ជីងហុង ឬ ជៀងរុង ឬ ឈៀងរុង ( ភាសាចិន : 景|洪  ; តៃលឺ :ᨩ᩠ᨿᨦᩁᩩ᩵ᨦ  ; ថៃ: เชียงรุ่ง , ត្រូវបញ្ចេញសំឡេង [t͡ɕʰīa̯ŋ rûŋ] ; លាវ: ຊຽງຮຸ່ງ ) គឺជាទីក្រុងមួយនៅក្នុង និងជាកន្លែងអាសនៈនៃខេត្តស្វយ័តសិបសងបានណាដាយ នៅភាគខាងត្បូងនៃខេត្តយូណាន របស់ប្រទេសចិន និង រាជធានី​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នៃ​អតីត​រាជាណាចក្រតៃ ​នៃសិបសងបានណា ​។

ជីងហុង
景洪市 · ᦋᦵᧂᦣᦳᧂᧈ
เชียงรุ่ง · ຊຽງຮຸ່ງ
ទីក្រុងកម្រិតខេត្ត
ទីតាំងនៃទីក្រុងជីងហុង (ពណ៌ផ្កាឈូក) ក្នុងខេត្តស្វយ័តសិបសងបានណា (ពណ៌លឿង) និង ខេត្តយូណាន
ទីតាំងនៃទីក្រុងជីងហុង (ពណ៌ផ្កាឈូក) ក្នុងខេត្តស្វយ័តសិបសងបានណា (ពណ៌លឿង) និង ខេត្តយូណាន
ប្រទេសសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន
ខេត្តយូណាន
ខេត្តស្វយ័តសិបសងបានណា
GB/T 2260 CODE[១]៥៣២៨០១
ផ្ទៃក្រឡា
 • ទីក្រុងកម្រិតខេត្ត៧១៣៣ គម2 (២៧៥៤ ម៉ាយ ការ)
រយៈកំពស់៥៥៨ m (១៨៣១ ft)
ប្រជាជន (2010)[២]
 • ទីក្រុងកម្រិតខេត្ត៥១៩៩៣៥
 • សន្ទភាព៧៣/km2 (១៩០/sq mi)
 • Urban២០៥០០០
Postal code666100[៣]
ក្រមផ្ទៃដាល0691[៣]
គេហទំព័រjhs.gov.cn
1Yunnan Statistics Bureau [១]
2Xishuangbanna Gov. [២]
3Yunnan Portal [៣]

ប្រវត្តិសាស្ត្រ កែប្រែ

ទីក្រុងនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងជាជៀងរុង (ជេលី) ដោយស្តេចតៃគឺពញាចឿង ក្នុងឆ្នាំ១១៨០ ។

ព្រះរាជាណាចក្រជៀងរុង (សិបសងបានណា) កែប្រែ

ក្នុងកំឡុងរាជវង្សម៉ុងហ្គោលយាននៅក្នុងប្រទេសចិន នគរតៃនៃសិបសងបានណាបានចាប់ផ្តើមទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទ្ធ និងយូរអង្វែងជាមួយឡានណា ដែលជានគរតៃប្រវត្តិសាស្ត្រមួយទៀតដែលស្ថិតនៅភាគខាងត្បូង។ ក្នុង​ឆ្នាំ​១២៩៦ រាជធានីឈៀងម៉ៃ ​របស់​ប្រទេស​ឡានណាត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយមុាំងរ៉ាយ ដែល​មាន​ជីតា​ខាង​មាតា​របស់​ព្រះអង្គ​គឺ​ព្រះបាទ​រុងកែនជាយ ( ថៃ: รุ่งแก่นชาย ) នៃ ជីងហុង (ឧ.សិបសងបានណា) ។

រាជាណាចក្រសិបសងបានណា និង ឡានណា បានរក្សាទំនាក់ទំនងតាមរយៈការធ្វើចំណាកស្រុក និងអន្តរាពាហ៍ពិពាហ៍។

នៅឆ្នាំ១៤០១ អ្នកគ្រប់គ្រងសិបសងបានណា ពួកតៃ ពួកតូ ពួកសេ ពួកដា ពួកសាម (ភីងអ៊ីញ: Dao Xianda) បានវាយប្រហារតំបន់តៃ តូចមួយនៅភាគខាងជើងដែលមិនស្គាល់ថាវៃយ័ន [៤] ស្មើនឹង ជីងគូ សម័យទំនើប) ។ រដ្ឋបាលមិង បានព្យាយាមសងសឹក ប៉ុន្តែបានទទួលយកការឆ្លើយតបការទូតយ៉ាងប្រយ័ត្នប្រយែង ហើយ ពួកតូ ពួកសេ ពួកដា ពួកសាម បានដកទ័ពចេញ។ ប្រហែល​ជា​សម័យ​នោះ​រាជាណាចក្រសិបសងបានណាចាប់ផ្ដើមឧទ្ទិសដល់​មិង។

នៅឆ្នាំ១៤០៥ សិបសងបានណាតៃបានវាយលុកឈៀងម៉ៃ រួមនឹងកងទ័ពចិនមិង។

នៅឆ្នាំ១៤២១ ជនជាតិចិនបានព្យាយាមបំបែកនៅសិបសងបានណាដោយគាំទ្ររដ្ឋបាលជាច្រើនក្នុងអំឡុងពេលនៃជម្លោះស៊ីវិល ប៉ុន្តែផែនការរបស់ពួកគេមិនបានជោគជ័យ។

ឆ្នាំ១៤៤៨ បានឃើញការបរាជ័យរបស់ម៉ុងម៉ៅ ដែលជារដ្ឋតៃនៅភាគខាងកើតភូមា ដោយការរួមបញ្ចូលគ្នារវាងចិន សិបសងបានណា និងកងកម្លាំងសម្ព័ន្ធមិត្តបានរួបរួមគ្នាក្រោមពួកមីង។

នៅទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៤៥០ ការតស៊ូមួយទៀតដើម្បីស្នងរាជ្យបានកើតមានឡើងនៅសិបសងបានណា ដោយមានបក្សពួកមួយគាំទ្រដោយជៀងតុង និងមួយទៀតដោយជៀងម៉ៃ ។ ទោះ​បី​ជា​បក្ស​កេង​តុង ឬ ជៀងតុង ទទួលបានជ័យជម្នះក៏ដោយ ក៏​ជម្លោះ​ចាប់​ផ្តើម​កើត​មាន​រដ្ឋ​នោះ​មិន​យូរ​ប៉ុន្មាន។

រដ្ឋតោនគូ ភូមាបានក្រោកឡើងក្នុងទស្សវត្សរ៍ឆ្នាំ១៥៣០ ដើម្បីកំទេចឈៀងម៉ៃ ហើយឥទ្ធិពលរបស់វាក៏បានពង្រីកដល់កេងតុង និងស៊ីបសុងបញ្ញា ដែលដូចជានគរតៃផ្សេងទៀតបានចាប់ផ្ដើមទទួលសួយសារអាករ។

ឯកសារយោង កែប្រែ

  1. "中华人民共和国国家统计局 >> 行政区划代码". Archived from the original on 2009-02-21. Retrieved 2009-01-29. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  2. "According to 2010 China National Census". Archived from the original on 2012-03-25. Retrieved 2011-06-08. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  3. ៣,០ ៣,១ Area Code and Postal Code in Yunnan Province Archived 2007-11-07 at the វេយប៊ែខ ម៉ាស៊ីន.
  4. Wade, Geoff. "Wei-yuan (威遠): Southeast Asia in the Ming Shi-lu: an open access resource". Asia Research Institute and the Singapore E-Press, National University of Singapore. Retrieved 2017-03-25.