ម៉ិកស៊ិក

សហរដ្ឋម៉ិចស៊ិក

ទង់​ជាតិ​ម៉ិចស៊ិក ​ ព្រះឆាយាល័ក្ខម៉ិចស៊ិក
រាជធានី	ទីក្រុងម៉ិចស៊ិក
ភ្លេង​ជាតិម៉ិចស៊ិក​ Himno Nacional Mexicano អ៊ីមណូ ណាស្យុណាល ម៉េហ៊ីកាណូ ឯកសារ:Himno Nacional Mexicano, versión instrumental completa.ogg
ភាសាជាតិ	ភាសាអេស្ប៉ាញ (មិនតាមផ្លូវការ) និង ៦៨ភាសាអន្ដោគ្រាម
ប្រធានព្រឹទ្ធសភា ប្រធានរដ្ឋសភា
រដ្ឋាភិបាល​	សាធារណះរដ្ឋ សហព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យ អាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ
ប្រធានាធិបតី អនុប្រធានាធិបតី	Enrique Peña Nieto អេនរីកេ ប៉េញ៉ា នីយ៉េតូ (រដ្ឋធម្មនុញបានហាមតំណែងនេះ)
ក្រសួងមហាផ្ទៃ	Miguel Ángel Osorio Chong មីហ្គ៉េល អាងហេល អុសុរីយ៉ូ ឆុង
តុលាការជាន់ខ្ពស់	Juan Silva Meza ហ៊័ន ស៊ីលបា ម៉េសា
អង្គនីតិបញ្ញត្តិ   - វិមានជាន់ខ្ពស់   - វិមានជាន់ទាប	សមាជ ព្រឹទ្ធសភា សភាតំណាងរាស្ត្រ
ឯករាជ្យ   - បានប្រតិវេទ   - បានទទួល	ពីអេស្ប៉ាញ ឆ្នាំ១៨១០ ខែកញ្ញា ថ្ងៃទី១៦ ឆ្នាំ១៨២១ ខែកញ្ញា ថ្ងៃទី២៧
ផ្ទៃដី​​ ផ្ទៃទឹក(%)	១,៩៧២,៥៥០គម២ ២.៥
ចំនួន​ប្រជាជន​   - ដង់ស៊ីតេ/គម² ២០០៥	១១១,២១១,៧៨៩នាក់ (សន្និដ្ឋាន ២០០៩ (ស.វ១១))  ៥៥ នាក់/គម² ១០៣,២៦៣,៣៨៨
ផសស (យ.អ.ទ.)   - សរុប   - ក្នុងម្នាក់ៗ	២០១១ ប៉ាន់ប្រមាណ $១,៦៦១ សែនកោដិ $១៤.៦០៩
ផសស (ធម្មតា)   - សរុប   - ក្នុងម្នាក់ៗ	២០១១ ប៉ាន់ប្រមាណ $១,១៥៤ សែនកោដិ $១០.១៥៣
ជីនី (២០០៨)	៤៨,៣ (ខ្ពស់)
ល.អ.ម. (២០១១)	០,៧៧០ (ខ្ពស់) (ទី៥៧)
រូបបិយប័ណ្ណ	ប៉េសូ (MXN)
ល្វែង​ម៉ោង​ រដូវក្ដៅ	UTC -៨ដល់-៦ UTC -៧ដល់-៥
ការបើកបរ	ស្ដាំ
កូដទូរស័ព្ទប្រទេស	+៥២
កូដកម្មសិទ្ធិប្រទេស (TLD:Top Level Domain)	.Mx

ម៉ិចស៊ិក(ភាសាណាវ៉ាថ្ល៍ ៖Mēxihco [ម៉េហ្ស៊េះកូ] ‹‹ក្នុងផ្ចិតនៃព្រះខែ››, ភាសាអេស្ប៉ាញ ៖México [ម៉េហ៊្ហីកូ], ភាសាអង់គ្លេស ៖Mexico [ម៉ិចស៊ីកូ]) ជាភាសាផ្លូវការ៖ សហរដ្ឋ​ម៉ិចស៊ិក (ភាសា​អេស្ប៉ាញ ៖Estados Unidos Mexicanos, ភាសា​អង់គ្លេស ៖ United Mexican States, ភាសាណាវ៉ាថ្ល៍ ៖Mēxihcatl Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl [ម៉េហ្ស៊េះកាត់ថ្ល៍ ថ្ល័សិទិលីល្លិ ថ្លះតុះកាយ៉ូថ្ល៍]) គឺជា​សាធារណរដ្ឋ​សហព័ន្ធ​មួយ​នៅ​អាមេរិក​ខាងជើង មាន​ព្រំប្រទល់ ខាងជើង​ជាប់​សហរដ្ឋអាមេរិក ខាងត្បូង​និង​ខាងលិច​ជាប់​មហាសមុទ្រ​ប៉ាស៊ីហ្វិក ខាងត្បូង​ឆៀង​ខាងកើត​ជាប់​ប្រទេស​ហ្គាតេម៉ាឡា ប៊ែលីហ្ស និង​សមុទ្រ​ការ៉ាបៀន ហើយ​ខាងកើត​ជាប់​ឈូងសមុទ្រ​ម៉ិចស៊ិក​។ ម៉ិចស៊ិក មាន​ផ្ទៃដី​ជិត ២ លាន​គីឡូម៉ែត្រ​ក្រឡា ជា​ប្រទេស​ធំ​ជាងគេ​ទី​៥ នៅ​ទ្វីប​អាមេរិក និង​ប្រទេស​ឯករាជ្យ​ធំជាង​ទី​១៤ លើ​ពិភពលោក​។ ជាមួយ​ចំនួន​ប្រជាជន​ប្រមាណ ១០៩ លាន​នាក់ ធ្វើ​ម៉ិកស៊ិច ក្លាយ​ជា​ប្រទេស​ទី​១១ ដែល​មាន​ប្រជាជន​ច្រើន​ជាងគេ​។ ម៉ិចស៊ិក គឺជា​សហព័ន្ធ​មួយ មាន ៣១ រដ្ឋ និង​មណ្ឌល​សហព័ន្ធ(Distrito Federal)​មួយ ដែល​ជា​ទីក្រុង​រដ្ឋធានី​។

មុន​សម័យ​កូឡុំបៀន មេសូអាមេរិក វប្បធម៌​ចំណាស់​ជាច្រើន បាន​ប្រែក្លាយ​ទៅ​ជា​អារ្យធម៌​ទំនើប ដូចជា ៖ អូលមិក (Olmec), តូលតិក (Toltec) និង​តេអូទីវ៉ាកាន (Teōtīhuacān), ម៉ាយ៉ា (Maya), អាហ្សតិក (Aztec) មុន​ពេល​មាន​ទំនាក់ទំនង​ដំបូង​ជាមួយ​ពួក​អឺរ៉ុប​។ នៅ​ឆ្នាំ ១៥២១ ពួក​អេស្ប៉ាញ បាន​បង្កើត​អេស្ប៉ាញ​ថ្មី (Nueva España) ដែល​នឹង​ក្លាយ​ជា​ម៉ិចស៊ិក អាណានិគម​ដែល​បាន​ទទួល​ឯករាជ្យ​នៅ​ឆ្នាំ ១៨២១​។ អំលុង​ពេល​ក្រោយ​ឯករាជ្យ ប្រទេសបាន​រង​នូវ​អស្ថិរភាព​សេដ្ឋកិច្ច បង្កើតការ​បែងចែក​ទឹកដី និង​សង្គ្រាមស៊ីវិល រួមបញ្ចូល​ទាំង​អន្តរាគមន៍​ពី​បរទេស ចក្រភព​ពីរ និង​របប​ផ្ដាច់ការ​ក្នុង​ស្រុក​ពីរ​ដ៏​យូរ​អង្វែង​។ ក្រោយ​បដិវត្ត​ម៉ិចស៊ិក​ឆ្នាំ ១៩១០ បាន​ឈាន​ទៅ​ដល់​ការ​ប្រកាស​ដាក់​ឱ្យ​ប្រើ​នូវ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ឆ្នាំ ១៩១៧ ដែល​ជា​ការ​ត្រួសត្រាយផ្លូវ សម្រាប់​ប្រព័ន្ធ​នយោបាយ​របស់​ប្រទេស​បច្ចុប្បន្ន​។ ការ​បោះឆ្នោត ដែល​បាន​ធ្វើឡើង​នៅ ខែ កក្កដា ឆ្នាំ ២០០០ ត្រូវ​គេ​កត់សម្គាល់​ថា​ជា​លើក​ទី​១​ហើយ ដែល​គណបក្សសកម្មភាពជាតី (ប៉ាន/PAN; Partido Acción Nacional) ​ប្រឆាំង បាន​ឈ្នះ​ការ​បោះឆ្នោត​ប្រធានាធិបតី លើ​គណបក្ស​បដិវត្តស្ថាប័ន (ព្រី/PRI; Partido Revolucionario Institucional) ដែលមានអំណាចលើប្រទេសម៉ិចស៊ិកតាងពីឆ្នាំ ១៩២៩ ។

អត្ថបទនេះស្ដីអំពី ប្រទេសនៅអាមេរិកខាងជើង។ ចំពោះការប្រើប្រាស់ផ្សេងទៀត សូមមើល ម៉ិកស៊ិក (អសង្ស័យកម្ម)។

United Mexican States

[Estados Unidos Mexicanos]   (Spanish)
ទង់ជាតិ Coat of arms
បាវចនា: None
ភ្លេងជាតិ: Himno Nacional Mexicano
National seal: [Sello de los Estados Unidos Mexicanos]   (Spanish) Seal of the United Mexican States
{{ផែនទីរូបភាព/{{{image_loc_map}}}|Image=Mexico (orthographic projection).svg|Dimension=center|240px|Alt=}}
ធានី និង ទីក្រុងធំបំផុត	Mexico City
National languages	Spanish and 67 native languages they are national languages, but an officially recognized language does not exist.
ក្រុមជនជាតិ	65% Mestizo 18% Amerindian 16% White 1% Black, Asian, or other
Federal presidential constitutional republic
▪ President	Enrique Peña Nieto
▪ President of the Senate	Ernesto Cordero Arroyo
▪ President of the Chamber of Deputies	Ricardo Anaya Cortés
▪ Supreme Court President	Juan Silva Meza
▪ Secretary of the Interior	Miguel Ángel Osorio Chong
នីតិបញ្ញត្តិ	Congress
▪ សភាជាន់ខ្ពស់	Senate
▪ សភាជាន់ទាប	Chamber of Deputies
Independence  from Spain
▪ Declared	September 16, 1810
▪ Consummated	September 27, 1821
▪ Recognized	December 28, 1836
▪ First constitution	October 4, 1824
▪ Second constitution	February 5, 1857
▪ Current constitution	February 5, 1917
ក្រឡាផ្ទៃ
▪ ផ្ទៃសរុប	គ.ម2   (14th)
▪ ផ្ទៃទឹក (%)	2.5
ប្រជាជន
▪ ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ 2013)	118,395,054 (11th)
▪ សន្ទភាព	57 នាក់/គ.ម2   (142nd)
GDP (PPP)	ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ 2013)
▪ សរុប	$1.845 trillion (10th)
▪ ក្នុងម្នាក់	$15,608 (67th)
GDP (ចារឹក)	ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ 2013)
▪ សរុប	$1.327 trillion (14th)
▪ ក្នុងម្នាក់	$11,224 (62nd)
ជីនី (2010)	47.2 ខ្ពស់
HDI (2012)	0.775 ខ្ពស់ · 61st
រូបិយវត្ថុ	Peso (MXN)
ល្វែងម៉ោង	UTC−8 to −6 (See Time in Mexico)
▪ រដូវក្តៅ (DST)	UTC−7 to −5 (varies)
ទិសចរាចរណ៍	right
ក្រមហៅទូរស័ព្ទ	+52
ដែនកម្រិតកំពូល	.mx
Article 4.° of the General Law of Linguistic Rights of the Indigenous Peoples.

Mexico (/ˈmɛksɨkoʊ/; អេស្ប៉ាញ ៖ [México] [ˈmexiko] ( ស្ដាប់)), officially the United Mexican States (ទំព័រគំរូ:Audio-es), is a federal constitutional republic in North America. It is bordered on the north by the United States; on the south and west by the Pacific Ocean; on the southeast by Guatemala, Belize, and the Caribbean Sea; and on the east by the Gulf of Mexico. Covering almost two million square kilometres (over 760,000 sq mi), Mexico is the fifth largest country in the Americas by total area and the 13th largest independent nation in the world. With an estimated population of over 113 million, it is the eleventh most populous and the most populous Spanish-speaking country in the world and the second most populous country in Latin America. Mexico is a federation comprising thirty-one states and a Federal District, the capital city.

In pre-Columbian Mexico many cultures matured into advanced civilizations such as the Olmec, the Toltec, the Teotihuacan, the Zapotec, the Maya and the Aztec before first contact with Europeans. In 1521, the Spanish Empire conquered and colonized the territory from its base in México Tenochtitlan, which was administered as the Viceroyalty of New Spain. This territory would eventually become Mexico following recognition of the colony's independence in 1821. The post-independence period was characterized by economic instability, the Mexican-American War that led to the territorial cession to the United States, the Pastry War, the Franco-Mexican War, a civil war, two empires and a domestic dictatorship. The latter led to the Mexican Revolution in 1910, which culminated with the promulgation of the 1917 Constitution and the emergence of the country's current political system. In March 1938, through the Mexican oil expropriation private U.S. and Anglo-Dutch oil companies were nationalized to create the state-owned Pemex oil company.

Mexico has one of the world's largest economies, it is the tenth largest oil producer in the world, the largest silver producer in the world and is considered both a regional power and middle power. In addition, Mexico was the first Latin American member of the Organisation for Economic Co-operation and Development OECD (since 1994), and considered an upper-middle income country by the World Bank. Mexico is considered a newly industrialized country and an emerging power. It has the fourteenth largest nominal GDP and the tenth largest GDP by purchasing power parity. The economy is strongly linked to those of its North American Free Trade Agreement (NAFTA) partners, especially the United States of America. Mexico ranks sixth in the world and first in the Americas by number of UNESCO World Heritage Sites with 32, and in 2010 was the tenth most visited country in the world with 22.5 million international arrivals per year. According to Goldman Sachs, by 2050 Mexico is expected to become the world's fifth largest economy. PricewaterhouseCoopers (PwC) estimated in January 2013 that by 2050 Mexico could be the world's seventh largest economy.