ប្រជាជនសេម៉ៃ
ជនជាតិ សេម៉ៃ (ត្រូវបានគេស្គាល់ថា ម៉ៃសេម៉ៃ ឬ Sengoi Hik [២] ) គឺជាក្រុមជនជាតិភាគតិចពាក់កណ្តាលស្ងប់ស្ងាត់ដែលរស់នៅកណ្តាលនៃ ឧបទ្វីបម៉ាឡេ ក្នុង អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ជាពិសេសសម្រាប់អហិង្សារបស់ពួកគេ។ [៣] លក្ខណៈនេះត្រូវបានធ្វើឡើងដោយលោក Robert Knox Dentan ដែលជាអ្នកជំនាញខាងផ្នែកនរវិទ្យាដែលបានសិក្សាអំពីសេម៉ៃ ក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1960 ទោះបីជាគាត់បានផ្តល់នូវទិដ្ឋភាពដែលមានលក្ខណៈល្អិតល្អន់ជាងបន្ទាប់ពីការបំពេញការងារជាបន្តបន្ទាប់ក៏ដោយ។ [៤] ពួកគេនិយាយ ភាសាសេម៉ៃ ដែលជាភាសា អូស្ត្រូអាស៊ីទិក ដែលទាក់ទងយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយ តេម៉ៃ ដែលនិយាយដោយ តេម៉ៃ នៅក្បែរនោះ។ សេម៉ៃ មានព្រំប្រទល់ជាប់នឹង តេម៉ៃនៅភាគខាងជើង និង ជៈហ៊ុត នៅភាគខាងត្បូង។ [៥] សេម៉ៃជាកម្មសិទ្ធិរបស់ក្រុម Senoi ហើយជាក្រុមជនជាតិ ដើមភាគតិច ធំបំផុតមួយនៅក្នុងឧបទ្វីប និងជាក្រុមធំជាងគេក្នុងចំណោមក្រុម Senoi ។ សេម៉ៃ ភាគច្រើនរស់នៅដោយការដាំដុះដំណាំធញ្ញជាតិ ការបរបាញ់ និងការនេសាទ។
| ឯកសារ:អូរាំងអាស្លី- សេម៉ៃ.jpg | |
| ចំនួនប្រជាជនសរុប | |
|---|---|
| 50,000 [១] | |
| តំបន់ដែលមានចំនួនប្រជាជនសំខាន់ៗ | |
 ម៉ាឡេស៊ី (ប៉េរ៉ាក់ និង ប៉ាហាំង) | |
| ភាសា | |
| ភាសាសេម៉ៃ, ភាសាម៉ាឡេ | |
| សាសនា | |
| Animism, គ្រិស្ត និង ឥស្លាម. | |
| ក្រុមជនជាតិដែលពាក់ព័ន្ធ | |
| ជនឃាតិតេម៉ៃ, ជនជាតិឡានោះ, ជនជាតិខ្មែរ |
ប្រភពដើម
កែប្រែ
គេគិតថាពួកសេម៉ៃគឺជាកូនចៅនៃប្រជាជនដើមនៃអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដែលបានមកដល់ឧបទ្វីបម៉ាឡេប្រហែលពេលខ្លះក្នុងកំឡុងឆ្នាំ 8000 ដល់ 6000 មុនគ។ [៦] យោងតាមបណ្ណសារ អូរាំងអាស្លី របស់ សាកលវិទ្យាល័យ Keene State College ក្នុងឆ្នាំ 1991 សេម៉ៃមាន 26,627 [៧] ហើយយោងទៅតាមមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់ការព្រួយបារម្ភ អូរាំងអាស្លី ក្នុងឆ្នាំ 2000 មាន 34,248 [៨] សេម៉ៃ រស់នៅលើឧបទ្វីបម៉ាឡេ។ ចំនួននេះបានកើនឡើងក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ ជាមួយនឹងវត្តមាននៃអាហារូបត្ថម្ភកាន់តែប្រសើរ ក៏ដូចជាការកែលម្អការអនុវត្តអនាម័យ និងការថែទាំសុខភាព។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ចំនួនទាំងនេះមិនរាប់បញ្ចូលប្រជាជនផ្សេងទៀតនៃជនជាតិសេម៉ៃ ឬជនជាតិដើមចម្រុះ ដែលភាគច្រើនបានបញ្ចូលទៅក្នុងវប្បធម៌ផ្សេងទៀត ហើយបានបោះបង់ចោលទឹកដីកុលសម្ព័ន្ធដូនតារបស់ពួកគេ ដើម្បីស្វែងរកឱកាសការងារ និងការអប់រំកាន់តែប្រសើរ ជាពិសេសនៅក្នុងទីក្រុងធំៗ។[ត្រូវការអំណះអំណាង][ ត្រូវការដកស្រង់ ]
ការសិក្សាហ្សែនដែលធ្វើឡើងក្នុងឆ្នាំ 1995 ដោយក្រុមអ្នកជីវវិទូមកពី សាកលវិទ្យាល័យជាតិសិង្ហបុរី បានបង្ហាញពីទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធរវាងសេម៉ៃ និង ខ្មែរ នៃកម្ពុជា។ នេះគឺស្របតាមស្ថានភាពភាសារបស់ពួកសេម៉ៃ ដែល ភាសា របស់វាស្ថិតក្នុងត្រកូល មន-ខ្មែរ ។ ជាងនេះទៅទៀត ជនជាតិ សេម៉ៃហាក់ដូចជាមានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយ ជនជាតិជ្វា ជាជាងអ្នកជិតខាងម៉ាឡេរបស់ពួកគេនៅលើឧបទ្វីប។ [៩] ជនជាតិម៉ាឡេត្រូវបានគេគិតថាបានមកដល់ឧបទ្វីបប្រហែល 1000 ឆ្នាំបន្ទាប់ពីសេម៉ៃ, [៦] នៅពេលដំបូងធ្វើពាណិជ្ជកម្មដោយសន្តិភាពជាមួយពួកគេ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅពេលដែលជនជាតិម៉ាឡេបានបង្កើតនគរ និងបានប្តូរទៅជាឥស្លាម ទំនាក់ទំនងនេះបានផ្លាស់ប្តូរ។ ជនជាតិម៉ាឡេបានចាប់ផ្តើមចាត់ទុកសេម៉ៃថាជា "ពួកអ្នកមិនជឿ" [៦] ហើយដាក់ទណ្ឌកម្មលើការសម្លាប់មនុស្សពេញវ័យសេម៉ៃ និងចាប់ពង្រត់កុមារតូចៗ។ [៦] រដ្ឋាភិបាលរដ្ឋម៉ាឡេស៊ីមួយចំនួនមានភ្នាក់ងារសាសនាដែលមានកម្មវិធីបំប្លែងសេម៉ៃទៅជាឥស្លាម។ [៦]
តំបន់តាំងទីលំនៅ
កែប្រែ
ចំនួនប្រជាជន
កែប្រែសក្ដានុពលប្រជាជនរបស់ប្រជាជន សេម៉ៃ ក្នុង ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ៖
| ឆ្នាំ | ឆ្នាំ 1960 [១០] | [១០] | ឆ្នាំ 1969 [១០] | ឆ្នាំ ១៩៧៤ [១០] | ឆ្នាំ 1980 [១០] | ឆ្នាំ ១៩៩១ [១១] | ឆ្នាំ ១៩៩៣ [១១] | ឆ្នាំ ១៩៩៦ [១០] | 2000 [១២] | ឆ្នាំ ២០០៣ [១២] | [១៣] | ឆ្នាំ 2010 | ឆ្នាំ 2020 [១៤] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ចំនួនប្រជាជន | ១១.៦០៩ | ១២.៧៤៨ | ១៥.៥០៦ | ១៦.៤៩៧ | ១៧.៧៨៩ | ២៨.៦២៧ | ២៦.០៤៩ | ២៦.០៤៩ | ៣៤.២៨៤ | ៤៣.៨៩២ | ៤៣.៩២៧ | ៤៩.៦៩៧ | ៦០.៤៣៨ |
នៅក្នុងក្រុមអាយុទាំងអស់ បុរសមានទំនោរទៅរកស្ត្រីច្រើនជាងស្ត្រី ប្រហែលជាដោយសារអត្រាមរណភាពខ្ពស់អំឡុងពេលសម្រាលកូន។ [៦]
- ↑ Kirk Endicott (2015). Malaysia's Original People: Past, Present and Future of the Orang Asli. NUS Press. p. 3. ល.ស.ប.អ. 978-99-716-9861-4.
- ↑ The Negritos of Malaya. 1968. ល.ស.ប.អ. 0-7146-2006-8.
- ↑ From Equality to Inequality: Social Change Among Newly Sedentary Lanoh Hunter-Gatherer Traders of Peninsular Malaysia. 2011. ល.ស.ប.អ. 978-144-2661-71-4.
- ↑ "Semai: The Naked Truth". Columbia Center for Archaeology (in American English). 2022-04-19. Retrieved 2023-06-27.
- ↑ Dentan, Robert Knox (1968). "The Semai: A Nonviolent People Of Malaya".
- ↑ ៦,០ ៦,១ ៦,២ ៦,៣ ៦,៤ ៦,៥ Dentan, R. K., & Skoggard, I. A. (2012).
- ↑ "Orang Asli Archive". Keene State College. Archived from the original on 2014-10-09. Retrieved 2018-05-26.
{{cite web}}: More than one of|archivedate=and|archive-date=specified (help); More than one of|archiveurl=and|archive-url=specified (help) - ↑ "Orang Asli Population Statistic". Center for Orang Asli Concerns. Archived from the original on 2011-10-02. Retrieved 2017-07-11.
{{cite web}}: More than one of|archivedate=and|archive-date=specified (help); More than one of|archiveurl=and|archive-url=specified (help) - ↑ N. Saha, J. W. Mak, J. S. Tay, Y. Liu, J. A. Tan, P. S. Low, M. Singh, "Population genetic study among the Orange Asli (Semai Senoi) of Malaysia: Malayan aborigines", Human Biology, National University of Singapore, February 1995, 67(1):37-57
- ↑ ១០,០ ១០,១ ១០,២ ១០,៣ ១០,៤ ១០,៥ Nobuta Toshihiro (2009). "Living On The Periphery: Development and Islamization Among Orang Asli in Malaysia" (PDF). Center for Orang Asli Concerns. Retrieved 2017-10-27.
- ↑ ១១,០ ១១,១ Colin Nicholas (2000). The Orang Asli and the Contest for Resources. Indigenous Politics, Development and Identity in Peninsular Malaysia. Center for Orang Asli Concerns & International Work Group for Indigenous Affairs. ល.ស.ប.អ. 87-90730-15-1. https://www.iwgia.org/images/publications//0133_95_The_Orang_Asli_and_the_contest_for_resources.pdf។ បានយកមក 2017-10-27.
- ↑ ១២,០ ១២,១ "Basic Data / Statistics". Center for Orang Asli Concerns. Archived from the original on 2020-10-29. Retrieved 2017-10-27.
{{cite web}}: More than one of|archivedate=and|archive-date=specified (help); More than one of|archiveurl=and|archive-url=specified (help) - ↑ Alberto Gomes (2004). Modernity and Malaysia: Settling the Menraq Forest Nomads. Routledge. ល.ស.ប.អ. 11-341-0076-0.
- ↑ "Basic Data / Statistics". JAKOA. Retrieved 2022-10-30.