Tiyas sc

ទូរទស្សន៍បានក្លាយជាអាចប្រើបាននៅក្នុងទម្រង់ពិសោធន៍ប្រេងឆៅនៅចុងទសវត្សឆ្នាំ 1920 នោះទេប៉ុន្តែវានឹងនៅតែមានជាច្រើនឆ្នាំមុនពេលដែលបច្ចេកវិទ្យាថ្មីនេះត្រូវបានគេលក់ទៅឱ្យអតិថិជន។ បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមលោកលើកទី II, សំណុំបែបបទធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនៃការផ្សព្វផ្សាយទូរទស្សន៍ខ្មៅនិងសបានក្លាយជាការពេញនិយមនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងចក្រភពអង់គ្លេសនិងទូរទស្សន៍បានក្លាយទៅជារឿងធម្មតានៅក្នុងផ្ទះក្រុមហ៊ុននិងស្ថាប័ន។ ក្នុងអំឡុងទសវត្សឆ្នាំ 1950, ទូរទស្សន៍ជាមធ្យមចម្បងសម្រាប់ការជះឥទ្ធិពលពីមតិសាធារណៈ។ ."នៅក្នុងពាក់កណ្តាលទសវត្សឆ្នាំ 1960 ត្រូវបានគេណែនាំ color ផ្សាយនៅអាមេរិកនិងបណ្តាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ភាគច្រើនផ្សេងទៀត។ លទ្ធភាពរកបាននៃប្រភេទជាច្រើននៃការផ្ទុកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដូចជា Betamax, វីដេអូ VHS ថាសក្នុងតំបន់, ឌីវីឌី, ដ្រាយពន្លឺ, និយមន័យខ្ពស់ Blu-ray វីនិងម៉ាស៊ីនថតវីដេអូឌីជីថលបានអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកមើល prerecorded សម្ភារៈដូចជា movies- នៅផ្ទះនៅលើ តារាងពេលវេលាផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេ។ សម្រាប់ហេតុផលជាច្រើន, ការផ្ទុកទូរទស្សន៍និងកម្មវិធីវីដេអូឥឡូវនេះកើតឡើងនៅលើពពក។ នៅចុងបញ្ចប់នៃទសវត្សដំបូងនៃឆ្នាំ 2000 នេះបានបញ្ជូនទូរទស្សន៍ឌីជីថលកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងប្រជាប្រិយភាព។ ការអភិវឌ្ឍមួយទៀតគឺការផ្លាស់ប្តូរពីទូរទស្សន៍ស្តង់ដា-និយមន័យ (SDTV) (576i, ជាមួយនឹង 576 បន្ទាត់នៃការដោះស្រាយនិងត្របាញ់ 480i) ដើម្បីទូរទស្សន៍និយមន័យខ្ពស់ (HDTV) ផ្ដល់នូវដំណោះស្រាយមួយដែលដែលមានគឺខ្ពស់មួយ។ ទូរទស្សន៍ HDTV អាចនឹងត្រូវបានបញ្ជូននៅក្នុងទ្រង់ទ្រាយផ្សេងគ្នា: 1080p, 1080i និងក្នុងកម្រិត 720p ។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ 2010 ដោយមានការបង្កើតទូរទស្សន៍ឆ្លាតវៃទូរទស្សន៍អ៊ីនធើណេបានកើនឡើងអាចរកបាននៃកម្មវិធីទូរទស្សន៍និងភាពយន្តតាមរយៈអ៊ីនធឺណិតតាមរយៈការផ្តល់សេវាវីដេអូផ្សាយផ្ទាល់ដូចជា Netflix, ក្រុមហ៊ុន Amazon វីដេអូ, iPlayer, ក្រុមហ៊ុន Hulu, Roku និង Chromecast ។

Flat-screen televisions for sale at a consumer electronics store in 2008.

ទូរទស្សន៏មិនគ្រាន់តែសម្រាប់មើល កំសាន្តកែអផ្សុកប៉ុណ្ណោះទេតាមល្បឿនរីកចំរើន នៃបច្ចរកទេស និង វិទ្យាសាស្ត្រសព្វថ្ងៃនេះ។ គេប្រើគ្រឿងវិទ្យុទូរទស្សន៏សម្រាប់ជាជំនួយដល់ គ្រប់បែបយ៉ាង ក្នុងកិច្ចការរបស់ មនុស្សលោក។ គេអាចប្រើគ្រឿងទូរទស្សន៏ ]ពិនិត្យមើលគ្រឿងម៉ាស៊ីនក្នុងរោងចក្រដែលដើរដោយស្វ័យប្រវត្តិ មិនបាច់ប្រើកម្មករ គឺមនុស្សម្នាក់ឬ ពីរនាក់អង្គុយតែក្នុងការិយាល័យ អាចមើលទៅឃើញចលនា ម៉ាស៊ីនក្នុងរោងចក្រធំមួយទាំងមូល ដែលគ្មានកម្មករ ហើយប្រសិនបើម៉ាស៊ីនមួយណា ដើរមិនស្រួល គេអាចបញ្ជាតាមចរន្តអគ្គីសនី ឬតាមរលកធាតុអាកាសអោយម៉ាស៊ីននេះឈប់ ឬអោយដើរស្រួលវិញ ដោយគេពុំចាំបាច់ដើរទៅជិតម៉ាស៊ីននោះឡើយ។ នៅក្នុងសាលារៀន ឬក្នុងមហាវិទ្យាល័យអ្វីមួយ គ្រូបង្រៀនកូនសិស្សដ៏ច្រើនកុះករបាន ដោយគ្រូនោះពុំចាំបាច់ដើរចូលទៅក្នុងថ្នាក់រៀននោះ ក៏អាចមើលគ្នាឃើញរវាងគ្រូនិងសិស្សដែរ ដោយគ្រូនោះមើលទៅសិស្សតាម កញ្ចក់ទូរទស្សន៏ ហើយសិស្សនោះក៏អាធ្វើសំនួរឆ្លងឆ្លើយជាមួយ គ្រូបានយ៉ាងងាយស្រួលបំផុត។ ទៅអនាគតបើបច្ចេកទេស ទូរទស្សន៏បានរីចំរើនដល់ កំពូលហើយ គេអាចប្រើបច្ចេកទេស នេះមកជំនួសកម្លាំងមនុស្សបានមួយផ្នែកធំទៀត ខាងរបរកសិកម្មគឺអ្នកស្រែទាំងឡាយពុំចាំបាច់ លីនង្គ័លដឹកគោ ក្របី ឬបើកត្រាក់ទ័រទៅប្រឡូកប្រឡាកក្នុងវាលស្រែ ហាលថ្ងៃហាលខ្យល់ភ្លៀង ហត់នឿយទៀតហើយ គេអាចប្រើរលកធាតុអាកាសទៅ បញ្ជាគ្រឿងម៉ាស៊ីន ស្វ័យប្រវត្តិអោយ ភ្ជួរស្រែ អោយស្ទូង សាប ច្រូតដោយខ្លួនឯង ដោយពុំបាច់មានមនុស្សនៅចាំត្រួតពិនិត្យឡើយ គឺគេពិនិត្យតាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៏ហើយបញ្ជាពីចំងាយបានយ៉ាងងាយស្រួល ព្រមទាំងបានផលច្រើនមហិមា ប្រសើរ ជាងមានមនុស្សទៅធ្វើផ្ទាល់ទៅទៀត។ ក្រៅពីនេះ មនុស្សអាចប្រើគ្រឿងទូរទស្សន៏មើលឃើញ ពិភពមួយដ៏អស្ចារ្យនៅក្នុងបាតសមុទ្រ ដែលយើងសព្វថ្ងៃពុំអាចទៅដល់។

របៀបនៃការបញ្ជូនរូបភាព[កែប្រែ​កូដ]

យោលទៅតាមមូលហេតុនៃគ្រាប់ភ្នែក អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តក៏បានស្រាវជ្រាវរាវរកឃើញ នូវវិធីបញ្ជូនរូបភាពម្យ៉ាងទៅតាមចរន្តអគ្គីសនី ឬ តាមរលកធាតុអាកាស។ គេយករូបភាពនៃវត្ថុអ្វីមួយ មកបែងចែកជាគ្រាប់ល្អិតៗជាច្រើនអតិបរមា រួហើយឆ្នៃគ្រាប់ល្អិតទាំងនោះអោយទៅជាធាតុអគ្គីសនី។ ធាតុអគ្គីសនី ដែលកើតដោយគ្រាប់ល្អិតទាំងនេះមានសភាពខ្លាំងឬ ខ្សោយទៅតាមពន្លឺ ឬស្រមោលដែលរូបភាពទាំងនោះបានចាំងឆ្លុះចេញមកដែរ។ រូបថតក្នុងកាសែតគេហៅថារូបថត (Cliché) រូបថតទាំងអស់នោះបើយើងពិនិត្យអោយបានហ្មត់ចត់ទៅឃើញមានចំណុចខ្មៅៗ ជាច្រើនខ្លះធំ ខ្លះតូច រាយពាសពេញរូបរាងនៃរូបថត។ ហើយរូបមនុស្ស ឬវត្ថុក្នុងរូបថតនោះសោតក៏ករកើតឡើងដោយចំណុចខ្មៅ (Points noirs) ដ៏ច្រើនកុះករនោះដែរ។ កន្លែងដែលមានសម្បុរ ស គឺមកពីចំណុចខ្មៅនៅទីនោះល្អិតកន្លែងណាដែលមានសម្បិរស្លាប់ ឬខ្មៅដូចជាសក់ក្បាលឬសម្លៀកបំពាក់ខ្មៅជាដើម គឺមកពីកន្លែងនោះ មានចំណុចខ្មៅធំៗ ជាច្រើនតម្រៀបគ្នា ញឹកស្កះមើទៅឃើខ្មៅប្រតាក។

ទូរទស្សន៏មានអង់តែន

ប្រវត្តិនៃទូរទស្សន៏

មេកានិច អត្ថបទដើមចម្បង: ទូរទស្សន៍មេកានិច  

ថាស Nipkow ។ គំនូរបំព្រួញនេះបង្ហាញផ្លូវរាងជារង្វង់ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងដោយរន្ធផងដែរថាអាចនឹងមានភាពជាក់លាក់កាន់តែច្រើនសម្រាប់ការ៉េនេះ។ តំបន់នៃថាសបានរៀបរាប់នៅក្នុងខ្មៅនេះបង្ហាញតំបន់ស្កេន។ ប្រព័ន្ធបញ្ជូនឯកសារចម្លងនៅតែរូបថតត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់ការស្កេនមេកានិចវិធីសាស្រ្តនៃរូបភាពនៅដើមសតវត្សទី 19 ។ លោក Alexander Bain អ្នកណែនាំម៉ាស៊ីនទូររវាងឆ្នាំ 1843 និង 1846. លោក Frederick Bakewell បានបង្ហាញកំណែដែលធ្វើការនៅក្នុងមន្ទីរពិសោធន៍ 1851. [ត្រូវការអំណះអំណាង] Willoughby Smith បានរកឃើញ photoconductive នៃ selenium ធាតុនៅក្នុង 1873. ក្នុងនាមជានិស្សិតអាឡឺម៉ង់ 23 ឆ្នាំរូប, លោក Paul Julius Gottlieb Nipkow បានស្នើឡើងនិងមានប៉ាតង់ថាស Nipkow ក្នុង 1884. នេះគឺជាថាសបានបង្វិលដោយមានលំនាំវង់មួយនៃរន្ធនៅក្នុងវា, ដូច្នេះរន្ធគ្នាស្កេនបន្ទាត់នៃរូបភាព។ ទោះបីជាលោកមិនដែលបានកសាងឡើងជាគំរូធ្វើការនៃប្រព័ន្ធ, ការប្រែប្រួលនៃការវិល-ថាស "& ‧; រូបភាព" Nipkow ក្លាយជារឿងធម្មតារបស់ខ្លាំងបំផុត។ Constantine Perskyi បានបង្កើតទូរទស្សន៍ពាក្យនេះនៅក្នុងក្រដាសអានទៅសភាអគ្គិសនីអន្តរជាតិនៅពិព័រណ៍ពិភពលោកអន្ដរជាតិដែលមាននៅទីក្រុងប៉ារីសនៅលើក្រដាសខែសីហាឆ្នាំ 1900 Perskyi 25 មួយដែលបានត្រួតពិនិត្យបច្ចេកវិទ្យារបស់ដែលមានស្រាប់អេឡិចត្រូមេកានិច, mentioning ការងាររបស់ Nipkow និងអ្នកដទៃទៀត។.. ទោះយ៉ាងណាវាមិនមែនរហូតដល់ឆ្នាំ 1907 ថាការអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យាដោយលោក Lee បំពង់បំភ្លឺលម្អិតដឺព្រៃឈើនិង Arthur កក្នុងចំណោមអ្នកដទៃបានធ្វើឱ្យការរចនាជាក់ស្តែង។ នេះជាបាតុកម្មដំបូងនៃការឆ្លងផ្សាយបន្តផ្ទាល់នៃរូបភាពគឺដោយកលោក Georges Rignoux និងនៅក្នុងទីក្រុងប៉ារីសនៅ Fournier ម៉ាទ្រីសនៃ 1909. កោសិកាសារជាតិ selenium 64 ខ្សែជាលក្ខណៈបុគ្គលទៅមេកានិចដឹកអ្នកដំណើរមួយ, បានបម្រើជារីទីណាអេឡិចត្រូនិ។ នៅក្នុងការទទួលប្រភេទនៃកោសិកាមួយផាស់ផ្តូរពន្លឺលោក Kerr និងស៊េរីនៃការកញ្ចក់កាច់តាមរបៀបផ្សេងទៀតថាបានភ្ជាប់ទៅនឹងគែមនៃថាសបង្វិលមួយដែលបានស្កេនធ្នឹមម៉ូឌុលនៅលើអេក្រង់បង្ហាញ។ ការធ្វើសមកាលកម្មសៀគ្វីដាច់ដោយឡែកប្បញ្ញត្តិ។ គុណភាពបង្ហាញភីកសែលដែលបាន 8x8 នៅក្នុងនេះបាតុកម្មភស្តុតាងនៃគំនិតគឺគ្រាន់តែជាការគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីបញ្ជូនយ៉ាងច្បាស់អក្សរបុគ្គលនៃអក្ខរក្រម។ រូបភាពធ្វើឱ្យទាន់សម័យមួយដែលត្រូវបានបញ្ចូន "ច្រើនដង" ជាលើកទីពីរគ្នា។ ក្នុងឆ្នាំ 1921 កីឡាករ Edouard Belin ផ្ញើរូបភាពដំបូងតាមរយៈរលកវិទ្យុជាមួយ belinograph របស់គាត់។ នៅឆ្នាំ 1911 លោក Boris ផ្កាកុលាបនិងសិស្សរបស់គាត់លោក Vladimir Zworykin បានបង្កើតប្រព័ន្ធមួយដែលត្រូវបានគេប្រើម៉ាស៊ីនស្កេនកញ្ចក់-ស្គរមេកានិចដើម្បីបញ្ជូននៅក្នុងពាក្យ Zworykin របស់ "រូបភាពប្រេងឆៅខ្លាំងណាស់" នៅលើខ្សែទៅ "បំពង់ Braun" (បំពង់កាតូតកាំរស្មីឬ "CRT") មួយ ក្នុងការទទួល។ រូបភាពការផ្លាស់ប្តូរត្រូវបានគេមិនអាចធ្វើទៅបានទេព្រោះក្នុងការម៉ាស៊ីនស្កេននេះ: "។ ភាពប្រែប្រួលនេះគឺមិនគ្រប់គ្រាន់និងកោសិកាសារជាតិ selenium នេះគឺអោយដឹងខ្លាំងណាស់" [18]

និរុត្តិសាស្ត្រ

ទូរទស្សន៍ពាក្យនេះបានមកពីτῆλεក្រិកបុរាណ (Tele) មានន័យថា "រហូតមកដល់ពេល", និងគំហើញឡាតាំងមានន័យថា "ការមើលឃើញ។ ការប្រើប្រាស់បានចងក្រងជាឯកសារដំបូងនៃពាក្យដែលបានចុះកាលបរិច្ឆេទថយក្រោយទៅឆ្នាំ 1900, នៅពេលដែលអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តរុស្ស៊ី Constantine Perskyi បានប្រើវានៅក្នុងក្រដាសដែលគាត់បានបង្ហាញនៅក្នុងប្រទេសបារាំងនៅឯសមាជអន្ដរជាតិទី 1 នៃអគ្គីសនីដែលបានរត់ពី 18 ទៅ 25 ខែសីហាឆ្នាំ 1900 ក្នុងអំឡុងពេលពិព័រណ៍ពិភពលោកអន្ដរជាតិនៅក្នុង ទីក្រុងប៉ារីស។ កំណែ Anglicised នៃពាក្យនេះត្រូវបានបញ្ជាក់ជាលើកដំបូងនៅឆ្នាំ 1907 នៅពេលដែលវានៅតែមាន " ... ជាប្រព័ន្ធទ្រឹស្តីដើម្បីបញ្ជូនការផ្លាស់ប្តូររូបភាពលើទូរលេខឬទូរស័ព្ទខ្សែ" ។ វាត្រូវបាន« ... បានបង្កើតឡើងនៅក្នុងភាសាអង់គ្លេសឬខ្ចីពីទូរទស្សន៍បារាំង "។ )." នៅសតវត្សទី 19 និងដើមសតវត្សទី 20, ផ្សេងទៀត" ... សំណើសម្រាប់ឈ្មោះនៃបច្ចេកវិទ្យានោះជាសម្មតិកម្មសម្រាប់ការផ្ញើរូបភាពនៅលើចម្ងាយឆ្ងាយត្រូវបានគេ telephote (1880) និង televista (ឆ្នាំ 1904) ។ ." នេះអក្សរកាត់" ទូរទស្សន៍ "គឺពីឆ្នាំ 1948 ការប្រើប្រាស់ពាក្យនេះមានន័យថា" ទូរទស្សន៍មួយថា: «កាលបរិច្ឆេទពីឆ្នាំ 1941 . ការប្រើប្រាស់ពាក្យនេះមានន័យថា "ទូរទស្សន៍ជាឧបករណ៍មួយថា: «កាលបរិច្ឆេទពីឆ្នាំ 1927 . នេះពាក្យទ្រគោះពាក្យ "telly" គឺជារឿងធម្មតាបន្ថែមទៀតនៅក្នុងប្រទេសអង់គ្លេស។ រយៈេពល slang នេះ "បំពង់" ឬ "បំពង់ដោះ" សំដៅទៅលើបំពង់កាំរស្មីកាតូតនេះសំពីងសំពោងភាគច្រើនប្រើនៅលើទូរទស្សន៍ទូរទស្សន៍រហូតដល់ការមកដល់ផ្ទះល្វែងអេក្រង់។ រយៈេពល slang មួយផ្សេងទៀតសម្រាប់ទូរទស្សន៍គឺ "ប្រអប់បុសផ្លើ" ។ .

ឯកសារយោង

1. Pierre Bourdieu, On Television, The New Press, 2001.

2. Tim Brooks and Earle March, The Complete Guide to Prime Time Network and Cable TV Shows, 8th ed., Ballantine, 2002.

3. Jacques Derrida and Bernard Stiegler, Echographies of Television, Polity Press, 2002.

4. David E. Fisher and Marshall J. Fisher, Tube: the Invention of Television, Counterpoint, Washington, DC, 1996, ISBN 1-887178-17-1.

5. Steven Johnson, Everything Bad is Good for You: How Today's Popular Culture Is Actually Making Us Smarter, New York, Riverhead (Penguin), 2005, 2006, ISBN 1-59448-194-6.

6. Leggett, Julian (April 1941). "Television in Color". Popular Mechanics (Chicago). https://books.google.com/books?id=CdoDAAAAMBAJ&pg=PA497&dq=popular+mechanic+anti-tank+1941&hl=en&ei=vu6aTObXE5Wnngfs6J3iDw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CDUQ6AEwAQ#v=onepage&q&f=true។ បានយកមក 2014-12-07. 

7. Jerry Mander, Four Arguments for the Elimination of Television, Perennial, 1978.

8. Jerry Mander, In the Absence of the Sacred, Sierra Club Books, 1992, ISBN 0-87156-509-9.

9. Neil Postman, Amusing Ourselves to Death: Public Discourse in the Age of Show Business, New York, Penguin US, 1985, ISBN 0-670-80454-1.

10. Evan I. Schwartz, The Last Lone Inventor: A Tale of Genius, Deceit, and the Birth of Television, New York, Harper Paperbacks, 2003, ISBN 0-06-093559-6.

11. Beretta E. Smith-Shomade, Shaded Lives: African-American Women and Television, Rutgers University Press, 2002.

12. Alan Taylor, We, the Media: Pedagogic Intrusions into US Mainstream Film and Television News Broadcasting Rhetoric, Peter Lang, 2005, ISBN 3-631-51852-8.

13. Amanda D. Lotz, The Television Will Be Revolutionized, New York University Press, ISBN 978-0814752203

14. National Association of Broadcasters

15. Association of Commercial Television in Europe

16. The Encyclopedia of Television at the Museum of Broadcast Communications

17. Television's History – The First 75 Years

18. Collection Profile – Television at the Canada Science and Technology Museum

19. The Evolution of TV, A Brief History of TV Technology in Japan – NHK (Japan Broadcasting Corporation)

20. Worldwide Television Standards 21. Tiyas sc នៅគម្រោងបញ្ជីរាយឈ្មោះបើកទូលាយ

ថៃ្ងនេះ ថ្ងៃច័ន្ទ,​ទី​៤​ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២៤ ម៉ោងអន្តរជាតិ ម៉ោង១៨:០៩ វីគីភីឌាជាភាសាខ្មែរ មាន ១០៩៤៥អត្ថបទ។

សូមស្វាគមន៏ការចូលមកកាន់ទំព័រដើមរបស់នាងខ្ញុំ​ ដោយសេចក្តីរីករាយ។
នាងខ្ញុំឈ្មោះ រី រ៉ូទីយ៉ាស់ ភេទ​ ស្រី​ កើតនៅថ្ងៃទី១៩ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៩៤​ ជាសិស្សរៀននៅសាលាបច្ចេកទេសដុនបូស្កូខេត្តកែប​ ផ្នែកទំនាក់ទំនងសង្គមនិងសារព័ត៌​មាន នៅពេលកំពុងបង្កើតសិក្សាឆ្នាំទី១។
ទីកន្លែងកំណើត៖ ភូមិដូនលយ សង្កាត់បឹងតាព្រហ្ម ស្រុកព្រៃនប់ ខេត្តព្រះសីហនុ។

អាស៊ីអាគ្នេយ៍

អាស៊ីអាគ្នេយ៍គឺជាអនុតំបន់នៃអាស៊ី ប្រកបដោយប្រទេសជាច្រើនដែលស្ថិតនៅក្នុងភូមិសាស្ត្រភាគខាងត្បូងចិន ខាងកើតឥណ្ឌា ខាងលិចហ៊្គីណេថ្មី និងខាងជើងអូស្ត្រាលី។[ត្រូវការអំណះអំណាង] តំបន់នេះសណ្ដូកលើចំណុចប្រសព្វនៃផ្ទាំងធរណីសាស្ត្រ ដែលមានសកម្មភាពរញ្ជួយ និងភ្នំភ្លើងខ្លាំង។ អាស៊ីអាគ្នេយ៍មានតំបន់ភូមិសាស្ត្រពីរ: អាស៊ីអាគ្នេយ៍ដីគោក ដែលគេស្គាល់ដែរថាជាឥណ្ឌូចិន ផ្សំឡើងដោយ កម្ពុជា លាវ ភូមា (មីយ៉ាន់ម៉ា) ថៃ វៀតណាម និង ទៀបកោះម៉ាឡេស៊ី ហើយនិងអាស៊ីអាគ្នេយ៍សមុទ្រ (ទឹកលិច) ប្រកបដោយប្រទេស ព្រុយណេ ម៉ាឡេស៊ីខាងកើត ទីម័រខាងកើត ឥណ្ឌូណេស៊ី ហ៊្វីលីពីន កោះឃ្រិសស្មាស និងសិង្ហបុរី។ [តំណភ្ជាប់ខូច]

ពួកប្រជាជនទក្សិណទ្វីបមានលើសលប់ក្នុងតំបន់នេះ។ សាសនាសំខាន់ៗគឺឥស្លាម និងពុទ្ធសាសនា បន្ទាប់មកគឺគ្រិស្តសាសនា។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ភាពប្លែកគ្នាធំមួយនៃសាសនាត្រូវបានគេរកឃើញទូទាំងតំបន់នេះ រួមមានការបដិបត្តហិណ្ឌូនិងឥទ្ធិពលព្រលឹងនិយម។

បំណែងចែក

ខាងនយោបាយ

និយមន័យនៃអាស៊ីអាគេ្នយ៍មានដោយឡែកៗគ្នា ក៏ប៉ុន្តែនិយមន័យភាគច្រើនបំផុតរួមបញ្ចូលតំបន់ដែលបានតំណាងដោយប្រទេស និងទឹកដីនានាដែលបានចុះបញ្ជីខាងក្រោម។ ប្រទេសទាំងអស់នេះមិនបញ្ចូលទីម័រខាងកើតជាសមាជិកនៃសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន) ទេ។ តំបន់នេះ រួមគ្នាជាមួយប៉ែកនៃអាស៊ីខាងត្បូង ត្រូវបានគេស្គាល់យ៉ាងទូលំទូលាយថាជាពួកឥណ្ឌៀខាងកើត រឺក៏ជាធម្មតាពួកឥណ្ឌៀរហូតដល់សតវត្សទី២០។ កោះឃ្រិសស្មាស និងពួកកោះខូខូសត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាប៉ែកនៃអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ទោះបីជាកោះទាំងនោះត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយអូស្ត្រាលីក៏ដោយ។ បញ្ហាអធិបតេយ្យភាពនៅមានលើពួកកោះនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ប៉ាពួហ៊្គីណេថ្មីបានថ្លែងថាខ្លួនប្រហែលជាចូលអាស៊ាន ហើយនិងថ្មីៗនេះជាអ្នកសង្កេតការម្នាក់។

ប្រទេស

កម្ពុជា ថៃ ទីម័រខាងកើត ព្រុយណេ ភូមា ម៉ាឡេសីុ លាវ វៀតណាម សិង្ហាបុរី ហ្វីុលីពីន ឥណ្ឌូណេសីុ

ខាងភូមិសាស្ត្រ

អាស៊ីអាគ្នេយ៍តាមភូមិសាស្ត្រត្រូវបានបែងចែកជាពីរអនុតំបន់ ដោយមានឈ្មោះថា អាស៊ីអាគ្នេយ៍ដីគោក (រឺ ឥណ្ឌូចិន) និងអាស៊ីអាគ្នេយ៍សមុទ្រ (រឺ កម្រងកោះម៉ាឡេដែលបានកំណត់ឡើងស្រដៀងៗគ្នា) (ឥណ្ឌូណេស៊ី: នុសន្តរៈ)។

អាស៊ីអាគ្នេយ៍ដីគោករួមមាន:

កម្ពុជា លាវ ភូមា (មីយ៉ាន់ម៉ា) ថៃ វៀតណាម ទៀបកោះម៉ាឡេស៊ី (ឧបទ្វីបម៉ាឡេស៊ី) អាស៊ីអាគ្នេយ៍សមុទ្ររួមមាន:

ម៉ាឡេស៊ីខាងកើត ព្រុយណេ ឥណ្ឌូណេស៊ី ហ៊្វីលីពីន សិង្ហបុរី[ត្រូវការអំណះអំណាង] ទីម័រខាងកើត ពួកកោះអណ្ឌមាននិងនិកោបារនៃឥណ្ឌាតាមភូមិសាស្ត្រត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាប៉ែកនៃអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដែរ។ បង់ក្លាដែសខាងកើតនិងរដ្ឋបងប្អូនទាំងប្រាំពីរនៃឥណ្ឌាជាប៉ែកខាងវប្បធម៌នៃអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ហើយជួនកាលត្រូវបានគេចាត់ចូលអាស៊ីខាងត្បូង និងអាស៊ីអាគ្នេយ៍ថែមទៀត។ រដ្ឋបងប្អូនទាំងប្រាំពីរនៃឥណ្ឌាតាមលក្ខណៈភូមិសាស្ត្រក៏ជាប៉ែកនៃអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដែរ។[ត្រូវការអំណះអំណាង] កោះហៃណាន និងតំបន់ចិនខាងត្បូងផ្សេងៗទៀត ដូចជា យូនណាន គួយចូវ និងគ័ងស៊ីត្រូវបានគេចាត់ចូលក្នុងអាស៊ីខាងកើត និងអាស៊ីអាគ្នេយ៍។[ត្រូវការអំណះអំណាង] ហ៊្គីណេថ្មីដែលសេសសល់ ជួនកាលត្រូវបានគេបញ្ចូល ដូចជាបិឡូ ហ្គួហាន និងពួកកោះមាំររីអ៊ែនណាខាងជើង ដែលជាប៉ែកទាំងអស់នៃឥណ្ខាខាងកើតអេស្ប៉ាញ។[ត្រូវការអំណះអំណាង]

ពាក់កណ្ដាលខាងកើតនៃឥណ្ឌូណេស៊ី និងទីម័រខាងកើត (ខាងកើតនៃខ្សែវ៉លឡេស) តាមបរិស្ថានវិទ្យាត្រូវបានចាត់ទុកថាជាប៉ែកនៃអូសេអានី ដែលកាលណោះប៉ែកនៃហ៊្គីណេថ្មីរបស់ឥណ្ឌូណេស៊ី ក៏ជាប៉ែកនៃអូសេអានីខាងបរិស្ថានវិទ្យា និងភូមិសាស្ត្រដែរ។[ត្រូវការអំណះអំណាង]

ប្រវត្តិសាស្ត្រ

អត្ថបទដើមចំបង: ប្រវត្តិសាស្ត្រអាស៊ីអាគ្នេយ៍ បុរេ-ឥណ្ឌូបនីយកម្ម មនុសិប្បៈ រឺ អូម៉ូសាព្យាង បានទៅដល់តំបន់នេះប្រហែល៤៥០០០ឆ្នាំកន្លងទៅហើយ ដោយមានការរំកិលខ្លួនឆ្ពោះទៅខាងកើតពីឧបទ្វីបឥណ្ឌាមក។ មនុផ្វ្លុរ៉ិសសៀនស៊ីស ដូចជាបានចែករំលែកពួកកោះខ្លះជាមួយពួកមនុស្សសម័យថ្មីនេះរហូតដល់ត្រឹមឆ្នាំ១២០០០កន្លងទៅ នៅពេលដែលពួកគេបានដាច់ពូជ។[១៥] ទ្រឹស្ដីមួយ ដែលបានទទួលការរិះគន់ខ្លាំងក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះគឺថាប្រជាជនទក្សិណអាស៊ី ដែលបង្កើតបានភាគច្រើននៃប្រជាជនសម័យទំនើបនៅឥណ្ឌូណេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី ព្រុយណេ ទីម័រខាងកើត និងហ៊្វីលីពីន បានបំលាស់ទីទៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ចេញមកពីតៃវ៉ាន់ទេ។ ពួកគេបានមកដល់នៅឥណ្ឌូណេស៊ីក្បែរ២០០០ ម.គ. និងដូចគ្នាដែរពួកគេបានរីកសាយភាយរហូតដល់កម្រងកោះទាំងនេះ ដោយបានកំណត់ពួកមនុស្សកាលទ្វីបដើមកំណើតទៅនឹងតំបន់ខាងកើតឆ្ងាយៗ។ ជាការផ្ទុយស្រឡៈគ្នាទៅនឹងទ្រឹស្ដីខាងលើ ការសិក្សាជាច្រើនបានបង្ហាញដោយអ.ព.មន. រឺ HUGO (អង្គការបណ្ដុំពន្ធុមនុស្ស) តាមរយៈការសិក្សាពន្ធុជាច្រើននៃពូជសាសន៍អាស៊ី ខាងវិទ្យាសាស្ត្របង្ហាញពីការបំលាស់ទីនៃអាស៊ីតែមួយគត់ពីអាស៊ីគ្នេយ៍ដោយការធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅខាងជើងយឺតៗ ដែលធ្វើឱ្យមានមនុស្សរស់នៅប៉ែកខាងត្បូងនៃអាស៊ីខាងកើត និងក្រោយមកទៀតអាស៊ីខាងកើតខ្លួនឯងជំនួសមកវិញដោយផ្លូវផ្សេងៗជុំវិញនោះ។ សុលហេមនិងកន្លែងដទៃៗទៀតបានបង្ហាញភស្តុតាងពីបណ្ដាញពាណិជ្ជកម្មសមុទ្រនុសន្តរដែលលាតសន្ធឹងពីវៀតណាម​ដល់កម្រងកោះទាំងមូលនៅដើមឆ្នាំ៥០០០ម.គ.ដល់ឆ្នាំ១នៃគ.ស.ដូចគ្នាដែរ។[១៨] ពួកមនុស្សអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ជាពិសេសកូនចៅនៃទក្សិណអាស៊ីទាំងប៉ុន្មាន ធ្លាប់ជាពួកអ្នកដើរសមុទ្រអស់រយៈពេលរាប់ពាន់ឆ្នាំមកហើយ អ្នកខ្លះទៅដល់កោះម៉ាដាហ្គាស្កា។ នាវាកប៉ាល់របស់ពួកគេ ដូចជាវីនតា គឺមានប្រយោជន៍នៅមហាសមុទ្រ។ កំណត់ត្រាដំណើរសមុទ្ររបស់លោកម៉ាហ្សឹឡឺន ថាតើនាវាកប៉ាល់របស់ពួកគេអាចស៊ូនឹងឧបសគ្គលំបាកយ៉ាងណា តាមតែប្រៀបធៀបទៅនឹងសំពៅរបស់អឺរ៉ុប។ ការឆ្លងកាត់មហាសមុទ្រឥណ្ឌាបានជួយដល់អាណានិគមកិច្ចនៃម៉ាដាហ្គាស្កាដោយប្រជាជនទក្សិណទ្វីប ក៏ដូចជាពាណិជ្ជកម្មរវាងអាស៊ីខាងលិច និងអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដែរ។ មាសមកពីសូម៉ាតេរ៉ាត្រូវបានគិតថាបានទៅដល់ចុងខាងលិចដូចជារ៉ូម ដែលកាលណោះទាសករម្នាក់មកពីសមុទ្រស៊ុលុត្រូវបានគិតថាត្រូវបានប្រើនៅក្នុងដំណើរសមុទ្ររបស់ម៉ាហ្សឹឡឺនជាអ្នកបកប្រែ។ ប្រជាជនភាគច្រើនបំផុតដើមឡើយគឺជាអ្នកព្រលឹងនិយម។ ជំនឿនេះចុងក្រោយបានជំនួសដោយហិណ្ឌូសាសនាវិញ។ ពុទ្ធសាសនាថេរវាទភ្លាមៗបានបន្តនៅឆ្នាំ៥២៥។ នៅសតវត្សទី១៥ ឥទ្ធិពលឥស្លាមបានចាប់ផ្ដើមចូលមកដល់។ នេះបានបង្ខំឱ្យព្រះរាជវាំងហិណ្ឌូចុងក្រោយនៅឥណ្ឌូណេស៊ីដកខ្លួនថយទៅបាលីវិញ។ នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដីគោក ភូមា កម្ពុជា និងថៃបានរក្សាទុកទម្រង់ពុទ្ធសាសនាថេរវាទ ដែលបាននាំមកពីស្រីលង្កា។ ប្រភេទនៃពុទ្ធសាសនានេះត្រូវបានរំលាយបញ្ចូលគ្នាជាមួយវប្បធម៌ខ្មែរដែលមានឥទ្ធិពលហិណ្ឌូស្រាប់។

ខេត្តព្រះសីហនុ

ក្រុងព្រះសីហនុជាទីក្រុង ធំបង្អស់នៅប៉ែកខាងត្បូងនៃប្រទេសកម្ពុជា។ នេះ ជាក្រុង ត្រូវបានបង្កើតថ្មី នៅឆ្នាំ ១៩៦៤។ បង្កើតក្រុងព្រះសីហនុ គឺដើម្បីរំលឹក ដល់ស្នាដៃរបស់ព្រះបាទ នរោត្តមសីហនុ។ ឈ្មោះដើម របស់ក្រុងព្រះសីហនុ មុនឆ្នាំ១៩៦៤គឺ ក្រុងកំពង់សោម ។ ក្រុងព្រះសីហនុ ជាទីក្រុងកំពងផែសមុទ្រ ធំបង្អស់ នៅឆ្នេរសមុទ្ររបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ ក្រុងព្រះសីហនុ ស្ថិតនៅពាក់កណ្តាល ចន្លោះថៃ និងប្រទេសវៀតណាម ហើយទីក្រុងព្រះសីហនុ ជាទីក្រុងសំខាន់ជាងគេ នៅឈូងសមុទ្រថៃ។ ក្រុងព្រះសីហ​នុ ជាកន្លែងដែលគួរអោយ ចាប់អារម្មណ៍ណាស់ សំរាប់ទេសចរជាតិ និងទេសចរអន្តរជាតិ ។ យោងតាមឯកសារ ក្រសួងទេសចរណ៍ នៃប្រទេសកម្ពុជា បានអោយដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ២០០៦ មានចំនួនទេសចរអន្តរជាតិ ប្រមាណជាង ៣២០,០០០ នាក់ មកទស្សនា ក្រុង ព្រះសីហនុ។ ខែមករា ឆ្នាំ ២០០៧ ព្រលានយន្តហោះ នៅក្រុង ព្រះសីហនុ ត្រូវបាន បើកសម្ពោធ ដើម្បីការហោះហើរជាសំខាន់ ក្រុងសៀមរាប-ក្រុងព្រះសីហនុ ហើយតាមគំរោង នៃរាជរដ្ឋាភិបាល បានអោយដឹងថា ព្រលានយន្តហោះនៃក្រុងព្រះសីហនុ នឹងក្លាយជា ព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិ នៅឆ្នាំ២០១០។​ ​

ឃុំក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ

ឃុំដែលមាននៅខេត្តព្រះសីហនុរួមមាន: អណ្តូងថ្ម បិតត្រាំង អូជ្រៅ អូរឧកញ៉ាហេង សំរុង ទឹកល្អក់ ទួលទទឹង។

ភូមិក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ

ចំណែកឯភូមិមានដូចជា: បឹងតាព្រហ្ម ជើងគោ សាមគ្គី ទឹកថ្លា វាលរេញ។

ប្រវត្តិសាស្រ្ត

នៅឆ្នាំ១៩៥៥​ រដ្ឋាភិបាលបានចាប់ផ្តើម​ធ្វើកំពង់ផែ នៅចំកណ្តាលព្រៃជិតមាត់សមុទ្រ នៅកន្លែងមួយដែលបច្ចុប្បន្ននេះមានឈ្មោះថា ឆ្នេរហាវៃ ​ហើយធ្វើការសាងសង់រួច នៅឆ្នាំ ១៩៦០ ដោយមានជំនួយឧបត្ថមពីប្រទេសបារាំង ហើយនិងគេបានធ្វើផ្លូវពីក្រុង ភ្នំពេញ ដល់កំពង់ផែថ្មី ដោយមានជំនួយឧបត្ថបពី សហរដ្ឋអាមេរិក ប្រជាជនដែល បានរស់នៅទីនោះគឺពួ​កគេធ្វើការនៅកំពង់ផែនោះ៕ ​ពេលកំពុងផែបានសាងសង់រូចហើយ គេបានហៅទីក្រុងនោះ ថា ក្រុងព្រះសីហនុ សំរាប់ធ្វើជាការគោរពចំពោះបិតាជាតិ នៅឆ្នាំ​១៩៦៣ គេចាប់ផ្តើមធ្វើសណ្ឋាគារ ឯករាជ្យ ហើយមានមនុស្សជាច្រើបានមកដើរលេងកំសាន្តនៅទីនេះ ហើយនៅក្នុងឆ្នាំដដែល គែចាប់ផ្តើមធ្វើពង្រីកកំពង់ផែប៉ុន្តែ ពួកគេត្រូវតែឈប់នៅ ឆ្នាំ​១៩៧​០ ពីព្រោះ លុន ណុលបានដណ្តើមអំណាច​ហើយបានមកកាន់កាប់ប្រទេស កម្ពុជា៕ នៅឆ្នាំ ១៩៧០- ១៩៧៥ គេប្រើកំពង់ផែសំរាប់ដាក់អាវុធសំរាប់ធ្វើសង្រ្គៀម៕ ក្នុងបរិមាណច្បាស់លាស់និងសង្ខេបនេះអ្នកនិពន្ធលោក David Chandler បានផ្តល់នូវទិដ្ឋភាពទូទៅទាន់ពេលវេលានៃប្រទេសកម្ពុជា, ប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍តូចមួយទេប៉ុន្តែអាចមើលឃើញកាន់តែខ្លាំងឡើងមួយ។ បានសរសើរដោយ "ទិនានុប្បវត្តិការសិក្សាអំពីអាស៊ី" ជាមួយ "ការចូលរួមចំណែកដើម, ល្អគ្មានគូប្រៀបទៅនឹងការងារដែលមានស្រាប់មួយផ្សេងទៀត" អត្ថបទទទួលស្គាល់នេះត្រូវបានកែសំរួលទាំងស្រុងឥឡូវនេះត្រូវបានធ្វើឱ្យទាន់សម័យដើម្បីរួមបញ្ចូលនិងសម្ភារៈពិនិត្យមើលប្រវត្តិសាស្រ្តនៃប្រទេសកម្ពុជាដែលមានប្រាសាទអង្គរល្បីល្បាញទាក់ទាញ ភ្ញៀវទេសចរជាងមួយលាននាក់ជារៀងរាល់ឆ្នាំការស្លាប់របស់ប៉ុលពតនិងបដិវត្តន៍និងការដួលរលំចុងក្រោយរបស់ខ្មែរក្រហម។

ភូមិសាស្រ្ត

ប្រជាជននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាកាន់នៅសាសនាដូចជា​ ព្រះពុទ្ធសាសនា​ គ្រិស្គសាសនា ឥស្លាមសាសនា ព្រ្មាហ៏មាញសាសនា

ប្រជាសាស្រ្ត

ការធ្វើជំរឿនរបស់កម្ពុជាឆ្នាំ 2008 បានរាប់ 89.846 ប្រជាជននៅក្រុងស៊ីហនុនិងប្រមាណ 66.700 នៅកណ្តាលទីក្រុងរបស់ខ្លួន។ ចំនួនប្រជាជននៃទីក្រុងនេះគឺដាច់ពីកូនចៅរបស់ប្រជាជនជនជាតិដើមភាគតិចមិនលើសពី 3 ជំនាន់ដែលជាផលិតផលនៃប្រវត្តិសាស្រ្តថ្មី, ដូចជាសហគមន៍ជនភៀសខ្លួនកម្ពុជានិងវិបត្តិនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានិងមនុស្សជាតិបន្ទាប់ពីរបបប៉ុលពត។ ព្រឹត្តិការណ៍ប្រវត្តិសាស្រ្តមួយដែលនាំឱ្យមានចលាចលផ្នែកប្រជាសាស្ដ្រនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានបង្ហាញក្នុងការនិន្នាការប្រជាសាស្រ្តនៃទីក្រុងនេះ។ ជាមួយនឹងការមកដល់នៃជនភៀសខ្លួនជម្លៀស, នៅក្នុងប៉ុន្មានទសវត្សរ៍ជាបន្តបន្ទាប់និងទី, ដែលមិនមែនជាខ្មែរចំនួនប្រជាជនលាយបញ្ចូលគ្នាបានកើនឡើងនៅអាស៊ីចំនួនភាគរយខ្ពស់នៃចំនួនប្រជាជនសរុបក្នុងចំនួនប្រជាជនស្នូលនៅក្នុងតំបន់ទីក្រុង។

ធាតុអាកាស

សីតុណ្ហភាពជាមធ្យមនៅសមុទ្រខេត្តព្រះសីហនុ SihanoukvilleThe នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាក្នុងអំឡុងពេលខែមករាជាធម្មតាចាប់ពី 26 °និង 28 ° C នេះ។ ភ្លៀងធ្លាក់មធ្យមក្នុងអំឡុងពេលនេះគឺអំពីការ 7mm ឬ 0.3inches ។ ខែមករាគឺជាខែត្រជាក់បំផុតនៅក្នុងក្រុងព្រះសីហនុមុនពេលការមកដល់នៃរដូវកាលក្តៅហើយសើមដែលខាងក្រោមរដូវប្រាំងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ក្នុងអំឡុងពេលពីខែមករាមានគឺមិនមែនណាមួយនៅក្នុងក្រុងព្រះសីហនុមានភ្លៀងធ្លាក់ច្រើននៃមេឃជាមួយនឹងការបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់នៅទូទាំងជើងមេឃខៀវទីក្រុងនេះ។

ទាំងពីរខែធ្នូនិងមករាត្រូវបានចាត់ទុកថាជាពេលវេលាល្អបំផុតដើម្បីទៅទស្សនាខេត្តព្រះសីហនុថ្ងៃនៅទូទាំងខែនេះត្រូវបានកំណត់លក្ខណៈដោយភ្លៀងទេដែលជាភាពកក់ក្ដៅកក់ក្ដៅ, ខ្យល់ពន្លឺនិងមេឃស្រឡះបានបន្ថែមទៅការទាក់ទាញនៃពេលល្ងាចត្រជាក់និងស្ងប់ស្ងាត់។ ខែមករាបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីពេលអាកាសធាតុឆ្នេរល្អបំផុតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាជាខែដែលបានសន្យាលក្ខខណ្ឌអាកាសធាតុល្អជាមួយសីតុណ្ហភាពទាក់ទងត្រជាក់។ នេះអាកាសធាតុក្តៅទូទៅតាមរយៈខែនេះបានធ្វើឱ្យការធ្វើដំណើរនៅខែមករាខែពេញនិយមសម្រាប់អ្នកទស្សនាខេត្តព្រះសីហនុដែលជាថ្ងៃរយៈពេលយូរបានចំណាយនៅក្នុងមួយចំនួននៃប្រាសាទល្បីនេះគឺមានច្រើនកាន់តែអាចគ្រប់គ្រងបានក្នុងអំឡុងពេលខែនេះ។ ទីក្រុងព្រះសីហនុមានរដូវរងា ចាប់ពី វិច្ឆិកាដល់ខែកុម្ភះ និង មានរដូវលំមានប្រាំង ចាប់ ខែមិនា ដល់ខែឧសភា រដូវភ្លៀង មានចាប់ពី ខែមិថុនា ដល់ខែតុលា៕ ទីក្រុងព្រះសីហនុ គឺជាក្រុងដែលមានភ្លៀងធ្លាក់ច្រើនជាងគេ នៅប្រទេសកម្ពុជាយើង ពីព្រោះមាន ភ្នំបូគោ នៅខាងជើង។ ​នៅ​ថ្ងៃដែលក្តៅជាងនៅទីក្រុងព្រះសីហនុ មានកំដៅរហូតទៅដល់ ៣៥អង្សា ហើយបើត្រជាក់ជាងគេវិញមានរហូត ២០អង្សា ៕

ឆ្នេរសមុទ្រក្រុងព្រះសីហនុ ទេសចរណ៏

សមាជិកភាពរបស់កម្ពុជាបានមកជាលទ្ធផលនៃកម្មវិធីដែលធ្វើឡើងដោយខេត្តនៃខេត្តព្រះសីហនុក្នុងអំឡុងពេលទីប្រាំមួយសមាជរបស់ខ្លួននៅក្នុង Halong ឆកសមុទ្រនៅខែឧសភាឆ្នាំ 2010 ការវាយតម្លៃជាបន្តបន្ទាប់នៅលើការអនុវត្តន៍ការគ្រប់គ្រងប្រកបដោយនិរន្តរភាពនិងសក្តានុពលសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងខេត្តនេះត្រូវបានធ្វើឡើងនៅក្នុងពេលវេលាមួយឆ្នាំនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំជាច្រើនបានប្រារព្ធធ្វើ ក្នុងក្រុងព្រះសីហនុ។ ក្រសួងទេសចរណ៍បន្ទាប់មកបានពង្រីកកម្មវិធីដើម្បីគ្របដណ្តប់ទាំងមូលនិងគ្របដណ្តប់ឆ្នេរផ្សេងទៀតដើម្បីលើកទឹកចិត្តដល់បណ្តាខេត្តនៅតាមតំបន់ឆ្នេរប្រសិទ្ធិភាពក្នុងការគ្រប់គ្រងបណ្តាខេត្តផ្សេងទៀត, ហេតុគ្របដណ្តប់នៃឈូងសមុទ្រកម្ពុជាដែលមានវិសាលភាព 440 គីឡូម៉ែត្រនៅទូទាំងខេត្តឆ្នេរកំពត, កែប, កោះកុងនិងព្រះសីហនុ ។

-ឆ្នេរអូឈើទាល

ឆ្នេរអូឈើទាលមានភាពទាក់ទាញនិងល្បីឡាញជាខ្លាំងនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុនិង ជារមណីយដ្ឋានឆ្នេរសមុទ្រក្រុងព្រះសីហនុ ស្ថិតនៅក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ​​ ជាតំបន់ទេសចរណ៏គួរអោយចាប់​អារម្មណ៏បំផុត​នៅក្នុងខេត្តនេះ។ក្រុងព្រះសីហ​នុ ជាកន្លែងដែលគួរអោយ ចាប់អារម្មណ៍ណាស់ សំរាប់ទេសចរជាតិ និងទេសចរអន្តរជាតិ ។

-ឆ្នេរឯករាជ្យ

ឆ្នេរឯករាជ្យជាឆ្នេរមួយដែលមានភាពស្រស់ស្អាត ហើយក៏មានភ្ញៀវទេសចរណ៏ទៅលេងកំសាន្ត នៅទីនោះទូទាំងប្រទេស។

-ឆ្នេរសមុទ្រសុខា

អូរតែលសុខា​ គឺជាឈ្មោះរបស់សណ្ធារគារមួយដែលស្ថិតនៅក្នុងព្រះសីហនុ ដែលសាងសង់ឡើងនៅជាប់តាមបណ្តោយឆ្នេរសមុទ្រសុខា មនុស្សភាគច្រើននិយមហៅថាឆ្នេរសុខា។

-ឆ្នេរជ័យជំនះ

ជាឆ្នេដែមាន​សកភាពស្រស់ស្អាត់​នៅខេត្តព្រះសីហនុ ត្បិតថាវាមានប្រវែងខ្លី តែវាអាចទាញយកភ្ញាវទេសចរណ៏ដែចូលចិត្តភាពស្ងប់ស្ងាត់ បានយ៉ាងច្រើន​​ តែនៅពេបច្ចប្បន្ននេះឆ្នេរនេះត្រូវបាន ក្រុមហ។

ការវាសស្ទង់ប្រជាជន

ឆ្នាំ 2008 ទូទៅជំរឿនប្រជាជននៃប្រទេសកម្ពុជា។ ជំរឿនចុងក្រោយដែលជាការធ្វើជំរឿនជាលើកដំបូងដើម្បីឱ្យមាន ធ្វើឡើងនៅក្នុង 36 ឆ្នាំត្រូវបានប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងខែមីនាឆ្នាំ 1998 លទ្ធផលនេះបានបង្ហាញត្រូវបានផ្អែកលើការប្រុងប្រយ័ត្ន ការពិនិត្យពិច័យនិងតួលេខសេចក្តីសង្ខេបកន្លែងឈប់រៀបចំដោយមន្ត្រីសម្ភាសន៍។ ពួកគេបានផ្តល់នូវចំនួនប្រជាជន នៃប្រទេសកម្ពុជានិងខេត្តដោយការរួមភេទនិងការចាត់ថ្នាក់តំបន់ជនបទនិងទីក្រុង។ នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះដំណើរការទិន្នន័យនៃ បំពេញកម្រងសំណួរជំរឿនប្រជាជនប្រហែល 2,8 លានគ្រួសារកំពុងស្ថិតនៅក្នុងការរីកចំរើន។ វាគឺជាពេល បញ្ចប់ទិន្នន័យជំរឿនចុងក្រោយនៅក្នុងសំណុំបែបបទនៃចំនួននៃតារាងស្ថិតិមួយដែលនឹងអាចរកបាន សម្រាប់ការវិភាគ។ តារាងទាំងនេះត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងត្រូវត្រៀមខ្លួនជាស្រេចដោយពាក់កណ្តាលឆ្នាំក្រោយនេះ។ ក្នុង ទន្ទឹមនឹងនោះដែរតួលេខបឋមទាំងនេះត្រូវបានបោះពុម្ភដើម្បីផ្ដល់ជាមុនអំពី presentsize និងការចែកចាយនៃចំនួនប្រជាជនសរុបនៃប្រទេសកម្ពុជា។

ឯកសារយោង

• រែនដ៍, ណិលសុន (២០០៩). ការប៉ះទង្គិចគ្នា: ដំណើរឆ្លងកាត់សង្គ្រាមនិងភេរវកម្មនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍. ឌុនបុយណេ: ម៉េវវ្រិខហោសផាប់ប៊្លីសឝឺស. ល.ស.ប.អ. 978-1-905379-54-5. 
• Osborne, Milton (2010; first published in 1979). Southeast Asia: An Introductory History Allen & Unwin. ISBN 978-1-74237-302-7
• ប៊ែននិសស្ថឺរ-ផ្វ្លិចឆឺរ; ឌែន-ឃ្រូខឝ៊ែង (១៩៩៦; ដំបូងបានបោះពុម្ពនៅឆ្នាំ១៨៩៦)។ ប្រវត្តិនៃស្ថាបត្យកម្មរបស់លោកប៊ែននិសស្ថឺរ-ផ្វ្លិចឆឺរ សារព័ត៌មានស្ថាបត្យកម្ម រៀបរៀងលើកទី២០។ ISBN 0-7506-2267-9។ ម.ផ. ភាគបួន ជំពូក២៧។

• ហ្សាណ៍, ណុល (២០០៩). ការប៉ះទង្គិចគ្នា: ដំណើរឆ្លងកាត់សង្គ្រាមនិងភេរវកម្មនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍. ឌុនបុយណេ: ម៉េវវ្រិខហោសផាប់ប៊្លីសឝឺស. ល.ស.ប.អ. 978-1-905379-54-5. 
• ស៊ាន-យូង (២៧មេសា ២០០៧). "សហគ្រាស១៧សាងខ្សែកាបក្រោមសមុទ្រ៥០០ម$". ពេលវេលាធុរកិច្ចអន្តរជាតិ. Archived from the original on ២៧កញ្ញា ២០០៧. Retrieved ២៨កក្កដា ២០០៧. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate=, |date=, and |archivedate= (help)
• ថេឡឺរ, យ៉ាន-ហ្គាលល្ម៉ឹន (២០០៣). ឥណ្ឌូណេស៊ី: ប្រជាជន និង ប្រវត្តិសាស្ត្រ. ហេវ៉ឹនថ្មី និង ឡុនដឹន: សារព័ត៌មានសាកលវិទ្យាល័យយ៉េល. pp. ៥–៧. ល.ស.ប.អ. 0-300-10518-5. 

ទង់ជាតិនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា

សូមជំរាបសួរ​និងសូមស្វាគម៏ការចូលមកកាន់វីគីភីឌារបស់នាងខ្ញុំ រី រ៉ូទីយ៉ាស់

សូមគោរពនិងសូមអគុនជាខ្លាំងការចូលមកកាន់ការពិភាគសារនិងទំព័រដើមរបស់នាងខ្ញុំ។
នាងខ្ញុំឈ្មោះ រី រ៉ូទីយ៉ាស់ ជាសិស្សដែលកុំពុងសិក្សានៅសាលាបច្ចេកទេសដុនបូស្កូ ខេត្តកែប​

ផ្នែកទំនាក់ទំនងសង្គម និង សារព័ត៍មាន​ ជំនាន់ទី៥
ខ្ញុំស្វាគមន៍ការចូលមកកាន់ទំព័រវីគីភីឌារបស់នាងខ្ញុំនាងខ្ញុំមានអារម្មណ៏យ៉ាងច្បាស់ថានិងចូលរួមងោយបានសកម្មបំផុតដើម្បីចែករំលែកអ្វីដែលថ្មីៗប្លែកក្នុងការផ្តល់ជាចំណេះដឹងដែលមិនទាន់មានការផ្សព្វផ្សាយនៅលើបណ្តាញ វីគីភីឌាទាំងមូល អោយមានការយល់បានថែមមួយគំរិតទៀតស្វែងរក​ និងស្រាវជ្រាវព័ត៏មានច្រើនទៀតនូវចំងល់ផ្សេងៗហើយខ្ញុំសង្ឃឹមថាលោកអ្នកនិងចូលរួមជាមួយនាងខ្ញុំដែរ។

រូបភាព ចំការដូងប្រេង ខេត្តកំពង់សោម

អ្នកប្រើនេះគឺជាអ្នកនៅខេត្តព្រះសីហនុ រូបភាព ទឹកជ្រោះដែលស្រោះស្អាតបំផុតពីធម្មជាតិ.

ខេត្តព្រះសីហនុ

បង្កើតក្រុងព្រះសីហនុ គឺដើម្បីរំលឹក ដល់ស្នាដៃរបស់ព្រះបាទ នរោត្តមសីហនុ។ ឈ្មោះដើម របស់ក្រុងព្រះសីហនុ មុនឆ្នាំ១៩៦៤គឺ ក្រុងកំពង់សោម ។ ក្រុងព្រះសីហនុ ជាទីក្រុងកំពងផែសមុទ្រ ធំបង្អស់ នៅឆ្នេរសមុទ្ររបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ ក្រុងព្រះសីហនុ ស្ថិតនៅពាក់កណ្តាល ចន្លោះថៃ និងប្រទេសវៀតណាម ហើយទីក្រុងព្រះសីហនុ ជាទីក្រុងសំខាន់ជាងគេ នៅឈូងសមុទ្រថៃ។ ក្រុងព្រះសីហ​នុ ជាកន្លែងដែលគួរអោយ ចាប់អារម្មណ៍ណាស់ សំរាប់ទេសចរជាតិ និងទេសចរអន្តរជាតិ ។ យោងតាមឯកសារ ក្រសួងទេសចរណ៍ នៃប្រទេសកម្ពុជា បានអោយដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ២០០៦ មានចំនួនទេសចរអន្តរជាតិ ប្រមាណជាង ៣២០,០០០ នាក់ មកទស្សនា ក្រុង ព្រះសីហនុ។ ខែមករា ឆ្នាំ ២០០៧ ព្រលានយន្តហោះ នៅក្រុង ព្រះសីហនុ ត្រូវបាន បើកសម្ពោធ ដើម្បីការហោះហើរជាសំខាន់ ក្រុងសៀមរាប-ក្រុងព្រះសីហនុ ហើយតាមគំរោង នៃរាជរដ្ឋាភិបាល បានអោយដឹងថា ព្រលានយន្តហោះនៃក្រុងព្រះសីហនុ នឹងក្លាយជា ព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិ នៅឆ្នាំ២០១០។​ ​

ទឹកដែលហូរចុះពីលើភ្នំគឺជា ទឹកស្អាត ដែលសព្វថ្ងៃគេនិយមហៅថា ទឹកបរិសុទ្ធ ពុំមានក្លិន រសជាតិ និងពណ៌ទេ។ ឈ្មោះនៃទឹក ត្រូវបានគេហៅតាមទីកន្លែងរបស់វា មានដូចជា ទឹកបឹង ទឹកទន្លេ ទឹកសមុទ្រ ឬទឹកភ្លៀងជាដើម។។

រូបភាព ផ្លែមង្ខុត

ផ្លែមង្ខុត

មង្ខុតជាផ្លែឈើមួយប្រភេទសំរាប់ហួបជំនួយដល់សុខភាពក៏បង្អែម សំរាប់ជួយជំនួយដល់សុខភាពប្រចាំថ្ងៃផងដែរ ជាពិសេសបានហូបជួយទ្រទ្រង់រាងកាយបានយ៉ាងល្អប្រសើរ និងអាចធ្វើអាជីវកម្មក្នុងស្រុក​ ក្រៅស្រុក ។

រូបភាព ផ្លែក្រូច

ផ្លែក្រូច

រូបភាព ផ្លែក្រូច

ផ្លែក្រូច ជា​ផ្លែឈើ​ដែល​ងាយ​ស្វែង​​រក​បាន​ តម្លៃ​ថោក​សមរម្យ​ ប៉ុន្តែ​ផ្ដល់​សារ​ប្រយោជន៍​យ៉ាង​ច្រើន​ ដល់​រាង​កាយ​មនុស្ស​យើង​ ព្រោះ​វា​សម្បូរ​ទៅ​ដោយ​វីតាមីន​ A B6 B12 កាល់ស្យូម​ ផូស្វ័រ​ ប៉ូតាស្យូម​ ការបូអ៊ីដ្រាត​ ថាមពល​ ព្រម​ទាំង​អាច​ជួយ​ព្យាបាល​ជំងឺ​ផ្សេងៗ​ បាន​ទៀត​ផង...។

ទន្សោង

បានតេង (ខ្មែរ៖ ទន្សោង)​ (ឈ្មោះ​បច្ចេកទេស Bos Javanicus) ដែល​គេ​អាច​ហៅ​ថា​ ទឹមបាឌូ (Tembadau) គឺ​ជា​អម្បូរ​នៃ​គោ​ព្រៃ​ម៉្យាង​ ដែល​គេ​ប្រទះ​ឃើញ​នៅ អាស៊ី​អាគ្នេយ៍។ នៅ​កន្លែង​ខ្លះ​នៅ​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​ គេ​បាន​ផ្សាំង​ទន្សោង​យក​ចិញ្ចឹម ហើយ​មាន​​បានតេង​ស្រុក​ប្រហែល​ជា​១.៥លាន​ក្បាល ដែល​គេ​ហៅ​ថា​ គោបាលី (Bali Cattle)។ សត្វ​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​ប្រើ​ជា​កម្លាំង​អូសទាញ​និង​សម្រាប់​យក​សាច់។ គោបាលី​ក៏​ត្រូវ​បាន​គេ​នាំ​យក​ទៅ​ភាគ​ខាង​ជើង​ប្រទេស​អូស្រ្តាលី​ផង​ដែរ ដែល​នៅ​ទីនោះ​​វា​រស់​នៅ​តាម​វាល​។។ ក្រុងព្រះសីហនុ ជាទីក្រុងកំពងផែសមុទ្រ ធំបង្អស់ នៅឆ្នេរសមុទ្ររបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ ក្រុងព្រះសីហនុ ស្ថិតនៅពាក់កណ្តាល ចន្លោះថៃ និងប្រទេសវៀតណាម ហើយទីក្រុងព្រះសីហនុ ជាទីក្រុងសំខាន់ជាងគេ នៅឈូងសមុទ្រថៃ។ ក្រុងព្រះសីហ​នុ ជាកន្លែងដែលគួរអោយ ចាប់អារម្មណ៍ណាស់ សំរាប់ទេសចរជាតិ និងទេសចរអន្តរជាតិ ។ យោងតាមឯកសារ ក្រសួងទេសចរណ៍ នៃប្រទេសកម្ពុជា បានអោយដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ២០០៦ មានចំនួនទេសចរអន្តរជាតិ ប្រមាណជាង ៣២០,០០០ នាក់ មកទស្សនា ក្រុង ព្រះសីហនុ។ ខែមករា ឆ្នាំ ២០០៧ ព្រលានយន្តហោះ នៅក្រុង ព្រះសីហនុ ត្រូវបាន បើកសម្ពោធ ដើម្បីការហោះហើរជាសំខាន់ ក្រុងសៀមរាប-ក្រុងព្រះសីហនុ ហើយតាមគំរោង នៃរាជរដ្ឋាភិបាល បានអោយដឹងថា ព្រលានយន្តហោះនៃក្រុងព្រះសីហនុ នឹងក្លាយជា ព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិ នៅឆ្នាំ២០១០។​ ​

បំណែងចែក និងអំម្បូរតូច

មាន​អម្បូរ​តូច​ៗដែល​គេ​ទទួល​ស្គាល់៖ ១. បានតេងជ្វា (B. J. Javanicus )៖ ប្រទះ​ឃើញ​នៅ​កោះ​ជ្វា​ សត្វ​ឈ្មោល​មាន​សម្បុរ​ខ្មៅ​ឯសត្វ​ញី​មានមាឌ​ធំ។ ២. បានតេងបរណេអូ (B. J. Lowi)៖ ប្រទះ​ឃើញ​នៅ​កោះ​បរ​ណេអូ មានមាឌ​តូច​ជាង​បានតេង​ជ្វា ស្នែង​​មុត​ជាង​ នឹង​សត្វ​ឈ្មោល​មាន​សម្បុរ​​ដូច​ សូកូឡា។ ៣. បានតេង​ភូមា (B.J. Birmanicus) ៖ ប្រទះ​ឃើញ​នៅ​ មីយ៉ានម៉ារ, ថៃ​, កម្ពុជា, ឡាវ និង​ វៀតណាម ទាំងញី​ទាំង​ឈ្មោល​មាន​មាឌ​ធំ​ នៅ​កម្ពុជា​ សត្វឈ្មោល​២០%​មាន​សម្បុរ​ខ្មៅ​ព្រីក​ រី​ឯ​នៅ​ឧបទ្វីប​ម៉ាឡេនៅ​ថៃ​ ភាគ​ច្រើន​នៃ​សត្វ​ឈ្មោល​មាន​សម្បុរ​ខ្មៅ​។ អម្បូរ​តូច​មួយ​នេះ​ត្រូវ​បាន​ទទូល​ស្គាល់​ដោយ​ ​IUCN ប៉ុន្តែ​​មិន​មាន​នៅ​​ក្នុង​អម្បូរ​ថនិកសត្វ​ពិភពលោក​បោះ​ពុម្ព​លើក​ទី​៣​ (Mammal Species of the World, 3rd Edition) នោះ​ឡើយ។​ ។

រួបរាង

បានតេង​មាន​​ទំហំ​​ប្រហាក់​ប្រហែល​នឹង​គោស្រុក​ ដែល​មាន​កម្ពស់​ពី​១.៥៥ ទៅ១.៦៥ម៉. គិត​​ត្រឹម​ស្មា ហើយ​មាន​ទម្ងន់​ពី​៦០០ ទៅ៨០០គ.ក។ យើង​អាច​សង្កេត​ដឹង​ភេទរបស់​វា តាម​រយៈ​ពណ៌​សម្បុរ​និង​ទំហំ។ ចំពោះ​​បានតេង​​ឈ្មោល​ពេញ​កម្លោះ​ រោម​ខ្លី​ៗ​នៅ​លើ​ខ្លួន​មាន​ពណ៌​ខៀវ​ទឹក​ប៊ិច​ ឬ​ពណ៌​ក្រហម​ក្រម៉ៅ​ដិត​ ឯ​បានតេង​ញី​និង​បានតេង​​តូចៗ​វិញ​​មាន​ពណ៌​ក្រហម​ក្រម៉ៅ​​និង​មាន​ឆ្នូត​​ពណ៌​ខ្មៅ​​កាត់​​ទទឹង​​ពោះ។ ទាំង​ញី​ទាំង​ឈ្មោល​មាន​រង្វង់​​ពណ៌​​ស​​នៅ​​ជើង​ ហើយ​​មាន​​ចំនុច​សៗ​នៅ​​លើ​​ភ្នែក។ វា​មាន​មាឌ​ប្រហាក់​ប្រែល​នឹង​គោ​ស្រុក​ តែ​មានក​និង​ក្បាល​តូចជាង​ និង​មានបួក​ស្ទើរ​រាប​ស្មើ​នៅ​លើ​ខ្នង។ សត្វ​ញី​មាន​ស្នែង​ខ្លី​ ហើយ​​កោង​ខ្លាំង​ដែល​​ចុង​ស្នែង​សង​ខាង​ចង្អុល​រក​គ្នា ឯ​ស្នែង​សត្វ​ឈ្មោល​វិញ​​ងរ​ឡើង​ទៅ​លើ​ មាន​ប្រវែង​ពី​៦០​ ទៅ​៧៥​ស.ម៉ និង​ភ្ជាប់​គ្នា​ដោយ​សារ​កន្លែង​រលោង​មួយ​នៅ​លើ​ថ្ងាស។បានតេង​រស់​នៅ​ក្នុង​ព្រៃ​របោះ​ដែល​មាន​ស្មៅ​ ទំពាំង​ ផ្លែ​ឈើ​ ស្លឹក​ឈើ​ និង​មែក​ឈើ​ខ្ចីៗ​សម្រាប់​ទុក​ជា​អាហារ។ បាន​តេង​ជា​សត្វ​ដែល​មាន​សកម្ម​ភាព​ទាំង​យប់​ទាំង​ថ្ងៃ ប៉ុន្តែ​នៅ​កន្លែង​ដែល​សម្បូរ​មនុស្ស​វា​ចូលចិត្ត​ភាព​ងងឹតវិញ។ ជាទូទៅ​ បានតេង​រស់​នៅ​ជា​ហ្វូង​ពី​២០​ ទៅ​៣០​ក្បាល។ ។

This user is able to contribute with a medium level of English. នាងខ្ញុំTiyas scចេះនិយាយភាសាអង់គ្លេសមធ្យម

km	អ្នកប្រើប្រាស់នេះជាជនជាតិ ខ្មែរ។