វត្តជម្ពូវ័ន្ត
វត្តជម្ពូវ័ន ជាវត្តពុទ្ធសាសនាមួយនៅរាជធានីភ្នំពេញ។
លក្ខណៈភូមិសាស្ត្រ
កែប្រែវត្តជម្ពូវ័នស្ថិតក្នុងភូមិជម្ពូវ័ន សង្កាត់ចោមចៅ ខណ្ឌដង្កោ រាជធានីភ្នំពេញ។ វត្តនេះមានព្រំប្រទល់ខាងកើតទល់វិទ្យាល័យសម្ដេចហ៊ុនសែនជម្ពូវ័ន។ ខាងត្បូងទល់ភូមិព្រៃព្រីងខាងត្បូង ខាងជើងទល់ផ្លូវជាតិលេខ៤។ វត្តនេះមានទំហំបណ្ដោយ ២០០ម៉ែត្រ ទទឹង ១៩៥ម៉ែត្រ។ ឈ្មោះដើមរបស់វត្តគឺ វត្តអង្គតារាជ ឈ្មោះផ្លូវការ វត្តជម្ពូវ័ន បានកសាងឡើងក្នុងឆ្នាំ ១៩០២។ ទីនេះកាលដើមឡើយជាទួលអង្គមួយ។ ទួលនេះជាទួលរបស់លោកតារាជ។ ទួលនេះសំបូរដោយដើមព្រីង គឺជាព្រៃព្រីងសុទ្ធតែម្ដង។
អំពីឈ្មោះ
កែប្រែទីនេះគឺជាទួលអង្គរបស់លោកតារាជ។ ក្នុងគោលបំណងរក្សាលក្ខណៈភូមិសាស្រ្ត និងជាកិច្ចលើកទឹកចិត្តចំពោះម្ចាស់ដីផង គេបានដាក់ឈ្មោះវត្តនេះថា វត្តអង្គតារាជ។ក្រោយមកពេលបញ្ចុះសីមា សម្ដេចព្រះសង្ឃរាជទ្រង់ជ្រាបថា ទីនេះគឺជាទួលអង្គសំបូរដោយ ដើមព្រីង។ ទ្រង់ជ្រាបពីទិដ្ឋភាពនេះ សម្ដេចព្រះសង្ឃរាជទ្រង់ប្រែឈ្មោះវត្តនេះពីវត្តអង្គតារាជ មកជា វត្តជម្ពូវ័ន វិញ មានន័យថា «ជម្ពូ» ប្រែថា «ព្រីង» + «វ័ន» ប្រែថា «ព្រៃ»។ ដូចនេះវត្តបានកំណត់ឈ្មោះផ្លូវការថា វត្តជម្ពូ -វ័ន តរៀងមក។
ប្រវត្តិ
កែប្រែមុនឆ្នាំ១៩៧៥
កែប្រែក្នុងរយៈពេលនោះ វត្តនេះជាវត្តអនុគណតរៀងមកទល់សព្វថ្ងៃ។ វត្តនេះ មានការឧបត្ថម្ភគាំទ្រ ពីអ្នកមុខ អ្នកការ ជាមន្រ្តីរាជការ ឧកញ៉ា ធ្វើឱ្យវត្តមានការរីកចំរើនគួរឱ្យមោទនភាពក្រៃលែង។ប្រការគួរឱ្យកត់សម្គាល់វត្តនេះ ជាវត្តដែលអ្នកប្រាជ្ញព្រះពុទ្ធសាសនា យកព្រះទ័យទុកដាក់ហើយ បានបើកបង្រៀនធម្មវិន័យយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន។
ពីឆ្នាំ១៩៧៥-១៩៧៩
កែប្រែរយៈពេលនេះ គឺជាការគ្រប់គ្រងរបស់ពួកប៉ុលពត។ ទីវត្តទាំងមូលត្រូវបានបោះបង់ចោល ពួកប៉ុលពតយកទីនេះធ្វើជាជម្រំកងទ័ព។ សំណង់ទាំងឡាយរបស់វត្តត្រូវបានបំផ្លាញស្ទើរគ្មានសល់។
ក្រោយឆ្នាំ១៩៧៩
កែប្រែក្រោយថ្ងៃរំដោះ ៧មករា ១៩៧៩ ទីនេះនៅសល់ព្រះវិហារ និងឧបដ្ឋានសាលា ស្ថិតក្នុងសភាពបាក់បែក ប្រើការមិនកើត។ផ្អែកតាមគោលនយោបាយរបស់រណសិរ្សសាមគ្គីសង្គោះជាតិកម្ពុជា វត្តនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងវិញក្នុងឆ្នាំ១៩៨៦។ក្រោយពីបើកឡើងវិញវត្តនេះ មានការអភិវឌ្ឍន៍ជាបន្តបន្ទាប់ ធ្វើឱ្យទីនេះមានសោភ័ណ្ឌភាពល្អ សមជាទីសក្ការៈ។
អំពីព្រះចៅអធិការគ្រប់គ្រងវត្ត
កែប្រែចាប់ពីការកកើតវត្តមក គេមិនបានចាំព្រះនាមព្រះចៅអធិការអស់ឡើយ។ គេចាំបានតែមួយអង្គ ដែលមានព្រះជន្មវែង ហើយគ្រប់គ្រងវត្តនេះ យូរយាជាងគេគឺ ព្រះតេជគុណ អ៊ីង ឡាំង។ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៨៦ រហូតមកទល់ពេលនេះ គឺព្រះសុមេធវង្ស អឿ សំអាន ជាចៅអធិការ និងជា ព្រះអនុគណខណ្ឌ។គិតមកទល់ឆ្នាំ២០០៨ វត្តនេះមានអាយុកាល ១០៦ឆ្នាំ។សម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត យាងជាព្រះរាជធិបតីភាពកាត់ឫសសីមា។
ក្រោយឆ្នាំ១៩៧៩ សម្ដេចចៅហ្វាវាំង គង់ សំអុល ជាអ្នកឧបត្ថម្ភ៕
តំណភ្ជាប់ខាងក្រៅ
កែប្រែ- http://watchompuvann.wordpress.com
- http://anukunposenchey.org Archived 2013-08-13 at the វេយប៊ែខ ម៉ាស៊ីន.