ភាសាចាម្ប៍
ភាសាចាម្ប៍ ឬ ចាម គឺជាភាសាមួយនៃអំបូរភាសាម៉ាឡេ-ប៉ូលីណេស៊ី ដែលត្រូវបាននិយាយដោយជនជាតិចាម្ប៍។ មានជនជាតិចាម្ប៍ប្រមាណ ១០០,០០០ នាក់នៅប្រទេសវៀតណាម និង ២២០,០០០ នាក់នៅប្រទេសកម្ពុជាដែលនិយាយភាសានេះ។ នៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម ប្រជាជនរបស់ប្រទេសនេះខ្លះនិយាយភាសាចាម្ប៍ ដែលប្រជាជនទាំងនោះរស់នៅភូមិភាគអាគ្នេយ៍នៃប្រទេសគឺចាប់ពីឆ្នេរសមុទ្រហ្វានរ៉ាង (Phan Rang) រហូតដល់ពាក់កណ្តាលឆ្នេរហូជីមិញ ( Ho Chi Minh) ចំនែកនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាវិញប្រជាជនដែលនិយាយភាសាចាម្ប៍នេះរស់នៅបណ្តោយបឹងទន្លេមេគង្គគឺនៅក្នុងខេត្តកំពង់ចាម ហើយនៅមានក្រុមតូចៗផ្សេងទៀតដែលនិយាយភាសានេះដែលពួកគេរស់នៅក្នុងប្រទេសថៃនិងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។ ភាសាចាម្ប៍មិនមែនជានិមិត្តសញ្ញារឺលេខនោះឡើយ ភាសានេះគឺមានលក្ខណៈជាធម្មជាតិ ដែលបានសបង្ហាញអោយពីសទ្ទានុក្រមគឺដូចជាពាក្យថា អាមឿ (amoeu) មានន័យថាលោកឪពុកនិងពាក្យថា អ៊ីនឿ មានន័យថា អ្នកម្តាយ រឺដោយការបន្ថែមជាពាក្យរបស់មនុស្ស ដូចជាពាក្យ ដាម (dam)មានន័យថាភេទប្រុស ពាក្យថា ដារ៉ា (dara) មានន័យថាភេទស្រី ហើយនៅមានពាក្យថា តានូវ (Tanov) មានន័យថាភេទប្រុស និងពាក្យថា ប៊ីនៀ (binai) មានន័យថាសត្វចតុបាតញី។ វាមិនមានការបដិសេធចំពោះរឿងនេះនោះទេដោយសារ ពេលវេលាបានចង្អុលដោយចំណែកតូចៗគឺជាដើមហេតុ ដូចជា ស៊ី(shi/Thi)សំរាប់ពេលអនាគត និងសំរាប់ពេលអតីតកាល អ្នកកំណត់ពុំអាចបដិសេធបាន ប៊េក (Bek) សំរាប់ពាក្យទៅតាមលំដាប់លំដោយមានប្រធាន មានកិរិយាសព្ទ និងកម្មបទ ជារបៀបនៃការសរេសរហើយភាសាចាមមានព្យាង្គ ហើយនិងមានឃ្លាត្រឹមត្រូវនៃ ដេវានាហ្គារី (Devanagari)។ ដេវានាហ្គារី (Devanagari) មកពីសត្សវត្តន៍ទី២ម្លោះ។ហើយការសរេសរអក្សរគឺមានទិសដៅពីគឺមានទិសដៅពីសឆ្វេងទៅស្តាំដូចភាសាផ្សេងទៀតដែរ។
ចាម្ប៍ | |
---|---|
ការបញ្ចេញសំឡេង | [cam] |
ដើមកំណើតនៅ | ប្រទេសកម្ពុជា ប្រទេសវៀតណាម ប្រទេសថៃ |
អ្នកនិយាយដើមកំណើត | ៣៩៥,០០០ នាក់ |
អូស្ត្រូណេស៊ី
| |
គ្រាមភាសា |
|
អក្សរចាម្ប៍វៀតណាម អក្សរចាម្ប៍កម្ពុជា អក្សរអារ៉ាប់ (នៅកម្ពុជា) | |
ស្ថានភាពផ្លូវការ | |
ភាសាផ្លូវការនៅក្នុង | none, recognised as a minority language in Cambodia and Vietnam |
កូដភាសា | |
ISO 639-3 | Either: cja – Western Cham cjm – Eastern Cham |
ELP | Eastern Cham |