សាលសន្និសីទចតុមុខ
សាលសន្និសីទចតុមុខ គឺជារោងមហោស្រពដែលមានទីតាំងនៅ ទីក្រុងភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា ។ សាលដែលមានរាងដូចកង្ហារ គឺជាស្នាដៃមួយក្នុងចំណោមស្នាដៃដ៏ល្បីល្បាញបំផុតរបស់ស្ថាបត្យករខ្មែរដ៏ល្បី លោក វណ្ណ ម៉ូលីវណ្ណ ហើយចាប់តាំងពីការសាងសង់នៅឆ្នាំ ១៩៦១ ដែលជា "ទីតាំងសម្គាល់ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៃប្រទេសឯករាជ្យថ្មី"។ [១]
| Chaktomuk Conference Hall | |
|---|---|
| សាលសន្និសីទចតុមុខ | |
 សាលសន្និសីទចតុមុខ ខាងកើត | |
| ព័ត៌មានទូទៅ | |
| រចនាបទស្ថាបត្យកម្ម | ខ្មែរ |
| ទីតាំង | វិថីព្រះស៊ីសុវត្ថិ, ភ្នំពេញ |
| Completed | ១៩៦១ |
| ការរចនា និងសំណង់ | |
| Architect | វណ្ណ ម៉ូលីវណ្ណ |
ត្រូវបានប្រើជាចម្បងសម្រាប់គោលបំណងធ្វើពិធីសម្រាប់អភិបាលបរទេស សាលគឺជារចនាសម្ព័ន្ធបេតុងដែលបានរចនាឡើងដែលបញ្ចេញរស្មីជាទម្រង់កង្ហារសំដៅលើស្លឹកត្នោត។ ការរចនារួមបញ្ចូលគ្នានូវធាតុផ្សំនៃសំណង់បុរាណ ( ស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ ) ជាមួយនឹងរចនាសម្ព័ន្ធទំនើប។
និរុត្តិសាស្ត្រ
កែប្រែសាលចតុមុខ យកឈ្មោះវាពីទីតាំងដើមនៃទីក្រុងភ្នំពេញ ត្រង់ចំណុចប្រសព្វនៃទន្លេបួនគឺ ទន្លេមេគង្គលើ,មេគង្គក្រោម ,ទន្លេសាប និងបាសាក់។ [២] ចតុមុខបានដាក់ឈ្មោះទៅសម័យបច្ចុប្បន្ននៃប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរបន្ទាប់ពីសម័យ អង្គរ លង្វែក និង ឧដុង្គ ។
ប្រវត្តិសាស្ត្រ
កែប្រែThe Salle de Conférence តាំងពីឆ្នាំ ១៩៦១
កែប្រែនៅឆ្នាំ ១៩៦១ សាលសន្និសីទចតុមុខត្រូវបានបើកដំបូងជា La salle de conférence ចតុមុខ ។ កិច្ចប្រជុំសំខាន់ៗជាច្រើនរបស់រដ្ឋាភិបាលនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅសាលប្រជុំនេះក្នុងគោលបំណងសន្និសីទ។
ចតុមុខជាកន្លែងនៃសន្និបាតសាសនាធំៗមុនឆ្នាំ១៩៧៥។ នៅឆ្នាំ ១៩៦១ សមាគមពុទ្ធសាសនិកពិភពលោក ជាមួយគណៈប្រតិភូមកពីប្រទេសចំនួន ២៨ គឺជាព្រឹត្តិការណ៍អន្តរជាតិដ៏សំខាន់ដំបូងគេដែលបានប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងសាល។ [៣]
ក្នុងអំឡុង សង្គ្រាមស៊ីវិល ក្នុងឆ្នាំ ១៩៧១ សាលសន្និសីទចតុមុខបានស្វាគមន៍ការជួបជុំគ្រិស្តសាសនាធំៗចំនួនពីរដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា "បូជនីយកិច្ចផ្សាយដំណឹងល្អ" ដែលមានការចូលរួមដោយ តាំង ឈីក និងម៉ម បាណាបាស ក្នុងចំណោមអ្នកដឹកនាំផ្សេងទៀតនៃព្រះវិហារគ្រិស្តក្នុងប្រទេសកម្ពុជានាពេលអនាគត។ [៤]
សាលាក្តីខ្មែរក្រហមដំបូងបន្ទាប់ពីឆ្នាំ ១៩៧៩
កែប្រែបន្ទាប់ពី ការឈ្លានពានរបស់យួនមកកម្ពុជា ដែលបានបញ្ជូនខ្មែរក្រហមទៅលាក់ខ្លួន ប៉ុល ពត ត្រូវបានកាត់ទោស កំបាំងមុខ នៅក្នុងសាលាក្តីអាដហុក ម្តងម្កាលនៅសាលចតុមុខ។ "ការរៀបចំល្ខោន" នេះក្រោយមកនឹងត្រូវជំនួសដោយ អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញនៃតុលាការកំពូលនៃប្រទេសកម្ពុជា ដែលនឹងកាត់ក្តីមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមដទៃទៀត ដូចជា អៀង សារី ជាដើម។ [៥]
ពីការបន្តវប្បធម៌ខ្មែរទៅជាភ្លើងឆេះព្រៃនៅឆ្នាំ១៩៩១
កែប្រែរួមជាមួយនឹង រោងមហោស្រពសុរាម្រឹត ក្នុងទស្សវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៨០ សាលចតុមុខបានក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលមួយនៃការបង្កើតឡើងវិញនូវវប្បធម៌បន្ទាប់ពីការបំផ្លិចបំផ្លាញនៃវប្បធម៌កម្ពុជាដែលត្រូវបានបំផ្លាញដោយភេរវករខ្មែរក្រហមជិតបួនឆ្នាំ។ ពិធីបុណ្យប្រចាំឆ្នាំពីរដងត្រូវបានរៀបចំឡើងដោយក្រុមហ៊ុនរបាំជាតិ។ [៦]
ក្រោយមកនៅឆ្នាំ ១៩៩១ សាលនេះបានកំណត់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍ឡើងវិញជាភោជនីយដ្ឋាន។ ជាមួយនឹងទិដ្ឋភាពដ៏អស្ចារ្យនៃ ទន្លេសាប អតិថិជនមានការពិនិត្យឡើងវិញដ៏អស្ចារ្យ។ ក្រោយពីមានអគ្គិភ័យឆាបឆេះយ៉ាងសន្ធោសន្ធៅនៅសាលប្រជុំនោះ វាបានបំផ្លាញមួយផ្នែកនៃសាលដែលបំផ្លាញរចនាសម្ព័ន្ធ។ [៧]
ក្លាយជាកន្លែងប្រកួតជាតិ និងអន្តរជាតិក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ
កែប្រែសាលសន្និសិទចតុមុខធ្លាប់ជាភោជនីយដ្ឋាន បន្ទាប់មកជារោងមហោស្រព ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃសាលនេះត្រូវបានប្រើជាចម្បងសម្រាប់សន្និសីទ បាឋកថា និងសកម្មភាពសិល្បៈម្តងម្កាល។ [៨] សាលសន្និសីទចតុមុខក្នុងរាជធានីភ្នំពេញបានឆ្លងកាត់ការផ្លាស់ប្តូរជាច្រើន ហើយត្រូវបានជួសជុលឡើងវិញទាំងស្រុងក្នុងឆ្នាំ ២០០០ ជាចម្បងដើម្បីផ្តល់សម្ភារៈបរិក្ខារស្តង់ដារអន្តរជាតិសម្រាប់សន្និសីទ សិក្ខាសាលា និងបាឋកថា។ ការរចនាដែលអាចបត់បែនបានអនុញ្ញាតឱ្យប្រើវាកម្រជាសាលមហោស្រពសម្រាប់កម្មវិធីពិសេស និងការប្រគុំតន្ត្រីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា [៩] ប៉ុន្តែមិនមានក្រុមសិល្បៈសំដែងលំនៅដ្ឋានទៀតទេ។ [៦]
នៅឆ្នាំ២០០៩ ព្រះបាទ នរោត្តម សីហមុនី បានអបអរសាទរសិល្បករចិនពិការនៅសាលសន្និសីទចតុមុខ។ [១០]
កាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៣ ព្រះសង្ឃប្រហែលពីររយអង្គបានដឹកនាំការតវ៉ានៅមុខសាលចតុមុខក្នុងអំឡុងសន្និសីទនៃថ្នាក់ដឹកនាំព្រះពុទ្ធសាសនានៅកម្ពុជា។ ពាក្យបណ្តឹងរបស់ពួកគេពាក់ព័ន្ធនឹងការលួចយក ព្រះសារីរិកធាតុរបស់ព្រះពុទ្ធ នៅលើ ភ្នំឧដុង្គ កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៣។ [១១]
កាលពីឆ្នាំ ២០១៤ រដ្ឋមន្ត្រីព្រះបរមរាជវាំង លោក គង់ សំអុល បានដឹកនាំពិធីរំលឹកវិញ្ញាណក្ខន្ធនៅសាលចតុមុខ ស្តីពី ការរត់ជាន់គ្នានៅទីក្រុងភ្នំពេញ ដែលបានកើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០១០ ដែលបានសម្លាប់មនុស្សចំនួន ៣៥៣នាក់ នៅលើស្ពានទៅ កោះពេជ្រ ក្នុងសាល។ [១២]
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៩ មក សាលចតុមុខគឺជាកន្លែងជ្រើសរើសដោយវង់តន្រ្តីភ្នំពេញ Symphonic Orchestra សម្រាប់ការសម្តែងរបស់ខ្លួនជាមួយនឹង "សូរស័ព្ទនៃរោងមហោស្រពកក់ក្ដៅ" ដែលជួយធ្វើឱ្យសាលសន្និសីទក្លាយជាកន្លែងតន្ត្រីដ៏មានផាសុកភាពផងដែរ។ [១៣]
រចនា
កែប្រែបរិបទ៖ ស្នាដៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរថ្មី។
កែប្រែសាលនេះរួមបញ្ចូលគ្នានូវធាតុផ្សំប្រពៃណីខ្មែរ ជាមួយនឹងការរចនារចនាសម្ព័ន្ធទំនើប។ ការរចនានៅពីក្រោយសំណង់នេះត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយលោក វណ្ណ ម៉ូលីវណ្ណ ដែលជាអ្នកអនុវត្តដ៏សំខាន់ម្នាក់នៃ ស្ថាបត្យកម្មខ្មែរថ្មី ។
ដើម្បីបង្ហាញនូវវប្បធម៌ដែលគាត់ត្រូវបានចិញ្ចឹមបីបាច់ថែរក្សា អគារនេះត្រូវបានរចនាឡើងជារចនាសម្ព័ន្ធបេតុងដែលបញ្ចេញដោយកង្ហារ ធ្វើដើម្បីតំណាងឱ្យស្លឹកត្នោត។ ទីតាំងនេះក៏ត្រូវបានរៀបចំត្រឡប់ទៅសាលជាមួយនឹងទិដ្ឋភាព ២៧០ ដឺក្រេ ដែលអាចមើលឃើញទិដ្ឋភាពពេញលេញនៃទន្លេទាំង 4 ឆ្លងកាត់ជាមួយគ្នា។ វាក៏រួមបញ្ចូលផងដែរនូវលក្ខណៈជីវៈអាកាសប្រលោមលោក [១៤] ហើយត្រូវបានស្ថាបត្យករ វណ្ណ ម៉ូលីវណ្ណ មានបំណងបង្កើតភាពសុខដុមជាមួយអគារជុំវិញផ្សេងទៀត ក៏ដូចជាទេសភាពទូទៅ នៅចំណុច ទន្លេមេគង្គ ប៉ះ ទន្លេសាប ។ [១៥]
ស្ថាបត្យកម្ម៖ រវាងសិល្បៈខ្មែរ និងការរចនាមុខងារ
កែប្រែសាលនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីផ្ទុកមនុស្ស ៨៥០ នាក់។ វាត្រូវបានរចនាឡើងដើម្បីឱ្យមានកន្លែងបើកទូលាយដែលមានមុខងារជាបន្ទប់ពហុគោលបំណង។ ខ្យល់នៅក្នុងអគារត្រូពិចគឺជាលក្ខណៈពិសេសដ៏សំខាន់បំផុតមួយដែលត្រូវបានផ្តល់ឱ្យនៅទីនេះពីជាន់ផ្ទាល់ដីហូរឡើងឆ្ពោះទៅខាងក្រោយឆាកដើម្បីហូរក្នុងទិសដៅទាំងពីរ។
Vann Molyvann considers the design of Chaktomuk Conference Hall a reinterpretation of the roofs of the nearby Royal Palace. The eight gabled roofs, fanned out across Chaktomuk’s quarter-circle plan, borrow the traditional gables seen in its architecture.
កន្លែងអង្គុយត្រូវបានធ្វើឡើងពីជាន់ផ្ទាល់ដីពីខាងក្រោយអាគារដែលហូរនៅក្រោមឆាក ដែលជាការរចនាមិនធម្មតាមួយដែលបានធ្វើឱ្យមានភាពទាក់ទាញដ៏សំខាន់មួយរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ ដើម្បីជៀសវាងកំដៅដែលត្រូវបានបញ្ជូនពីពន្លឺព្រះអាទិត្យនៅតាមសាលធំដំបូលពីរត្រូវបានតំឡើង។ ទ្វារចូលសំខាន់ៗចំនួន 4 ត្រូវបានគ្រោងទុក ដោយមានច្រកចេញនៅសងខាងនៃបន្ទប់ ដើម្បីងាយស្រួលសម្រាប់ទស្សនិកជនចូល និងចាកចេញដោយមិនរំខានអ្នកសំដែង។ រូបរាងកង្ហារដ៏ប្លែករបស់អគារនេះ អាចឱ្យទស្សនិកជនអាចទស្សនាបានពេញឆាក ដោយមិនចាំបាច់ឈរឡើង។ [១៦]
- ↑ Molyvann, Vann (2003) (ជាen). Modern Khmer Cities. Reyum. pp. v. ល.ស.ប.អ. 978-1-58886-045-3. https://books.google.com/books?id=DmTaAAAAMAAJ&q=Chaktomuk+hall.
- ↑ (ជាen) Asian Theatre Journal: ATJ.. University of Hawaii Press. 2003. pp. 176. https://books.google.com/books?id=2DoiAQAAMAAJ&q=Chaktomuk+hall.
- ↑ Falser, Michael (2015-03-04) (ជាen). Cultural Heritage as Civilizing Mission: From Decay to Recovery. Springer. pp. 159. ល.ស.ប.អ. 978-3-319-13638-7. https://books.google.com/books?id=zIMECAAAQBAJ&dq=Chaktomuk+hall&pg=PA159.
- ↑ Mam, Barnabas; Murray, Kitti (2012-05-01) (ជាen). Church Behind the Wire SAMPLER: A Story of Faith in the Killing Fields. Moody Publishers. ល.ស.ប.អ. 978-0-8024-8637-0. https://books.google.com/books?id=g4CKOEl-0fwC&dq=Chaktomuk+hall&pg=PT50.
- ↑ Bergsmo, Morten (2015-11-19) (ជាen). Historical Origins of International Criminal Law: Volume 3. Torkel Opsahl Academic EPublisher. pp. 107–108. ល.ស.ប.អ. 978-82-8348-014-6. https://books.google.com/books?id=yh-7DwAAQBAJ&dq=Chaktomuk+hall&pg=PA93.
- ↑ ៦,០ ៦,១ Ollier, Leakthina Chau-Pech (2006-10-19) (ជាen). Expressions of Cambodia: The Politics of Tradition, Identity and Change. Routledge. ល.ស.ប.អ. 978-1-134-17195-8. https://books.google.com/books?id=esh9AgAAQBAJ&dq=Chaktomuk+hall&pg=PT231. Cite error: Invalid
<ref>tag; name ":0" defined multiple times with different content - ↑ "Chaktomuk Theatre". www.facebook.com (in អង់គ្លេស). Retrieved 2019-11-22.
- ↑ "Chaktomuk Conference Hall, Attraction in Phnom Penh | Tourism Cambodia". www.tourismcambodia.com (in អង់គ្លេស). Retrieved 2019-11-22.
- ↑ Gu, Xin (2020-11-20) (ជាen). Re-Imagining Creative Cities in Twenty-First Century Asia. Springer Nature. pp. 295. ល.ស.ប.អ. 978-3-030-46291-8. https://books.google.com/books?id=3WcKEAAAQBAJ&dq=Chaktomuk+hall&pg=PA295.
- ↑ Green, Nathan. "King has royal pedigree in arts | Phnom Penh Post". www.phnompenhpost.com (in អង់គ្លេស). Retrieved 2019-10-06.
- ↑ Hauser-Schäublin, Brigitta; Prott, Lyndel V. (2016-06-10) (ជាen). Cultural Property and Contested Ownership: The trafficking of artefacts and the quest for restitution. Routledge. pp. 108. ល.ស.ប.អ. 978-1-317-28183-2. https://books.google.com/books?id=ELdTDAAAQBAJ&dq=Chaktomuk+hall&pg=PA108.
- ↑ Sovuthy, Khy (2014-09-10). "Royal Palace Announces Water Festival Curfew". The Cambodia Daily (in American English). Retrieved 2019-10-06.
- ↑ Ericsson, Chris (2022-06-05). "Phnom Penh Symphony Orchestra lights up Chaktomuk Hall". Khmer Nights (in American English). Retrieved 2022-06-06.
- ↑ Brady, Brendan. "Celebrating the past | Phnom Penh Post". www.phnompenhpost.com (in អង់គ្លេស). Retrieved 2019-10-06.
- ↑ (ជាen) Cultures of independence. 2001. pp. 17. https://books.google.com/books?id=arPWAAAAMAAJ&q=Chaktomuk+hall.
- ↑ "Drawings". The Vann Molyvann Project (in American English). Retrieved 2019-11-19.