ប្រាជ្ញ ឈួន
ប្រាជ្ញ ឈួន | |||
---|---|---|---|
[[ឯកសា|thumb|400px|រូបភាពព្រឹទ្ធាចារ្យវោហោ ប្រាជ្ញ ឈួន]] | |||
ជីវប្រវត្តិសង្ខេប | |||
នាមពេញ | ប្រាជ្ញ ឈួន | ||
រហស្សនាម | ព្រឹទ្ធាចារ្យភិរម្យវោហោ | ||
សញ្ជាតិ | កម្ពុជា | ||
អាជីព |
| ||
ជំនាញ | ចាប៉ីដងវែង | ||
ថ្ងៃខែឆ្នាំកំណើត | មានអ្នកសារព័ត៌មានបានចុះផ្សាយថាគាត់ កើតនៅខែតុលា ឆ្នាំ1936 | 10 កញ្ញា 1936 ||
ថ្ងៃទទួលមរណភាព | 17 វិច្ឆិកា 2018 | ||
ទទួលមរណភាពដោយសារ |
| ||
ស្រុកកំណើត | ភូមិត្រពាំងកក់ បច្ចុប្បន្នភូមិនេះស្ថិតនៅក្នុងឃុំអង្គកែវ តែ ភូមិសម៉ ត្រូវបានបែងចែកជា២ មាន ភូមិសម៉លើ និង ភូមិសម៉ក្រោម ស្ថិតនៅ ឃុំខ្វាវ ស្រុកទ្រាំង ខេត្តតាកែវ | ||
ឪពុក | ប្រាជ្ញ អូន | ||
ម្តាយ | ជ្រឹង ភា | ||
បងប្អូន
ចំនួន ៦ នាក់ គឺ ប្រុស ៥ ស្រី ១
| |||
ភរិយា | កៅ ព្រីង | ||
បុត្រ | ៥នាក់
| ||
ព្រឹទ្ធាចារ្យចាប៉ីដងវែងជំនាន់មុខ | |||
| |||
អ្នកចាប៉ីដងវែងជំនាន់ក្រោយ | |||
| |||
ដៃគូ |
ប្រវត្តិ
កែប្រែលោកតាព្រឹទ្ធាចារ្យ ភិរម្យវោហារ ប្រាជ្ញ ឈួនចាប់កំណើតនៅខែតុលាឆ្នាំ១៩៣៦ ជាកូនពៅក្នុងគ្រួសារកសិករ ដែលមានកូនប្រាំមួយនាក់នៅភូមិត្រពាំងកក់ ឃុំខ្វាវ ស្រុកទ្រាំង ខេត្តតាកែវ។ លោកតា បានចាប់ផ្តើមរៀនចាប៉ីនៅអាយុ ៩ឆ្នាំពីឪពុកមារខាងឪពុកម្នាក់ឈ្មោះប៉ែត ឌុប ហៅចង្កូមប្រាំបី។ លោកតា ជាកូនសិស្សរបស់លោកសង្ឃព្រះនាមអេតសែនក្នុងវត្តប្រមរ។ ព្រះសង្ឃបានបង្ហាត់បង្រៀនបាលី ចម្រៀង កំណាព្យ និងរឿងនិទានអក្សរសិល្ប៍ផ្សេងៗដល់រូបលោកដែលជាហេតុធ្វើឲ្យលោកសម្បូរវោហារ និងចេះដឹងផ្នែកអក្សរសាស្ដ្របានច្រើន។ ក្រោយពីរៀនចេះវិជ្ជាដេញចាប៉ីដងវែងហើយ ទស្សនិកជនដំបូងរបស់លោកគឺអ្នករួមស្រុកទាំងឡាយ។ លោកតា ប្រាជ្ញ ឈួន ជាអ្នកចម្រៀងចាប៉ីដែលមានសំឡេងធំមូលក្រអួនប្រកបដោយទឹកដមនិងភាពប៉ិនប្រសព្វ។
ប្រវត្តិតស៊ូ និងដើមចមក្លាយជាអ្នកលេងចាប៉ី ៖
កែប្រែលោកមានចំណូលចិត្តផ្នែកលេងចាប៉ីដងវែងតាំងពីកុមារភាព ខុសពីបងប្រុសទាំង៤ បានក្លាយជាទាហាន និងបងស្រីម្នាក់ទៀត ធ្វើស្រែចម្ការ។ នៅអាយុ៩ឆ្នាំ ឪពុកមាររបស់លោកឈ្មោះ ប៉ែត ឌុប ហៅចង្កូមប្រាំបី បានបង្ហាត់បង្រៀនជំនាញនេះ ព្រមទាំងបង្រៀនបាលី ចម្រៀង កំណាព្យ និងរឿងនិទានអក្សរសិល្ប៍ផ្សេងៗ ជាហេតុធ្វើឲ្យលោកកាន់តែពូកែវោហាស័ព្ទ និងចេះដឹងផ្នែកអក្សរសាស្ត្របានច្រើន។ ចម្រៀងរបស់លោក ច្រើនរៀបរាប់ពីច្បាប់ស្រី ច្បាប់ក្រមង៉ុយ មានជាកំប្លែងខ្លះ ហើយភាគច្រើនបង្កប់ន័យអប់រំ។ លើសពីនេះ លោកអាចតែងបទចម្រៀង ច្រៀងភ្លាមៗ ស្របពេលកំពុងលេងចាប៉ី ហើយឃ្លាឃ្លោងវិញ មានចំណាប់ជួនល្អណាស់។ នៅឆ្នាំ ១៩៦២ លោកបានចូលការប្រលងប្រជែងជ្រើសរើសអ្នកចេះដឹង ផ្នែកចាប៉ីដងវែង របស់វិទ្យុជាតិ ដោយទទួលចំណាត់ថ្នាក់លេខ១ ។ ក្រោយមក កេរ្តិ៍ឈ្មោះលោក ចាប់ផ្ដើមល្បីល្បាញពេញប្រទេស ដោយលោកត្រូវបានគេអញ្ជើញទៅក្រៅប្រទេសដូចជា អាមេរិក បារាំង សិង្ហបុរីជាដើម។
ស្ថានភាពគ្រួសារ
កែប្រែមានកូនប្រុសចំនួន៥នាក់ ក្នុងនោះមាន៣នាក់រស់នៅជាមួយលោក ប៉ុន្តែលោកតា ប្រាជ្ញ ឈួន មិនបានបង្រៀនចាប៉ីដល់កូនៗឲ្យបន្តតំណែងឡើយ។ ជាច្រើនទសវត្សរ៍មកហើយដែលលោកតាប្រាជ្ញ ឈួនមានកេរ្តិ៍ឈ្មោះល្បីល្បាញក្នុងអាជីពអ្នកច្រៀងចាប៉ី។ ទោះបីជាសព្វថ្ងៃលោកបានសម្រាកពីការច្រៀងហើយសុខភាពរបស់លោកក៏ចុះទ្រុឌទ្រោម ប៉ុន្តែឈ្មោះរបស់លោកនៅតែនៅជាប់លើទំព័រប្រវត្តិសាស្រ្តសិល្បៈភ្លេងខ្មែរដដែល។ ក្នុងទឹកមុខញញឹមញញែម លោកប្រាជ្ញ ឈួន បានបង្ហាញការស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្តៅដល់អ្នកយកព័ត៌មានវីអូអេ ដោយសំនៀងចាប៉ីអមនឹងការច្រៀងឥតព្រៀងទុក។ អង្គុយនៅលើគ្រែធ្វើពីឈើមួយនៅក្នុងភូមិត្រពាំងកក់ ខេត្តតាកែវ លោកប្រាជ្ញ ឈួនយកដៃដ៏ជ្រីវជ្រួញរបស់គាត់ខាងឆ្វេងចាប់ខ្ទង់ចាប៉ី និងដៃខាងស្តាំកេសខ្សែចាប៉ីដងវែងនិងច្រៀងយ៉ាងស្ទាត់ជំនាញ ដោយមានសំឡេងញ័របន្តិចៗ។នេះគឺជាចម្រៀងដែលមិនបានគ្រោងទុក ក៏ប៉ុន្តែលោកប្រាជ្ញ ឈួនបានចាប់យកពាក្យមកតម្រៀបជាចុងជួនស្ទើរតែងាយស្រួលជាងលើកដុំឥដ្ឋតម្រៀបលើគ្នាទៅទៀត។ ទេពកោសល្យនេះបានចារឹកយ៉ាងច្បាស់ក្នុងអាជីពរបស់លោកជាអ្នកចម្រៀងចាប៉ីរយៈពេលជាង៥០ឆ្នាំ។ ក្នុងអាយុ៧៨ឆ្នាំ លោកប្រាជ្ញឈួនជ្រុះធ្មេញស្ទើរទាំងអស់នៅសល់តែធ្មេញក្រោមពីរបីប៉ុណ្ណោះសម្រាប់ជួយទប់សំឡេង នៅពេលដែលគាត់ច្រៀងម្តងៗ។ គាត់អង្គុយនៅក្នុងខ្ទមស្លឹកហាក់ដូចជារម្ងាប់នូវភាពចាស់ជរារបស់គាត់។ លោកបង្ហាញនូវស្នាមញញឹមមិនឈប់ នៅពេលដេញចាប៉ី ហើយទឹកមុខលោកកាន់តែរីករាយនៅពេលឮសូរសំឡេងទះដៃ បើទោះជាភ្នែកទាំងគូរបស់លោកមិនអាចមើលឃើញក៏ដោយ។«ឥឡូវហ្នឹងវា ទារុណទារា គ្រាំគ្រា ចាស់ហើយ។ ច្រៀងបានប៉ិនហ្នឹងហៅថា គ្រាន់បន្តិច។ ប៉ុន្តែក្រៅពីហ្នឹង អ្នកណាជួលបី បួនប្រាំអី ក៏មិនហ៊ានដែរ។ព្រោះកាលពីមុនសំឡេងក៏ពិរោះដែរ ហើយច្រៀងក៏ជួនដែរ»។លោកប្រាជ្ញ ឈួនចាប់កំណើតនៅខែតុលាឆ្នាំ១៩៣៦(?) ជាកូនពៅក្នុងគ្រួសារកសិករដែលមានកូនប្រាំមួយនាក់នៅភូមិត្រពាំងកក់(?) ឃុំខ្វាវ ស្រុកទ្រាំង ខេត្តតាកែវ។ អ្នកចម្រៀងចាប៉ីវ័យជរានេះពិការភ្នែងទាំងសងខាងតាំងពីអាយុ៥ឆ្នាំដោយសាររោគកញ្ជ្រិល។ ថ្វីថាពិការភ្នែកមែន ប៉ុន្តែលោកនៅអាចបែងចែកពេលថ្ងៃនិងពេលយប់ និងអាចមើលឃើញព្រាលៗនូវវត្ថុដែលនៅជិតនឹងភ្នែកបាន។ លោកប្រាជ្ញ ឈួនមានអាជីពខុសពីបងប្រុសទាំង៤នាក់ដែលធ្វើជាទាហាន និងបងស្រីម្នាក់ទៀតដែលជួយការងារស្រែចម្ការ។ លោកចាប់ផ្តើមរៀនចាប៉ីនៅអាយុ៩ឆ្នាំពីឪពុកមារខាងឪពុកម្នាក់ឈ្មោះប៉ែត ឌុប ហៅចង្កូមប្រាំបី។ «មាជីដូនមួយគាត់ថា ឯងពិការភ្នែកអញ្ចឹង រៀនចាប៉ីឲ្យចេះទៅ ក្រែងលោគ្រាន់បើ។ គាត់ថា អញ្ចឹង។ ដល់រៀនៗទៅ ចេះមែន»។ រីឯខាងវប្បធម៌អក្សរសាស្រ្តវិញ លោកជាកូនសិស្សរបស់លោកសង្ឃព្រះនាមអេតសែនក្នុងវត្តប្រមរ។ ព្រះសង្ឃបានបង្ហាត់បង្រៀនបាលី ចម្រៀង កំណាព្យ និងរឿងនិទានអក្សរសិល្ប៍ផ្សេងៗដល់រូបលោកដែលជាហេតុធ្វើឲ្យលោកសម្បូរវោហារ និងចេះដឹងផ្នែកអក្សរសាស្ដ្របានច្រើន។ ក្រោយពីរៀនចេះវិជ្ជាដេញចាប៉ីដងវែងហើយ ទស្សនិកជនដំបូងរបស់លោកគឺអ្នករួមស្រុកទាំងឡាយ។ លោកប្រាជ្ញ ឈួនគឺជាអ្នកចម្រៀងចាប៉ីដែលមានសំឡេងធំមូលក្រអួនប្រកបដោយទឹកដមនិងភាពប៉ិនប្រសព្វ។ ក្រោយមកនៅឆ្នាំ១៩៦២ លោកបានចូលរួម«ការប្រឡងប្រជែងដើម្បីជ្រើសរើសអ្នកចេះដឹងផ្នែកចាប៉ីដងវែង»របស់វិទ្យុជាតិ ហើយក៏បានឈ្នះការប្រកួតដោយទទួលបានចំណាត់ថ្នាក់លេខ១ក្នុងចំណោមអ្នកចូលរួមទាំង២០នាក់។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក លោកតាក៏ចាប់ផ្តើមច្រៀងដាក់វិទ្យុជាតិនៅឯភ្នំពេញ។ ខ្លឹមសារនៃចម្រៀងគឺត្រូវបានកំណត់ដោយចាងហ្វាងវិទ្យុ ដែលក្នុងនោះច្រើនតែទាក់ទងនឹងប្រវត្តិសាស្រ្ត នយោបាយ និងអ្នកល្បីៗជាច្រើននៅក្នុងសហប្រជាជាតិ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ការច្រៀងចាប៉ីតម្រូវឲ្យអ្នកច្រៀងចេះកំណាព្យ ពាក្យកាព្យ និងពាក្យជួនឲ្យបានច្រើន ហើយចំពោះការដេញចាប៉ីវិញ គឺត្រូវចេះដេញឲ្យស្ទាត់នូវទំនុកចម្រៀងទាំង៧របស់ចាប៉ីដងវែង។ ក៏ដូចជាប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាដទៃទៀតដែរ លោកប្រាជ្ញ ឈួនត្រូវពួកខ្មែរក្រហមជម្លៀសចេញពីភ្នំពេញទៅកាន់ទីជនបទនៅឆ្នាំ១៩៧៥។ ក្រោយមក លោកបានត្រឡប់មកកាន់ស្រុកកំណើតនៅឯខេត្តតាកែវ។ នៅទីនោះ លោកត្រូវធ្វើស្រែរាល់ថ្ងៃ។ លោកទទួលរងការគំរាមសម្លាប់ចោល ប៉ុន្តែសំណាងល្អលោកបានរួចខ្លួនវិញ។ «គេចង់កកេរកករហៅទៅសម្លាប់ដែរ ប៉ុន្តែគេថា អ្នកធំៗគេថា អេ! អាហ្នឹងវាមានចេះបាញ់ឯណាវា! ច្រៀងតែចាប៉ីហ្នឹង! សម្លាប់វានាំតែចង្រៃបដិវត្តយើង! អញ្ចឹងទុកវាទៅ! គង់តែវាងាប់ខ្លួនវាក៏បាន។ គេថាអញ្ចឹង»។ ក្រោយពីកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ឬរបបខ្មែរក្រហមបានដួលរលំទៅនៅថ្ងៃទី៧មករាឆ្នាំ១៩៧៩ លោកប្រាជ្ញ ឈួនបានចាប់ផ្តើមអាជីពជាអ្នកច្រៀងចាប៉ីឡើងវិញ។ លោកបានត្រឡប់មកភ្នំពេញនិងបានច្រៀងនៅកម្មវិធីវិទ្យុជាតិកម្ពុជា។ក្រៅពីនោះ លោកក៏បានទទួលការអញ្ជើញឲ្យទៅច្រៀងក្នុងកម្មវិធីផ្សេងៗទៀតដែរ។ បច្ចុប្បន្នលោកប្រាជ្ញ ឈួនមានកូនចំនួន៥នាក់ ក្នុងនោះមាន៣នាក់ដែលរស់នៅជាមួយគាត់។ មួយជីវិតរបស់លោកកាន់ដងចាប៉ីជាប្រចាំ។ ហើយដោយសារភាពល្បីល្បាញរបស់លោក លោកត្រូវបានគេអញ្ជើញទៅច្រៀងនៅតាមខេត្តនិងរាជធានីមួយចំនួនដូចជាខេត្តរតនគីរី មណ្ឌលគីរី ឧត្តរមានជ័យ និងរាជធានីភ្នំពេញជាដើម។ លើសពីនេះទៅទៀត លោកតាក៏ធ្លាប់ទៅបញ្ចេញសំនៀងនៅឯបរទេសផងដែរ ដូចជានៅសហរដ្ឋអាមេរិក២ដង ប្រទេសបារាំងបាន៣ដង និងទៅប្រទេសសឹង្ហបុរីបានម្តង។ ចម្រៀងរបស់លោកមានជាកំប្លែងខ្លះ ហើយភាគច្រើនគឺផ្តល់ជាការអប់រំ។ លោកចូលចិត្តច្រៀងរៀបរាប់ច្បាប់ស្រី ហើយលោកតាចេះច្រៀងច្បាប់ក្រមង៉ុយដល់ទៅ៤ច្បាប់។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ លោកនៅចេះតែងបទចម្រៀងភ្លាមៗស្របពេលនឹងកំពុងច្រៀងទៀតផង ហើយឃ្លាឃ្លោងក៏ជួនគ្នាបានល្អទៀត។ ប៉ុន្តែគួរឲ្យសោកស្តាយដែលកូនៗទាំងប្រាំរបស់លោកប្រាជ្ញ ឈួន មិនបានរៀនចាប៉ីបន្តតំណែងរបស់លោកទេ។ «ខ្ញុំច្រៀងពិបាកពេក មិនចង់ឲ្យកូនៗចេះ ចុះថ្នាក់ច្រៀង៥ម៉ោងអី នរណាដែលច្រៀង ហើយឈប់តែបន្តិចៗទេ។ ច្រៀងឥតព្រៀងអញ្ចឹងពិបាកណាស់»។ ប៉ុន្តែម្យ៉ាងវិញទៀតភាពមិនសូវទាក់ទាញនៃវិជ្ជាច្រៀងចាប៉ីទំនងដោយសារការរកកម្រៃមិនសូវកាក់កប។ យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកប្រាជ្ញ ឈួនក៏ឆ្លៀតបង្ហាត់បង្រៀនកូនសិស្សបានមួយចំនួនដែរ។ ប៉ុន្តែពួកគេមិនមានថ្វីដៃល្អដូចលោកទេ។ សព្វថ្ងៃ អ្នកចម្រៀងចាប៉ីល្បីល្បាញរូបនេះរស់នៅជាមួយនឹងក្រុមគ្រួសារនិងកូនទាំង៤នាក់របស់គាត់។ ដោយសារវ័យជរា លោកករុំព័ទ្ធដោយរោគាជាច្រើនដូចជាជំងឺបេះដូង និងជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ លោកហាក់ដូចជាទទួលស្គាល់នូវដំណាក់កាលចុងក្រោយនៃជីវិតរបស់ខ្លួន។ «អាយុវែងពេក មិនចូលចិត្តនៅទេ! បើមច្ចុរាជយកទៅក៏អរដែរ ព្រោះនៅធ្វើការឲ្យគេមិនកើតដដែល»។ ពេញមួយជីវិតនៃអាជីពជាអ្នករស់ដោយប្រើសំឡេង លោកប្រាជ្ញ ឈួនបានបន្សល់ទុកនូវកេរដំណែលជាមរតកសំនៀងជាច្រើន។ «កេរតំណែលថតសាយ័នណារា។ គេថតឲ្យហ្នឹង មានច្បាប់ក្រមង៉ុយ៥ច្បាប់ អាចារ្យចុង១ច្បាប់ ហើយសុវណ្ណសាម១ច្បាប់ ពុទ្ធប្រវត្ត១ច្បាប់ រាមកេរ្តិ៍១ច្បាប់។ បើអញ្ចឹងមានតែប៉ុណ្ណឹងទេដែលសេសសល់។ ឥឡូវយូរៗឮសូរអ្នកស្រុកគេចាក់ម្តងដែរ ហើយឥឡូវរ៉ាដ្យូ (វិទ្យុ)គោកធ្លកនោះចាប់ថ្ងៃអាទិត្យ ថ្ងៃសៅរ៍ ថ្ងៃសុក្រ គេចាក់កន្លះៗម៉ោង។ នៅសល់តែប៉ុណ្ណឹងទេ។ តាគ្មានអីនៅសល់ទេ»។ បើទោះជាភាពល្បីរន្ទឺនៃកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់លោកយ៉ាងនេះក្តី ក៏ភាពល្បីល្បាញនេះមិនបានផ្តល់ឱកាសឲ្យលោកប្រាជ្ញ ឈួនឋិតក្នុងជីវិតចុងក្រោយក្នុងភាពជាអ្នកមានបានដូចសិល្បករ សិល្បការិនីបែបបុរាណជាច្រើនទៀតទេ។ ថ្វីបើបែបនេះក្តី ក្តីស្រឡាញ់វិស័យសិល្បៈបានចាក់គ្រឹះយ៉ាងរឹងមាំក្នុងបេះដូងរបស់អ្នកចម្រៀងចាប៉ីជើងចាស់រូបនេះ។ ស្ថិតក្នុងជីវិតចុងក្រោយ លោកប្រាជ្ញ ឈួននៅតែបារម្ភចំពោះអនាគតសិល្បៈចាប៉ីមួយនេះ។ «របស់នេះជារបស់ខ្មែរយើង បើសិនណាជាចៅឯងចេះថែរក្សាទុកអញ្ចឹង កុំឲ្យបាត់បង់ ព្រោះយើងស្តាយរបស់ខ្មែរ។ ហើយក្រៅពីហ្នឹង ល្ខោនបាសាក់ ភ្លេងសម័យអី មិនខ្វះគេគាំទ្រទេ។ ប៉ុន្តែចាប៉ីនេះមិនងាយទេ»[១]។
កុមារភាព
កែប្រែលោកមានចំណូលចិត្តផ្នែកលេងចាប៉ីដងវែងតាំងពីកុមារភាព ខុសពីបងប្រុសទាំង៤ បានក្លាយជាទាហាន និងបងស្រីម្នាក់ទៀត ជាអ្នកចម្ការ។
នៅអាយុ៩ឆ្នាំ ឪពុកមាររបស់លោកឈ្មោះ ប៉ែត ឌុប(ចង្កូមប្រាំបី) បានបង្ហាត់បង្រៀនជំនាញនេះ ព្រមទាំងបង្រៀនបាលី ចម្រៀង កំណាព្យ និងរឿងនិទានអក្សរសិល្ប៍ផ្សេងៗ ជាហេតុធ្វើឲ្យលោកកាន់តែពូកែវោហាស័ព្ទ និងចេះដឹងផ្នែកអក្សរសាស្ត្របានច្រើន។
ស្នាដៃ
កែប្រែ- នៅឆ្នាំ ១៩៦២ លោកបានចូលការប្រលងប្រជែងជ្រើសរើសអ្នកចេះដឹង ផ្នែកចាប៉ីដងវែង របស់វិទ្យុជាតិ ដោយទទួលចំណាត់ថ្នាក់លេខ១ ដែលមានអ្នកចូលរួបប្រឡង ២០រូប។
ចម្រៀងរបស់លោក ច្រើនរៀបរាប់ពី ច្បាប់ស្រី ច្បាប់ក្រមង៉ុយ មានជាកំប្លែងខ្លះ ហើយភាគច្រើនបង្កប់ន័យអប់រំ។ លើសពីនេះ លោកអាចតែងបទចម្រៀង ច្រៀងភ្លាមៗ ស្របពេលកំពុងលេងចាប៉ី ហើយឃ្លាឃ្លោងវិញ មានចំណាប់ជួនល្អណាស់។
- ពេញមួយជីវិតរបស់លោកតា ប្រាជ្ញ ឈួន គាត់បានបន្សល់ទុកនូវមរតកសំនៀងជាច្រើនដូចជា សាយ័នណារា ច្បាប់ក្រមង៉ុយ អាចារ្យចុង រឿងសុវណ្ណសាម ពុទ្ធប្រវត្តិ និងរឿងរាមកេរ្តិ៍ និងមានស្នារដៃជាច្រើនទៀត។
ជរា
កែប្រែមុនអនិច្ចកម្ម លោកតែងមានជំងឺប្រចាំកាយ ខ្សោយអស់កម្លាំង និងពិសាបាយមិនសូវបាននោះទេ។ លោកត្រូវបានក្រុមគ្រួសារបញ្ជូនពីខេត្តតាកែវ មកសង្គ្រោះ និងសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត្រ កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨។
មរណភាព
កែប្រែ- ម៉ម ប៉ុណ្ណារ៉ាយ
- ព្រឹទ្ធភិរម្យវោហាសាស្ត្រ ប្រាជ្ញ ឈួន បានទទួលមរណភាព នៅវេលាម៉ោង១ និង ៣០នាទី រំលងអាធ្រាត្រ ថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨ ដោយរោគាពាធ ក្នុងព្រះជន្ម៨២ឆ្នាំ នៅមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត្រ។
- សពរបស់ព្រឹទ្ធាចារ្យចាប៉ីដងវែង លោកតាភិរម្យវោយោ ប្រាជ្ញ ឈួន ត្រូវបានដឹកពីមន្ទីរពេទ្យមកតម្កល់ធ្វើបុណ្យតាមប្រពៃណី នៅក្នុងសាលាធម្មសភា វត្តបទុមវតី ស្ថិតក្នុង សង្កាត់ចតុមុខ ខណ្ឌដូនពេញ រាជធានីភ្នំពេញ ៕
- ↑ ប្រវត្តិសង្ខេបរបស់លោកតា ប្រាជ្ញ ឈួន ដែលបានសម្ភាសន៍ជាមួយវិទ្យុ VOA Khmer ។