ម៉ៃឃើល វីកឃឺវី
ម៉ៃឃើល ធីអូដ្ររវីកឃឺរី (ថ្ងៃទី១ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៣១ ដល់ថ្ងៃទី២៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំំ២០១៧) គឺជាប្រវត្តិវិទូ សាស្ត្រាចារ្យ និងជាអ្នកនិពន្ធជនជាតិអាមេរិក ដែលត្រូវបានគេស្គាល់សម្រាប់ស្នាដៃរបស់លោកអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ។
| Michael Vickery | |
|---|---|
| portrait of Michael Theodore Vickery portrait of uncertain date and place | |
| កើត | Michael Theodore Vickery មេសា 1, 1931 Billings, Montana, U.S. |
| ស្លាប់ | មិថុនា 29, 2017 (អាយុ 86 ឆ្នាំ) Battambang Province, Cambodia |
| អាជីព | historian |
| ពន្ធភាព | Angina |
| កូន | 2 |
ជីវិត
កែប្រែវីកឃឺរី កើតនៅថ្ងៃទី១ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៣១ នៅប៊ីលលីង រដ្ឋម៉ូនតាណា។ [១]
បន្ទាប់ពីទទួលបានបរិញ្ញាបត្រផ្នែកសិល្បៈ ក្នុងការសិក្សារុស្ស៊ី ពី សាកលវិទ្យាល័យវ៉ាស៊ីនតោន ក្នុងឆ្នាំ ១៩៥២ វីកឃឺរី បានក្លាយជាអ្នកប្រាជ្ញហ្វូលប្រាយ នៅប្រទេសហ្វាំងឡង់ពីឆ្នាំ១៩៥៣ ដល់ឆ្នាំ១៩៥៥ មុនពេលចូលរួមជាមួយកងទ័ពសហរដ្ឋអាមេរិក នៅប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ពីឆ្នាំ១៩៥៦ ដល់ឆ្នាំំ១៩៥៨ ។ [២] បន្ទាប់មកគាត់បានបង្រៀនភាសាអង់គ្លេសនៅទីក្រុងអ៊ីស្តង់ប៊ុល ប្រទេសទួរគីពីឆ្នាំ១៩៥៨ ដល់ឆ្នាំំ១៩៦០ នៅប្រទេសកម្ពុជាពីឆ្នាំ១៩៦០ ដល់ឆ្នាំ១៩៦៤ និងនៅប្រទេសឡាវពីឆ្នាំ១៩៦៤ ដល់ឆ្នាំ១៩៦៧។ [២]
គាត់បានធ្វើការស្រាវជ្រាវនិក្ខេបបទនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសថៃពីឆ្នាំ១៩៧០ ដល់ ឆ្នាំ១៩៧២ ហើយបានបញ្ឈប់វានៅឆ្នាំ១៩៧៣ នៅពេលដែលគាត់បានក្លាយជាសាស្ត្រាចារ្យផ្នែកប្រវត្តិសាស្ត្រអាស៊ីអាគ្នេយ៍នៅសាកលវិទ្យាល័យសៃនម៉ាឡេស៊ី នៅទីក្រុងប៉េណាំង ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ដែលគាត់បានធ្វើការរហូតដល់ឆ្នាំ១៩៧៩។ លោកបានបន្តនិងបញ្ចប់ការស្រាវជ្រាវនៅឆ្នាំ១៩៧៧ ដោយដាក់ឈ្មោះវាថា កម្ពុជាបន្ទាប់ពីអង្គរ៖ ភស្តុតាងកាលប្បវត្តិសម្រាប់សតវត្សទី១៤ដល់ទី១៦ ។ [២] ក្នុងឆ្នាំដដែលនោះ វីកកេរី បានទទួលបណ្ឌិតទស្សនវិជ្ជាផ្នែក ប្រវត្តិសាស្ត្រពីសាកលវិទ្យាល័យយ៉េល ។
បន្ទាប់មក លោកបានក្លាយជាអ្នកស្រាវជ្រាវផ្នែកប្រវត្តិសាស្ត្រអាស៊ីអាគ្នេយ៍នៅសាកលវិទ្យាល័យជាតិអូស្ត្រាលី ពីឆ្នាំ១៩៧៩ ដល់ឆ្នាំ១៩៨២ ដែលជាអ្នកស្រាវជ្រាវផ្នែកប្រវត្តិសាស្ត្រអាស៊ីអាគ្នេយ៍នៅ សាកលវិទ្យាល័យអាដេឡាដ ពីឆ្នាំ១៩៨២ ដល់ឆ្នាំ១៩៨៨ និងជាសាស្ត្រាចារ្យជាន់ខ្ពស់ផ្នែកប្រវត្តិសាស្ត្រអាស៊ីអាគ្នេយ៍នៅសាកលវិទ្យាល័យសៃនម៉ាឡេស៊ី ពីឆ្នាំ១៩៨៨ ដល់ឆ្នាំ១៩៩៨ ។ [២] បន្ទាប់មក លោកបានបង្រៀន ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ នៅ សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ ក្នុង ទីក្រុងភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ពីឆ្នាំ ១៩៩៨ ដល់ ២០០២។ [២]
លោកបានធ្វើការជាអ្នកប្រាជ្ញឯករាជ្យដែលមានមូលដ្ឋាននៅ ខេត្តឈៀងម៉ៃ ប្រទេស ថៃ ពីឆ្នាំ២០០២ ដល់ឆ្នាំ២០០៨។ [២] នៅឆ្នាំបន្ទាប់ លោកបានក្លាយជាសាស្ត្រាចារ្យមកសួរសុខទុក្ខនៅសាលាទស្សនវិជ្ជា និងប្រវត្តិសាស្រ្តនៃសាកលវិទ្យាល័យស៊ីដនី ជាកន្លែងដែលលោកធ្វើការរហូតដល់ឆ្នាំ ២០១១។ [២]
កាលពីថ្ងៃទី ២៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៧ វីកឃឺរី បានទទួលមរណភាពដោយជំងឺគាំងបេះដូងក្នុងជន្មាយុ ៨៦ ឆ្នាំ នៅ ខេត្តបាត់ដំបង ប្រទេសកម្ពុជា ដែលពិធីបុណ្យសពរបស់លោកត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើងរយៈពេល ៥ ថ្ងៃ។ [១] [៣] គាត់ត្រូវបានរស់រានមានជីវិតដោយប្រពន្ធកូនខ្មែរអាមេរិកគឺ អេនកេលីណា វីកកេរី និងកូនស្រីពីរនាក់របស់គាត់គឺ អេនកេលីណា និង មីមី (ក្រោយមកទៀតត្រូវបានចិញ្ចឹម) ។ [១]
ធ្វើការលើប្រវត្តិសាស្ត្រអាស៊ីអាគ្នេយ៍
កែប្រែការស្រាវជ្រាវ និងការសរសេររបស់វីកឃឺរីបានផ្តោតលើប្រវត្តិសាស្ត្របុរាណ និងសម័យទំនើបនៃ ប្រទេសកម្ពុជា និង ប្រទេសថៃ [៤] ជាមួយនឹងការបោះពុម្ពផ្សាយចាប់ពីប្រវត្តិសាស្ត្រដើមរហូតដល់ការសិក្សាបរិបទ និងការបកស្រាយអំពីប្រទេសកម្ពុជានាពេលថ្មីៗនេះ និងសហសម័យ ដែលជាអ្នកប្រាជ្ញមួយក្តាប់តូចប៉ុណ្ណោះ ដែលបានពិនិត្យយ៉ាងទូលំទូលាយនូវព្រឹត្តិការណ៍ក្នុងតំបន់ក្នុងអំឡុងពេលឆ្នាំ១៩៨០ ។ [៥]
វីកឃឺរី បានចូលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុង និងជួយពង្រីក [៦] ការជជែកដេញដោលអ្នកប្រាជ្ញនៃ នគរមុនអង្គរ, [៧] យុគសម័យបុរាណ និងសម័យ ក្រោយអង្គរ ណែនាំ និងបញ្ចូលស្នាដៃរបស់អ្នកប្រាជ្ញខ្មែរ ឃិន សុខ និង ម៉ក់ភឿន ដោយប្រើ ទស្សនៈជំនួសរបស់ពួកគេ។ [៨] នៅលើមូលដ្ឋាននៃបរិមាណនៃសិលាចារឹកអេពីភីកដែលមិនបានបកស្រាយពីមុនមក វីកឃឺរីបានរៀបរាប់យ៉ាងលម្អិតអំពីការពិតថា ស្នាដៃជាច្រើនរបស់អ្នកប្រាជ្ញសម័យមុន "... បានសរសេរកាលពី ២០ ឆ្នាំមុន អាចត្រូវបានបដិសេធយ៉ាងសាមញ្ញដោយការរកឃើញ ឬការឌិគ្រីបនៃសិលាចារឹក [ថ្មី] "។ និងបន្ថែមទៀត៖ "ដើម្បីសិក្សាពីប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ននេះជាមួយ [សឺរដែស] សឺដែស នឹងត្រូវធ្វើភូមិសាស្ត្រជាមួយ ប្តូ៊ឡេមី "។ [៩]
នៅឆ្នាំ ១៩៨៤ លោកបានបោះពុម្ពសៀវភៅរបស់គាត់ " កម្ពុជា ១៩៧៥-១៩៨២ " ដែលរៀបរាប់អំពីឆ្នាំនៃសម័យ ប៉ុល ពត និង ផលវិបាកភ្លាមៗរបស់វា។ [១០]
ការងាររបស់ វីកឃឺរីត្រូវបានពិពណ៌នាថាបានធ្លាក់ចូលទៅក្នុង "សាលាគំនិតម៉ាក្សនិយម" [១១] [១២] [១៣] ដោយអ្នកប្រាជ្ញមួយចំនួន ទោះបីជាគាត់មិនមែនជាកុម្មុយនិស្តក៏ដោយ។ [១១] គាត់ត្រូវបានចាត់ទុកថាជា "អ្នកជំនាញកម្ពុជា" [១៤] ជាអ្នកប្រវត្តិសាស្ត្រឈានមុខគេលើប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា [១៥] [១៦] និងជា "អ្នកប្រាជ្ញអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដ៏ធំ" ។ [១១]
វីកឃឺរី គឺជាសមាជិកនៃព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មាននៃអ្នកប្រាជ្ញអាស៊ីដែលមានការព្រួយបារម្ភ ។ នៅក្នុងលេខ២១, ១៩៨៩ គាត់បានសរសេរថា :
"My first contribution (1982) to BCAS [Bulletin Of Concerned Asian Scholars] was on CIA falsification of Cambodian statistics. I believe the task of BCAS should be to counter U.S. regime misinformation and mainstream self-censorship, and provide well-researched progressive information on Asia and the Pacific...[sic]"[១៧]
វីកឃឺរី បានចូលរួមចំណែកក្នុងជួរជាច្រើនសម្រាប់ កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ ពីឆ្នាំ១៩៩២ ដល់ឆ្នាំ២០០៧ [១៨] ក្នុងអំឡុងពេលនោះគាត់បានចូលរួមក្នុងការជជែកដេញដោលនយោបាយ។ [១៩] នៅឆ្នាំ ២០០៨ វាត្រូវបានប្រកាសថាគាត់បានធ្វើការជាមួយក្រុមមេធាវីការពារក្តីរបស់ អៀង សារី អតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសខ្មែរក្រហមនៅ សាលាក្តីខ្មែរក្រហម ដោយបម្រើការជាអ្នកវិភាគ និងអ្នកជំនាញខាងប្រវត្តិសាស្ត្រ។ [២០]
ការបោះពុម្ពផ្សាយ
កែប្រែសៀវភៅ
កែប្រែបណ្តុំ
កែប្រែសូមមើលផងដែរ
កែប្រែឯកសារយោង
កែប្រែ- ↑ ១,០ ១,១ ១,២ Taing, Rinith (3 July 2017). "Celebrated historian Michael Vickery dies, 86". Phnom Penh Post. http://www.phnompenhpost.com/national/celebrated-historian-michael-vickery-dies-86.
- ↑ ២,០ ២,១ ២,២ ២,៣ ២,៤ ២,៥ ២,៦ Ky Phuong, Tran; Lockhart, Bruce, រៀs. (2011). The Cham of Vietnam: History, Society and Art. Singapore: NUS Press. pp. 423–424. ល.ស.ប.អ. 9789971694593.
- ↑ "สูญเสียครั้งใหญ่ วงวิชาการอาลัย 'ไมเคิล วิคเคอรี' นักปวศ.ดังผู้เปิดประเด็น 'จารึกพ่อขุนรามฯ' สิ้นลมในวัย 86". Matichon Online (in ថៃ). Bangkok: Matichon. 2017-06-30. Retrieved 2017-06-30.
- ↑ "THE 2/K.125 FRAGMENT, A LOST CHRONICLE OF AYUTTHAYA" (PDF). Michael Vickery, The Siam Society. Archived from the original (PDF) on មិថុនា 10, 2015. Retrieved June 10, 2015.
- ↑ "Michael Vickery's Publications". Michael Vickery’s Publications. Retrieved June 10, 2015.
- ↑ "Vickery on Coedes' history of Cambodia". JON FERNQUEST Burma - Yunnan - Bay of Bengal (c. 1350–1600). March 31, 2007. Retrieved June 8, 2015.
- ↑ Society, economics, and politics in pre-Angkor Cambodia - the 7th-8th centuries. 1998. ល.ស.ប.អ. 9784896561104. https://books.google.com/books?id=-29uAAAAMAAJ។ បានយកមក June 10, 2015.
- ↑ "Cambodia and Its Neighbors in the 15th Century" (PDF). Asia Research Institute - National University of Singapore. Archived from the original (PDF) on February 2, 2007. Retrieved June 10, 2015.
{{cite web}}: More than one of|archivedate=and|archive-date=specified (help); More than one of|archiveurl=and|archive-url=specified (help) - ↑ "Epigraphy in Southeast Asia: the use and misuse of inscriptions - An endless activity by Jean-Michel Filippi". The Phnom Penh Post. June 28, 2013. Retrieved June 10, 2015.
- ↑ "Bibliography". Center for Southeast Asian Studies Northern Illinois University. Archived from the original on ឧសភា 13, 2015. Retrieved June 10, 2015.
- ↑ ១១,០ ១១,១ ១១,២ Rinith, Taing; Sassoon, Alessandro Marazzi. "Celebrated historian Michael Vickery dies, 86". Phnom Penh Post (in អង់គ្លេស). Retrieved 2022-01-24.
- ↑ "Meaning of Yuon (2) I refer to Michael Vickery's letter...has typical communist overtones". The Phnom Penh Post. July 18, 2003. Retrieved June 21, 2015.
- ↑ "Society, Economics, and Politics in Pre-Angkor Cambodia: The 7th-8th Centuries (review) P. Bion Griffin". Project MUSE. Retrieved June 10, 2015.
- ↑ "THE 5th THAI- MALAYSIAN INTERNATIONAL CONFERENCE ON SOUTHEAST ASIAN STUDIES - Remembering January 7, 1979: A 33-Year Debate in Cambodian Political History" (PDF). Sok Udom DETH- Leadership Skills. Retrieved June 10, 2015.
- ↑ "EMPTYING A CITY, KIDNAPPING A COUNTRY". The New York Times Company. August 2, 1987. Retrieved June 10, 2015.
- ↑ "Epigraphy in Southeast Asia: the use and misuse of inscriptions - Michael Vickery, the author of the most recent and comprehensive survey about Pre Angkorian Cambodia... by Jean-Michel Filippi". The Phnom Penh Post. June 28, 2013. Retrieved June 10, 2015.
- ↑ "Bulletin Of Concerned Asian Scholars - Vol. 21, Nos. 2–4 April–December 1989 - Who We Are in 1989" (PDF). BCAS/Critical Asian Studies. Archived from the original (PDF) on មីនា 5, 2016. Retrieved June 10, 2015.
- ↑ "Michael Vickery". Phnom Penh Post. Retrieved June 10, 2015.
- ↑ "Vickery's hysterics". Phnom Penh Post. November 29, 1996. Retrieved June 10, 2015.
- ↑ "Historian joins Ieng Sary defense team". The Phnom Penh Post. February 8, 2008. Retrieved June 10, 2015.