Lawa (ថៃ: ลัวะ or ละว้า) គឺជា ជនជាតិ​ដើមភាគតិច រស់នៅខាងជើងប្រទេស ថៃ។ ពួកគេនិយាយ ភាសាឡាវា ដែលជាភាសា មន-ខ្មែរ ពួកគេរស់នៅខេត្ត ម៉ែហងសន និង ឆៀងម៉ៃ.[]

ទិដ្ឋភាពទូទៅ

កែប្រែ

ជនជាតិឡាវាជួនកាលត្រូវបានគេយល់ច្រឡំថាជាជនជាតិដូចគ្នាជាមួយនឹង ជនជាតិលូ នៃភាគខាងជើង ឡាវ និង ខេត្តណាន ប្រទេសថៃ ដែលជាអ្នកនិយាយ ភាសាខ្មុ ដែលមានទំនាក់ទំនងឆ្ងាយជាងនេះ។ បញ្ហានេះត្រូវបានផ្សំឡើងដោយពួកឡាវាខាងកើតនៃខេត្តឈៀងម៉ៃ ដែលចូលចិត្តហៅថា លូ ដោយអ្នកខាងក្រៅ ហើយដោយប្រជាជនថៃជាទូទៅសំដៅទៅលើអ្នកនិយាយភាសាប៉ាឡាំងកិចផ្សេងៗគ្នាទាំងនេះថាជា លូ។ [] []

ប្រវត្តិសាស្ត្រ

កែប្រែ

នៅ​សតវត្ស​ទី​៥​ដល់​ទី​១០ ជនជាតិ​ឡាវា​បាន​រស់នៅ ​ភាគ​កណ្តាល​នៃ​ប្រទេស​ថៃ ហើយ​រួម​ជាមួយ ​ជនជាតិ​មន ​ជា​អ្នក ​ស្រុក​លពបុរី ​បច្ចុប្បន្ន​។ ឈ្មោះ "លពបុរី" ត្រូវបានគេនិយាយថាបានមកពី "លវបូរី" ហើយទីក្រុងនេះបានបង្កើតជាស្នូលនៃនគរដំបូងនៅក្នុងអ្វីដែលឥឡូវនេះជាប្រទេសថៃ ព្រះរាជាណាចក្រល្វោ ដែលមានតាំងពីសតវត្សទី 7 នៃគ.ស. រហូតដល់វាត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុង អយុធ្យានៅឆ្នាំ 1388 គ.ស។ [] [] ប្រភពផ្សេងទៀតដាក់ថា ឡាវា ជាអ្នករស់នៅដើមនៃភាគខាងជើងប្រទេសថៃ មុនការចំណាកស្រុកជនជាតិតៃចូលទៅក្នុងទឹកដីទាំងនេះ។ [] [] []

ឡាវា ក្នុងរឿងព្រេងថៃខាងជើង

កែប្រែ

ជនជាតិឡាវាត្រូវបានលើកឡើងនៅក្នុងរឿងព្រេងថៃភាគខាងជើង ដែលភាគច្រើនទាក់ទងនឹងការបង្កើតទីក្រុងរបស់ខ្លួន។ សៀវភៅ ចាមទេវីវង្សា សតវត្សទី 15 នៃគ.ស. ដោយព្រះសង្ឃឈៀងម៉ៃនាម ពោធិរាមសី រៀបរាប់ពីក្សត្រី មន ចាមទេវី ដែលជាម្ចាស់ក្សត្រីនៃ ព្រះរាជាណាចក្រល្វោ បានបង្កើតទីក្រុង ហរិបុញ្ជ័យ (បច្ចុប្បន្ន ឡាំភុន ) ក្នុងសតវត្សទី 7 នៃគ.ស ពួកឡាវាដែលមានទាហាន 80,000 នាក់។ ក្រោយ​ចាញ់​ព្រះ​នាង​ក៏​រៀប​អភិសេក​ជាមួយ​បុត្រទាំង​ពីរ​របស់​ស្តេច​ឡាវ ដែល​បន្ទាប់​មក​នគរ​ទាំង​ពីរ​ក្លាយ​ជា​សម្ព័ន្ធមិត្ត។ []

ការបង្កើតរដ្ឋទីក្រុង ងៀងយ៉ាង ក្នុងសតវត្សទី៨នៃគ.ស ដែលក្នុងនោះ ម៉ាងរៃ ជាព្រះអង្គម្ចាស់មុននឹងបង្កើត នគរឡានណា ក្នុងសតវត្សន៍ទី១៣ ក៏ត្រូវបានសន្មតថាជាពួកឡាវាក្នុងរឿង ដូយទុង ។ []

  1. ១,០ ១,១ Nahhas, Ramzi W. (2011). "Sociolinguistic Survey of Lawa in Thailand" (PDF). SIL International. Archived (PDF) from the original on 15 November 2022.
  2. Filbeck, David (1980s). "REVIEW ARTICLE- THE LUA OF NAN PROVINCE" (PDF). siamese-heritage.org. Archived (PDF) from the original on 4 August 2019. Retrieved 7 March 2023.
  3. John Pike. "Thailand - 500-1000 - Lavo / Lopburi". Retrieved 18 July 2015.
  4. "The Kingdom of Syam". Retrieved 18 July 2015.
  5. "Journal of the Siam Society Volume 68" (PDF). January 1980. p. 160. Archived from the original (PDF) on 23 November 2016. Retrieved 7 March 2023. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  6. Grabowsky, Volker (1999). "Forced resettlement campaigns in Northern Thailand during the early Bangkok period" (PDF). siamese-heritage.org. p. 65. Archived (PDF) from the original on 24 September 2021. Retrieved 7 March 2023.
  7. Karlsson, Klemens (2013). "(PDF) The Songkran Festival in Chiang Tung: A Symbolic Performance of Domination and Subordination between Lowland Tai and Hill Tai | Klemens Karlsson - Academia.edu". Tai Culture 23: 50–62.
  8. Hilary A. Disch: A New Vision: Chamari, Chamadewi, and Female Sovereignty in Northern Thailand, page 27, 39
  9. Chris Baker: From Yue to Tai, Journal of the Siam society 90.1 & 2, 2002, page 12