ភ្នំសន្ទុក

ភ្នំសន្ទុកជា​ភ្នំ​និង​តំបន់​វប្បធម៌​ក្នុង​ខេត្ត ​កំពង់ធំ ​របស់ ​ប្រទេស​កម្ពុជា ។ ស្ថិតនៅភូមិ កកោះ ឃុំ កកោះ ស្រុកសន្ទុក គឺជាភ្នំដ៏ពិសិដ្ឋបំផុតរបស់ខេត្ត។ កំពូលភ្នំនេះត្រូវបានចូលដោយផ្លូវថ្មដែលមានរូបចម្លាក់ជាច្រើននៅខាងមុខផ្លូវ។ នៅផ្នែកខាងលើគឺជាប្រាសាទដែលមានជញ្ជាំងពណ៌ស និងមានទីសក្ការៈបូជា និងអាទិទេពជាច្រើន រួមទាំងព្រះពុទ្ធបដិមាជាច្រើនអង្គដែលធ្វើពីថ្ម ប្រវែងជាង ១០ ម៉ែត្រ ។ មានព្រះសង្ឃ​គង់​នៅ​ទី​នោះ។

Etiology

ភ្នំ​សន្ទុក​លេច​ចេញ​ក្នុង​រឿង​ព្រេងនិទាន ​បក្សីចាំក្រុង ។ ពេលដែលតាម៉ឹងបានទទួលបក្សីចាំក្រុងពេលដែលបក្សីចាំក្រុងនិងតាកហេ ដែលកំពុងភៀសខ្លួនពីអង្គរ គាត់បានផ្តល់ជម្រកដល់ពួកគេ និងចិញ្ចឹមពួកគេដោយក្តីអាណិត។ គាត់​ចេញ​ទៅ​ប្រមូល​បាយ ទឹក ត្រី សាច់ ហើយ​ទុក​នៅ​តាកហេ​ជា​អាហារ​សម្រាប់​ធ្វើ​ដំណើរ។ នៅក្នុងរឿងព្រេងនិទានអ្នកនិទានរឿងពន្យល់ថា កន្លែងនោះជាកន្លែងជ្រកកោននៅភ្នំសន្ទុក ហេតុនេះហើយបានជាគេស្គាល់ថា ភ្នំទុក្ខទុក្ខ ឬហៅកាត់ថា ភ្នំសន្ទុក។

ភូមិសាស្ត្រ

ភ្នំសន្ទុក គឺជាភ្នំមួយដែលមាន ២០៧ម៉ែត្រកម្ពស់ដែលឡើងពីលើជ្រលង ទន្លេសាប ។ កំពូលភ្នំអាចទៅដល់បានដោយការឡើង 809 ជំហាន ឬតាមរយៈផ្លូវក្រាលកៅស៊ូ ២.៥គីឡូម៉ែត្រ។ ទេសភាពនៃជ្រលងទន្លេសាបអាចត្រូវបានគេសង្កេតឃើញពីកំពូលភ្នំ ជាមួយនឹងទិដ្ឋភាពថ្ងៃលិចនៅលើវាលស្រែដែលត្រូវបានចាត់ទុកថាជាកន្លែងទាក់ទាញទេសចរណ៍ដ៏សំខាន់មួយ។ ភ្នំ​ស្រះ​ខ្មៅ​ដែល​មាន​ទីតាំង​នៅ​ជាប់​នឹង​ភ្នំ​តង់​គុក មាន​ប្រាសាទ​ឥដ្ឋ និង​ល្អាង​ប្រចៀវ។

ប្រវត្តិសាស្ត្រ

យោងតាមព្រះរាជពង្សាវតារខ្មែរ ប្រហែលឆ្នាំ ១៤៩៦ នៃគ.ស ព្រះបាទ ធម្មរាជាទី១ បានរៀបចំការផ្ទេរព្រះសារីរិកធាតុពី <i id="mwLA">ស្តូប</i> ព្រះថោង នៅ អង្គរ ទៅកាន់តំបន់ថ្មី នៅភូមិខ្វាវព្រះ ជិតភ្នំសន្ទុក ខេត្តកំពង់ធំ។

ព្រះធម្មវិបស្សនាគង់បានបម្រើជាព្រះចៅអធិការនៅចុងសតវត្សទី១៨។

លក្ខណៈពិសេស

មានព្រះពុទ្ធរូប និងវត្តជាច្រើនដែលតម្កល់នៅតាមផ្លូវទៅកាន់កំពូលភ្នំ។ វត្ត ថ្មីក្នុង រចនាបថប្រាសាទ កំពុងសាងសង់នៅជិតកំពូលភ្នំ។ នាគ ត្រូវបានឆ្លាក់យ៉ាងផុសផុលនៅលើវត្តទាំងនេះ។ នៅខាងក្រោមកំពូលភ្នំខាងត្បូង ត្រង់គល់ឈើមានព្រះពុទ្ធបដិមាច្រើនអង្គ ដែលខ្លះឆ្លាក់ដោយថ្មក្នុងសម័យមុន និងខ្លះទៀតធ្វើពីបេតុងក្នុងសម័យថ្មីៗនេះ។ វត្ត ​ចិន​ពហុ​ជាន់​មាន​រូប​ចម្លាក់​ជា​ច្រើន​ធ្វើ​ពី ​ប៉សឺឡែន ។ ចម្លាក់ ​ព្រះ​និព្វាន ​ដែល​ឆ្លាក់​នៅ​ក្នុង​ថ្ម​ព្រះពុទ្ធ​នៃ​សម័យ ​ពុទ្ធសាសនា​ថេរវាទ មាន​អាយុកាល​​សតវត្សរ៍​ទី​១៦។ វា​ស្រដៀង​នឹង​ចម្លាក់​ដែល​គេ​រក​ឃើញ​នៅ​លើ​ផ្ទាំង​ថ្ម​នៅ ​ព្រះ​អង្គ​ថោង ហើយ​ក៏​ឃើញ​នៅ​ភ្នំ​សន្ទុក​ដែរ។ ទេសចរណ៍ធម្មជាតិមាននៅរមណីយដ្ឋានភ្នំសន្ទុក។