស់ សុវណ្ណភូមា ហើយត្រូវបានគេទទួលយកជាកូនចិញ្ចឹមនៃគ្រួសាររបស់ពួកគេ។ ដោយមានការជួយជ្រោមជ្រែងពីព្រះអង្គម្ចាស់ សុវណ្ណភូមា នោះ ផុលសេនា បានបម្រើការងាររដ្ឋបាលថ្នាក់ខ្ពស់ផ្សេងៗក្នុងរដ្ឋាភិបាល ជាពិសេសជាមន្ត្រីស្រុកប៉ាកសេ ពីឆ្នាំ ១៩៤៩ ដល់ ១៩៥២ ហើយបន្ទាប់មកជាអភិបាលស្រុក ណាម នួញ ។ [២]

ជីវិតនៅក្នុងនយោបាយ កែប្រែ

បន្ទាប់ពីរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ 1960 រដ្ឋាភិបាលចម្រុះត្រូវបានបង្កើតឡើងរវាងពួកអព្យាក្រឹត កុម្មុយនិស្ត និងពួកស្តាំនិយមនៅថ្ងៃទី 18 ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ 1960 ។ នៅថ្ងៃទី ៨ ខែធ្នូ សុវណ្ណភូមា បានដក លោក គង់ ឡី ចេញពីការបញ្ជារបស់គាត់ ប៉ុន្តែនៅថ្ងៃបន្ទាប់ គង់ ឡី បានទម្លាក់ សុវណ្ណភូមា (ដែលជិះយន្តហោះមក ភ្នំពេញ ជាមួយព្រះអង្គម្ចាស់ ប៊ុន អ៊ុម និងរដ្ឋមន្ត្រីផ្សេងទៀត) ហើយ ផុល សេនា ដែលជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ត្រូវបានតែងតាំងជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។ មិន​ត្រូវ​បាន​គេ​ទទួល​ស្គាល់។ ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​ក្រោយ​មក ភូមី​បាន​យក​ក្រុង ​វៀងចន្ទន៍ ហើយ​បាន​ដំឡើង ​ប៊ុន អ៊ុម ជា​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី។ បន្ទាប់ពីការចរចាអស់រយៈពេលជាងមួយឆ្នាំ រដ្ឋាភិបាលចម្រុះមួយត្រូវបានបង្កើតឡើងក្រោមការដឹកនាំរបស់ភូមា។

ផុលសេនា ដែលបម្រើការជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃក្នុងរដ្ឋាភិបាលរយៈពេលបីសប្តាហ៍បានក្លាយជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មាននៅក្នុងខែសីហា។ បន្ទាប់មកពីឆ្នាំ 1962 ដល់ឆ្នាំ 1963 លោកបានបម្រើការជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសនៅក្រោមរដ្ឋាភិបាលចម្រុះរបស់សុវណ្ណភូមា។

ការធ្វើឃាត កែប្រែ

នៅថ្ងៃទី 3 ខែមេសា ឆ្នាំ 1963 ផុលសេនា បានត្រឡប់មកផ្ទះវិញពីពិធីជប់លៀងនៅឯគេហដ្ឋានរបស់ព្រះមហាក្សត្រនៅទីក្រុងវៀងច័ន្ទន៍។ ផុលសេនា និង​ភរិយា​បាន​មក​ដល់​ផ្ទះ​វីឡា​ដែល​ទើប​នឹង​ជួសជុល​ថ្មី​របស់​ពួក​គេ។ ពេលប្តីប្រពន្ធចេញពីឡាន គាត់បានឡើងជណ្តើរ ហើយទាហានម្នាក់ដែលត្រូវបានចាត់តាំងឱ្យការពារផ្ទះវីឡារបស់គាត់ គឺកងអង្គរក្ស ជី សុង បានបោះជំហានទៅមុខ ហើយបានបាញ់ចេញពីកាំភ្លើងយន្តរបស់គាត់ដែលសម្លាប់គាត់ និងធ្វើឱ្យប្រពន្ធរបស់គាត់រងរបួសយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។ ជើងទាំងពីរ។ [៣] នៅក្នុងការសារភាពរបស់គាត់ ឃាតករបស់ ផុលសេនា ឈ្មោះ សង បានចោទប្រកាន់ រូបលោកពីបទព្យាយាមផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល និងសូកប៉ាន់មន្រ្តីអព្យាក្រិត្យ ឱ្យចុះចាញ់ប៉ៈថេតឡាវ ។ ពិធីបុណ្យសពរបស់គាត់បានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី 11 ខែមេសា ឆ្នាំ 1963។

ជីវិត​ឯកជន កែប្រែ

ផុលសេនា បានរៀបការជាមួយ ផៃ ប៊ុន ។ [៤] លោកមានកូនយ៉ាងតិច ១១នាក់ ។ ។

ឯកសារយោង កែប្រែ

  1. Stieglitz (1990), p. 75
  2. Stieglitz (1990), p. 76
  3. "Laos Minister Assassinated By Own Guard". The Sydney Morning Herald: pp. 1, 3. 3 April 1963. https://news.google.com.au/newspapers?id=gX1WAAAAIBAJ&sjid=veUDAAAAIBAJ&pg=4486%2C331008. 
  4. Daily Report, Foreign Radio Broadcasts. https://books.google.com/books?id=IEkMU5ZPUF0C&q=Phayboun+quinim&pg=RA19-PA5.