លេខថៃ
លេខថៃ ( ថៃ: เลขไทย ) គឺជាសំណុំនៃលេខដែលប្រើជាប្រពៃណីនៅក្នុង ប្រទេសថៃ ទោះបីជា លេខអារ៉ាប់ គឺជារឿងធម្មតាជាងដោយសារ ការភាវូបនីយកម្មខាងលិច យ៉ាងទូលំទូលាយនៃប្រទេសថៃក្នុង សម័យរតនកូស៊ីន សម័យទំនើប។ លេខថៃធ្វើតាម ប្រព័ន្ធលេខហិណ្ឌូ-អារ៉ាប់ ដែលប្រើជាទូទៅក្នុងពិភពលោក។ នៅក្នុងភាសាថៃ លេខច្រើនតែធ្វើតាមនាមដែលបានកែប្រែ និងនាំមុខពាក្យរង្វាស់ ទោះបីជាមានការប្រែប្រួលចំពោះគំរូនេះកើតឡើងក៏ដោយ។
ការប្រើប្រាស់
កែប្រែភាសាថៃ ខ្វះ លេខវេយ្យាករណ៍ ។ ការរាប់ ជាធម្មតាត្រូវបានបង្ហាញក្នុងទម្រង់នៃនាម ដែលមិនបានបំប្លែង តាមពីក្រោយដោយលេខ និងចំណាត់ថ្នាក់។ "គ្រូប្រាំនាក់" បង្ហាញជា "គ្រូប្រាំនាក់" khru ha khon ( ថៃ: ครูห้าคน , គ្រូហាគន ឬជាមួយលេខ ថៃ: ครู ๕ คน, គ្រូ ៥ គន .) គន "បុគ្គល" គឺជាប្រភេទនៃនាម យោង ដែលត្រូវបានគេប្រើផងដែរជា ផ្នែកនៃការនិយាយ ភាសាថៃដែលហៅថាជាភាសាអង់គ្លេសថា អ្នកចាត់ថ្នាក់ភាសា ឬ វាស់ពាក្យ ។ នៅក្នុងភាសាថៃ ការរាប់គឺ kannap ( การนับ, ការន័ប ; ន័ប គឺ "ដើម្បីរាប់", kan គឺជាបុព្វបទដែលបង្កើតជានាមពីកិរិយាស័ព្ទ); អ្នកចាត់ថ្នាក់, ឡាក់សាណាម ( ลักษณนามពី លក្ខណៈ, ទម្រង់, គុណលក្ខណៈ, គុណភាព, លំនាំ, រចនាប័ទ្ម; និង នាម, ការកំណត់, អក្ខរាវិរុទ្ធ។ [១] ) ការប្រែប្រួលនៃលំនាំនេះកើតឡើង ហើយពិតជាមិនមាន ឋានានុក្រម ក្នុងចំណោមអ្នកចាត់ថ្នាក់ថៃទេ។ [២] បញ្ជីផ្នែកនៃពាក្យថៃដែលចាត់ថ្នាក់នាមក៏អាចរកឃើញក្នុងប្រភេទ Wiktionary: អ្នកចាត់ថ្នាក់ថៃ
លេខសំខាន់ៗ
កែប្រែសូន្យដល់ដប់
កែប្រែថៃ សូន (សូន្យ) ត្រូវបានសរសេរជារាងពងក្រពើ ០ (លេខ) នៅពេលប្រើលេខអារ៉ាប់ ប៉ុន្តែរង្វង់តូច ๐ នៅពេលប្រើលេខបុរាណ ហើយក៏មានន័យថា កណ្តាល ក្នុងបរិបទផ្សេងទៀត។ [៣] វាមកពី ភាសាសំស្រ្កឹត សូន្យ ដែលជា ឈ្មោះជំនួស (ផ្អែកលើបរិបទ) សម្រាប់លេខ ពីមួយទៅលេខបួនដែលបានផ្តល់ឱ្យខាងក្រោម។ ប៉ុន្តែមិនមែនជាការរាប់ 1 (លេខ) ទេ។
ឈ្មោះថៃសម្រាប់ N +1 និងខ្ទង់ធម្មតាពី 2 ដល់ 9 ដូចបង្ហាញក្នុងតារាងខាងក្រោម ស្រដៀងទៅនឹង ពូជនៅក្នុងប្រទេសចិន (ឧទាហរណ៍ កាតាំង និង មីនណាន ) ដូចដែលបាននិយាយនៅក្នុង ប្រទេសចិនភាគខាងត្បូង ដែលជាស្រុកកំណើតរបស់ជនជាតិចិននៅឯនាយសមុទ្រដែលរស់នៅភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ តាមពិត និរុត្តិសាស្ត្រនៃលេខថៃ 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, និង 10 គឺជា ភាសាចិនកណ្តាល ចំណែកឯ និរុត្តិសាស្ត្រនៃលេខថៃ 5 គឺជា ចិនចាស់ ដូចដែលបានបង្ហាញក្នុងតារាងខាងក្រោម។ [៤]
| លេខ | Thai | និរុត្តិសាស្ត្រ | Southern Sinitic languages | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Numeral | សរសេរ | RTGS | IPA | អារ៉ាប់ | Southern Min (Min Nan) | Hakka | Yue | ||||||
| ហុកគៀន | ទៀជីវ | កាតាំង | Hoisanese / Taishanese | ||||||||||
| Vernacular | Literary | Vernacular | Literary | ||||||||||
| 0 | ๐ | ศูนย์ | sun | /sǔːn/ | Sanskrit śūnya | 空 (khòng, IPA: /kʰɔŋ²¹/⁴¹/) | 零 (lêng, IPA: /liɪŋ²⁴/¹³/) | 空 (khàng, IPA: /kʰaŋ²¹³/) | 零 (lêng, IPA: /leŋ⁵⁵/) | 零 (làng, IPA: /laŋ¹¹/) | 零 (ling4, IPA: /lɪŋ²¹/) | 零 (len3, IPA: /len²²/) | |
| 1 | ๑ | หนึ่ง | nueng | /nɯ̀ŋ/ | อ้าย (ai) | Proto-Tai */nʉŋ/[៤] | 蜀 (chi̍t, IPA: /t͡sit̚⁴/²⁴/¹²¹/) | 一 (it, IPA: /it̚³²/⁵/) | 蜀 (tse̍k / tse̍h, IPA: /t͡sek̚⁴/, /t͡seʔ⁴/) | 一 (ik / ek, IPA: /ik̚²/, /ek̚²/) | 一 (yit, IPA: /(j)it̚²/) | 一 (yāt / jat1, IPA: /jɐt̚⁵/) | 一 (yit2, IPA: /jit̚⁵⁵/) |
| 2 | ๒ | สอง | song | /sɔ̌ːŋ/ | ยี่ (yi) | Middle Chinese /ʃˠʌŋ/[៤] and /ȵiɪH/[៤] | 兩 (nn̄g/nňg/nō͘, IPA: /nŋ̍²²/, /nŋ̍²²/, /nɔ̃²²/), 雙 (siang/sang, IPA: /siaŋ⁴⁴/, /saŋ³³/, lit. "pair") | 二 (lī / jī, IPA: /li²²/⁴¹/, /d͡zi²²/), 雙 (song, IPA: /sɔŋ⁴⁴/³³/, lit. "pair") | 二/兩 (nŏ, IPA: /no³⁵/), 雙 (sang, IPA: /saŋ³³/, lit. "pair") | 二 (jĭ / jī, IPA: /d͡zi³⁵/, /d͡zi¹¹/), 雙 (sang, IPA: /saŋ³³/, lit. "pair") | 二 (ngi, IPA: /ŋi⁵⁵/, /ŋi⁵³/), 雙 (sûng, IPA: /suŋ²⁴/, /sʊŋ⁴⁴/, lit. "pair") | 二 (yih / ji6, IPA: /jiː²²/, 雙 (soeng1, sung1, lit. "pair" IPA: /sœːŋ⁵⁵/, /sʊŋ⁵⁵/) | 二 (ngei5, IPA: /ᵑɡei³²/, 雙 (song1, lit. "pair" IPA: /sɔŋ³³/) |
| 3 | ๓ | สาม | sam | /sǎːm/ | สาม (sam) | Middle Chinese /sɑm/[៤] | 三 (saⁿ, IPA: /sã⁴⁴/³³/) | 三 (sam, IPA: /sam⁴⁴/³³/) | 三 (saⁿ, IPA: /sã³³/) | 三 (sam, IPA: /sam³³/) | 三 (sâm, IPA: /sam²⁴/⁴⁴/) | 三 (saam1, IPA: /saːm⁵⁵/) | 三 (lham1, IPA: /ɬam³³/) |
| 4 | ๔ | สี่ | si | /sìː/ | ไส (sai) | Middle Chinese /siɪH/[៤] | 四 (sì, IPA: /si²¹/⁴¹/) | 四 (sù / sìr / sì, IPA: /su²¹/, /sɯ⁴¹/, /si⁴¹/) | 四 (sì, IPA: /si²¹³/) | 四 (sì, IPA: /si²¹³/) | 四 (si, IPA: /si⁵⁵/⁵³/) | 四 (sei3, si3, IPA: /sei̯³³/, /siː³³/) | 四 (lhei1, lhu1, IPA: /ɬei³³/, /ɬu³³/) |
| 5 | ๕ | ห้า | ha | /hâː/ | งั่ว (ngua) | Old Chinese /*ŋaːʔ/[៤] / Middle Chinese /ŋuoX/ | 五 (gō͘ / gǒ͘, IPA: /ɡɔ²²/) | 五 (ngó͘ / gó͘, IPA: /ŋɔ̃⁵³/, /ɡɔ⁵⁵⁴/) | 五 (ngŏu, IPA: /ŋou³⁵/) | 五 (ngóu / ú, IPA: /ŋou⁵²/, /u⁵²/) | 五 (ńg, IPA: /ŋ̍³¹/, /n̩³¹/) | 五 (ng5, IPA: /ŋ̍¹³/) | 五 (m2, IPA: /m̩⁵⁵/) |
| 6 | ๖ | หก | hok | /hòk/ | ลก (lok) | Middle Chinese /lɨuk̚/[៤] | 六 (la̍k, IPA: /lak̚⁴/²⁴/¹²¹/) | 六 (lio̍k, IPA: /liɔk̚⁴/²⁴/¹²¹/) | 六 (la̍k, IPA: /lak̚⁴/) | 六 (la̍k, IPA: /lak̚⁴/) | 六 (liuk, IPA: /li̯uk̚²/, /liʊk̚¹/) | 六 (luk6, IPA: /lʊk̚²/) | 六 (luuk5, IPA: /lɵk̚³²/) |
| 7 | ๗ | เจ็ด | chet | /tɕèt/ | เจ็ด (chet) | Middle Chinese /t͡sʰiɪt̚/[៤] | 七 (chhit, IPA: /t͡sʰit̚³²/⁵/) | 七 (chhit, IPA: /t͡sʰit̚³²/⁵/) | 七 (tshik / tshek, IPA: /t͡sʰik̚²/, /t͡sʰek̚²/) | 七 (tshik / tshek, IPA: /t͡sʰik̚²/, /t͡sʰek̚²/) | 七 (chhit, IPA: /t͡sʰit̚²/¹/) | 七 (cat1, IPA: /t͡sʰɐt̚⁵/) | 七 (tit2, IPA: /tʰit̚⁵⁵/) |
| 8 | ๘ | แปด | paet | /pɛ̀ːt/ | แปด (paet) | Middle Chinese /pˠɛt̚/[៤] | 八 (poeh / peh, IPA: /pueʔ³²/⁵/, /peʔ³²/) | 八 (pat, IPA: /pat̚³²/⁵/) | 八 (poih, IPA: /poiʔ²/) | 八 (poih, IPA: /poiʔ²/) | 八 (pat, IPA: /pat̚²/¹/) | 八 (baat3, IPA: /paːt̚³/) | 八 (bat1, IPA: /pat̚³³/) |
| 9 | ๙ | เก้า | kao | /kâːw/ | เจา (chao) | Middle Chinese /kɨuX/[៤] | 九 (káu, IPA: /kau⁵³/⁵⁵⁴/) | 九 (kiú, IPA: /kiu⁵³/⁵⁵⁴/) | 九 (káu, IPA: /kau⁵²/) | 九 (kiú, IPA: /kiu⁵²/) | 九 (kiú, IPA: /ki̯u³¹/) | 九 (gau2, IPA: /kɐu̯³⁵/) | 九 (giu2, IPA: /kiu⁵⁵/) |
| 10 | ๑๐ | สิบ | sip | /sìp/ | จ๋ง (chong) | Middle Chinese /d͡ʑiɪp̚/[៤] | 十 (cha̍p, IPA: /t͡sap̚⁴/²⁴/¹²¹/) | 十 (si̍p, IPA: /sip̚⁴/²⁴/¹²¹/) | 十 (tsa̍p / tsa̍k, IPA: /t͡sap̚⁴/, /t͡sak̚⁴/) | 十 (tsa̍p / tsa̍k, IPA: /t͡sap̚⁴/, /t͡sak̚⁴/) | 十 (sṳ̍p, IPA: /sɨp̚⁵/, /səp̚⁵/) | 十 (sap6, IPA: /sɐp̚²/) | 十 (sip5, IPA: /sip̚³²/) |
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ តួ លេខ គឺស្ទើរតែដូចគ្នានឹង លេខខ្មែរ ។ ពាក្យថៃ និងឡាវសម្រាប់លេខគឺស្ទើរតែដូចគ្នាបេះបិទ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លេខលេខខុសគ្នាខ្លះនៅក្នុងរូបរាង។ ការបង្ហាញខាងលើគឺជាការប្រៀបធៀបរវាងភាសាចំនួនបីដែលប្រើ តួអក្សរ កាតាំង និង មីនណាន និងការបញ្ចេញសំឡេង។ បង្ហាញខាងក្រោមគឺជាការប្រៀបធៀបរវាងភាសាចំនួនបីដែលប្រើ លេខខ្មែរ ៖ ថៃ ខ្មែរ និងឡាវ។ ការសរសេរតាមព្យញ្ជនៈ ថៃប្រើ ប្រព័ន្ធប្រតិចារិកទូទៅរបស់រាជថៃ (RTGS) ។
| Number | ថៃ | ខ្មែរ | ឡាវ | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Numeral | Written | RTGS | IPA | Archaic | Numeral | Written | IPA | Numeral | Written | IPA | |
| 0 | ๐ | ศูนย์ | sun | /sǔːn/ | (Sanskrit śūnya) | ០ | សូន្យ | /soːn/ | ໐ | ສູນ | /sǔːn/ |
| 1 | ๑ | หนึ่ง | nueng | /nɯ̀ŋ/ | อ้าย (ai) | ១ | មួយ | /muəj/ | ໑ | ນຶ່ງ | /nɯ̄ŋ/ |
| 2 | ๒ | สอง | song | /sɔ̌ːŋ/ | ยี่ (yi) | ២ | ពីរ | /piː/ | ໒ | ສອງ | /sǒːŋ/ |
| 3 | ๓ | สาม | sam | /sǎːm/ | สาม (sam) | ៣ | បី | /ɓej/ | ໓ | ສາມ | /sǎːm/ |
| 4 | ๔ | สี่ | si | /sìː/ | ไส (sai) | ៤ | បួន | /ɓuən/ | ໔ | ສີ່ | /sīː/ |
| 5 | ๕ | ห้า | ha | /hâː/ | งั่ว (ngua) | ៥ | ប្រាំ | /pram/ | ໕ | ຫ້າ | /hȁː/ |
| 6 | ๖ | หก | hok | hòk | ลก (lok) | ៦ | ប្រាំមួយ | /pram muəj/ | ໖ | ຫົກ | /hók/ |
| 7 | ๗ | เจ็ด | chet | /tɕèt/ | เจ็ด (chet) | ៧ | ប្រាំពីរ | /pram piː/ | ໗ | ເຈັດ | /tɕét/ |
| 8 | ๘ | แปด | paet | /pɛ̀ːt/ | แปด (paet) | ៨ | ប្រាំបី | /pram ɓəj/ | ໘ | ແປດ | /pɛ̏ːt/ |
| 9 | ๙ | เก้า | kao | /kâːw/ | เจา (chao) | ៩ | ប្រាំបួន | /pram ɓuən/ | ໙ | ເກົ້າ | /kâw/ |
| 10 | ๑๐ | สิบ | sip | /sìp/ | จ๋ง (chong) | ១០ | ដប់ | /ɗɑp/ | ໑໐ | ສິບ | /síp/ |
ដប់ទៅមួយលាន
កែប្រែសំស្ក្រឹតកំណត់ តម្លៃខ្ទង់ មួយ ( tamnaeng khong tua lek, ตําแหน่งของนก ) ដែលត្រូវបានគេដាក់ឈ្មោះតាមអំណាច នៃ ដប់ : កន្លែងរបស់ឯកតាគឺ ឡាក់ណៃ (หลักหน่วย); កន្លែងដប់, ឡាក់ស៊ីប (หลักสิบ); កន្លែងរាប់រយ, ឡាក់ រ៉យ (หลักร้อย) ជាដើម។ [៥] លេខមួយបន្ទាប់ពីចំនួន ស៊ីប ច្រើនបានក្លាយជា et (កាតាំង: 一, yat 1 ; មីនណា: 一, it 4 )។ លេខដប់ ( ស៊ិប ) គឺដូចគ្នានឹងអក្សរសាស្ត្រហុកគៀន 十 (ស៊ីប) ។ លេខពី ម្ភៃ ដល់ ម្ភៃប្រាំបួន ចាប់ផ្តើមដោយ យីស៊ីប (ចិនកាតាំង៖ 二十 (យី 6 សាប 6 ); ហុកគៀន: 二十 (lī-cha̍p / jī-cha̍p / gī-cha̍p); ទៀជីវ: 二十 (jĭ tsa̍p) ។ ឈ្មោះ លេខខ្ទង់ ៣០ ដល់ ៩០ ហើយសម្រាប់ ខ្ទង់ ១០០ ១០០០ ១០ ០០០ ១០ ម៉ឺន និងលាន គឺស្ទើរតែដូចគ្នាទៅនឹង លេខខ្មែរ ដូចគ្នា។
| លេខ | ថ | RTGS | IPA | Notes | |
|---|---|---|---|---|---|
| 10 | ๑๐ | สิบ | sip | /sìp/ | |
| 11 | ๑๑ | สิบเอ็ด | sip et | /sìp ʔèt/ | nueng for just 1, et for 1 as the ending digit in other cases |
| 12 | ๑๒ | สิบสอง | sip song | /sìp sɔ̌ːŋ/ | |
| 20 | ๒๐ | ยี่สิบ | yi sip | /jîː sìp/ | yi for 2 as the tens digit, song in other cases |
| 21 | ๒๑ | ยี่สิบเอ็ด | yi sip et | /jîː sìp ʔèt/ | |
| 22 | ๒๒ | ยี่สิบสอง | yi sip song | /jîː sìp sɔ̌ːŋ/ | |
| 30 | ๓๐ | สามสิบ | sam sip | /sǎːm sìp/ | |
| 31 | ๓๑ | สามสิบเอ็ด | sam sip et | /sǎːm sìp ʔèt/ | |
| 32 | ๓๒ | สามสิบสอง | sam sip song | /sǎːm sìp sɔ̌ːŋ/ | |
| 100 | ๑๐๐ | ร้อย | roi | /rɔ́ːj/ | |
| 1 000 | ๑๐๐๐ | พัน | phan | /pʰān/ | |
| 10 000 | ๑๐๐๐๐ | หมื่น | muen | /mɯ̀ːn/ | From Middle Chinese 萬 /mʉɐnH/.
Compare Hokkien 萬 (bān), TeoSwa 萬 (buēng / buāng), Cantonese 萬 (maan6), Hakka 萬 (van), Japanese 万 (まん, man), Korean 만 (萬, man), Vietnamese vạn / muôn / man (萬／𨷈) |
| 100 000 | ๑๐๐๐๐๐ | แสน | saen | /sɛ̌ːn/ | |
| 1 000 000 | ๑๐๐๐๐๐๐ | ล้าน | lan | /láːn/ | |
សម្រាប់លេខ ម្ភៃមួយ ដល់ លេខ ម្ភៃប្រាំបួន ផ្នែកដែលបញ្ជាក់ថា ម្ភៃ : យី ស៊ីប ( ยี่สิบ ) អាចត្រូវបាន កាត់ឱ្យខ្លី ទៅជា យីប ( ยีบ ) ។[ត្រូវការអំណះអំណាង][ ត្រូវការដកស្រង់ ] សូមមើលផ្នែកលេខជំនួសខាងក្រោម។
រាប់រយត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយការរួមបញ្ចូលគ្នារវាង roi ជាមួយនឹងតម្លៃដប់និងតម្លៃមួយ។ ឧទាហរណ៍ ពីររយសាមសិបពីរ គឺជា សងរួយសាមស៊ីប ។ ពាក្យ រួយ, ព័ន, មឺន, និង សែន គួរតែកើតឡើងជាមួយលេខមុន ( នឹង គឺស្រេចចិត្ត) ដូច្នេះ ពីររយដប់ តួយ៉ាងគឺ សងរួយស៊ិប ហើយមួយរយគឺ រួយ ឬ នឹងរយ ។ នឹង មិនដែលចូលមុន ស៊ីប ទេ ដូច្នេះ សងរ៉ៃនឺងស៊ីប គឺមិនត្រឹមត្រូវ។ ពេលខ្លះអ្នកនិយាយដើមនឹងប្រើ រួយនឹង (ឬ ព័ននឹង។ល។) ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ភាពខុសគ្នាបែបនេះជារឿយៗមិនត្រូវបានធ្វើឡើងទេ ហើយភាពមិនច្បាស់លាស់អាចនឹងកើតឡើង។ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ ប្រសិនបើលេខ 101 (ឬ 1001, 10001 ។ល។) គួរតែនិយាយថា roi et (ឬ phan et, muen et ល។
លេខលើសពីមួយលាន
កែប្រែលេខលើសពីមួយលានត្រូវបានបង្កើតដោយបុព្វបទ ឡាន ជាមួយមេគុណ។ ជាឧទាហរណ៍ ដប់លានគឺជា ស៊ិបឡាន ហើយមួយទ្រីលាន (10 12, a long scale billion ) គឺ ឡានឡាន ។
លេខទសភាគ និងប្រភាគ
កែប្រែជាទូទៅ លេខទសភាគត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយនិយាយថា ចុត (จุด, dot) ដែល សញ្ញាបំបែកទសភាគ ស្ថិតនៅ។ ឧទាហរណ៍ 1.01 គឺ នឹងចុតសូននឹង ( หนึ่งจุดศูนย์หนึ่ง) ។
លេខប្រភាគ ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយដាក់ ណៃ (ใน) រវាងភាគយក និងភាគបែង ឬប្រើ [កំណត់] x សួន y ([เศษ] x ផ្នែក y, x ផ្នែកនៃ y ទាំងមូល) ដើម្បីបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់។ ឧ. គឺ នឹងណៃសាម (หนึ่งในสาม ) ឬ [ កំណត់ ] នឹងសួនសាម ( [เศษ]หนึ่งส่วนสาม) ). ពាក្យ សេត(เศษ) អាចត្រូវបានលុបចោល។
ពាក្យ ក្រឹង (ครึ่ง) ប្រើសម្រាប់ពាក់កណ្តាល ។ វានាំមុខពាក្យរង្វាស់ ប្រសិនបើប្រើតែម្នាក់ឯង ប៉ុន្តែវាធ្វើតាមពាក្យរង្វាស់នៅពេលប្រើជាមួយលេខផ្សេងទៀត។ ឧទាហរណ៍ ក្រះដាតក្រឹងផែន (กระดาษครึ่งแผ่น) មានន័យថា "ក្រដាសពាក់កណ្តាល" ប៉ុន្តែ ក្រះដាតនឹងផែនក្រឹង (กระดาษหนึ่งแผ่นครึ่ง) មានន័យថា "ក្រដាសមួយសន្លឹកកន្លះ" ។
លេខអវិជ្ជមាន
កែប្រែលេខអវិជ្ជមានត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយដាក់ lop (ลบ, ឡប) នៅពីមុខលេខ។ ឧទាហរណ៍ −11 គឺ ឡបស៊ិបអេត (ลบสิบเอ็ด)។
លេខធម្មតា
កែប្រែលេខលំដាប់ ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយដាក់ thi (ที่, ទី) នៅពីមុខលេខ។ ពួកគេមិនត្រូវបានចាត់ទុកថាជាថ្នាក់ពិសេសនៃលេខទេ ចាប់តាំងពីលេខនៅតែធ្វើតាមនាមដែលបានកែប្រែ ដែលជា thi ក្នុងករណីនេះ។
| ថៃ | RTGS | IPA | អត្ថន័យ |
|---|---|---|---|
| មួយ | ធី នឿង | /tʰîː nɯ̀ŋ/ | ដំបូង |
| ពីរ | ធីសង | /tʰîː sɔ̌ːŋ/ | ទីពីរ |
| បី | ធីសាម | /tʰîː sǎːm/ | ទីបី |
| ទីបួន | ធី ស៊ី | /tʰîː sìː/ | ទីបួន |
| ที่# | ធី # | /tʰîː/ | #st, #nd, #rd, #th |
លេខជំនួស
កែប្រែអាយ
កែប្រែអាយ ( ថៃ: อ้าย ) ត្រូវបានប្រើសម្រាប់ "កើតដំបូង (កូន)" ឬសម្រាប់ខែទីមួយ, duean ai (เดือนอ้าย,តឿអាយអាប) នៃ ប្រតិទិនចន្ទគតិថៃ ។
អេក
កែប្រែអេក ( ថៃ: เอก ) មកពីភាសាបាលី ឯក "មួយ" [៦] អេក ប្រើសម្រាប់ មួយ (បរិមាណ); ទី ១ ( ឋានន្តរស័ក្តិ ) លេចធ្លោជាង ថោ ទី ២ ក្នុង សញ្ញាសូរសំឡេង សញ្ញាបត្រអប់រំ និងថ្នាក់យោធា ; និងសម្រាប់តួឯកក្នុងតួនាទីមួយ។ នៅសម័យបុរាណ កូនស្រីទីប្រាំពីរត្រូវបានគេហៅថា ឡូក អេក (ឡូកអេក) ទោះបីជាកូនប្រុសទីប្រាំពីរគឺ ឡូក ចេត ( ลูกเจ็ด ) ។
អេត
កែប្រែអេត ( ថៃ: เอ็ด , កាតាំង៖ 一, jat 1 ; មីនណាន៖ 一, it 4 ) មានន័យថា "មួយ" ត្រូវបានប្រើជាសមាជិកចុងក្រោយក្នុងចំនួនបន្សំ (សូមមើលផ្នែកលេខសំខាន់ខាងលើ)។
ថូ
កែប្រែថូ ( ថៃ: โท ) គឺមកពី ភាសាបាលី ថា «ទោ»។ [៧] ថូ ត្រូវបានប្រើសម្រាប់ ពីរ និងសម្រាប់ ចំណាត់ថ្នាក់កម្រិតទីពីរ នៅក្នុង កម្រិតសំឡេង សញ្ញាបត្រអប់រំ និងថ្នាក់យោធា។
យី
កែប្រែយី ( ថៃ: ยี่ , កាតាំង៖ 二, ji 6 ; មីនណាន: 二, ji 7 ) នៅតែត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅកន្លែងជាច្រើននៅក្នុងភាសាថៃសម្រាប់លេខពីរ ក្រៅពី សង (สอง)៖ ដើម្បីសង់ម្ភៃ (ពីរដប់) និងបន្សំរបស់វា ម្ភៃមួយ ដល់ ម្ភៃប្រាំបួន។ ដាក់ឈ្មោះខែទីពីរ តឿនយី (เดือนยี่) នៃប្រតិទិន ចន្ទគតិថៃ ។ ហើយនៅគ្រាមភាសាថៃខាងជើង ថា ធីនផាយ័ប ( ถิ่นพายัพ) ដែលវាសំដៅទៅ ឆ្នាំខ្លា ។
ទ្រី & ត្រៃ
កែប្រែទ្រី ( ตรี ) និង ត្រៃ ( ไตร ) មកពីសំស្ក្រឹត ត្រៃ "បី" ។ [៨] ជម្មើសជំនួសទាំងនេះត្រូវបានប្រើសម្រាប់ បី ; ចំណាត់ថ្នាក់ទីបី នៅក្នុង សញ្ញាសម្គាល់សម្លេង សញ្ញាបត្រអប់រំ និងថ្នាក់យោធា ; និងជាបុព្វបទមានន័យថា បី (ដង) ។
ឆាតតាវ៉ា
កែប្រែឆាតាវ៉ា ( จัตวา ) ជាលេខ បាលី បួន; ប្រើសម្រាប់សញ្ញាសំឡេងទីបួន និងជាបុព្វបទដែលមានន័យថាទីបួនតាមលំដាប់ ឬបួនបួនក្នុងលេខ ។
ឡូ
កែប្រែឡូ ( ថៃ: โหล ) មានន័យថា ដប់ ឬ ដប់ពីរ។ ជាធម្មតាវាត្រូវបានប្រើសម្រាប់ ពាណិជ្ជកម្ម ។ វាក៏អាចមានន័យថាពាងឬដប។
យីប
កែប្រែយីប ( ថៃ: ยีบ or ยิบ ) នៅក្នុងភាសាថៃ គឺជា ការបង្រួបបង្រួម ឬ ការបង្រួញ នៃ យីស៊ីប (ยี่สิบ) នៅដើមលេខ ម្ភៃមួយ ដល់ ម្ភៃប្រាំបួន។ ដូច្នេះ គេអាចឮ យីបអេត (ยีบเอ็ด, ยิบเอ็ด), យីបសង(ยีบสอง, ยิบสอง) ឡើងទៅ យីបកៅ (ยีบเก้า, ยิบเก้า)។ យីប អាចមានស្រៈវែង ( ยีบ ) ឬត្រូវបានបំលែងទៅជាស្រៈខ្លី ( យិប ) ។
សៅ
កែប្រែសៅ ( ថៃ: ซาว </link> ) គឺម្ភៃនៅក្នុង គ្រាមភាសាថៃខាងជើង និងជា ភាសាឥសាន ។ វាទាក់ទងនឹង ចាវ (ຊາວ) ពាក្យម្ភៃជា ភាសាឡាវ ។
កុរ៉ុត
កែប្រែកុរ៉ុត ( ថៃ: กุรุส ) មានន័យថា បួនដប់ ឬ 144 ។ ជាធម្មតាវាត្រូវបានប្រើសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្ម។ វាគឺជា ពាក្យកម្ចី ពី សរុប ។
កោត
កែប្រែកោត ( ថៃ: โกฏิ ) គឺដប់លានត្រូវបានប្រើប្រាស់ក្នុងបរិបទសាសនា។ វាមកពីភាសាបាលី/សំស្ក្រឹត កោដិ ។ សូមមើលផងដែរ crore ។
សញ្ញាសម្គាល់ កម្រិតអប់រំ និងថ្នាក់យោធា
កែប្រែសំណុំលេខជំនួសដែលប្រើសម្រាប់ដាក់ឈ្មោះសំនៀង ( ម៉ៃ, ម៉ាយ ), សញ្ញាបត្រអប់រំ ( ปริญญา, ប៉ារិនីយ៉ា ) និងចំណាត់ថ្នាក់យោធាបានមកពីឈ្មោះលេខ សំស្ក្រឹត ។
| លេខ | Tonal Mark | Educational Degree | Military Ranking in the Royal Thai Army | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ថៃ | RTGS | Value | Mark | Thai | RTGS | Tone | Thai | RTGS | Degree | Thai | RTGS | Meaning | |
| เอก | អេក | ទីមួយ | -่ | ไม้เอก | ម៉ៃអេក | សម្លេងទីមួយ | ปริญญาเอก | parinya ek | doctor's | พลเอก | phon ek | General | |
| พันเอก | phan ek | Colonel | |||||||||||
| ร้อยเอก | roi ek | Captain | |||||||||||
| จ่าสิบเอก | cha sip ek | Master Sgt. 1st Class | |||||||||||
| สิบเอก | sip ek | Sergeant (Sgt.) | |||||||||||
| โท | ថូ | ទីពីរ | -้ | ไม้โท | ម៉ៃថូ | សម្លេងទីពីរ | ปริญญาโท | parinya tho | master's | พลโท | phon tho | Lieutenant General | |
| พันโท | phan tho | Lieutenant Colonel | |||||||||||
| ร้อยโท | roi tho | Lieutenant | |||||||||||
| จ่าสิบโท | cha sip tho | Master Sgt. 2nd Class | |||||||||||
| สิบโท | sip tho | Corporal | |||||||||||
| ตรี | ត្រី | ទីបី | -๊ | ไม้ตรี | ម៉ៃត្រី | សម្លេងទីបី | ปริญญาตรี | parinya tri | bachelor's | พลตรี | phon tri | Major general | |
| พันตรี | phan tri | Major | |||||||||||
| ร้อยตรี | roi tri | Sub Lieutenant | |||||||||||
| จ่าสิบตรี | cha sip tri | Master Sgt. 3rd Class | |||||||||||
| สิบตรี | sip tri | Lance Corporal | |||||||||||
| จัตวา | ឆាតាវ៉ា | ទីបួន | -๋ | ไม้จัตวา | ម៉ៃឆាតាវ៉ា | សម្លេងទីបួន | พลจัตวา | phon chattawa | Brigadier General (Honorary) | ||||
សូមមើលផងដែរ។
កែប្រែ- លេខចិន
- ប្រព័ន្ធលេខឥណ្ឌា
- លេខឥណ្ឌា
- លេខខ្មែរ
- ល
- អក្ខរក្រមថៃ
- ភាសាថៃ
- នាឡិកាថៃ ៦ ម៉ោង។
- វិទ្យាស្ថានភូមិន្ទថៃ
- ↑ Glenn S., ed. (May 21, 2013). "ลักษณนาม" (Dictionary). Royal Institute Dictionary - 1982. Thai-language.com. Retrieved May 21, 2013.
[grammar] a classifier, a numerative noun
- ↑ "Constructing Taxonomy of Numerative Classifiers for Asian Languages". Archived from the original on 2012-09-11. Retrieved 2011-06-04.
{{cite web}}: More than one of|archivedate=and|archive-date=specified (help); More than one of|archiveurl=and|archive-url=specified (help) - ↑ English-Thai reverse lookup and synonyms
- ↑ ៤,០០ ៤,០១ ៤,០២ ៤,០៣ ៤,០៤ ៤,០៥ ៤,០៦ ៤,០៧ ៤,០៨ ៤,០៩ ៤,១០ ៤,១១ Suthiwan, Titima; Uri Tadmor (2009). Martin Haspelmath. រៀ. Loanwords in the World's Languages: A Comparative Handbook. Walter de Gruyter. pp. 606. ល.ស.ប.អ. 9783110218442.
- ↑ Online Royal Institute Dictionary Archived 2009-03-03 at the វេយប៊ែខ ម៉ាស៊ីន., 1999 edition: select "ห" and enter หลัก
- ↑ Digital Dictionaries of South Asia Sir Ralph Lilley Turner (1888-1983) A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages entry 2462
- ↑ Digital Dictionaries of South Asia Sir Ralph Lilley Turner (1888-1983) A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages entry 6455
- ↑ Digital Dictionaries of South Asia Sir Ralph Lilley Turner (1888-1983) A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages entry 5994