វត្តចៅចន្ទ វា​ជា​ទីតាំង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ដែល​គេ​បោះបង់ចោល​ដែល​មាន​ទីតាំង​ស្ថិតនៅ​ក្នុង មឿងឆាលៀង ឃុំស្រីសជ្ជនាល័យ។ ស្រុកស្រីសជ្ជនាល័យ ខេត្តសុខោទ័យ

វត្តចៅចន្ទ

កត់ត្រា

កែប្រែ

មិនមានភស្តុតាងនៃការបង្កើតរបស់វាទេ។ ប៉ុន្តែ​ពី​ការ​ប្រើ​ថ្មបាយក្រៀម​ជា​សម្ភារៈ​សំខាន់ គេ​អាច​ប្រៀបធៀប​នឹង​ទីតាំង​សាសនា​របស់​គេ​បាន។ ដូច្នេះហើយ ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ត្រូវបានគេជឿថាបានកសាងឡើងក្នុងសម័យនេះ។

វត្ត​ចៅចន្ទ​លេច​ឡើង​ក្នុង​សំណេរ​របស់​ព្រះរាជា។ ទស្សនាទីក្រុងព្រះរោង របស់ ស្តេចរាមា VI

«​នៅ​ទិស​ដូច​គ្នា​នឹង​វត្ត​មហា​ធាត​មាន​កន្លែង​មួយ ។ ដែល​អ្នក​ភូមិ​ហៅ​វត្ត​ចៅចន្ទ ច្រក​ចូល​ត្រូវ​ឆ្លង​កាត់​ចម្ការ​ចេក​ជា​កម្មសិទ្ធិ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ។ នៅ​ក្នុង​ប្រាសាទ​មាន​ប្រាង្គ​រាង​បួន​ជ្រុង​ទ្រវែង​ដែល​មាន​បាត​៣​វ៉ា​និង​កម្ពស់​ប្រហែល​៦​វ​។​ ពេល​ឃើញ​ដូច្នេះ ខ្ញុំ​លាន់​មាត់​ថា​ជា​ចេតិយ ឬ​ប្រាសាទ​ព្រាហ្មណ៍។ វត្ត​ជា​សាក្សី​ច្បាស់​លាស់។ វា​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​រចនាប័ទ្ម​ដូច​គ្នា​នឹង​វត្តស្រីស្វាយឬវត្ត ព្រះផៃហ្លួង, មឿងសុខោទ័យ ពេល​គាត់​ដើរ​ទៅ​រក​ក្នុង​ចំណោម​គំនរ​ថ្ម និង​ឥដ្ឋ​ដែល​បាក់។ បាន​រក​ឃើញ​ព្រះសិវលិង្គរបស់​ព្រះ​សិវៈ​ដែល​បន្សល់​ទុក​នៅ​ពី​ក្រោយ​មួយ​ដែល​ធ្វើ​ពី​ថ្ម []

ទីតាំងបុរាណ និងវត្ថុបុរាណ

កែប្រែ

សំណង់​សំខាន់​គឺ ​ប្រាង្គ ​ប្រធាន​សិល្បៈ​ខ្មែរ​ធ្វើ​ពី​ថ្មបាយក្រៀម​ធំៗ និង​តុបតែង​ដោយ​បាយអ។ មានក្លោងទ្វារទាំងបួន។ មាន​ច្រក​ចូល​តែ​មួយ​គត់​នៅ​ខាង​កើត ហើយ​នៅ​ខាង​មុខ​មាន​បន្ទប់​សម្រាប់​ដាក់​រូប។ ម្ខាងទៀតជាទ្វារក្លែងក្លាយ។ ​ខាង​លើ​របស់​ប្រាសាទ​មាន​រាង​ដូច​គុម្ពោត ហើយ​តុបតែង​ដោយ​មកុដ។

ក្រោយ​មក​ក្នុង ​សម័យ​សុខោទ័យ ទីសក្ការៈ​នេះ​ត្រូវ​បាន​ប្រែ​ក្លាយ​ជា​ប្រាសាទ​ពុទ្ធសាសនា។ តំបន់ជុំវិញមូលដ្ឋានប្រាសាទត្រូវបានបំពេញ។ ធ្វើ​ឱ្យ​គល់​ឈូក​ក្រឡាប់​លិច​ក្នុង​ដី បន្ទាប់មក ប្រាសាទថ្មបាយក្រៀមមួយត្រូវបានសាងសង់នៅខាងមុខប្រាង្គប្រាសាទ រួមជាមួយនឹងមន្ទាថ្មបាយក្រៀម ដើម្បីតម្កល់ ព្រះអាត្ថារោត នៅផ្នែកខាងជើងនៃប្រាង្គ។ នៅ​ក្នុង​មណ្ឌា​មាន​ចម្លាក់​ថ្មបាយក្រៀម​របស់​ព្រះពុទ្ធ​ឈរ​មួយ​ដៃ​ជាប់​នឹង​ដងខ្លួន []

ក្រោយ​មក នាយកដ្ឋាន​វិចិត្រសិល្បៈ ​បាន​រក​ឃើញ ​ព្រះពុទ្ធ​បដិមា​មួយ​អង្គ ​ធ្វើ​អំពី​ចីវលោ និង​ស្លៀក​ពាក់​ឯកសណ្ឋាន​ព្រះរាជា។ ហើយនៅក្នុងស្រទាប់កាន់តែជ្រៅ វត្ថុបុរាណ ពីសម័យ ទ្វាវតី ត្រូវបានគេរកឃើញ វត្ថុបុរាណហរិបុញ្ជ័យ អង្កាំកញ្ចក់ និងផ្នែកខ្លះនៃគ្រោងឆ្អឹងមនុស្ស []

  1. "วัดเจ้าจันทร์". อุทยานประวัติศาสตร์ ศรีสัชนาลัย สุโขทัย.
  2. "วัดเจ้าจันทร์". กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา.
  3. "ปราสาทวัดเจ้าจันทร์". ศิลปกรรมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้.