របាំខ្មែរគឺជាសិល្បៈនៃការរាំដែលបង្ហាញពីអត្តសញ្ញាណជាតិខ្មែរ ទាំងអស់ដែលមានច្រើនបែបសណ្ឋានទៅតាមតំបន់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា របាំខ្មែរ​មានទាំងអស់ចំនួន ៨២ របាំ និងរបាំខ្សែររឿងមានចំនួន ៣៥ របាំ ។ របាំដែលរស់ឡើងវិញមានចំនួន ៥៤ របាំ និង​ បាត់បង់ចំនួន ២៨ របាំ របាំខ្សែររឿងដែលរស់ឡើងវិញមានចំនួន ២១ របាំ និង របាំខ្សែររឿងដែលបាត់បង់មានចំនួន ១៤ របាំ ។ ហើយរបាំដែលអស្ចារ្យរបស់ខ្មែរគឺ៖ របាំព្រះរាជទ្រព្យ របាំដែលត្រូវបានគេចុះក្នុង​បញ្ជី​សម្បត្តិបេតិកភណ្ឌ (អរូបិយ) របស់​ពិភពលោក នៅថ្ងៃ​ទី៧ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០០៣ ។

Tep Monorom Dance
ឈ្មោះផ្លូវការរបាំទេពមនោរម្យ

របាំនៅប្រទេសកម្ពុជាចែកជា 4 របាំធំៗ កែប្រែ

  • របាំបុរាណខ្មែរ
  • របាំប្រពៃណីខ្មែរ
  • របាំប្រជាប្រិយខ្មែរ
  • របាំខ្មែរសហសម័យ

របាំបុរាណខ្មែរ កែប្រែ

ជារបាំថ្លៃថ្នូរដែលសម្តែងសម្រាប់តែខ្សែររាជវង្ស ឬ អ្នកមានឋានៈបុណ្យសក្ដិធំៗក្នុងជួរមន្ត្រីរាជការប៉ុណ្ណោះ របាំបុរាណខ្មែរគឺជាការសម្ដែងបង្ហាញក្បាច់រាំដែលមានស្ទីលបែបខ្ពស់ដែលមានប្រភពចេញពីរាជវង្ស។ ការសម្តែងរបាំបុរាណរួមមានអ្នករាំសំលៀកបំពាក់នៃការតុបតែងប្រដាប់ដោយគ្រឿងអលង្ការត្បូងនិងតន្រ្តីដែលលេងដោយក្រុមតន្រីប្រចាំព្រះមរមរាជវាំង ។ របាំបុរាណខ្មែរត្រូវគេយល់ថាជារបាំដែលបង្ហាញពីការសាសងគ្នារបស់ពពួកទេវ ដែលដ៏ស្រង់ចេញពីខ្សែររឿងទេវៈដ៏អស្ចារ្យក៏ដូចជាការគោរពចំពោះព្រះមហាក្សត្រនិងភ្ញៀវដែលមានឋានៈខ្ពង់ខ្ពស់ ។ នៅពាក់កណ្តាលសតវត្សរ៍ទី 20 វាត្រូវបានណែនាំដល់សាធារណជនទូទៅហើយត្រូវបានគេប្រារព្ធជាទូទៅថាជានិមិត្តរូបនៃវប្បធម៌ខ្មែរដែលជាទូទៅត្រូវបានគេអនុវត្តក្នុងអំឡុងពេលព្រឹត្តិការណ៍សាធារណៈថ្ងៃឈប់សម្រាកនិងសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរមកទស្សនាប្រទេសកម្ពុជា ។ របាំមួយក្នុងចំណោមក្បាច់រាំជូនពរសុំសេចក្ដីសុខរបស់ខ្មែរ ច្រើនបើកកម្មវិធីដោយ របាំជូនពរបាចផ្កា ។ របាំបុរាណខ្មែរ មានដូចជា ៖

របាំប្រពៃណីខ្មែរ កែប្រែ

ជារបាំដែលកើតឡើងពីក្បាច់រាំដែលបង្កើតដោយជនជាតិខ្មែរនៅតាមតំបន់ក្នុងខេត្តភូមិស្រុកដែលពួកគេរស់នៅ ដែលរបាំប្រភេទនេះមានភាពពេញនិយមណាស់នៅក្នុងស្រទាប់ខ្មែរគ្រប់វណ្ណៈ របាំដែលកើតឡើងដោយបុព្វហេតុផ្សេងៗដែលពួកគេយល់ឃើញថាជាភាពចាំបាច់ក្នុងការដឹងគុណ ឬ រំលឹកគុណ ដែលពួកគេទទួលបានអំពីផលដែលពួកគេបានធ្វើ ដែលរបាំប្រពៃណីខ្មែរមានចំនួន ច្រើនជាង ៣០ របាំ ។

របាំប្រពៃណីខ្មែរប្រចាំខេត្ត មានដូចជា ៖

  • ខេត្តសៀមរាប របាំត្រុដិ របាំត្រុដិនាងមេវ របាំចាក់អង្ក្រង
  • ខេត្តប៉ៃលិន របាំក្ងោកប៉ៃលិន
  • ខេត្តបាត់ដំបង របាំច្រូតស្រូវ
  • ខេត្តពោធិ៍សាត់ របាំបេះក្រវាញ របាំសែនភ្លយ របាំក្ងោកពោធិ៍សាត់
  • ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង របាំក្អម របាំបរគោ របាំអរក្ខចាម របាំនេសាទ របាំស្នែងទន្សោង
  • ខេត្តកំពង់ស្ពឺ របាំដាល់អំបុក របាំស្គរ របាំគងសួយ របាំភ្លយសួយ
  • ខេត្តកោះកុង របាំព័ទ្ធរ៉ុង
  • ខេត្តកំពង់ធំ របាំចាក់គ្រើល របាំត្បាល់កាប់ របាំត្បាល់ក្ដឿង របាំកន្តែរ៉ែ
  • ខេត្តស្ទឹងត្រែង របាំគែន របាំវាយគូយ
  • ខេត្តក្រចេះ របាំគងស្ទៀង
  • ខេត្តរតនៈគិរី របាំរាំវង់ភូមិថ្មី របាំរាំវង់ស្រុកហ៊ានទើម
  • ខេត្តមណ្ឌលគិរី របាំកាប់ក្របីផឹកស្រា របាំតូណៃទិន
  • ខេត្តកំពង់ចាម របាំគោះអង្រែ
  • ខេត្តស្វាយរៀង របាំគោះត្រឡោក
  • ខេត្តព្រៃវែង របាំកណ្ដូបសេះ
  • ខេត្តកណ្ដាល និង ខេត្តតាកែវ របាំវាយក្រាប់
  • ខេត្តកំពត របាំមច្ឆាសមុទ្រ

របាំប្រជាប្រិយខ្មែរ កែប្រែ

ជារបាំដែលកើតឡើងដោយការច្នៃប្រឌិតចេញពីសម្លេងដូរតន្ត្រីបែបទំនើប ហើយជាប្រភេទរបាំដែលមានការពេញនិយមយកមករាំគ្រប់គ្នាក្នុងស្រទាប់យុវវ័យខ្មែរ ដែលជាទូទៅរបាំនេះមានដូចជា ៖

របាំខ្មែរសហសម័យ កែប្រែ

ជារបាំដែលបង្កើតឡើងដោយកូនខ្មែរនិយមបែបលោកខាងលិច ដោយការច្នៃប្រឌិតចេញពីសម្លេងដូរតន្ត្រីបែបទំនើបលាយឡំទៅនិងការសម្ដែងដែលតុបតែងបែបបុរាណកាល តែមានកាយវិការរហ័សរហួន ពត់ពែនបង្ហាញក្បាច់រាំរបស់ខ្លួនដ៏រស់រវើក ដែលថ្មីៗនេះ បង្កើតបាន របាំគ្រុឌ...ល ។

ឯកសារយោង កែប្រែ