ណារុហ៊ីតុ
សម្តេចព្រះអធិរាជ (ជប៉ុន: 天皇陛下, Tennō Heika, តេនណូហេកា) ព្រះនាមពិត ណារុហ៊ីតុ (ជប៉ុន: 徳仁, Naruhito) ជាព្រះអធិរាជជប៉ុនព្រះអង្គទី 126 និងព្រះអង្គបច្ចុប្បន្ន ទ្រង់ឡើងគ្រងរាជ្យបន្តពីសម្តេចសម្ដេចព្រះអធិរាជអាគីហ៊ីតុនៅថ្ងៃទី 1 ឧសភា 2019 ទ្រង់បញ្ចប់ការសិក្សាពីសាកលវិទ្យាល័យហ្គាគុស៊្យូអ៊ីននិងសាកលវិទ្យាល័យអុកហ្វដ ទ្រង់ចាប់អារម្មណ៍ក្នុងរឿងរបស់ប្រវត្តិសាស្រ្តនិងតន្ត្រី ហើយទ្រង់អនុគ្រោះការលេងវីយូឡាផងដែរ ព្រះអង្គទ្រង់បានរៀបការជាមួយម៉ាសាកុ អូវ៉ាដា បានបញ្ចប់ការសិក្សាផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច សាកលវិទ្យាល័យហាវ៉ាដ និងក្នុងវិស័យការទូតនៅក្រសួងការបរទេស
| ណារុហ៊ីតុ | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| សម្តេចព្រះអធិរាជ | |||||
_(2).jpg) សម្តេចព្រះអធិរាជណារុហ៊ីតុ ក្នុងឆ្នាំ 2019 | |||||
| អធិរាជជប៉ុន | |||||
| រជ្ជកាល | 1 ឧសភា 2019 – បច្ចុប្បន្ន | ||||
| រាជាភិសេក | 22 តុលា 2019 | ||||
| អង្គមុន | អាគីហ៊ីតុ | ||||
| រជ្ជទាយាទដោយសន្មត់ | ព្រះអង្គម្ចាស់ហ្វ៊ុមិហ៊ីតុ អាគីស្ស៊ីណុមីយ៉ា | ||||
| នាយករដ្ឋមន្ត្រី | ស៊ីនហ្សូ អាបេ យ៉ូស្ស៊ិហ៊ីដេ ស៊ូហ្គា | ||||
| ប្រសូត | កុម្ភៈ 23, 1960 ព្រះបរមរាជវាំងតូក្យូ | ||||
| រាជបច្ឆាញាតិ | ព្រះនាងអៃកុ តូស្ស៊ីណុមីយ៉ា | ||||
| |||||
| វង្ស | រាជវង្សជប៉ុន | ||||
| បិតា | អាគីហ៊ីតុ | ||||
| មាតា | ព្រះអធិរាជិនីមីឈីកុ | ||||
| សាសនា | ស៊ីនតូ | ||||
| ព្រះរាជវង្សជប៉ុន |
|---|
 |
|
សម្តេចព្រះអធិរាជ សម្តេចព្រះអធិរាជអាគីហ៊ីតុ ព្រះអង្គម្ចាស់ម៉ាសាហ៊ីតុ ហ៊ីតាឈីណុមីយ៉ា |
ព្រះនាម
កែប្រែមុននឹងក្លាយជាអធិរាជ ទ្រង់បានសំដៅជាទូទៅក្នុងសារព័ត៌មានជប៉ុនដោយព្រះនាមនិងតំណែងរបស់ព្រះអង្គម្ចាស់ ពេលឡើងគ្រងរាជ្យ ទ្រង់មិនត្រូវបានគេសំដៅដោយព្រះនាមរបស់ព្រះអង្គទៀតទេ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញត្រូវបានគេហៅថា "សម្តេចព្រះអធិរាជ (ជប៉ុន: 天皇陛下, Tennō Heika)" ដែលអាចត្រូវបានគេហៅថា "សម្ដេច (ជប៉ុន: 陛下, Tennō Heika)"[១] ជាលាយលក្ខណ៍អក្សរអធិរាជត្រូវបានគេសំដៅជាផ្លូវការផងដែរថាជា "ព្រះចៅអធិរាជសោយរាជ្យ (ជប៉ុន: 今上天皇, Kinjō Tennō)" សម័យរបស់សម្តេចព្រះអធិរាជរជ្ជកាលមានឈ្មោះ "រេវ៉ា" (ជប៉ុន: 令和, Reiwa) តាមប្រពៃណីទ្រង់ត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរព្រះនាម អធិរាជរេវ៉ា (ជប៉ុន: 令和天皇, Reiwa Tennō) តាមបញ្ជាគណៈរដ្ឋមន្ត្រីក្រោយមរណភាព ឈ្មោះរបស់សម័យក្រោយក្រោមទាយាទរបស់ព្រះអង្គនឹងត្រូវបានសាងសង់បន្ទាប់ពីដែលទ្រង់បានមរណភាពឬមុនពេលដាក់រាជ្យ[២]
ព្រះរាជប្រវត្តិ
កែប្រែអធិរាជណារុហ៊ីតុមានព្រះឥស្សរិយយសដើមថា ហ៊ីរ៉ុណុមីយ៉ា (ជប៉ុន: 浩宮) ទ្រង់ប្រសូតនៅថ្ងៃទី 23 កុម្ភៈ 1960 នៅមន្ទីរពេទ្យការិយាល័យរាជវង្សានុវង្ស នៅក្នុងព្រះបរមរាជវាំងតូក្យូ ហើយរក្សាព្រះរាជឥស្សរិយយសបន្ទាប់មករហូតដល់ឆ្នាំ 1991[៣] ដូច្នេះត្រូវបានស្ថាបនាឡើងជាមកុដរាជកុមារ សម្រាប់ពីរឆ្នាំបន្ទាប់អធិរាជស្យូវ៉ាព្រះអយ្យកោរបស់ព្រះអង្គបានសុគតនៅឆ្នាំ 1932
ទ្រង់បានបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រនិងថ្នាក់អនុបណ្ឌិតពីសាកលវិទ្យាល័យហ្គាគុស៊្យូអ៊ីង ក្នុងសាខាប្រវត្តិសាស្ត្រនៅឆ្នាំ 1982 និងឆ្នាំ 1988 រៀងៗខ្លួន ប៉ុន្តែនៅឆ្នាំ 1983-1985 ទ្រង់បានទៅសិក្សានៅមហាវិទ្យាល័យម៉េរតុននៃសាកលវិទ្យាល័យអុកហ្វដ សហរាជាណាចក្រ
ព្រះអង្គចូលចិត្តលេងវីយូឡា រួមទាំងការរត់ចុកហ្គីង និងការឡើងភ្នំ លើសពីនេះទៀតព្រះអង្គក៏មានព្រះរាជនិពន្ធសៀវភៅ The Thames and I: A Memoir of Two Years at Oxford ដែលជាកំណត់ហេតុប្រចាំថ្ងៃខណៈពេលដែលព្រះអង្គសិក្សានៅអុកហ្វដ
ជីវិតផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ព្រះអង្គ
កែប្រែអាពាហ៍ពិពាហ៍
កែប្រែព្រះអង្គម្ចាស់ណារុហ៊ីតុបានរៀបការជាមួយស្ត្រីអាយុ 29 ឆ្នាំ ជាជនជាតិជប៉ុន មាននាមថា ម៉ាសាកុ អូវ៉ាដា អ្នកការទូតនៅក្រសួងការបរទេស នៅកន្លែងដដែលដែលធ្វើការរបស់បិតារបស់នាងគឺ ហ៊ីសាស្ស៊ី អូវ៉ាដា ដែលបច្ចុប្បន្នជាតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ ហើយជាអនុរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេស រួមទាំងអតីតទូតជប៉ុនប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិ ដោយការិយាល័យព្រះបរមរាជវាំង បានប្រកាសការភ្ជាប់ពាក្យរបស់ព្រះអង្គទាំងពីរ នៅថ្ងៃទី 19 ខែមករា ឆ្នាំ 1996
ព្រះរាជពិធីមង្គលការ ត្រូវបានប្រារព្ធឡើងនៅថ្ងៃទី 9 ខែមិថុនាឆ្នាំ 1996 នៅប៉មស៊ីនតូរបស់ព្រះបរមរាជវាំងតូក្យូ មានភ្ញៀវដែលបានអញ្ជើញប្រហែល 800 នាក់ ដែលរួមទាំងព្រះរាជវង្សពីរាជវង្សនៅអឺរ៉ុបមានច្រើន ហើយមានត្រូវបានផ្សាយបន្តផ្ទាល់ដល់អ្នកមើលប្រមាណ 500 លាននាក់នៅទូទាំងពិភពលោក ទាំងពីរបានជ្រើសរើសផ្ទះសំណាក់នៅវិមានតូហ្គូ នៅក្នុងស្រុកមីណាតុ តូក្យូ
ព្រះអង្គទាំងពីរមានព្រះរាជធីតា 1 ព្រះអង្គ គឺ ព្រះនាងអៃកុ តូស្ស៊ីណុមីយ៉ា (敬宮愛子内親王, Toshinomiya aiko naishin'nō, ប្រសូត 1 ធ្នូ 2001)
ភាពចម្រូងចម្រាសប្រឆាំងនឹងព្រះជាយា
កែប្រែនៅថ្ងៃទី 11 ខែកក្កដា ឆ្នាំ 2008 មកុដរាជកុមារណារុហ៊ីតុទ្រង់ព្យាយាមអោយធ្វើឱ្យសាធារណជនយល់ពីព្រះនាងម៉ាសាកុព្រះជាយារបស់ព្រះអង្គ ដែលទ្រង់កំពុងជួបប្រទះភាពតានតឹងនិងធ្លាក់ទឹកចិត្ត ដែលត្រូវបានគេធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យថាទ្រង់ជាការកែតម្រូវមិនប្រក្រតី មកុដរាជកុមារណារុហ៊ីតុ ទ្រង់តម្រាស់ថា "ខ្ញុំចង់អោយអ្នករាល់គ្នាយល់ពីរឿងនោះ ម៉ាសាកុនឹងបន្តខិតខំប្រឹងប្រែងអស់ពីសមត្ថភាពដោយមានការលើកទឹកចិត្តពីមនុស្សនៅជុំវិញខ្លួន សូមបន្តមើលនាងដោយក្តីអាណិត" ទោះយ៉ាងនេះក៏ដោយមានការប្រឈួនរបស់អធិរាជិនីម៉ាសាកុ ត្រូវឃើញថាអាចមកពីទ្រង់ត្រូវបង្ខំអោយប្រសូតកាលព្រះរាជឱរសជាថាដែលអង្គរជ្ជទាយាទ ព្រោះតាមបុរាណរាជប្រពៃណីនិងច្បាប់ហើយស្ត្រីមិនអាចឡើងសោយរាជ្យបាន[៤][៥]
សម្តេចព្រះអធិរាជនៃជប៉ុន
កែប្រែនៅថ្ងៃទី 1 ខែធ្នូ ឆ្នាំ 2017 ការិយាល័យព្រះបរមរាជវាំង បានប្រកាសថាអធិរាជអាគីហ៊ីតុ ដាក់រាជ្យនៅថ្ងៃទី 30 ខែមេសា ឆ្នាំ 2019 ដោយសារតែទ្រង់បានឃើញថាទ្រង់ស្ថិតក្នុងវ័យចំណាស់ លើសពីនេះទៅទៀតសុខភាពកាន់តែយ៉ាប់យ៉ឺន ធ្វើអោយព្រះរាជកិច្ចបានពិបាក ហើយនឹងបើកផ្លូវអោយព្រះអង្គម្ចាស់ណារុហ៊ីតុ មកុដរាជកុមារ ឡើងសោយរាជ្យជំនួសវិញ
ជាលើកដំបូងក្នុងរយៈពេលជាង 200 ឆ្នាំ ដែលអធិរាជជប៉ុនប្រកាសដាក់រាជ្យ បន្ទាប់ពីអធិរាជកុកាគុដាក់រាជ្យទៅជាមួយអធិរាជនិនកូ ព្រះរាជឱរស ព្រះអង្គចុងក្រោយបំផុត នៅថ្ងៃទី 7 ខែឧសភា ឆ្នាំ 1817 (ថ្ងៃទី 22 ខែទី 3 ឆ្នាំប៊ុងកាទី 14) ដែលក្រុមប្រឹក្សាការិយាល័យព្រះបរមរាជវាំង ដែលមាននាយករដ្ឋមន្ត្រី ស៊ីនហ្សូ អាបេ រួមជាមួយនឹងប្រធានសភាតំណាងរាស្រ្ត គណៈអង្គមន្ត្រី និងតំណាងសមាជិករាជវង្សជប៉ុន ព្រះអង្គម្ចាស់ម៉ាសាហ៊ីតុ ហ៊ីតាឈីណុមីយ៉ា ទ្រង់ចេញមកជាមួយព្រះនាង ព្រះនាងហាណាកុ ព្រះរាជបុត្រី បានមានការជួបប្រជុំគ្នានៅថ្ងៃសុក្រទី 1 ខែធ្នូ ឆ្នាំ 2017 ដើម្បីកំណត់កាលបរិច្ឆេទសមស្របក្នុងការដាក់រាជ្យបល្ល័ង្ករបស់អធិរាជអាគីហ៊ីតុ ក្រោយមកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស៊ីនហ្សូ អាបេ បានថ្លែងខ្លីមួយទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មានថា ក្រុមប្រឹក្សាការិយាល័យព្រះបរមរាជវាំង កំណត់កាលបរិច្ឆេទដាក់រាជ្យនៅថ្ងៃទី 30 ខែមេសា ឆ្នាំ 2019
ឥឡូវនេះអធិរាជអាគីហ៊ីតុមានព្រះជន្មវស្សា 84 វស្សា ព្រះអង្គបានទទួលការវះកាត់ព្រះហទយៈនិងការព្យាបាលជំងឺមហារីកក្រពេញប្រូស្តាតហើយ ក្នុងឆ្នាំ 2016 កន្លងទៅ ព្រះអង្គធ្លាប់តម្រាស់ថា
ទ្រង់មានព្រះជន្មវស្សាជាង និងសុខភាពកាន់តែយ៉ាប់យ៉ឺន ធ្វើឱ្យការងារនិងព្យាបាលព្រះរាជកិច្ចមិនអាចធ្វើវាបានពេញលេញទេ
ថ្ងៃទី 1 ខែមេសា ឆ្នាំ 2019 លេខាធិការខុទ្ទកាល័យបានប្រកាសនាមរបស់រជ្ជសកថ្មីដែលប្រើជំនួសវិញគឺរជ្ជសកហេសេ នោះនឹងបញ្ចប់គឺ រេវ៉ា ដែលនឹងចាប់ផ្តើមអនុវត្តនៅថ្ងៃទី 1 ខែឧសភា 2019 ពេលការដាក់រាជ្យរបស់ព្រះរាជបិតាមានប្រសិទ្ធភាពនៅពាក់កណ្តាលអធ្រាត្រថ្ងៃទី 30 ខែមេសា ឆ្នាំ 2019 មកុដរាជកុមារណារុហ៊ីតុទ្រង់ឡើងសោយរាជ្យភ្លាមៗ
ព្រះរាជ្យពិធីឡើងគ្រងរាជ្យ ប្រារព្ធឡើងនៅថ្ងៃទី 22 ខែតុលា ឆ្នាំ 2019[៦] ពីរឆ្នាំក្រោយមក នៅថ្ងៃទី 23 ខែកក្កដា ឆ្នាំ 2021 សម្តេចព្រះអធិរាជណារុហ៊ីតុទ្រង់បានធ្វើដំណើរទ្រង់បើកកីឡាអូឡាំពិករដូវក្តៅឆ្នាំ 2020 (ពន្យារពេលពីកាលវិភាគដើមក្នុងឆ្នាំ ២០២០ ដោយសារជំងឺរាតត្បាតកូវីដ 19) ដែលទីក្រុងតូក្យូធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៅពហុកីឡដ្ឋានជាតិថ្មី ដោយទ្រង់បានដើរតាមសម្តេចព្រះអធិរាជហ៊ីរ៉ុហ៊ីតុ ព្រះបរមអយ្យកោធិរាជ ដែលទ្រង់បានបើកអូឡាំពិកឆ្នាំ 1964 នៅអតីតពហុកីឡដ្ឋានជាតិ
ឯកសារយោង
កែប្រែ- ↑ "Members of the Order of the Garter". The British Monarchy.
- ↑ "National Day of Japan to be celebrated". Embassy of Japan in Pakistan. 7 December 2007. http://www.pk.emb-japan.go.jp/PRESS/Press%202007/JPNEMPAK%2007-041,%20NATIONAL%20DAY%20OF%20JAPAN%20TO%20BE%20CELEBRATED.htm.
- ↑ "Personal Histories of Their Imperial Highnesses the Crown Prince and Crown Princess". Archived from the original on 5 December 2002. Retrieved 2 December 2016.
- ↑ "Crown Prince Naruhito defends ailing wife". Irish Examiner. 2008-07-11. https://www.irishexaminer.com/world/arid-30369300.html.
- ↑ Japan's crown prince seeks public understanding for ailing princes gmanews.tv.
- ↑ "Enthronement ceremony for new emperor mulled for Oct. 2019". Mainichi Shimbun. 31 December 2017. https://mainichi.jp/english/articles/20171231/p2a/00m/0na/018000c. "The government is mulling scheduling the enthronement ceremony for the next emperor for October 2019, months after Crown Prince Naruhito accedes to the Imperial Throne on May 1 that year upon his father Emperor Akihito's abdication, it has been learned."