សុ្រកមង្គលបូរី
Dj tour ស្រុកមង្គលបូរី (ខ្មែរ: ស្រុកមង្គលបូរី; ថៃ: มงคลบุรี, ព.ប.ប.ស.ថ: Mongkhonburi, "បុរីដ៏មានឫទ្ធិ") គឺជាស្រុកមួយ (srok )ស្ថិតនៅភាគខាងត្បូងនៃខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ក្នុងភាគពាយ្យនៃប្រទេសកម្ពុជា។ ស្រុកមង្គលបូរី ស្ថិតនៅតាមផ្លូវ ខាងត្បូងពីស៊ីសូផុន(ស្វាយ) ចំងាយប្រហែល 9 គីឡូម៉ែត។ ស្រុកមង្គលបូរីគឺជាស្រុកភាគខាងត្បូងនៃខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ ស្រុកនេះមានព្រុំប្រទល់ខាងត្បូងជាប់នឹងខេត្តបាត់ដំបង។ ផ្លូវរថភ្លើងខ្សែធំពី ភ្នំពេញ ទៅ ប៉ោយប៉ែត លើព្រុំដែនជាប់ប្រទេសថៃ ឆ្លងកាត់ស្រុកនេះពីជើងទៅត្បូង។[២]
| Mongkolborey ស្រុកមង្គលបូរី | |
|---|---|
| District (srok) | |
 | |
  Mongkolborey | |
| កូអរដោនេ: 13°32′30″N 103°1′30″E / 13.54167°N 103.02500°E | |
| Country |  Cambodia |
| Province | Banteay Meanchey |
| Communes | 13 |
| Villages | 157 |
| រដ្ឋាភិបាល | |
| ប្រជាជន (1998)[១] | |
| • សរុប | ១៣៨,១៩០ |
| ល្វែងម៉ោង | +7 |
| ក្រមផ្ទៃដាល | 54 |
| Geocode | 0102 |
ស្រុកនេះងាយស្រួលធ្វើដំណើរដល់តាមបណ្តោយផ្លូវពី ស៊ីសូផុន(9 គម) បាត់ដំបង (ក្រុង) (60 គម) និង សៀមរាប (ក្រុង) (110 គម). ស្រុកមង្គលបូរីជាស្រុកដែលតូចមួយក្នុងចំណោមស្រុកតូចៗក្នុងខេតបន្ទាយមានជ័យ ដោយផ្ទៃដី ហើយមានតែស្រុកស៊េរីសោភ័ណទេដែលតូចជាង។ ទោះយ៉ាងណាក្តី ស្រុកនេះជាស្រុកដែលមានប្រជាជនច្រើនជាងគេក្នុងខេត្ត ព្រោះវាមានហេត្ថារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូន ហើយវានៅចំកណ្តាលផង។ ផ្លូវជាតិលេខ ៥ ដែលផ្តើមពីភ្នំពេញ ហើយបញ្ចប់នៅប៉ោយប៉ែត ហើយនិងផ្លូវដែកដែលចែកស្រុកជាពីរស្របគ្នា លាតសន្ធឹងពីជើងទៅត្បូង។ ផ្លូវជាតិលេខ ១៦០ ចាប់ផ្តើមនៅជិតកណ្តាលនៅស្រុកនេះ ហើយលាតសន្ធឹងទៅទិសនិរតីរហូតចូលដល់ ប៉ៃលិន។[៣]
ប្រវត្តិ
កែប្រែប្រវត្តិរបស់ស្រុកមង្គលបូរីមុនសតវត្សទី១៨ មិនច្បាស់លាស់ទេ ថ្វីបើវាធ្លាប់ជាចំនែកមួយក្នុងខេត្តបាត់ដំបងក៏ដោយ។ ចាប់ពីសតវត្សទី១៨ រហូតដល់ ឆ្នំា១៩០៧ ស្រុកនេះជាចំនែកមួយក្នុងខេត្តប្រាតាបុង ប្រទេសថៃ។ ក្នុងពេលនោះ ថៃគ្រប់គ្រងផ្ទៃដីដែលសព្វថ្ងៃជាខេត្ត បន្ទាយមានជ័យ ឧត្តរមានជ័យ សៀមរាប ប៉ៃលិន និង ខេត្តបាត់ដំបង[៤]។ក្រោមសិទ្ធិសញ្ញា បារំាង-ថៃ ក្នុងខែមិនា ១៩០៧ ផ្នែកទំាងនេះបានត្រលប់ជារបស់កម្ពុជាវិញ។ ក្នុងអម្លុងពេលនេះ ផ្ទៃដីជុំវិញស្រុក ស៊េរីសោភ័ណ គឺជាស្រុកស៊េរីសោភ័ណនៃខេត្តបាត់ដំបង។ ចន្លោះឆ្នំា១៩២៥ និង ១៩២៥ ស្រុកថ្មីៗរបស់ខេត្តបាត់ដំបងបានបង្កើតឡើង រួមទំាងស្រុកមង្គលបូរីដែរ។ ក្នុងឆ្នំា១៩៨៨ ស្រុកក្នុងភាគខាងជើងរបស់ខេត្តបាត់ដំបងចំនួន៥ បានបែងចែកដើម្បីបង្កើតជាខេត្តថ្មី គឺខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។[៥]
ទីតាំង
កែប្រែស្រុកមង្គលបូរីលាតសន្ធឹងទៅទិសខាងត្បូងនៃខេត្ត ហើយមានព្រំប្រទល់រួមគ្នាជាមួយហ្នឹងខេត្តបាត់ដំបង។ បើមើលពីទិសខាងជើងតាមទ្រនិចនាឡិកា ស្រុកមង្គលបូរីជាប់ជាមួយស្រុកស៊េរីសោភ័ណផ្នែកខាងជើង។ ព្រំដែនភាគខាងកើតនៃស្រុកនេះជាប់ជាមួយនឹងស្រុកព្រះនេត្រព្រះ។ ស្ទឹងមង្គលបូរី បង្កើតជាព្រំប្រទល់ភាគខាងកើតមួយផ្នែកនៃស្រុក ឆ្ពោះទៅស្រុកព្រះនេត្រព្រះ។[៦] នៅខាងត្បូងនៃស្រុកនេះជាប់ជាមួយនឹងស្រុក ថ្មគោល និង បវិល ដែលជាស្រុកនៃខេត្តបាត់ដំបង។ ភាគខាងលិចរបស់ស្រុកនេះមានព្រំប្រទល់រួមគ្នាជាមួយស្រុក ម៉ាឡៃ និងអូជ្រៅ ដែលជាស្រុកក្នុងខេត្តនេះដែរ។[៧]
ការគ្រប់គ្រង
កែប្រែអភិបាលស្រុកស្រុកនេះធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍ទៅឯកឧត្តម អុង អឿន, ដែលជាថៅហ្វាយខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ តារាងខាងក្រោមបង្ហាញពី ភូមិៗទៅតាមឃុំៗ ក្នុងស្រុកនេះ។
| ឃុំ (Communes) | កូដឃុំ | |
|---|---|---|
| បន្ទាយនាង | អូរធំ, ភ្នំ, បន្ទាយនាង, គោកព្នៅ, ត្រាង, ពង្រ, គោកទន្លាប់, ត្របែក, ឃីឡិ, សំរោងពេន, ដងរុនលិច, ដងរុនកើត, អូរស្ងួត, ព្រៃចង្អាលិច, ព្រៃចង្អាកើត, អូរអណ្តូងលិច, អូរអណ្តូងកណ្តាល, អូរអណ្តូងកើត, គោកក្តួច | ០១០២០១ |
| បត់ត្រង់ | ខ្ទុំរាយលិច, ខ្ទុំរាយកើត, អន្លង់ថ្ងាន់កើត, អន្លង់ថ្ងាន់លិច, បង់បត់លិច, បង់បត់កើត, បត់ត្រង់, បត់ត្រង់ធំលិច, បត់ត្រង់ធំកើត, បត់ត្រង់តូច, ព្រែកជីក | ០១០២០២ |
| ចំណោម | ប្រឡាយចារ, រង្វានលិច, រង្វានកើត, ចំណោមលិច, ចំណោមកើត, រោងគោដើម, រោងគោកណ្តាល, រោងគោចុង, ពាមរោងគោ, តាសល់, ជួរខ្ចាស់, បឹងត្រស់, ដងត្រាង, ស្រែព្រៃ, បុស្សទន្លាប់, តាប៊ុន, គោកពនៃ្ល, សាយសាម៉ន, ដំណាក់ព្រះអង្គ | ០១០២០៣ |
| គោកបល្ល័ង្គ | គោកបល្ល័ង្ក, តាអន, ប្រឡាយជ្រៃ, ជើងចាប, ផាត់សណ្តោង, ចារថ្មី, ផ្អាវថ្មី, តាសល់ | ០១០២០៤ |
| គយម៉ែង | គយម៉ែង, ស្តីលើ, ផ្លូវសៀម, តានង, អង្ករខ្មៅ, កសាងថ្មី, ស្ទឹងចាស់, ស្តីក្រោម | ០១០២០៥ |
| អូរប្រាសាទ | ភ្នំធំត្បូង, ភ្នំប្រាសាទ, ភ្នំធំជើង, ចំការលោក, ភ្នំធំថ្មី, អន្លង់ស្តី, គោកធ្នង់កើត, គោកធ្នង់កណ្តាល, អូរស្ងួត, អូរប្រាសាទ, គោកអំពិល, រ៉ាចំការចេក, ពោធិ៏រៀង, រូងក្របៅ | ០១០២០៦ |
| ភ្នំតូច | ភ្នំតូចត្បូង, ភ្នំតូចជើង, ថ្នល់បត់, អូរញរ, បឹងត្រស់, មនោរម្យ, ប៉ោយតាសេក, ព្រៃទទឹង, បឹងរាំង, វត្តថ្មី | ០១០២០៧ |
| រហាត់ទឹក | ពោធិ៏ពីរដើម, រហាត់ទឹក, ថ្នល់បត់, ក្រមល់, ខ្ទុំជ្រំ, ចកលិច, ដូនមូល, ព្រែកសំរោង, អូរដង្កោ, ចំការចេក, អូរជួប, កស្វាយ, ចកកើត | ០១០២០៨ |
| ឫស្សីក្រោក | អញ្ចាញ, នាងកេត, ព្រែករពៅ, សាលាដែង, សំរោង, អន្លង់មានទ្រព្យ, ចំការតាដោក, ប្រទ្បាយហ្លួងក្រោម, ហ្លួង, អូរតាគល់, ប្រទ្បាយហ្លួងលើ, គោកស្វាយ, អូរតាម៉ា, កោះកែវ, ផាស៊ីស្រា, ប្ញស្សីក្រោម, ជំទាវ | ០១០២០៩ |
| សំបួរ | ឆ្នើមមាស, ស្រណាល, ឡ, តាមែងពក, សំបួរ, ដូនឡឹក, ក្បាលក្របី, ស្រះឈូក, ស្រែព្រៃ, ចែកអង្ករ, ថ្មដប់ | ០១០២១០ |
| សឿ | តាម៉ៅ, អន្សមចេក, ត្នោត, បួរ, បុស្សេឡាក, សឿ, បឹងតូច, ផ្លូវដំរីលើ, ផ្លូវដំរីក្រោម, អូរសឿ, គោកសំរោង, បល្ល័ង្គជ្រៃ, អូរជួបថ្មី | ០១០២១១ |
| ស្រះរំាង | តាអ៊ិន១, តាអ៊ិន២, ក្រូច, ចំការចេក, ស្រះរាំង, តាចាន់, គោកស្រុក, គោកច្រាប, គោកក្រសាំង | ០១០២១២ |
| តាឡំ | ព្រះស្រែ, តាឡំកណ្តាល, តាឡំចុង, បឹងឃ្លាំងលិច, ចុងគោក, បឹងឃ្លាំងកើត, ខ្លាខាំឆែ្ក, បឹងវែង | ០១០២១៣ |
សេដ្ឋកិច្ច
កែប្រែមង្គលបូរីគឺជាស្រុកដែលធ្វើកសិកម្មច្រើនជាងគេក្នុងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ កសិកម្មគឺជាផ្នែកដ៏សំខាន់ក្នុងស្រុកមង្គលបូរី។ ប្រជាជនភាគច្រើនមានមុខរបរជាកសិករ ពេលពួកគេធ្វើការច្រូតរួច ពួកគេភាគច្រើនរកកម្រៃដោយការដំាបន្លែដូចជា សណ្តែក ឬ ពោត ល។ ពួកគេថែមទំាងនំាចេញអង្កររបស់ពួកគេទៅតាមប្រទេសអាស៊ានដូចជា ប្រទេសថៃ និង ប្រទេសវៀតណាម ជាដើម។ ប្រជាជនខ្លះបង្កើតជាជំនួញនៅផ្សារ ខ្លះធ្វើការជាមន្ត្រីរាជការ ហើយខ្លះជា ជាងឈើ ជាងភ្លើង ល សំរាប់ជីវិតប្រចំាថ្ងៃ។
ប្រជាសាស្ត្រ
កែប្រែស្រុកនេះចែកចេញជាភូមិឃុំចំនួន ១៣ 13 ឃុំ និង 157 ភូមិ ។[៨] យោងតាមជំរឿនប្រជាជនឆ្នំា១៩៩៨ ចំនួនប្រជាជននៃស្រុកនេះគឺ ១៣៨.១៩០នាក់ ក្នុង ២៥.៧៥៤គ្រួសារ ក្នុងឆ្នំា ១៩៩៨។ អាត្រាប្រជាជននេះមាន ប្រុស ៦៧.៨២១នាក់ (៤៩,១%) និង ស្រី ៧០.៣៦៩នាក់ (៥០,៩%)។ ជាមួយនឹងប្រជាជនច្រើនជាង ១៣០.០០០នាក់ មង្គលបូរីមានប្រជាជនច្រើនជាងគេក្នុងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ ទំហំគ្រួសារជាមធ្យមនៅមង្គលបូរីមានសមាជិក ៥,៤នាក់ ក្នុងមួយគ្រួសារ ច្រើនជាងគ្រួសារតាមជនបទជាមធ្យមរបស់ប្រទេសកម្ពុជា (៥,២នាក់)។ អាត្រាភេទក្នុងស្រុកនេះគឺ ៩៦,៤%, ស្រីច្រើនជាងប្រុសបន្តិចបន្តួច។[៩]
ឯកសារយោង
កែប្រែ- ↑ General Population Census of Cambodia, 1998: Village Gazetteer. National Institute of Statistics. February, 2000. pp. 1–4.
- ↑ Total Road Atlas of Cambodia 2006 (3rd edition រ.រ.). Total Cambodge. 2006. pp. 33.
- ↑ Cambodia Road Network (Version 03-00 រ.រ.). Ministry of Public Works and Transport. 2001.
- ↑ "Background of Battambang In the past and the present". Battambang Provincial Government. Archived from the original on 2009-08-17. Retrieved 2009-02-20.
- ↑ "Background of Battambang In the past and the present". Battambang Provincial Government. Archived from the original on 2009-08-17. Retrieved 2009-02-22.
- ↑ "Stung Mongkol Borey Sub-Basin". Asian Development Bank.
- ↑ "Banteay Meanchey Provincial Resources". Ministry of Commerce. Archived from the original on 2009-01-05. Retrieved 2009-02-15.
- ↑ "Banteay Meanchey Administration". Royal Government of Cambodia. Archived from the original on 2008-12-24. Retrieved 2009-01-22.
- ↑ General Population Census of Cambodia, 1998: Village Gazetteer. National Institute of Statistics. February, 2000. pp. 1–15.
តំណភ្ជាប់ខាងក្រៅ
កែប្រែ- Banteay Meanchey at Royal Government of Cambodia website Archived 2008-12-24 at the វេយប៊ែខ ម៉ាស៊ីន.
- Banteay Meanchey at the Ministry of Commerce website[តំណភ្ជាប់ខូច]
ទំព័រគំរូ:Banteay Meanchey Province ទំព័រគំរូ:Districts of Cambodia
Coordinates: 13°32′30″N 103°1′30″E / 13.54167°N 103.02500°E