ហ៊ុន ម៉ាណែត
សម្ដេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត (កើតថ្ងៃទី ២០ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៩៧៧) គឺជាអ្នកនយោបាយ និងឧត្តមសេនីយ៍ខ្មែរមួយរូបដែលបច្ចុប្បន្នកំពុងបម្រើការជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ មុនពេលប្រឡូកចូលក្នុងវិស័យនយោបាយ លោកធ្លាប់បានកាន់តំណែងជាអគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ និងជាមេបញ្ជាការនៃបញ្ជាការដ្ឋានកងទ័ពជើងគោកកម្ពុជា។ លោកជាកូនប្រុសច្បងរបស់ សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន និងសម្ដេចកិត្តិព្រឹទ្ធិបណ្ឌិត ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុន សែន ។ គាត់ក៏ដឹកនាំក្រុមការងារប្រឆាំងភេរវកម្មរបស់ប្រទេសផងដែរ។ លោកមានគោរមងារជា សម្ដេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត។[១]
សម្ដេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត | |
---|---|
ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្នុងឆ្នាំ២០២៤ | |
នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា | |
ក្នុងការិយាល័យ ២២ សីហា ២០២៣ | |
ព្រះមហាក្សត្រ | នរោត្តម សីហមុនី |
ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី | បញ្ជីឈ្មោះ
|
មុន | ហ៊ុន សែន |
សមាជិករដ្ឋសភា | |
ក្នុងការិយាល័យ ២១ សីហា ២០២៣ | |
មណ្ឌលបោះឆ្នោត | ភ្នំពេញ |
ព័ត៌មានលម្អិតផ្ទាល់ខ្លួន | |
កើត | ស្រុកមេមត់, តំបន់ភាគខាងកើត, កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ (បច្ចុប្បន្នគឺ ស្រុកមេមត់, ខេត្តត្បូងឃ្មុំ, កម្ពុជា) | 20 តុលា 1977
សញ្ជាតិ | ខ្មែរ |
គណបក្សនយោបាយ | គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា |
ពន្ធភាព | ពេជ្រ ច័ន្ទមុនី |
ឪពុកម្តាយ |
|
ការអប់រំ | បណ្ឌិតសភាយោធាសហរដ្ឋអាមេរិក (បរិញ្ញាបត្រសិល្បៈ) សាកលវិទ្យាល័យញូវយ៉ក (អនុបណ្ឌិតសិល្បៈ) សាកលវិទ្យាល័យប៊្រីសតូល (បណ្ឌិតទស្សនវិជ្ជា) |
ពានរង្វាន់ | គ្រឿងឥស្សរិយយសព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មេដាយការពារជាតិ |
ហត្ថលេខា | |
គេហទំព័រ | hunmanet.kh |
សេវាយោធា | |
ភក្ដីភាព | កម្ពុជា |
សាខា/សេវាកម្ម | កងទ័ពជើងគោកកម្ពុជា |
ឆ្នាំកាន់តំណែង | ១៩៩៥–បច្ចុប្បន្ន |
ឋានៈ | ឧត្តមសេនីយ៍ |
ពាក្យបញ្ជា |
|
សមរភូមិ/សង្គ្រាម | ជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ |
ម៉ាណែតបានធំដឹងក្តី និងទទួលបានការអប់រំទូទៅនៅទីក្រុងភ្នំពេញ ហើយក្រោយមកបានចូលបម្រើកងទ័ពនៅឆ្នាំ១៩៩៥។ ក្នុងឆ្នាំដដែលនោះ គាត់បានចូលរៀននៅសាលាយោធាសហរដ្ឋអាមេរិកនៅវ៉េស ផនត៍ (West Point) ដោយបានទទួលសញ្ញាប័ត្រនៅឆ្នាំ១៩៩៩ ដែលធ្វើឱ្យលោកក្លាយជាជនជាតិខ្មែរដំបូងគេដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សាពីបណ្ឌិត្យសភាដ៏ល្បីល្បាញ។
បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតសកលនៅកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០២៣ សម្ដេចហ៊ុន សែនបានប្រកាសលាលែងពីតំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅថ្ងៃទី២៦ ខែកក្កដា ហើយផ្ទេរដំណែងឱ្យម៉ាណែតក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីជាប់ឆ្នោតជាផ្លូវការ។[២]
ជីវប្រវត្តិ
កែប្រែលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កើតនៅថ្ងៃទី២០ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៧៧ នៅភូមិកោះថ្ម ស្រុក មេមត់ ខេត្តកំពង់ចាម ក្នុង របបខ្មែរក្រហមគ្រប់គ្រងក្នុង នាមជាកូនប្រុសទីពីររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងលោកជំទាវ ប៊ុន រ៉ានី ។ នៅយប់ថ្ងៃកើត ពន្លឺភ្លឺបានហោះមកលើដំបូលផ្ទះ ដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលជឿថា កូនប្រុសរបស់លោកកើតចេញពី អព្ភូតហេតុ ដែលគេបូជានៅភូមិកោះថ្ម។
លោក បានធំដឹងក្តី និងទទួលបានការអប់រំទូទៅនៅភ្នំពេញ ហើយក្រោយមកបានចូលបម្រើការងារក្នុងកងយោធពលខេមរភូមិន្ទនៅឆ្នាំ ១៩៩៥ ក្នុងឆ្នាំដដែលនោះគាត់បានចូលរៀននៅសាលាយោធាសហរដ្ឋអាមេរិកនៅ វ៉េស ផនត៍ ។ ដោយបានទទួលសញ្ញាប័ត្រនៅខែឧសភា ឆ្នាំ 1999 គាត់បានក្លាយជានិស្សិតបញ្ចប់ការសិក្សានៅបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាដំបូងគេ ហើយក្នុងចំណោមកម្មាភិបាលបរទេសតែប្រាំពីរនាក់ប៉ុណ្ណោះដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សានៅឆ្នាំនោះ។ ពេលបញ្ចប់ការសិក្សាពី វ៉េស ផនត៍ លោកបានទទួលបរិញ្ញាបត្រផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងទទួលបានគណៈកម្មាការជាអនុសេនីយ៍ឯកក្នុងកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ។ គាត់ក៏បានទទួលសញ្ញាប័ត្រអនុបណ្ឌិតផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចពី សាកលវិទ្យាល័យញូវយ៉ក សហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងឆ្នាំ២០០២ និង បណ្ឌិតផ្នែក សេដ្ឋកិច្ចពី សាកលវិទ្យាល័យ ប្រីស្តូល ចក្រភពអង់គ្លេសក្នុងឆ្នាំ២០០៨។
លោក បានទទួលការតែងតាំងជាមេបញ្ជាការកងកម្លាំងពិសេសប្រឆាំងភេរវកម្មជាតិរបស់កម្ពុជា ដែលមានឋានៈវរសេនីយ៍ឯកក្នុងឆ្នាំ ២០០៨ ជាមួយនឹងការទទួលខុសត្រូវក្នុងការជួយកសាងសមត្ថភាពរបស់កម្ពុជាក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើភេរវកម្ម។ លោកទទួលបានឋានន្តរស័ក្តិជាឧត្តមសេនីយឯកក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៣ ភ្លាមៗបន្ទាប់ពីត្រូវបានតែងតាំងជាអគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ និងជានាយសេនាធិការចម្រុះនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ។ ក្នុងអំឡុងការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងកម្ពុជា-ថៃ ឆ្នាំ ២០០៨-២០១១ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការចរចាដើម្បីបញ្ចប់ការប្រឈមមុខដាក់គ្នា។ លោកក៏ចូលរួមយ៉ាងខ្លាំងជាមួយនឹងដំណើរការកំណែទម្រង់កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ជាពិសេសផ្តោតលើមន្ត្រីយោធា និងយោធិនវ័យក្មេង។ ក្រៅពីកាតព្វកិច្ចយោធាអាជីព លោកបានចូលរួមយ៉ាងសកម្មជាមួយនឹងកម្មវិធីសង្គមជាច្រើន។ លោកជាប្រធានគណៈកម្មាធិការអាហារូបករណ៍សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងសមាគមអាហារូបករណ៍សម្តេចតេជោ ដែលផ្តល់ឱកាសអាហារូបករណ៍ដល់យុវជនកម្ពុជារាប់ពាន់នាក់បានទៅសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យនានាទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា។ លោកក៏ជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃសមាគមគ្រូពេទ្យស្ម័គ្រចិត្តយុវជនសម្តេចតេជោ (TYDA) ដែលប្រមូលផ្តុំគ្រូពេទ្យ និស្សិតពេទ្យ និងអ្នកស្ម័គ្រចិត្តរាប់ពាន់នាក់ ដើម្បីជួយផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពដោយឥតគិតថ្លៃដល់ប្រជាជនកម្ពុជានៅតាមជនបទទូទាំងប្រទេស។ លោកក៏បានចូលរួមជាមួយនឹងសកម្មភាពមួយចំនួនទៀតដើម្បីលើកកម្ពស់សកម្មភាពមនុស្សធម៌សម្រាប់មណ្ឌលកុមារកំព្រា និងជនពិការ។ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានរៀបការជាមួយលោកស្រី ពេជ្រ ច័ន្ទមុនី។
កាលពីថ្ងៃទី ៣០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៨ ប៉ុន្មានសប្តាហ៍មុនការបោះឆ្នោតសភា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានតែងតាំងកូនប្រុសច្បងទី២ គឺលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឲ្យឡើងកាន់តំណែងជាយោធាជាន់ខ្ពស់ ក្នុងគោលបំណងរៀបចំកូនប្រុសរបស់លោកធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រី នៅពេលលោកចូលនិវត្តន៍ ឬទទួលមរណភាពនៅកម្ពុជា។ លោកត្រូវបានលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ចាត់ទុកថា ជាអ្នកស្នងតំណែងដ៏មានសក្តានុពលរបស់លោក។ [៣]
នៅខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២០ ម៉ាណែត ត្រូវបានតែងតាំងជាប្រធានក្រុមយុវជនរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
លោក ហ៊ុន សែន ប្រកាសជាសាធារណៈអំពីការគាំទ្របេក្ខភាពលោក ម៉ាណែត ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីជាលើកដំបូងនៅខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១។ ទោះបីជាមិនដែលបង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍ជាសាធារណៈអំពីតួនាទីនេះក៏ដោយ ក៏លោកទទួលបានការគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំងពីរដ្ឋមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន សមាជិកគណបក្ស ក៏ដូចជាគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ដ៏មានឥទ្ធិពលរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ [៤] លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា ការបន្តបន្ទាប់នឹងមិនកើតឡើងរហូតដល់យ៉ាងហោចណាស់ក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ២០២៨។
បម្រើផ្នែកយោធា
កែប្រែលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានចូលបម្រើកងទ័ពនៅឆ្នាំ ១៩៩៥ ដែលជាឆ្នាំតែមួយ ដែលគាត់បានចូលរៀននៅបណ្ឌិតសភាយោធាសហរដ្ឋអាមេរិក។ លោកបានក្លាយជា ឧត្តមសេនីយឯក ក្នុងខែមករា ឆ្នាំ២០១១ ប៉ុន្មានខែប៉ុណ្ណោះបន្ទាប់ពីត្រូវបានតែងតាំងជាអគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ និងជាអគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ។ ម៉ាណែតបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការចរចាក្នុងអំឡុងពេលមានជម្លោះ កម្ពុជា-ថៃឆ្នាំ២០០៨ ។ លោកបានក្លាយជា ឧត្តមសេនីយឯក នៅក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ 2013 ហើយក្រោយមកត្រូវបានតម្លើងឋានន្តរស័ក្តិជាឧត្តមសេនីយផ្កាយបួនក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ 2018 ស្របពេលជាមួយនឹងការទទួលបន្ទុករបស់គាត់ជាអគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ (RFAC)។ [៥] ប្អូនប្រុសរបស់លោកគឺ លោក ហ៊ុន ម៉ានិត ក៏បម្រើការក្នុងជួរកងទ័ពដែរក្នុងឋានៈ ជាឧត្តមសេនីយ៍ត្រិយ៍។
អាជីពនយោបាយ
កែប្រែលោកហ៊ុន ម៉ាណែតត្រូវបានសារព័ត៌មានទាំងពីលើកឡើងហើយពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ផ្ទាល់ថា ជាបេក្ខភាពនៃនាយករដ្ឋមន្ត្រី។[៦][៧] នៅថ្ងៃទី២៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១ សម្ដេចហ៊ុន ម៉ាណែត ត្រូវបានគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបោះឆ្នោតជាឯកច្ឆ័ន្ទឱ្យធ្វើជាបេក្ខភាពនាយករដ្ឋមន្ត្រីរបស់គណបក្ស បន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលសំខាន់ធ្វើឱ្យគាត់ក្លាយជា នាយករដ្ឋមន្ត្រីបន្តវេន ។ [៨]ការកើនឡើងរបស់គាត់ត្រូវបានសម្គាល់ដោយការពេញចិត្តរបស់ឪពុកគាត់
ឯកសារយោង
កែប្រែ- ↑ "សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ថែ្លងអំណរព្រះរាជគុណចំពោះព្រះមហាក្សត្រ ដែលបានព្រះរាជហឫទ័យប្រោសព្រះរាជទានគោរមងារជាជូនសម្តេច". អង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័ស. Retrieved 3 កញ្ញា 2023.
- ↑ "Prime Minister Hun Sen announces resignation". Khmer Times. 26 July 2023. Archived from the original on 27 July 2023. Retrieved 21 January 2024.
- ↑ "Hun Sen Says Son Is 'Possible Future Leader' of Cambodia". Voice of America. 9 October 2018. https://www.voacambodia.com/a/hun-sen-says-son-is-possible-future-leader-of-cambodia/4604519.html.
- ↑ Sokhean, Ben (6 December 2021). "Support for Hun Manet as next PM continues to grow". Khmer Times. https://www.khmertimeskh.com/50982927/support-for-hun-manet-as-next-pm-continues-to-grow/.
- ↑ Vichea, Pang (2018-07-02). "Hun Manet is now a four-star General" (ជាen). Phnom Penh Post. https://www.phnompenhpost.com/national/hun-manet-now-four-star-general.
- ↑ Hutt, David (8 June 2019). "Hun Manet: The Next Prime Minister of Cambodia?". The Diplomat. https://thediplomat.com/2019/06/hun-manet-the-next-prime-minister-of-cambodia/.
- ↑ Ben, Sokhean (25 October 2018). "Hun Manet can be prime minister if he is elected, says Hun Sen". The Phnom Penh Post. https://www.phnompenhpost.com/national/hun-manet-can-be-prime-minister-if-he-elected-says-hun-sen/.
- ↑ "Hun Manet unanimously elected to be the future Prime Minister". Khmer Times. 24 December 2021. https://www.khmertimeskh.com/50994699/hun-manet-unanimously-elected-to-be-the-future-prime-minister/.