ក្រុមជនជាតិក្នុងប្រទេសថៃ
ប្រទេសថៃ គឺជាប្រទេសនៃក្រុមជនជាតិភាគតិចប្រហែល៧០ រួមទាំង ក្រុមជនជាតិតៃ យ៉ាងតិចចំនួន២៤ ក្រុម ភាគច្រើនជាជនជាតិភាគខាងជើង ភាគកណ្តាល ភាគខាងត្បូង និងភាគឦសាន ។ ២២ក្រុមនៃជនជាតិអូស្ត្រូអាស៊ីក ដែលមានចំនួនប្រជាជនច្រើននៃខ្មែរសុរិន្ទ និង កួយ ; ១១ក្រុមដែលនិយាយភាសាចិន-ទីបេ (' កុលសម្ព័ន្ធភ្នំ ') ដែលមានចំនួនប្រជាជនច្រើនជាងគេគឺជនជាតិការ៉ែន ; ៣ ក្រុមនៃជនជាតិអូស្ត្រូណេស៊ី ពោលគឺ ជនជាតិម៉ាឡេ ដែលជាក្រុមជនជាតិភាគតិចនៅក្នុងខេត្តចំនួន 3 ភាគខាងត្បូង រួមជាមួយនឹងក្រុមម៉ូគេន និង យូរ៉ាក់ ឡាល្វយ ('ហ្គីបស៊ីសមុទ្រ'); និងក្រុមទាំងពីរនៃជនជាតិខ្មែរ-មន ។ ក្រុមជនជាតិភាគតិចផ្សេងទៀត រួមមានសហគមន៍អន្តោរប្រវេសន៍យូរមកហើយ ដូចជា ជនជាតិចិន ឥណ្ឌា និង ព័រទុយហ្គាល់ថៃ។
សម័យកសាងជាតិ
កែប្រែនៅក្រោមរាជវង្សចក្រី ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងបាងកក សៀមបានដាក់បញ្ចូលជាផ្លូវការ និងរួមបញ្ចូល ជនជាតិភាគតិចឡាវ មួយចំនួនធំ ដោយខ្លួនគេបានបង្កើតឡើងពីក្រុមរងផ្សេងៗ។ សៀមបាននាំយកទីក្រុងឡានសាង ដែលនៅសល់នៃ ទីក្រុងវៀងចន្ទន៍ (ត្រូវបានបំផ្លាញនៅឆ្នាំ១៨២៧) និង ចំប៉ាសាក់ នៅក្រោមការគ្រប់គ្រងផ្ទាល់នៅសតវត្សទី១៩ ។ អ្វីដែលនៅសេសសល់របស់ ឡានណា បានក្លាយជាសេនាធិការរហូតដល់ឆ្នាំ១៨៩៦ នៅពេលដែលវាត្រូវបានបញ្ចូលជាផ្លូវការ ដោយបញ្ចូលអ្នកនិយាយ ខាំមួង មួយចំនួនធំ រួមជាមួយនឹងក្រុមជនជាតិផ្សេងៗ ដែលជួនកាលគេហៅថា ' កុលសម្ព័ន្ធភ្នំ ' ដូចជា ការ៉ែន ។ [១]
នៅ ឧបទ្វីបម៉ាឡេ សៀមបានពង្រីកការគ្រប់គ្រងជាផ្លូវការលើប្រជាជនម៉ាឡេមួយចំនួនធំ។ នៅឆ្នាំ១៨១៦ សៀមបានបែងចែកដៃទន្លេស៊ុលតង់មូស្លីមប៉ាតានី ជាខេត្តចំនួនប្រាំពីរដែលជាផ្នែកមួយនៃគោលនយោបាយ "ការបែងចែកនិងការគ្រប់គ្រង" ។ តាមរយៈទំនើបភាវូបនីយកម្មរដ្ឋបាល នៅឆ្នាំ១៩០១ សៀមបានដាក់បញ្ចូលខេត្តទាំងប្រាំពីរទៅក្នុង ' មណ្ឌល ប៉ាតានី' នៅក្រោមក្រសួងមហាផ្ទៃថ្មី។ នៅពេលដែល កេដា ត្រូវបានប្រគល់ឱ្យអង់គ្លេសក្រោម សន្ធិសញ្ញាអង់គ្លេស-សៀមឆ្នាំ១៩០៩ ជាថ្នូរនឹងអ្វីដែលបានក្លាយជា ខេត្តស្តូល នោះប្រទេសថៃបានពង្រឹងការគ្រប់គ្រងជាផ្លូវការរបស់ខ្លួនលើប្រជាជនម៉ាឡេរាប់រយពាន់នាក់។ [២] [១]
អធិបតេយ្យភាពរបស់សៀមលើប្រទេសឡាវបច្ចុប្បន្ន រួមជាមួយនឹងខេត្តមួយចំនួនរបស់កម្ពុជា ត្រូវបានប្រគល់ឱ្យបារាំងជាអចិន្ត្រៃយ៍ក្នុងអំឡុងពេលការបង្កើតឥណ្ឌូចិនរបស់បារាំង ។ នៅដើមរាជវង្សចក្រី កងទ័ពសៀមបានចូលលុកលុយតំបន់លាវ ហើយត្រលប់មកវិញជាមួយនឹងអ្នកទោសសង្គ្រាមជាច្រើន ជាពិសេសជនជាតិ ពួន និងជនជាតិ តៃដាំ ដែលបានតាំងទីលំនៅជាបន្តបន្ទាប់នៅតំបន់ទំនាបកណ្តាល។ ក្នុងយុគសម័យកសាងជាតិ ផែនទីជនជាតិសៀមកាន់តែមានភាពខុសប្លែកគ្នា ដោយសារប្រជាជនភាគច្រើននៃ ខ្ពប់រាបគោរាជ ដែលធ្លាប់ជាផ្នែកនៃអាណាចក្រឡានសាង ត្រូវបានបញ្ចូលជាផ្លូវការទៅក្នុងប្រទេសសៀម ដោយបញ្ចូលឡាវ គោរាជ និង ភូថៃ កាន់តែច្រើន ប៉ុន្តែក៏មានផងដែរ។ ក្រុមជនជាតិតូចៗដូចជា យូ និង សូ រួមជាមួយនឹង ខ្មែរ កួយ និង ណៃខួរ តាមព្រំដែនខ្មែរ ។ [១]
ជាផ្នែកមួយនៃ ការធ្វើចំណាកស្រុករបស់ជនជាតិចិន ប្រទេសថៃបានទទួល ជនអន្តោប្រវេសន៍ចិន ក្នុងរយៈពេលជាច្រើនរយឆ្នាំ ហើយជាពិសេសក្នុងអំឡុងសតវត្សទីដប់ប្រាំបួន និងដើមសតវត្សទី២០ រហូតដល់ទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៣០ មានន័យថា កណ្តាលទីក្រុងថៃជាច្រើនឥឡូវនេះមាន ប្រជាជនជនជាតិចិន (ភាគច្រើនជាអ្នកនិយាយ តេឆេវ )។ [៣] [១]
ឯកសារយោង
កែប្រែ- ↑ ១,០ ១,១ ១,២ ១,៣ Draper, John (១៧ ខែមេសា ២០១៩), "Language education policy in Thailand", The Routledge International Handbook of Language Education Policy in Asia, Abingdon, Oxon; New York, NY: Routledge, pp. 229–242, អ.វ.ល.:10.4324/9781315666235-16, ល.ស.ប.អ. 978-1-315-66623-5 Cite error: Invalid
<ref>tag; name ":1" defined multiple times with different content - ↑ Muslims separatism : the Moros of Southern Philippines and the Malays of Southern Thailand. 1990. ល.ស.ប.អ. 0-19-588924-X.
- ↑ Smalley, William Allen. (1994). Linguistic diversity and national unity : language ecology in Thailand. University of Chicago Press. ល.ស.ប.អ. 0-226-76289-0.