សូស្ដែន ហ្វឺណានដេស

ឧត្តមសេនីយ សូស្ដែន ហ្វឺណានដេស (កើតនៅថ្ងៃទី ២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩២៣ នៅ រាជធានីភ្នំពេញ ; ស្លាប់នៅឆ្នាំ ២០០៦ នៅ ប្រទេសបារាំង ) ជាអគ្គមេបញ្ជាការនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ (FANK) និងជាអគ្គសេនាធិការនៃសាធារណៈរដ្ឋខ្មែរ បន្ទាប់ពីសម្ដេចនរោត្តម សីហនុ ត្រូវបានទម្លាក់ចេញពីតំណែងជាប្រមុខរដ្ឋនៅឆ្នាំ ១៩៧០ ។ មុនឆ្នាំ១៩៧០ គាត់គឺជាអ្នកនយោបាយដ៏លេចធ្លោម្នាក់ និងជាអតីតស្នងការនគរបាលជាតិ។

សូស្តែន ហ្វឺណានដេស Sosthène Fernandez
ឈ្មោះដើម	សូស្តែន ហ្វឺណានដេស
កើត	( 1923-11-28 ) ថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩២៣ រាជធានីភ្នំពេញ
ស្លាប់	ថ្ងៃទី១១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០០៦ (2006-07-11) (អាយុ ៨២) ប្រទេសបារាំង
សេវា/សាខា	កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធជាតិខ្មែរ	ចំណាត់ថ្នាក់	ទូទៅ
ពាក្យបញ្ជាត្រូវបានប្រារព្ធឡើង	ស្នងការនគរបាលជាតិ

ជីវិត និងអាជីព

ឧត្តមសេនីយ ហ្វឺណានដេស កើតនៅ ទីក្រុងភ្នំពេញ ជូនចំពោះលោក សាំសុន ហ្វឺណានដេស (Samson Fernandez) ដែលជាចៅក្រម និងជារដ្ឋមន្ត្រីសុខាភិបាល និងយុត្តិធម៌នៃ ជនជាតិហ្វីលីពីន និងម្តាយជនជាតិ ខ្មែរក្រោម ម្នាក់កើតនៅ ប្រទេសវៀតណាម ។

ចៅប្រុស​របស់​មេក្រុម​តន្ត្រីករ​ម្នាក់​ក្នុង​រាជវាំង អតីត​ឧត្តមសេនីយហ្វឺណានដេស របស់​ហ្វីលីពីន​បាន​ដើរ​តាម​ទៅ សាន់ ណាស៊ីសូ ក្នុង​ខេត្ត ហ្សាំប៊ែលស៍ ប្រទេស​ហ្វីលីពីន។ ព្រះបាទ នរោត្តម បានយាងទៅបំពេញព្រះរាជទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសហ្វីលីពីនក្នុងឆ្នាំ១៨៧២ ហើយបាននាំយកតន្ត្រីករហ្វីលីពីនមកជាមួយនៅពេលទ្រង់យាងត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញ។ ក្នុង​នោះ​មាន Ángel Labrador Fernández មាន​ដើម​កំណើត​នៅ San Narciso និង​ជា ​គ្រូ​បង្រៀន ​ដែល​បាន​ជួយ​បង្កើត និង​បង្ហាត់​ក្រុម Royal Reed and Brass Band សម្រាប់​ព្រះ​បាទ​នរោត្តម។ កូនប្រុសរបស់ Ángel ឈ្មោះ Samson បានចូលរួមយ៉ាងខ្លីក្នុងសេវាកម្មបង្រៀន ហើយត្រូវបានជ្រើសរើសជាមុខវិជ្ជាភាសាបារាំងនៅឆ្នាំ 1915 ហើយបានចូលរៀនច្បាប់ ហើយនៅឆ្នាំ 1928 ត្រូវបានតែងតាំងជាចៅក្រមក្នុងតំបន់។ ក្នុងទស្សវត្សរ៍ឆ្នាំ 1940 ព្រះអង្គបានបង្កើតគណបក្សសេរីរួមជាមួយនឹង ព្រះអង្គម្ចាស់នរិនដេត ហើយត្រូវបានបោះឆ្នោតជ្រើសរើសជាសភានៅឆ្នាំ 1951 ហើយបានបម្រើការនៅក្រោមក្រសួងផ្សេងៗ ជាពិសេសបានក្លាយជារដ្ឋមន្ត្រីសុខាភិបាល និងយុត្តិធម៌នៃប្រទេសកម្ពុជាក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1950 និង 1960 ។

ឧត្តមសេនីយ Fernandez បានបញ្ចប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រ និងទទួលបន្ទុកជាយោធាបារាំងនៅឆ្នាំ ១៩៤៧ ហើយត្រូវបានចាត់តាំងនៅខេត្តបាត់ដំបង ជាកន្លែងដែលគាត់បានជួបប្រពន្ធរបស់គាត់។ នៅទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1960 វរសេនីយ៍ឯក Fernandez បានបម្រើការជារដ្ឋលេខាធិការសម្រាប់សន្តិសុខជាតិ។

នៅឆ្នាំ 1975 ដោយសារតែការកាត់ជំនួយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក មេដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋចង់បញ្ឈប់សង្រ្គាមដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក Fernandez បានបដិសេធមិនចរចាជាមួយខ្មែរក្រហម ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលបានបញ្ជាឱ្យ FANK បញ្ឈប់អាវុធរបស់ពួកគេក្នុងអំឡុងពេលចរចា។ ដោយ​ហេតុ​នេះ​ហើយ​បាន​ជា​លោក​លាលែង​ពី​តំណែង​មេទ័ព។ លោក Fernandez និង លន់ នល់ បានចាកចេញពីប្រទេសមុនពេល ខ្មែរក្រហម ចូលកាន់កាប់ទីក្រុងភ្នំពេញក្នុងឆ្នាំ 1975 ។ អ្នក​សាធារណរដ្ឋ​ទាំង​អស់​ចង់​បញ្ឈប់ ​សង្គ្រាម​ស៊ីវិល​នៅ​កម្ពុជា ។ មន្ត្រីមួយចំនួនទៀតដូចជា ឡុង បូរ៉េត លន់ នុន និងព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ សិរិមតៈ បន្តកាន់តំណែងរហូតដល់ខ្មែរក្រហម ចាប់បានទីក្រុងភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី ១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥ ដោយគិតថាពួកគេនឹងរួចផុតពីការអង្វររបស់ ព្រះបាទនរោត្តមសីហនុ ដែលបានចូលខាងពួកកុម្មុយនិស្ត។ . ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ឡុង លន់ និងព្រះអង្គម្ចាស់ សិរិមតៈ និងមន្ត្រីសាធារណៈរដ្ឋខ្មែរផ្សេងទៀត ត្រូវបានសម្លាប់ដោយសង្ខេបដោយខ្មែរក្រហមដែលបានទទួលជ័យជម្នះ។

នៅឆ្នាំ ១៩៩៨ ឧត្តមសេនីយ Fernandez បានត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ ដើម្បីជួបអតីតទាហានរបស់គាត់។ លោក​បាន​សរសេរ​សៀវភៅ​អំពី​ជីវិត​របស់​លោក​ក្នុង​នាម​ជា​អគ្គមេបញ្ជាការ​នៃ​កង​កម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធ​ជាតិ​ខ្មែរ។

លោក​បាន​ចាក​ចេញ​ពី​ប្រទេស​មក​ធ្វើ​ជា​ឯកអគ្គរាជទូត​ប្រចាំ​ប្រទេស។

គាត់បានស្លាប់នៅប្រទេសបារាំងក្នុងឆ្នាំ 2006 ដោយសារតែផលវិបាកនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែម។