សម្ដេចប៉ាប

សម្ដេចប៉ាបជាអ្នកដឺកនាំរបស់ព្រះសហគមន៍កាតូលិកដែលមានទីបញ្ជាការនៅទីក្រុងវ៉ាទីកង់ នៅ អឺរ៉ុប។ សម្តេចប៉ាបជាលោកអភិបាលភូមិភាគទីក្រុងរ៉ូម និងឧត្តឬាធិការីរបស់សសន្តសិលា ដែលជាលោកអភិបាលទីមួយនៅទីក្រុងរ៉ុម (គាត់រស់ប្រហែលរវាហឆ្នាំ១ដល់ឆ្នាំ៦៧)។ នៅក្នុងព្រះសហគមន៏កាតូលិក,សម្ដេចប៉ាបយល់ឃើញថាឧត្ដរាធិការីសន្ដសិលាគឺជាសាវ័ក។ សម្ដេចប៉ាបបច្ចុប្បន្នគឺជា លោកហ្វ្រង់ស៊ីស,ដែលបានជ្រើសរើសនៅថ្ងៃទី ១៣ ខែ មិនា ឆ្នាំ ២០១៣,​ដែលជាអ្នកបន្ដដំណែងពីលោក បែនឌីណីកទី១៦។ តំណែងរបស់សម្ដេចប៉ាបគឺបានទទួលស្គាល់ដោយប្រមុខនៃសាសនាកាតូលិក។

ហ្វ្រង់ស៊ីស
ហ្វ្រង់ស៊ីស ឆ្នាំ ២០១៣			center
ប្រវត្តិរូបសង្ខេប
ខេត្ដ	ខេត្ដ អេស្លេនសៀទីកង់
ចក្រភព	រ៉ូម
វិសាលវិហារ	មហាវីថី អាប៊ីស៊ីលីខេន.ចន​ ឡាធឹរៀន
ដំបូង	តាមប្រពៃណី
សង្ឈរាជ	គ្រិស្ដសាសនា,សន្ដសិលា ។
ការបង្កើត	តាមប្រពៃណីគ្រិស្ដសាសនា, សតវត្សន៏ទី១

យុត្ដាធិកានៃសាសនារបស់លោកត្រូវបានហៅថា "ហូលីស៊ី",ឬ "អាផូសត្រូលិក" ខាងលើជាមូលដ្ឋាននៃប្រពៃណីទំនៀមទំលាប់ក្នុងព្រះវិហាដែលសាវ័កសន្ដសិលាបានរងទុកលំបាកជាច្រើននៅក្នុងប្រទេសរ៉ូម។ សម្ដេចប៉ាបគឺជាប្រមុខរដ្ឋនៃទីក្រុងវ៉ាទីកង់,ព្រះមហាក្សត្រដែលគ្រប់គ្រងរដ្ឋនៃទីក្រុងងបានក្ដោបក្ដាប់ទឹកដីបរិពន្ឋភូមិទាំងអស់នៃទីក្រុងរ៉ូម។ មុខងាររបស់សម្ដេចប៉ាបគឺជាមុខងារមួយដែលបានបង្កើតនៅឋិតឋេរនៅលើពិភពលោក ហើយ​ជាផ្នែកមួយខ្ពស់នៅលើពិភពលោកក្នងប្រវិត្ដសាស្ដ្រ។

សមេ្ដចប៉ាបកាលពីសម័យបុរាណបានជួយផ្សព្វផ្សាយច្រើនអំពីគ្រិស្ដសាសនា និង ការអធិដ្ឋានផ្សេងៗដែលមិនធ្វើអោយមានការឈ្លោះប្រកែករវាងលទ្វិផ្សេងទៀត។ នៅពាក់កណ្ដាលឆ្នាំពួកគេបានអនុវត្ដតាមច្បាប់​ដែលមិន ទាក់ទងនឹងសាសនាសំខាន់មួយនៅភាគខាងលិចនៃប្រអឺរ៉ុប ព្រមទាំងដើរតួជាអាជ្ញាកណ្ដាលរវាងមហាក្សត្រគ្រិស្ដសាសនា។ បច្ចុប្បន្ននេះ, ក្នុងការបន្ថែមការរីកឡើងជំនឿនៃគ្រិស្ដសាសនា និង លទ្ឋិផងដែរ,​ សម្ដេចប៉ាបបានឧទ្ទិសដើម្បីអោយសាសនាទំាងមូលនឹងមានការទាក់ទងគ្នាទៅវិញទៅមក, ការធ្វើកុសលផលបុណ្យ, និង ការការពារសិទ្ឋមនុស្ស។

សម្ដេចប៉ាបមានមុខងារដែលបង្ខំអោយលះបង់អំណាចអាណាចក្រ,និង ប៉ាបបានធ្វើការអនុញ្ញាតច្បាប់នេះស្ទើរតែផ្ដាច់មុខដើម្បីជាសារះសំខាន់នៃសាសនា។​ ជាច្រើនសតវត្យន៏មកហើយ​, សម្ដេចប៉ាបអះអាងថា អំណាចនៃចម្រៀងសាសនាបានបញ្ជាក់បន្ថែមយ៉ាងរឹងមាំដែលមានកម្រិតខ្ពស់បំផុតនៅក្នុងឆ្នាំ ១៨៧០ ជាសេចក្ដីប្រកាសនៅសទ្ឋាន្ដនៃភាពមិនចេះខុសរបស់សាវ័កដែលកម្រនឹងមានឪកាសបកស្រាយនៅជំនឿឫក្រុមសីលធម៏។ ឪកាសក្នុងការអធិប្បាយដំបូង(បន្ទាប់ពីមានសេចក្ដីប្រកាស)​ហើយរហូតដល់ពេលចុងក្រោយ និយមន័យសទ្ឋាន្ដនៃការសន្និដ្ឋានរបស់ម៉ារីនៅ​ ឆ្នាំ ១៩៥០។

បិទបោះត្រារបស់សម្ដេចប៉ាប។

ប្រវិត្ដសាស្ដ្រ

ចំនងជើង និង ដើមកំណើត

ពាក្យ«ប៉ាប»នេះ មកពីភាសាឡាតាំងមានន័យថា «ឪពុក» (papa) និងភាសាក្រិក πάππας (pappas)។ នៅក្នុងសតវត្សរ៏ថ្មីនេះសាសនាគ្រិស្ដបានអនុវត្ដន៏ចំណងជើងនេះ ជាពិសេសនៅក្នុងភាគខាងកើតដែលរួមមានចៅអធិការខាងសាសនាកាតូលិក និង​បុព្វជិតជំនាន់ទី២ ជាច្រើនទៀត, ហើយបន្ទាប់ពីបានទុកនៅភាគខាងលិចដើម្បីក្លាយទៅជាចៅអធិការនៃទីក្រុងរ៉ូម, ការបង្កើតមិនធ្វើតាមផ្លូវការទាំងស្រុងនៅក្នុងសតវត្សន៏ទី១១ នេះទេ។ ពេលកំណត់ដែលកត់ត្រាអោយប្រើចំណងជើងនេះបានយល់ព្រមនៅពេលមរភាពរបស់​ ព្រឹទ្ឋចារ្យ អេឡិចសាន់ត្រា​, សម្ដេចប៉ាប ហេរៀឃ្លៀសនៃអេឡិចសាន់ត្រា(២៣២-២៤៨)។

មុនពេលកំណត់អោយប្រើចំនងជើង"សម្ដេចប៉ាប" នៅក្នុងប្រទេសអង់គ្លេស,កាលបរិច្ឆេទនៅកណ្ដាលសតវត្សន៏ ទី១០។ ចំនងជើងនេះមានទាំងពីមុនសតវត្សន៏ទី៣ក្នុងការកំនត់ទូទៅមួយធ្លាប់បានផ្ដល់អោយសម្ដេចប៉ាបទំាងអស់។ ពីសតវត្សន៏ទី៦ចំនងជើងនេះបានបង្កើតដើម្បីជាឪកាសក្នុងការប្រើប្រាស់របស់សម្ដេចប៉ាបនៅក្នុងទីក្រុងរ៉ូម,ហើយនៅក្នុងសតវត្សន៏ទី១១ចុងក្រោយនេះ សម្ដេចប៉ាប ក្រិចកូរីទី៧បានចេញសេចក្ដីប្រកាស ថាមានសេចក្ដីអធិប្បាយមួយយ៉ាងធំដោយធ្វើនៅក្នុងរដ្ឋ ដោយបន្ទាប់មានការបង្កើតនិងការសន្មតនៅភាគខាងលិច។ ​​​