ពញាលើថៃ
ព្រះយាលើថៃ ( ថៃ: เลอไทย , បាន ត្រូវបញ្ចេញសំឡេង [lɤ̄ː tʰāj] ) គឺជាស្តេចទីបួននៃ ព្រះរាជាណាចក្រសុខោទ័យ (ជាព្រះរាជាណាចក្រប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ ប្រទេសថៃ ) ពីឆ្នាំ 1298 ដល់ 1323 ។ ព្រះអង្គត្រូវបានបន្តដោយបិតារបស់ព្រះអង្គ គឺ ព្រះបាទ រាមាកំហែង រហូតដល់ការឡើងសោយរាជ្យត្រូវបានក្តោបក្តាប់ដោយបងប្អូនជីដូនមួយរបស់ព្រះអង្គ ង៉ោ ណាំធុំ ។
លើថៃ เลอไทย | |
---|---|
ព្រះយាលើថៃ | |
'ព្រះយានៃសុខោទ័យ | |
រជ្ជកាល | ១២៩៨ - ១៣២៣ |
អង្គមុន | ពុកឃុនរាមកំហែងមហារាជ |
អង្គក្រោយ | ងួណាំធុម |
ប្រសូត | ១២៦២ អាណាចក្រសុខោទ័យ |
សុគត | ១៣២៣ (61 ឆ្នាំ) អាណាចក្រសុខោទ័យ |
រាជបច្ឆាញាតិ | លិថៃ (ព្រះមហាធម្មរាជាទី១) ម៉ាយនីនតាពី |
វង្ស | រាជវង្សព្រះរោង |
បិតា | ពុកឃុនរាមកំហែងមហារាជ |
សាសនា | Theravada Buddhism |
បន្ទាប់ពីការសោយទីវង្គត់របស់ ព្រះបាទរាមាកំហែង ដៃទន្លេសុខោទ័យក៏ដាច់ចេញ។ ព្រះបាទរាមាកំហែង ត្រូវបានស្នងរាជ្យបន្តដោយកូនប្រុសរបស់គាត់ឈ្មោះ លឺ ថៃ។ រាជាណាចក្រដែលមានឋានៈខ្ពង់ខ្ពស់ដំបូងបង្អស់នៅខេត្ត ឧត្តមធានី នៅភាគខាងជើង បន្ទាប់មកមិនយូរប៉ុន្មានបន្ទាប់ពី នគរលាវ នៃ ហ្លួងព្រះបាង និង វៀងចន្ទន៍ (វៀងចនន្ទ៍)បានរំដោះខ្លួនចេញពីម្ចាស់ត្រួតត្រារបស់ខ្លួន។ នៅឆ្នាំ ១៣១៩ អាណាចក្រ ហង្សាវត្តី បែរទៅទិសខាងលិច។ នៅឆ្នាំ១៣២១ ប្រាត តាក់ ដែលជាទីក្រុងចំណាស់ជាងគេមួយនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់សុខោទ័យ បានទទួលសេរីភាព។ នៅខាងត្បូង ក្រុង ស៊ូផាន់បុរី ដ៏មានឥទ្ធិពលក៏បានរំដោះចេញពីដើមរជ្ជកាលឡៅថៃ។
ទ្រង់បានបញ្ជូនបេសកកម្មប្រឆាំងនឹង ចម្ប៉ា នៅប្រហែលឆ្នាំ ១៣១២ :90ទោះបីជា លោក George Cœdès គិតថាវាជាឪពុករបស់គាត់ដែលរៀបចំការវាយឆ្មក់នៅឆ្នាំ 1313។