សិទ្ធិទទួលបានអាហារ
សិទ្ធិទទួលអាហារ និងបំរែបំរួលរបស់វា គឺជា សិទ្ធិរបស់មនុស្ស ដែលការពារសិទ្ធិរបស់មនុស្សក្នុងការចិញ្ចឹមខ្លួនឯងប្រកបដោយសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ ដោយបង្កប់ន័យថាមានអាហារគ្រប់គ្រាន់ ដែលមនុស្សមានមធ្យោបាយក្នុងការទទួលបាន និងថាវាគ្រប់គ្រាន់តាមតម្រូវការរបបអាហាររបស់មនុស្សម្នាក់ៗ។ សិទ្ធិទទួលបានអាហារការពារសិទ្ធិរបស់មនុស្សគ្រប់រូបឱ្យរួចផុតពី ភាពអត់ឃ្លាន អសន្តិសុខស្បៀង និង កង្វះអាហារូបត្ថម្ភ ។ សិទ្ធិទទួលបានអាហារមានន័យថា រដ្ឋាភិបាលមានកាតព្វកិច្ចផ្តល់អាហារដោយឥតគិតថ្លៃគ្រប់គ្រាន់ដល់អ្នកទទួលអត់ឃ្លាន ដើម្បីធានាបាននូវជីវភាពរស់នៅ វាមិនមានន័យថាជាសិទ្ធិសកលក្នុងការទទួលបានអាហារនោះទេ។ ម្យ៉ាងទៀត ប្រសិនបើប្រជាជនត្រូវបានដកហូតសិទ្ធិទទួលបានអាហារដោយហេតុផលហួសពីការគ្រប់គ្រងរបស់ពួកគេ ឧទាហរណ៍ ដោយសារពួកគេជាប់ឃុំ ក្នុងគ្រាមានសង្គ្រាម ឬក្រោយគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ សិទ្ធិទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលផ្តល់អាហារដោយផ្ទាល់។
សិទ្ធិគឺបានមកពីកតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិស្តីពីសិទ្ធិសេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងវប្បធម៌ ដែលមានរដ្ឋភាគីចំនួន១៧០ គិតត្រឹមខែមេសា ឆ្នាំ២០២០។ រដ្ឋដែលចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាយល់ព្រមចាត់វិធានការជាអតិបរមានៃធនធានដែលមានរបស់ពួកគេ ដើម្បីសម្រេចបានជាបណ្តើរៗនូវការអនុវត្តពេញលេញនៃសិទ្ធិទទួលបានអាហារគ្រប់គ្រាន់ ទាំងថ្នាក់ជាតិ និងអន្តរជាតិ។ នៅក្នុងប្រទេសសរុបចំនួន១០៦ សិទ្ធិទទួលបានអាហារគឺអាចអនុវត្តបានតាមរយៈការរៀបចំរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃទម្រង់ផ្សេងៗ ឬតាមរយៈការអនុវត្តផ្ទាល់នៅក្នុងច្បាប់នៃសន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិផ្សេងៗ ដែលសិទ្ធិទទួលបានអាហារត្រូវបានការពារ។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលស្បៀងអាហារពិភពលោក ឆ្នាំ១៩៩៦ រដ្ឋាភិបាលនានាបានអះអាងសារជាថ្មីអំពីសិទ្ធិទទួលបានអាហារ និងប្តេជ្ញាចិត្តខ្លួនឯងក្នុងការកាត់បន្ថយចំនួនអ្នកអត់ឃ្លាន និងកង្វះអាហារូបត្ថម្ភពាក់កណ្តាលពី៨៤០ ទៅ ៤២០លាននាក់នៅឆ្នាំ២០១៥។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ចំនួននេះបានកើនឡើងក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ដែលឈានដល់កំណត់ត្រាដ៏អាក្រក់មួយក្នុងឆ្នាំ២០០៩ នៃមនុស្សជាង ១ពាន់លាននាក់នៅទូទាំងពិភពលោក។ លើសពីនេះ ចំនួនដែលទទួលរងពីភាពអត់ឃ្លានលាក់កំបាំង - កង្វះមីក្រូសារជាតិដែលអាចបណ្តាលឱ្យមានការលូតលាស់រាងកាយ និងបញ្ញាចំពោះកុមារ - មានចំនួនជាង២ពាន់លាននាក់នៅទូទាំងពិភពលោក។
ខណៈពេលដែលនៅក្រោមច្បាប់អន្តរជាតិ រដ្ឋត្រូវមានកាតព្វកិច្ចគោរព ការពារ និងបំពេញសិទ្ធិទទួលបានអាហារ ការលំបាកជាក់ស្តែងក្នុងការសម្រេចបាននូវសិទ្ធិមនុស្សនេះ ត្រូវបានបង្ហាញដោយអសន្តិសុខស្បៀងដែលរីករាលដាលទូទាំងពិភពលោក និងវិវាទដែលកំពុងបន្តនៅក្នុងប្រទេសដូចជាឥណ្ឌាជាដើម។ [១] [២] នៅក្នុងទ្វីបដែលមានបញ្ហាទាក់ទងនឹងអាហារដ៏ធំបំផុត ដូចជា អាហ្រ្វិក អាស៊ី និង អាមេរិកខាងត្បូង មិនត្រឹមតែមានការខ្វះខាតស្បៀងអាហារ និងកង្វះហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងមានការចែកចាយមិនគ្រប់គ្រាន់ និងការទទួលបានអាហារមិនគ្រប់គ្រាន់ផងដែរ។
គំនិតផ្តួចផ្តើមរង្វាស់សិទ្ធិមនុស្ស [៣] វាស់វែងសិទ្ធិទទួលបានអាហារសម្រាប់ប្រទេសជុំវិញពិភពលោក ដោយផ្អែកលើកម្រិតនៃប្រាក់ចំណូលរបស់ពួកគេ។ [៤]
ឯកសារយោង
កែប្រែ- ↑ Westcott, Catherine and Nadia Khoury and CMS Cameron McKenna,The Right to Food, (Advocates for International Development, October 2011)http://a4id.org/sites/default/files/user/Right%20to%20Food%20Legal%20Guide.pdf Archived 2016-03-04 at the វេយប៊ែខ ម៉ាស៊ីន..
- ↑ "Aadhaar vs. Right to food". Archived from the original on 2018-04-02. Retrieved 2024-06-01.
- ↑ "Human Rights Measurement Initiative – The first global initiative to track the human rights performance of countries". humanrightsmeasurement.org. Retrieved 2022-03-09.
- ↑ "Right to food - HRMI Rights Tracker". rightstracker.org (in អង់គ្លេស). Retrieved 2022-03-09.