ខេត្ត តាយថាញ់
តាយថាញ់ គឺជាអតីតខេត្តទី 32 របស់ ង្វៀន វៀតណាម ដែលគ្របដណ្តប់តំបន់ដែលជា ប្រទេសកម្ពុជា បច្ចុប្បន្ន។ រាជធានីរបស់ខ្លួនគឺ រាជធានីភ្នំពេញ របស់កម្ពុជា (ជនជាតិវៀតណាមហៅថា ណាំវ៉ាង) ។ ជាខេត្តពិសេសមួយដែលមានប្រព័ន្ធពីរ មានព្រះមហាក្សត្រខ្មែរឡើងសោយរាជ្យជាអាយ៉ នៅអភិបាលវៀតណាមគង់នៅភ្នំពេញ។ ខេត្តនេះត្រូវបានលុបចោលជាស្ថាពរនៅឆ្នាំ១៨៤៧ បន្ទាប់ពីកិច្ចចរចាសន្តិភាពរវាងប្រទេសថៃ និងវៀតណាមបានបញ្ចប់ការត្រួតត្រាទ្វេភាគីលើកម្ពុជា។
Trấn Tây Thành
(鎮西城) ត្រាន តាយ ថាញ់ Tây Thành province | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1834–1847 | |||||||||
 A map of Trấn Tây Thành in 1838 showing its districts. | |||||||||
| ធានី | Nam Vang | ||||||||
| រដ្ឋាភិបាល | Monarchy under Vietnamese administration | ||||||||
| General-Governor | |||||||||
▪ 1834–41 | ទ្រឿង មិញយ៉ាង | ||||||||
| Monarch of Kamboja | |||||||||
▪ 1835–1840 | យ៉ា ឡុង | ||||||||
▪ 1841–1847 | មិញ ម៉ាង | ||||||||
| សម័យកាលប្រវត្តិសាស្រ្ត | New Imperialism | ||||||||
| 1834 | |||||||||
| 1847 | |||||||||
| ប្រជាជន | |||||||||
▪ 1840 | 970,516 | ||||||||
| |||||||||
| ឥឡូវជាផ្នែកនៃ |  កម្ពុជា ថៃ វៀតណាម | ||||||||
Chronology
កែប្រែIn 1834 the vassal king of Cambodia, Ang Chan II, was escorted back to Cambodia by Vietnamese troops following Siamese–Vietnamese War (1831–1834). The Tây Thành province was formed in late 1834 after Vietnamese emperor Minh Mạng's edict that appointed General and the Resident-Superior of Cambodia Trương Minh Giảng as the General-governor of Tay Thanh province. Cambodian queen Ang Mey, princess of king Chan, was crowned as de jure ruler of Cambodia in early 1835 with a Vietnamese-style ceremony.[១] From 1835 to 1840, Minh Mạng began conducting the progress of what historians called The Vietnamization of Cambodia in order of assimilating the Cambodians into Vietnamese cultural sphere and Vietnamese ethnicity.[២][៣]
Fruitless with the slowness of his program, in June 1840 Minh Mạng demoted Mey and the other princesses. In August 1841 they were all arrested and deported to Vietnam along with the royal regalia. Spurred by the death of Princess Ang Baen and the absence of their Queen Ang Mey, many Cambodian courtiers and their followers revolted against the Vietnamese rule. The death of Minh Mang in 1841 changed the situation. Vietnamese offices and soldiers in Tây Thành province were tearing down by Cambodian guerillas while the governor Trương Minh Giảng had been calling back by the newly crowned emperor Thieu Tri to deal with internal rebellions.[៤] After a failed attempt to bring Prince Im to Cambodian throne in late 1841, Trương Minh Giảng committed suicide.[៥]
The Siamese launched their offensive in late 1841 and took Phnom Penh with ease, but had to withdraw in 1844 to Udong. After having suppressed internal rebellions, the Vietnamese counterattacked and placed Queen Ang Mey back to the throne in 1845. After reached a peace agreement with Siam, in June 1847 the Vietnamese court released all royal members of the Cambodian ruling family, transferred the government to the new independent Cambodian monarchy of king Ang Duong and withdrew their army from Cambodia, ending the Tây Thành province.[៦]
ស្រុក
កែប្រែ| ស្រុកត្រឹនថាយថាញ់ | ||
|---|---|---|
| កុម្មុយនិស្ត | ឈា ហាន | កន្លែងដែលត្រូវគ្នានៅថ្ងៃនេះ |
| ណាំវ៉ាង | 南榮 | ភ្នំពេញ |
| Kỳ Tô/Thời Tô (Thời Thâu) | 其蘇/辰蘇 (辰萩) | ស្រីសន្ធរ [៧] ខេត្តកណ្តាល |
| Tầm Đôn (Tầm Giun) | 尋敦 (尋惇) | តំបន់ព្រំដែន Gia Định ប្រហែល រំដួល ខេត្តស្វាយរៀង |
| ទុយ ឡាប (Xui Rạp, Lôi Lạp) | 綏臘 | តំបន់ព្រំដែន Gia Định ប្រហែល ខេត្តស្វាយរៀង [lower-alpha ១] |
| បាណាំ (Ba Cầu Nam) | 巴南 (巴求南) | ស្រុកពាមរក៍ ពាមមានជ័យ ខេត្តព្រៃវែង |
| បាឡៃ (Ba Lầy) | 巴來 (巴淶) | បារាយណ៍ ខេត្តកំពង់ធំ |
| ប៊ិញ ស៊ីម (Bong Xiêm) | 平暹 (凡暹) | កំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម [៧] |
| ខា បាត (LợiỶ Bát) | 哥捌 (利椅捌) | ព្រៃកប្បាស ខេត្តតាកែវ |
| Lô Viên (Lô Yêm, Lư An) | 爐圓 (盧淹, 閭安) | ភ្នំពេញខាងលិច ស្រុកល្វាឯម ខេត្តកណ្តាល |
| ហៃដុង (Bông Xui) | 海東 (楓吹) | កំពង់ស្វាយ [៧] ខេត្តកំពង់ធំ |
| គីម ទ្រុង | 金長 | ព្រំដែន An Giang |
| ថាវទ្រុង (ភូទ្រុង) | 輸忠 (中府) | |
| កាអ៊ូ (Ca Khu) | 歌謳 (歌塸) | |
| វឿង វ៉ាន់ (ទ្រុងហា) | 望雲 (中河) | |
| ហាប៊ិញ | 河平 | |
| ត្រឹងឡៃ (Trưng Lệ) | 徵來 (征例) | |
| សឺន ភឿ | 山甫 | |
| សឺន បិក | 山卜 | សំបួរ |
| ទឹម វូ (Mạt Tầm Vu) | 尋於 (末尋於) | ភាគនិរតី រាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ |
| ខៃបៀន | 開邊 | តំបន់ឆ្នេរនៃ ខេត្តកោះកុង [៧] |
| ហៃថាយ (Phủ Lật) | 海西 (撫栗) | ពោធិសាត់ [៧] |
| ខាឡាម (ការ៉ង់) | 哥林 (柯棱) | ព្រំដែន Gia Định |
| ថេឡាប | 梯笠 | |
| ឃឹម បាអ៊ី | 錦牌 | |
| ឡៅវៀត | 爐越 | លង្វែក, ត្បូងឃ្មុំ កំពង់ឆ្នាំង |
| ឡុង តុង | 龍樽 | ភ្នំពេញខាងជើង [៧] |
| Quảng Biên | 廣邊 | កំពត [៧] |
| ហូអា ឌី (បា ឌី) | 化夷 (巴夷) | |
| ឆាន ថាយ (ឆាន ឡេ) | 真才 (真例) | ភូមិភាគឦសាន ជិតក្រុង កំពង់ចាម |
| Ý Dĩ (Phủ Phủ) | 薏苡 | កំពង់ឆ្នាំងខាងជើង |
| ឆាន ថាញ (ឆាន់ ធីម) | 真誠 (真占) | ស្រុក Hà Dương ខេត្ត An Giang |
| Mật Luật (ង៉ុក លូត) | 密律 (玉律) | ស្រុក Tây Xuyên ខេត្ត An Giang |
| អូ មន | 烏門 | ស្រុក Phong Phu ខេត្ត An Giang |
| ស្រុក Cẩn Chế | 芹制 | លោក Cần Ché |
| ស្រុក CẩNĐô | 芹漇 | កញ្ជរ (ព្រែកចំការ) </br> Cần Ché ភាគខាងត្បូង |
Notes
កែប្រែ- ↑ Upstream of Vàm Cỏ river, which is called Soai Rạp river.
- ↑ Chandler (2018), p. 151.
- ↑ Corfield (2009), p. 18.
- ↑ Chandler (2018), p. 152.
- ↑ Chandler (2018), p. 157–160.
- ↑ Chandler (2018), p. 162.
- ↑ Corfield (2009), p. 19.
- ↑ ៧,០ ៧,១ ៧,២ ៧,៣ ៧,៤ ៧,៥ ៧,៦ Tập_tin:NamKy1860.jpg. Bản đồ Nam Kỳ Lục tỉnh và Cao Miên năm 1860.
References
កែប្រែ- Chandler, David (2018). A History of Cambodia. Taylor & Francis. ល.ស.ប.អ. 978-0-429-97514-1.
- Corfield, Justin J. (2009). The History of Cambodia. ABC-CLIO. ល.ស.ប.អ. 978-0-31335-723-7.
ទំព័រគំរូ:Nguyễn dynasty topics