ឡេមន្ធ៏

ឡេមន្ធ៏ (ភូមា: လိပ်မွတ်ထော, បញ្ចេញសំឡេង [leiʔ mʊ̀ɴ tʰɔ́] [ឡេមន្ធ៏]; មន: မမောဟ်ထာဝ်; រ. ១៤៣២–១៤៥៤) គឺជាព្រះមហាក្សត្រទី១៤នៃនគរហង្សាវត្តីពគោនៅភូមាសោយរាជ្យបានរយៈពេលប្រាំពីរខែក្នុងឆ្នាំ១៤៥៣-៥៤។ ព្រះអង្គបានឡើងកាន់អំណាចដោយការធ្វើឃាតព្រះភាតាអយ្យកោមួយរបស់ទ្រង់ ព្រះបាទពញាចាន់។ ពញាចាន់ខ្លួនព្រះអង្គឯងបានឡើងកាន់អំណាចក្នុងឆ្នាំ១៤៥១ ដោយធ្វើឃាតព្រះភាតាអយ្យកោមួយរបស់ទ្រង់ ព្រះបាទពញាហ្វារ្យូ ហើយបានបន្តកាប់សំលាប់ព្រះសាច់សែលោហិតជាព្រះឱរសខាងព្រះបាទរាជាធិរាជចោល។ ឡេមន្ធ៏ ជាបុត្រានៃព្រះបាទពញារាមទី១ និង ជាព្រះនត្តានៃព្រះបាទរាជាធិរាជបានជ្រែករាជ្យពញាចាន់ ដែលពញាចាន់ក៏ត្រូវជាព្រះនត្តានៃព្រះបាទរាជាធិរាជខាងព្រះរាជបុត្រច្បងរបស់ព្រះអង្គ។ ឡេមន្ធ៏បានបន្តសំលាប់គូសត្រូវជាច្រើនទៀត។ នៅដើមឆ្នាំ១៤៥៤ ពួកមន្ត្រីវាំងបានធ្វើគតព្រះឡេមន្ធ៏ ដែលទ្រង់មិនបានបន្សល់ទុកនូវរជ្ជទាយាទជាព្រះឱរសនៃខ្សែស្រឡាយរបស់រាជាធិរាជមួយអង្គណាសោះ។ ពួកមន្ត្រីទាំងនោះក៏បានជ្រើសរើសបុត្រីរបស់ព្រះអង្គ ព្រះនាងឝ៊ីនចៅពូឱ្យឡើងសោយរាជ្យជាអ្នកគ្រងហង្សាវត្តីបន្ត។

ឡេមន្ធ៏ လိပ်မွတ်ထော
ព្រះមហាក្សត្រនៃហង្សាវត្តី
រជ្ជកាល	រ.មិថុនា ១៤៥៣ – មករា ១៤៥៤
អង្គមុន	ពញាចាន់
អង្គក្រោយ	ឝ៊ីនចៅពូ
ប្រសូត	រ. ១៤៣២ ពគោ (បាហ្គោ)
សុគត	រ. មករា ១៤៥៤ ពគោ (បាហ្គោ)
បិតា	ពញារាមទី១
មាតា	សូមីនវិមលទេវី
សាសនា	ពុទ្ធសាសនាថេរវាទ

សង្ខេប

ពង្សាវតារភូមាផ្សេងៗមិនបានស្របគ្នានូវកាលបរិច្ឆេទសំខាន់ៗអំពីខ្សែជីវិតរបស់ព្រះមហាក្សត្រអង្គនេះឡើយ។ ជាការពិតទៅ មហារាជវង្ស និង ប្រាសាទកែវរាជវង្ស រាយការណ៍អញ្ចេះ អញ្ចុះក្នុងអត្ថបទសំណេររៀងៗខ្លួន។

ពង្សាវតារ	ប្រសូត–ទិវង្គត	ព្រះជន្ម	រជ្ជកាល	ល្វែងនៃរជ្ជកាល
ស្លាផាតរាជវង្ស	មិនបានរាយការណ៍	មិនបានរាយការណ៍	១៤៤៥–១៤៤៦	៧ ខែ
មហារាជវង្ស	រ. ១៤៣៨–១៤៥២	~២៤	១៤៥១–១៤៥២	៧ ខែ
ប្រាសាទកែវរាជវង្ស	រ. ១៤៣២–១៤៥៣	~៣១	១៤៥២–១៤៥៣	៧ ខែ
មហារាជវង្ស និង ប្រាសាទកែវរាជវង្ស (ក្នុងផ្នែកសង្ខេបនៃព្រះមហាក្សត្រហង្សាវត្តី)	មិនបានរាយការណ៍	មិនបានរាយការណ៍	១៤៥៣–១៤៥៤	១ ឆ្នាំ

គន្ថនិទ្ទេសន៍

• Athwa, Sayadaw (1785) (ជាភូមា). Mon Yazawin (Slapat Rajawan) (1922 រ.រ.). Yangon: Burma Publishing Workers Association Press. 
• Harvey, G. E. (1925). History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824. London: Frank Cass & Co. Ltd. 
• Kala, U (1724) (ជាភូមា). Maha Yazawin. 1–3 (2006, 4th printing រ.រ.). Yangon: Ya-Pyei Publishing. 
• Phayre, Lt. Gen. Sir Arthur P. (1883). History of Burma (1967 រ.រ.). London: Susil Gupta. 
• Royal Historical Commission of Burma (1832) (ជាភូមា). Hmannan Yazawin. 1–3 (2003 រ.រ.). Yangon: Ministry of Information, Myanmar. 

ឡេមន្ធ៏ រាជវង្សហង្សាវត្តី សុគត/ស្លាប់: រ. មករា ១៤៥៤
គោរម្យងារសំរាប់រាជ្យ
មុនដោយ ពញាចាន់	ព្រះមហាក្សត្រនៃហង្សាវត្តី រ. មិថុនា ១៤៥៣ – មករា ១៤៥៤	តដោយ ឝ៊ីនចៅពូ

ទំព័រគំរូ:Burma-royal-stub