រដ្ឋប្រហារមីយ៉ាន់ម៉ាឆ្នាំ២០២១
រដ្ឋប្រហារនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាបានប្រព្រឹត្តិទៅនៅអំឡុងពេលព្រឹកប្រលឹមនៃថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈបន្ទាប់ពីមានការចាប់ឃាត់ខ្លួនទីប្រឹក្សារដ្ឋគឺលោកស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជី លោកប្រធានាធិបតីវីន ម្យីន និងមន្ត្រីគណបក្សកាន់អំណាចមួយចំនួនទៀតដោយកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធមីយ៉ាន់ម៉ា។[២][៣] ច្រើនម៉ោងក្រោយមក កងយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាបានធ្វើការប្រកាសដាក់ប្រទេសក្នុងស្ថានភាពអាសន្នរយៈពេលមួយឆ្នាំនិងព្រមទាំងបានថ្លែងទៀតថាអំណាចដឹកនាំប្រទេសគឺត្រូវបានប្រគល់មកឱ្យអង្គមេបញ្ជាការនៃកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធគឺលោកមីន អ៊ុងឡាំង។ ក្រុមអ្នកធ្វើរដ្ឋប្រហារបានប្រកាសថាលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតសកលកាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ គឺលែងមានសុពលភាពទៀតហើយ និងបានបញ្ជាក់ពីគោលបំណងរៀបចំការបោះឆ្នោតថ្មីមួយនៅពេលស្ថានភាពអាសន្នជិតផុតកំណត់។[៤][៥] រដ្ឋប្រហារនេះបានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើងមួយថ្ងៃមុនពិធីធ្វើសច្ចាប្រណិធានរបស់សមាជិកសភាជាប់ឆ្នោតពីការបោះឆ្នោតខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០។[៦][៧][៨]
រដ្ឋប្រហារមីយ៉ាន់ម៉ាឆ្នាំ២០២១ | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ផ្នែកនៃជម្លោះផ្ទៃក្នុងនិងវិបត្តិនយោបាយនៅមីយ៉ាន់ម៉ា | |||||||
![]() អតីតទីប្រឹក្សារដ្ឋនៃប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាលោកស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជី (ឆ្វេង) និងមេដឹកនាំរដ្ឋប្រហារលោកមីន អ៊ុងឡាំង (ស្តាំ) | |||||||
| |||||||
ភាគីសង្គ្រាម | |||||||
![]() |
![]() | ||||||
មេបញ្ជាការ និង មេដឹកនាំ | |||||||
![]() ![]() (ទីប្រឹក្សារដ្ឋមីយ៉ាន់ម៉ា) |
![]() ![]() (អនុប្រធានធិបតីមីយ៉ាន់ម៉ា) |
នៅថ្ងៃទី៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ អតីតប្រធានាធិបតីលោកវីន ម្យីនត្រូវបានគេចោទប្រកាន់ពីបទរំលោភយុទ្ធនាការណែនាំនិងច្បាប់រឹតបន្តឹងការពារជំងឺកូវីដ-១៩ ក្រោមមាត្រា ២៥ នៃច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ។ ចំណែកឯលោកស្រីអ៊ុងសានស៊ូជីវិញត្រូវបានគេចោទប្រកាន់ពីបទរំលោភបំពានច្បាប់ការពារជំងឺកូវីដ-១៩ និងការនាំចូលនិងប្រើប្រាស់នូវគ្រឿងឧបករណ៍វិទ្យុនិងឧបករណ៍ទំនាក់ទំនងដោយខុសច្បាប់ ជាពិសេសគឺ ICOM ចំនួន ៦ គ្រឿងពីក្រុមសន្តិសុខរបស់លោកស្រី។[៩] ដោយមូលហេតុនេះ បុគ្គលទាំងពីរត្រូវបានគេបញ្ជូនទៅមន្ទីរឃុំឃាំងរយៈពេល ២ សប្តាហ៍។[១០][១១][១២]
គិតត្រឹមថ្ងៃទី២៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ ជនស៊ីវិលភូមាចំនួន ១,៧១៩ នាក់ (រួមទាំងកុមារផង) ត្រូវបានសម្លាប់ដោយកងកម្លាំងនគរបាលជាតិឬកម្លាំងយោធា ហើយមនុស្សចំនួន ៩,៩៨៤ នាក់ត្រូវអាជ្ញាធរចាប់ឃុំឃាំង។[១៣] លើសពីនេះទៅទៀតនោះ សមាជិក គ.ស.ជ.ប ចំនួនបីរូបបានទទួលមរណភាពខណៈកំពុងជាប់ឃុំឃាំងនៅអំឡុងខែមីនា ឆ្នាំ២០២១[១៤][១៥] ហើយសកម្មជនគាំទ្រលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យចំនួនបួននាក់ត្រូវបានរបបយោធាកាត់ទោសប្រហារជីវិតក្នុងអំឡុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២។[១៦]
ផ្ទៃរឿងកែប្រែ
ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ឬភូមាត្រូវបានប្រឈមជាមួយនឹងអស្ថិរភាពនយោបាយចាប់តាំងពីបានទទួលឯករាជ្យពីអង់គ្លេសនៅឆ្នាំ១៩៤៨ មកម្លេះ។ នៅរវាងឆ្នាំ១៩៥៨ និងឆ្នាំ១៩៦០ ពួកយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាបានបង្កើតរដ្ឋាភិបាលមួយក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកអ៊ូ នូក្នុងគោលបំណងចង់បញ្ឈប់ជម្លោះនយោបាយក្នុងប្រទេស។[១៧] យោធាភូមាបានសម្រេចចិត្តស្តាររដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលបន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតសេរីមួយបានធ្វើឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៦០។[១៨] ពីរឆ្នាំក្រោយមកគឺនៅឆ្នាំ១៩៦២ ក្រុមយោធាភូមាបានធ្វើរដ្ឋប្រហារទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលនោះចោលហើយខ្លួនបានឡើងកាន់អំណាចផ្តាច់មុខបន្តអស់រយៈពេលជាង ២៦ ឆ្នាំ។[១៩]
នៅឆ្នាំ១៩៨៨ បាតុកម្មជាតិមួយបានផ្ទុះឡើងដែលគេតែងសម្តៅលើវាថាការបះបោរ ៨៨៨៨។ វិបត្តិស៊ីវិលនេះបានលេចឡើងដោយសារតែការគ្រប់គ្រងសេដ្ឋកិច្ចមិនល្អពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលភូមាហើយប្រជាជនភូមាជាច្រើនបានទាមទារឱ្យមេដឹកនាំយោធាខ្លួនចុះចេញពីតំណែង។[២០] នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៨៨ ថ្នាក់ដឹកនាំយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាបានធ្វើកិច្ចប្រជុំបង្កើតក្រុមប្រឹក្សាស្តារនិងរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់រដ្ឋឡើង រួចបានប្រគល់អំណាចដឹកនាំប្រទេសមកឱ្យក្រុមប្រឹក្សានោះ។[២០] អ៊ុងសានស៊ូជីដែលត្រូវជាកូនស្រីរបស់បិតាប្រទេសភូមាទំនើបឈ្មោះអ៊ុង សាន បានក្លាយជាសកម្មជនគាំទ្រលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដ៏សំខាន់ម្នាក់។ នៅឆ្នាំ១៩៩០ ការបោះឆ្នោតសេរីមួយបានប្រព្រឹត្តិទៅហើយជាលទ្ធផល គណបក្សរបស់លោកស្រីស៊ូជីបានឈ្នះសម្លេងគាំទ្រជាច្រើនលើសលប់។ ក៏ប៉ុន្តែបក្សពួកយោធាបានបដិសេដក្នុងការប្រគល់អំណាចឱ្យហើយទីបំផុតបានចាប់លោកស្រីដាក់ឃុំនៅក្នុងគេហដ្ឋានរបស់គាត់។[២១][២២][២៣]
នៅចន្លោះឆ្នាំ២០១១ និងឆ្នាំ២០១៥ អន្តរកាលនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យជាបណ្តោះអាសន្នត្រូវបានចាប់ដំណើរការឡើងនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាហើយគណបក្សសម្ព័ន្ធជាតិដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់លោកស្រីស៊ូជីក៏ទទួលបានជ័យជម្នះនៅក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៥។ ប៉ុន្តែយោធានូវតែរក្សាសិទ្ធិអំណាចខ្លះៗដែរដូចជាសិទ្ធិក្នុងការតែងតាំងសមាជិក ១/៤ នៅក្នុងសភាជាដើម។[២][២៤]
រដ្ឋប្រហារឆ្នាំ២០២១ នេះបានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើងក្រោយការបោះឆ្នោតសកលនាថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ ដោយក្នុងនោះគណបក្សសម្ព័ន្ធជាតិដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យបានឈ្នះអាសនៈចំនួន ៣៩៦ លើចំនួនអាសនៈសរុបគឺ ៤៧៦ នៅក្នុងសភាដែលត្រូវជាជ័យជម្នះដ៏លើសលប់មួយបើប្រៀបធៀបទៅនឹងការបោះឆ្នោតពីឆ្នាំ២០១៥។ រីឯគណបក្សតំណាងយោធាគឺគណបក្សសាមគ្គីភាពនិងអភិវឌ្ឍន៍សហភាពវិញបានដណ្តើមបានតែ ៣៣ អាសនៈតែប៉ុណ្ណោះ។[២]
យោធាបានជំទាស់នឹងលទ្ធផលការបោះឆ្នោតដោយអះអាងថាការបោះឆ្នោតនោះគឺមានការក្លែងបន្លំ។ ការប៉ុនប៉ងធ្វើរដ្ឋប្រហារពីសំណាក់យោធាភូមាក្រោយការបោះឆ្នោតបានក្លាយជាប្រធានបទមួយដ៏ក្តៅកគុកនៅក្នុងបណ្តាញផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានអន្តរជាតិហើយវាបានបង្កើតឱ្យមានការព្រួយបារម្ភពីប្រទេសលោកខាងលិចមួយចំនួនដូចជា អង់គ្លេស បារាំង និងសហរដ្ឋអាមេរិកជាដើម។[២]
ព្រឹត្តិការណ៍កែប្រែ
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសម្ព័ន្ធជាតិដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យបានមានប្រសាសន៍ថា លោកស្រីស៊ូជី លោកវីន ម្យីន លោកហាន ថាម្យីន និងថ្នាក់ដឹកនាំបក្សដទៃទៀតត្រូវបានក្រុមយោធាភូមាចាប់ខ្លួននៅអំឡុងវេលាព្រឹកប្រលឹមនៃថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១។[២៥] បណ្តាញទំនាក់ទំនងជាច្រើនត្រូវបានផ្តាច់លែងឱ្យដំណើរការ បណ្តាញទូរស័ព្ទទៅកាន់រដ្ឋធានីណៃពិដោត្រូវបានកាត់ផ្តាច់ ចំណែកឯបណ្តាញផ្សព្វផ្សាយរបស់រដ្ឋគឺ MRTV បាននិយាយថាខ្លួនមិនអាចផ្សព្វផ្សាយអ្វីបាននោះទេដោយសារតែមូលហេតុ"បញ្ហាបច្ចេកទេស"[២៥] ហើយប្រព័ន្ធអ៊ិនធឺណេតវិញបានឈប់ដំណើរនៅវេលាម៉ោង ៣:០០ ទាបភ្លឺ។[២៦] គេឃើញមានទាហានជាច្រើនបានចុះមកឈរជើងនៅឯរដ្ឋធានីណៃពិដោហើយនិងទីក្រុងធំបំផុតគឺក្រុងយ៉ាំងហ្គូន។[២៧]
ក្រោយបន្តិចមក ទូរទស្សន៍យោធាភូមាបានចេញផ្សាយថាខ្លួនបានដាក់ប្រទេសក្រោមស្ថានភាពអាសន្នក្នុងរយៈពេលពេញមួយឆ្នាំ។[២៨] សេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយដែលចុះហត្ថលេខាដោយប្រធានាធិបតីស្តីទីគឺលោកម្យីន ស្វេបានថ្លែងថា"អំណាចនីតិប្បញ្ញត្តិ រដ្ឋបាល និងយុត្តិធម៌"ត្រូវបានប្រគល់ទៅឱ្យលោកមីន អ៊ុងឡាំង។[២៩] កិច្ចប្រជុំរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខនិងការពារជាតិដែលដឹកនាំដោយប្រធានាធិបតីស្តីទីលោកម្យីន ស្វេនិងមានការចូលរួមពីសំណាក់មន្ត្រីយោធាជាន់ខ្ពស់ដទៃទៀតត្រូវបានធ្វើឡើងហើយក្រោយមកមានសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយបានចេញដោយយោធាថាការបោះឆ្នោតថ្មីនឹងត្រូវបានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើងហើយអំណាចនឹងត្រូវផ្ទេរបន្តបន្ទាប់ពីចប់ការបោះឆ្នោតថ្មីនោះ។[៣០]
ក្រោយរដ្ឋប្រហារ យោធាបានបញ្ជាឱ្យសមាជិកធនាគារទាំងអស់ដែលស្ថិតនៅក្រោមសមាគមធនាគារមីយ៉ាន់ម៉ាឱ្យផ្អាកសេវាកម្មហិរញ្ញវត្ថុរបស់ពួកគេ។[៣១]
កងយោធាថែមទាំងប្រកាសទៀតថាខ្លួនបានដកមន្ត្រីនិងសមាជិកតំណាងរដ្ឋាភិបាលចំនួន ២៤ រូប ហើយបានតែងតាំងសមាជិកជំនួសបាន ១១ រូប។[៣២]
នៅថ្ងៃទី២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ មីន អ៊ុងឡាំងបានបង្កើតក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋបាលរដ្ឋមួយដែលមានសមាជិកចំនួន ១១ រូប ហើយក្រុមប្រឹក្សានេះមានតួនាទីជាគណៈអភិបាលប្រតិបត្តិ។[៣៣][៣៤]
ប្រតិកម្មកែប្រែ
ប្រតិកម្មក្នុងស្រុកកែប្រែ
បាតុកម្មកែប្រែ
កិច្ចប្រឹងប្រែងតស៊ូស៊ីវិលប្រឆាំងនឹងរដ្ឋប្រហារយោធាបានផ្ទុះឡើងភ្លាមៗនៅក្នុងប្រទេសដោយមានលក្ខណៈទម្រង់ខុសៗគ្នាមានដូចជា ការមិនគោរពរដ្ឋប្បវេណី ការធ្វើកូដកម្មការងារ ការធ្វើពហិការយោធា ចលនាគោះឆ្នាំង យុទ្ធនាការបដ្តិកាក្រហម ការធ្វើបាតុកម្មសាធារណៈ និងការទទួលស្គាល់ជាទូទៅពីសំណាក់ប្រជាពលរដ្ឋចំពោះលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតដោយតំណាងអ្នកជាប់ឆ្នោត។ល។ ការលើកម្រាមដៃបីត្រូវបានបាតុករប្រើប្រាស់ជារឿយៗនៅក្នុងបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងរដ្ឋប្រហារនេះ។[៣៥] ចម្រៀងមួយបទចំណងជើងថា"កាបាម៉ាកយេប៊ូ" (ကမ္ဘာမကျေဘူး) ដែលជាចម្រៀងដ៏និយមមួយនាអំឡុងកាលការបះបោរ ៨៨៨៨ ត្រូវបានចលនាមិនគោរពរដ្ឋប្បវេណីលើកមកចាក់ឡើងវិញជាចម្រៀងបាតុកម្ម។[៣៦]
ក្រោយពីរដ្ឋប្រហារបានសម្រេចមក ប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមទីប្រជុំជននានាដូចជាទីក្រុងយ៉ាំងហ្គូនជាដើម បាននាំគ្នាចេញមកគោះឆ្នាំងខ្ទះរៀងរាល់ពេលល្ងាច។ បើយោងទៅតាមប្រពៃណីនិងវប្បធម៌ភូមា ការគោះឆ្នាំងខ្ទះនាវេលាល្ងាចបែបនេះគឺតែងតែធ្វើឡើងនៅក្នុងពិធីប្រដេញពួកអសុរកាយចេញពីកន្លែងឬតំបន់ណាមួយ។[៣៧][៣៨][៣៩]
នៅថ្ងៃទី២ ខែកុម្ភៈ បុគ្គលិកសុខាភិបាលនិងមន្រ្តីរាជការទូទាំងប្រទេសបាននាំគ្នាធ្វើយុទ្ធនាការមិនគោរពរដ្ឋប្បវេណីជាតិដើម្បីប្រឆាំងនឹងរដ្ឋប្រហារដោយក្នុងនោះមានបុគ្គលិកមកពីមន្ទីរពេទ្យនិងស្ថាប័នរដ្ឋរាប់សិបនាក់បានចាប់ផ្តើមការធ្វើកូដកម្មការងារ។[៤០][៤១][៤២][៤៣] យុទ្ធនាការនៅលើបណ្តាញហ្វេសប៊ុកមួយដែលមានឈ្មោះថា"ចលនាមិនគោរពរដ្ឋប្បវេណី" (Civil Disobediance Movement) បានទាក់ទាញអ្នកគាំទ្រ (Followers) រហូតដល់ទៅ ១០០,០០០ នាក់បន្ទាប់ពីវាចាប់ដំណើរការឡើងនៅថ្ងៃទី២ ខែកុម្ភៈ។[៤២] គិតត្រឹមថ្ងៃទី៣ ខែកុម្ភៈ បុគ្គលិកសុខាភិបាលដែលមកពីមន្ទីរពេទ្យនិងភ្ញាក់ងារសុខភាពចំនួន ១១០ កន្លែង[៤៤] បានចូលរួមនៅក្នុងចលនាមួយនេះ។[៤៥] កុបកម្មការងារមិនត្រឹមតែផ្ទុះឡើងនៅក្នុងផ្នែកសុខាភិបាលតែប៉ុណ្ណោះទេ វាក៏បានរីករាលដល់សេវាស៊ីវិលផ្សេងៗផងដែរមានដូចជា ក្រសួងកម្រិតសហភាពនិងសកលវិទ្យាល័យ និងរួមទាំងក្រុមហ៊ុនឯកជនផ្សេងៗទៀតផងដូចជា រោងចក្រ ស្ថានីយ៍អណ្តូងរ៉ែ ក្រុមនិស្សិត និងក្រុមយុវជនជាដើម។[៤៦]
នៅថ្ងៃទី៣ ខែកុម្ភៈ បុគ្គលិកសុខាភិបាលបាននាំគ្នាផ្តើមយុទ្ធនាការបដ្តិកាក្រហម (ဖဲကြိုးနီလှုပ်ရှားမှု) ដោយពណ៌ក្រហមត្រូវជាពណ៌តំណាងឱ្យគណបក្សសម្ព័ន្ធជាតិដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។[៤៧][៤៨] បដ្តិកាក្រហមនេះត្រូវបានមន្ត្រីរាជការនិងកម្មករនៅទូទាំងប្រទេសទទួលយកប្រើប្រាស់ជាសញ្ញាប្រឆាំងនឹងរបបយោធា។[៤៩]
នៅថ្ងៃទី៣ ខែកុម្ភៈដដែរនោះ មានចលនាមួយថ្មីទៀតបានលេចឡើងដោយមានឈ្មោះថា យុទ្ធនាការ"បញ្ឈប់ការទិញអជីវកម្មរបស់យោធា"ដោយក្រុមបាតុករបានធ្វើការអំពាវនាវឱ្យមានការធ្វើពហិការផលិតផលនិងសេវាកម្មណាដែលជាប់ទាក់ទងជាមួយយោធា។[៥០]
សាធារណជនជាច្រើនបានចេញមុខធ្វើបាតុកម្មភ្លាមៗក្រោយពីបានដឹងឮរឿងរដ្ឋប្រហារទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលរបស់ពួកគេ។ នៅថ្ងៃរដ្ឋប្រហារគឺថ្ងៃទី២ ខែកុម្ភៈ អ្នកក្រុងរ៉ាំងហ្គូនបានប្រមូលផ្តុំគ្នាជាក្រុមនៅវេលាម៉ោង ៨ យប់ដោយពួកគេបានអំពាវនាវឱ្យយោធាចុះចេញពីតំណែងនិងសុំដោះលែងលោកស្រីស៊ូជីមកវិញ។[៥១] នៅថ្ងៃទី៤ ខែកុម្ភៈ ប្រជាជនភូមាចំនួន ៣០ នាក់បានធ្វើបាតុកម្មនៅមុខសកលវិទ្យាល័យវិជ្ជសាស្ត្រនៅទីក្រុងម៉ង់ដាឡេហើយជាលទ្ធផល មនុស្សចំនួនបួននាក់ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួន។[៥២][៥៣] នៅថ្ងៃទី៦ ខែកុម្ភៈ បាតុករចំនួន ២០,០០០ បានធ្វើបាតុកម្មនៅតាមដងផ្លូវមួយនៅក្នុងទីក្រុងយ៉ាំងហ្គូនដោយអំពាវនាវឱ្យមានការដោះលែងលោកស្រីស៊ូជី។[៥៤]
ការផ្តាច់បណ្តាញអ៊ីនធឺណេតកែប្រែ
នៅថ្ងៃទី៤ ខែកុម្ភៈ ប្រតិបត្តិករទូរគមនាគមន៍និងអ្នកផ្តល់សេវាអ៊ីនធឺណិតទូទាំងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាត្រូវបានយោធាបញ្ជាឱ្យបិទកម្មវិធីហ្វេសប៊ុករហូតដល់ថ្ងៃទី៧ ខែកុម្ភៈដើម្បីធានានូវ"ស្ថេរភាពរបស់ប្រទេស"។[៥៥] ប.ទ.ម. ដែលជាក្រុមហ៊ុនប្រៃសណីយ៍របស់រដ្ឋបានសម្រេចបិទសេវាកម្មវិធីផ្ញើសាររបស់ហ្វេសប៊ុក អ៊ីនស្តាក្រាម និងវ័តស៍អាប រីឯក្រុមហ៊ុនតេឡេណ័រមីយ៉ាន់ម៉ាវិញបានបិទតែកម្មវិធីហ្វេសប៊ុកតែមួយគត់ប៉ុណ្ណោះ។[៥៦][៥៥] ចាប់តាំងពីរដ្ឋប្រហារបានបញ្ចប់មក ប្រជាជនមីយ៉ាន់ម៉ាបានប្រើប្រាស់ហ្វេសប៊ុកដើម្បីរៀបចំធ្វើកូដកម្មការងារ យុទ្ធនាការមិនគោរពរដ្ឋប្បវេណី និងការធ្វើពហិការផលិតផលរបស់យោធាជាដើម។[៥៥] ក្រោយពីបណ្តាញហ្វេសប៊ុកត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលបិទជាបណ្តោះអាសន្ន ប្រជាជនភូមាបាននាំគ្នាចាប់ប្រើប្រាស់បណ្តាញធ្វិតថឺរវិញដោយពួកគេបានបង្ហោះប៉ុស្តិ៍ដោយសរសេរដាក់សញ្ញាទ្រុងជ្រូកនៅពីមុខដូចជា #RespectOurVotes, #HearTheVoiceofMyanmar, និង #SaveMyanmar។[៥៧] នៅថ្ងៃទី៥ ខែកុម្ភៈ រដ្ឋាភិបាលថ្មីបានបិទបណ្តាញផ្សព្វផ្សាយជាបន្តបន្ទាប់ទៀតដូចជា អ៊ីនស្តាក្រាម និងធ្វិតថឺរជាដើម។[៥៨][៥៩] នៅព្រឹកថ្ងៃទី៦ ខែកុម្ភៈ អាជ្ញាធរយោធាបានកាត់ផ្តាច់ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណេតនៅទូទាំងប្រទេស។[៦០]
ប្រតិកម្មខាងពាណិជ្ជកម្មកែប្រែ
ក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចធំបំផុតរបស់ប្រទេសថៃដែលមានឈ្មោះថាអាម៉ាតាបានបញ្ឈប់ការវិនិយោគតម្លៃ ១ លានដុល្លាររបស់ពួកគេនៅទីក្រុងយ៉ាំងហ្គូនដែលជាការឆ្លើយតបទៅនឹងរដ្ឋប្រហារ។[៦១][៦២] ក្រុមហ៊ុនម៉ូតូស៊ូស៊ូគិដែលជាក្រុមហ៊ុនផលិតទោចក្រយានយន្តធំជាងគេនៅមីយ៉ាន់ម៉ាបានប្រកាសឈប់បើកដំណើរការក្នុងស្រុកក្រោយពីដំណឹងរដ្ឋប្រហារបានផ្ទុះឮ។[៦១] ផ្សារភាគហ៊ុនយ៉ាំងហ្គូនបានផ្អាកដំណើរការចាប់តាំងពីថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈមកម្លេះ។[៦១] ទីផ្សារអចលនៈទ្រព្យរបស់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាបានធ្លាក់ចុះដុនដាបយ៉ាងខ្លាំងដែលជាលទ្ធផលនៃការធ្វើរដ្ឋប្រហារដោយកិច្ចការជំនួញលក់និងទិញបានធ្លាក់ចុះជិត ១០០%។[៦៣] នៅថ្ងៃទី៤ ខែកុម្ភៈ ក្រុមហ៊ុនប្រេងចម្រុះតូតាល់របស់បារាំងបានប្រកាសថាខ្លួនកំពុងតែវិភាគនូវគុណសម្បត្តិនិងគុណវិបត្តិនៃរដ្ឋប្រហារយោធាមកលើប្រតិបត្តិការនិងគម្រោងរបស់ខ្លួនក្នុងប្រទេស។[៦៤]
នៅថ្ងៃទី៥ ខែកុម្ភៈ ក្រុមហ៊ុនគីរីនបានបញ្ចប់ការបណ្តាក់ទុនរួមគ្នាជាមួយក្រុមហ៊ុនសេដ្ឋកិច្ចហូលឌីងលីមីធីតមីយ៉ាន់ម៉ាដែលគ្រប់គ្រងដោយយោធា។[៦៥][៦៦][៦៧]
នៅថ្ងៃទី៨ ខែកុម្ភៈ លោកមីន អ៊ុងឡាំងបានធ្វើសុន្ទរកថាមួយតាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ក្នុងបំណងចង់បន្ថូរបំបាត់ការព្រួយបារម្ភអំពីបរិយាកាសវិនិយោគបរទេសនៅមីយ៉ាន់ម៉ា។[៦៨]
ប្រតិកម្មអន្តរជាតិកែប្រែ
ប្រទេសជាច្រើនដូចជា បង់ក្លាដែស[៧០] ចិន[៧១] ឥណ្ឌា[៧២] ឥណ្ឌូណេស៊ី[៧៣] ម៉ាឡេស៊ី[៧៤] ប៉ាគីស្ថាន[៧៥] ហ្វីលីពីន[៧៦] កូរ៉េខាងត្បូង[៧៧] និងសិង្ហបុរី[៧៨] បានសម្តែងពីក្ដីព្រួយបារម្ភចំពោះរដ្ឋប្រហារនៅមីយ៉ាន់ម៉ាហើយប្រទេសខាងលើថែមទាំងបានជំរុញឱ្យភាគីទាំងសងខាងចូលចរចាគ្នាដោយសន្តិវិធីទៀតផង។ រីឯប្រទេសមួយចំនួនទៀតដូចជា អូស្ត្រាលី[៧៩][៨០] កាណាដា[៨១] បារាំង[៨២] អាល្លឺម៉ង់[៨៣] ជប៉ុន[៨៤] នូវែលហ្សេឡង់[៨៥] អេស្ប៉ាញ[៨៦] ស៊ុយអែត[៨៧] តួកគី[៨៨] ចក្រភពអង់គ្លេស[៨៩] និងសហរដ្ឋអាមេរិក[៩០] បានប្រកាសថ្កោលទោសរដ្ឋប្រហារនិងអំពាវនាវឱ្យដោះលែងមន្ត្រីស៊ីវិលទាំងឡាយណាដែលនៅជាប់ឃុំឃាំង, លើសពីនេះទៅទៀត សេតវិមានបានគំរាមដាក់ទណ្ឌកម្មលើអ្នកធ្វើរដ្ឋប្រហារថែមទៀតផង។[៩១][៩២][៩៣] ប្រទេសកម្ពុជា ថៃ និងវៀតណាមបានជ្រើសរើសយកផ្លូវអព្យាក្រឹតដោយមិនគាំទ្រភាគីណាមួយជាដាច់ខាតហើយបានចាត់ទុកព្រឹត្តិការណ៍រដ្ឋប្រហារមីយ៉ាន់ម៉ាថាជារឿងផ្ទៃក្នុងរបស់បរទេស។[៩៤][៩៥][៩៦]
អង្គការអន្តររដ្ឋាភិបាលដូចជា អង្គការសហប្រជាជាតិ[៩៧] អាស៊ាន[៩៨][៩៩] និងសហភាពអឺរ៉ុបបានសម្តែងចេញនូវការព្រួយបារម្ភនិងអំពាវនាវឱ្យមានការចរចារវាងភាគីទាំងពីរ។ ក្រៅពីការព្រួយបារម្ភ សហភាពអឺរ៉ុបក៏បានថ្កោលទោសរដ្ឋប្រហារនិងជំរុញឱ្យមានការដោះលែងអ្នកជាប់ឃុំឃាំងផងដែរ។[១០០]
ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងរដ្ឋប្រហារ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិបានបើកកិច្ចប្រជុំជាបន្ទាន់មួយដោយក្នុងនោះចក្រភពអង់គ្លេសបានចេញសេចក្តីសម្រេចមួយជំរុញឱ្យសហគមន៍អន្តរជាតិចូល"ស្តារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ"ឡើងវិញនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ថ្កោលទោសសកម្មភាពរបស់យោធាមីយ៉ាន់ម៉ា និងអំពាវនាវឱ្យមានការដោះលែងនូវមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលដែលកំពុងជាប់ឃុំឃាំង។ សេចក្តីសម្រេចមួយនេះមិនត្រូវបានទទួលស្គាល់ឡើយដោយសារតែខ្វះការគាំទ្រពីសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាទាំង ១៥ រូប។ បើយោងតាមរបាយការណ៍មួយចំនួនបានឱ្យដឹងថា ដោយមានភាពស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការសម្រេចចិត្ត អ្នកការទូតរុស្ស៊ីនិងចិនបានផ្ញើសេចក្តីសម្រេចនោះទៅឱ្យរដ្ឋាភិបាលរៀងៗខ្លួនដើម្បីឱ្យពួកគេត្រួតពិនិត្យនិងធ្វើសេចក្តីសម្រេចជំនួស។[១០១][១០២][១០៣][១០៤] ក្នុងនាមជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍នៃក្រុមប្រឹក្សា ចិននិងរុស្ស៊ីគឺមានសិទ្ធិអំណាចវេតូហើយបានបដិសេដមិនគាំទ្រសេចក្តីសម្រេចរបស់អង់គ្លេស។[១០៥]
ក្រុមជនជាតិភូមាចំនួនប្រហែល ២០០ នាក់រួមជាមួយនឹងសកម្មជនប្រជាធិបតេយ្យថៃមួយចំនួនបាននាំគ្នាមកធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងរដ្ឋប្រហារយោធាភូមានៅមុខស្ថានទូតមីយ៉ាន់ម៉ានារាជធានីបាងកក ប្រទេសថៃ។ គេឃើញមានបាតុករមួយចំនួនបានលើកម្រាមបីឡើងដែលជាសញ្ញាតំណាងឱ្យសេរីភាពនិងប្រជាធិបតេយ្យ (បាតុករប្រជាធិបតេយ្យថៃតែងប្រើសញ្ញានេះជានិច្ចនៅក្នុងបាតុកម្មទាមទារប្រជាធិបតេយ្យរបស់ខ្លួន)។[១០៦] តែបាតុកម្មនេះត្រូវបានបញ្ចប់ទៅវិញបន្ទាប់ពីមានការចូលធ្វើអន្តរាគមន៍ពីសំណាក់កងនគរបាលប៉ូលីសថៃហើយជាលទ្ធផលមានមនុស្សចំនួនពីរនាក់បានទទួលរងរបួសនិងត្រូវបញ្ជូនទៅមន្ទីរពេទ្យ ហើយមនុស្សចំនួនពីរនាក់ទៀតត្រូវបាននគរបាលឃាត់ខ្លួន។[១០៧] ចំណែកនៅទីក្រុងតូក្យូ ប្រទេសជប៉ុនវិញមានកម្មករភូមាជាច្រើនបានចេញមុខមកធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងរដ្ឋប្រហារយោធាភូមានៅមុខសកលវិទ្យាល័យសហប្រជាជាតិ។[១០៨]
កងកម្លាំងនគរបាលសិង្ហបុរីបានចេញសេចក្តីព្រមានដល់ជនបរទេសទាំងឡាយថាបើនរណាមានបំណងចង់ចូលរួមឬធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងរដ្ឋប្រហារភូមានៅសិង្ហបុរីនោះ អ្នកនុះនឹងត្រូវទទួលការផ្តទ្ទាទោសទៅតាមច្បាប់ជាមិនខាន។[១០៩]
ឯកសារយោងកែប្រែ
- ↑ (អង់គ្លេស) Amid Coup, Myanmar's NLD Lawmakers Form Committee to Serve as Legitimate Parliament The Irrawaddy (8 February 2021)
- ↑ ២,០ ២,១ ២,២ ២,៣ Beech, Hannah (31 January 2021). "Myanmar’s Leader, Daw Aung San Suu Kyi, Is Detained Amid Coup". The New York Times. ល.ត.ម.អ. 0362-4331. https://www.nytimes.com/2021/01/31/world/asia/myanmar-coup-suu-kyi.html.
- ↑ Mahtani, Shibani; Lynn, Kyaw Ye (1 February 2021). "Myanmar military seizes power in coup after detaining Aung San Suu Kyi". The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/myanmar-aung-sun-suu-kyi-arrest/2021/01/31/c780ce6a-6419-11eb-886d-5264d4ceb46d_story.html.
- ↑ Myanmar Coup: With Aung San Suu Kyi Detained, Military Takes Over Government NPR (1 February 2021)
- ↑ (អង់គ្លេស) Protests, Anger Spreading Rapidly in the Wake of Myanmar Coup The Diplomat (8 February 2021)
- ↑ Reuters (1 February 2021) Myanmar military seizes power, detains elected leader Aung San Suu Kyi news.trust.org
- ↑ huaxia: Myanmar gov't declares 1-year state of emergency: President's Office xinhuanet (1 February 2021)
- ↑ Myanmar Leader Aung San Suu Kyi, Others Detained by Military voanews.com. VOA (Voice of America) (1 February 2021)
- ↑ Myat Thura; Min Wathan (2021-02-03). "Myanmar State Counsellor and President charged, detained for 2 more weeks" (ជាen-UK). Myanmar Times. https://www.mmtimes.com/news/myanmar-state-counsellor-and-president-charged-detained-2-more-weeks.html.
- ↑ Adange, Christy (2021-02-04). "Myanmar Coup: Aung San Suu Kyi charged with military for “transceiver and handshake”" (ជាen-NZ). Wall Street Journal. https://eminetra.co.nz/myanmar-coup-aung-san-suu-kyi-charged-with-military-for-transceiver-and-handshake/165536/.
- ↑ Quint, The (2021-02-04). "Days After Coup, Aung San Suu Kyi Charged for Breaching Import Law" (ជាen-IN). The Quint. https://www.thequint.com/news/world/days-after-coup-aung-san-suu-kyi-charged-for-breaching-import-law.
- ↑ Solomon, Feliz (2021-02-03). "After Myanmar Coup, Aung San Suu Kyi Accused of Illegally Importing Walkie Talkies" (ជាen-US). Eminetra. ល.ត.ម.អ. 0099-9660. https://www.wsj.com/articles/after-myanmar-coup-aung-san-suu-kyi-accused-of-illegally-importing-walkie-talkies-11612361563.
- ↑ AAPP Assistance Association for Political Prisoners
- ↑ Myanmar coup: Party official dies in custody after security raids
- ↑ Second Myanmar official dies after arrest, junta steps up media crackdown (9 March 2021)
- ↑ Paddock, Richard C. (25 July 2022). "Myanmar Executes Four Pro-Democracy Activists, Defying Foreign Leaders". The New York Times. https://www.nytimes.com/2022/07/25/world/asia/myanmar-executions.html.
- ↑ On This Day | The Day Myanmar’s Elected Prime Minister Handed Over Power (in en-US) The Irrawaddy (2020-09-26)
- ↑ Butwell, Richard (1960). "The 1960 Election in Burma". Pacific Affairs 33 (2): 144–157.
- ↑ Taylor, Robert (2015-05-25). General Ne Win. ISEAS Publishing. ល.ស.ប.អ. 978-981-4620-14-7. http://dx.doi.org/10.1355/9789814620147.
- ↑ ២០,០ ២០,១ How A Failed Uprising Set The Stage For Myanmar's Future Time
- ↑ Burma: 20 Years After 1990 Elections, Democracy Still Denied Human Rights Watch
- ↑ Nohlen, Dieter; Grotz, Florian; Hartmann, Christof. Elections in Asia: A data handbook, Volume I. Oxford University Press. pp. 599, 611. ល.ស.ប.អ. 0-19-924958-X.
- ↑ Myanmar’s 1990 Election: Born of a Democratic Uprising, Ignored by the Military. The Irrawaddy (7 October 2020)
- ↑ Hajari, Nisid (12 September 2017). "As Myanmar opens to the world, the mess inside becomes more apparent". Bloomberg.com. https://www.bloomberg.com/quicktake/myanmars-transition.
- ↑ ២៥,០ ២៥,១ Thomson Reuters Foundation Aung San Suu Kyi and other leaders arrested, party spokesman says news.trust.org
- ↑ Internet disrupted in Myanmar amid apparent military uprising (in en-US) NetBlocks (31 January 2021)
- ↑ "Myanmar's Aung San Suu Kyi 'detained by military', NLD party says". BBC News. 1 February 2021. https://www.bbc.com/news/world-asia-55882489.
- ↑ "Myanmar military says it is taking control of the country". Associated Press. 1 February 2021. https://apnews.com/article/aung-san-suu-kyi-myanmar-dda3d013897e14d5d0bd44d19eac9cd1.
- ↑ Myanmar military stages coup, declares state of emergency for a year (in en) Deccan Herald (1 February 2021)
- ↑ Myanmar to clarify voter fraud, hold new round of elections The Myanmar Times (1 February 2021) Archived from the original on 1 កុម្ភៈ 2021
- ↑ Telecommunications disruptions shut down Myanmar banks The Myanmar Times (1 February 2021) Archived from the original on 1 កុម្ភៈ 2021
- ↑ "Myanmar coup: Aung San Suu Kyi detained as military seizes control" (ជាen-GB). BBC News. 1 February 2021. https://www.bbc.com/news/world-asia-55882489.
- ↑ () ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး အမိန့်အမှတ်(၉/၂၀၂၁) ၁၃၈၂ ခုနှစ်၊ ပြာသိုလပြည့်ကျော် ၆ ရက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက် (in my) Tatmadaw Information Team
- ↑ Myanmar military announces new State Administrative Council The Myanmar Times (2 February 2021) Archived from the original on 3 កុម្ភៈ 2021
- ↑ Myanmar blocks Facebook as resistance grows to military coup (in English) ABC News (Australia) (Feb 5, 2021)
- ↑ Songwriter Who Provided ‘Theme Song’ to 8888 Uprising Finally Honored (in en-US) The Irrawaddy (2018-08-09)
- ↑ Myanmar coup: army blocks Facebook access as civil disobedience grows (in en) the Guardian (2021-02-04)
- ↑ Anti-coup protests ring out in Myanmar's main city Reuters (2 February 2021)
- ↑ Myanmar coup latest: UN Security Council stops short of issuing statement (in en-GB) Nikkei Asia
- ↑ Nay Pyi Taw, Mandalay healthcare staff to join 'Civil Disobedience Campaign' The Myanmar Times (2 February 2021) Archived from the original on 3 កុម្ភៈ 2021
- ↑ Myanmar Medics Prepare Civil Disobedience Against Military Rule (in en-US) The Irrawaddy (2 February 2021)
- ↑ ៤២,០ ៤២,១ Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs named:8
- ↑ Myanmar doctors stop work to protest coup as UN considers response (in English) Financial Review (Feb 3, 2021)
- ↑ Myanmar’s Medics Launch Civil Disobedience Campaign Against Coup (in en-US) The Irrawaddy (2021-02-03)
- ↑ Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs named:11
- ↑ UN Security Council calls for release of Myanmar’s Suu Kyi, Biden tells generals to go (in en) Eleven Media Group Co., Ltd
- ↑ (2021-02-03) Myanmar medics lead sprouting civil disobedience calls after coup (in en) CNA
- ↑ (2021-02-03) “ဖဲကြိုးနီ လှုပ်ရှားမှု”ကို ထောက်ခံကြောင်း ပြသခဲ့တဲ့ နီနီခင်ဇော် (in my) ဧရာဝတီ
- ↑ NLD backs anti-coup campaign as civil servants rally in Nay Pyi Taw (in en-US) Frontier Myanmar (2021-02-05)
- ↑ Myanmar calls for boycott of Tatmadaw linked products and services The Myanmar Times (2021-02-03) Archived from the original on 2021-02-21
- ↑ စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို အနုနည်းအာဏာဖီဆန်မှု တချို့ရှိလာခြင်း (in my) ဗွီအိုအေ
- ↑ Mandalay citizens protest against Tatmadaw rule The Myanmar Times (2021-02-04) Archived from the original on 2021-02-04
- ↑ Four arrested in Mandalay after street protest against military coup (in en) Myanmar NOW
- ↑ Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedAJE_6Feb_protestors_standoff
- ↑ ៥៥,០ ៥៥,១ ៥៥,២ Staff, Reuters (2021-02-03). "Myanmar internet providers block Facebook services after government order" (ជាen). Reuters. https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-facebook-idUSKBN2A32ZE.
- ↑ Directive to block social media service (in en) Telenor Group (2021-02-03)
- ↑ Potkin, Fanny (2021-02-05). "After Facebook ban, thousands in Myanmar take to Twitter to plead #RespectOurVotes" (ជាen). Reuters. https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-twitter-idUSKBN2A5189.
- ↑ Myanmar’s new military government is now blocking Twitter and Instagram (in en-US) TechCrunch
- ↑ Directive to block social media services Twitter and Instagram in Myanmar (in en) Telenor Group (2021-02-05)
- ↑ Myanmar junta blocks internet access as coup protests expand AP NEWS (2021-02-06)
- ↑ ៦១,០ ៦១,១ ៦១,២ Thailand's Amata halts $1bn Myanmar property project after coup (in en-GB) Nikkei Asia
- ↑ Thai developer invests $1bn to put Myanmar industry on global map (in en-GB) Nikkei Asia
- ↑ Myanmar's real estate sector crashes The Myanmar Times (2021-02-05) Archived from the original on 2021-02-05
- ↑ Staff, Reuters (2021-02-04). "Total assessing impact of Myanmar coup on its projects" (ជាen). Reuters. https://www.reuters.com/article/myanmar-politics-total-int-idUSKBN2A4120.
- ↑ Kirin, parent company of Australian beer company Lion, cuts ties with Myanmar military after coup (in English) ABC (Australian Broadcasting Network) (Feb 5, 2021)
- ↑ Kirin beer company cuts brewery ties with Myanmar military over coup (in English) The Guardian (Feb 5, 2021)
- ↑ () Japan's Kirin ends Myanmar beer tie-up with army-owned partner after coup Thomson Reuters Foundation
- ↑ Myanmar junta chief Min Aung Hlaing says this coup is 'different' (in en-GB) Nikkei Asia
- ↑ 3,000 Myanmar protesters rally in Tokyo for Suu Kyi’s release The Asahi Shimbun
- ↑ "Bangladesh wants democratic process upheld in Myanmar". Dhaka Tribune (2A Media Limited.). 1 February 2021. https://www.dhakatribune.com/world/south-east-asia/2021/02/01/military-coup-in-myanmar-not-necessarily-to-affect-rohingya-repatriation.
- ↑ China 'notes' Myanmar coup, hopes for stability
- ↑ Deeply concerned by developments in Myanmar, says India (in en) The Times of India (1 February 2021)
- ↑ Indonesia Urges All Parties in Myanmar to Exercise Self-Restraint. Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Indonesia Retrieved on 1 February 2021
- ↑ Press Release: Latest Situation in Myanmar. ក្រសួងការបរទេស (ម៉ាឡេស៊ី) Retrieved on 1 February 2021
- ↑ Pakistan hopes from all sides in Myanmar to be restraint, work for peace: Zahid Hafeez (in en) www.radio.gov.pk
- ↑ Lee-Brago, Pia (3 February 2021). "Philippines following Myanmar situation with deep concern". Philstar.com. https://www.philstar.com/headlines/2021/02/03/2074984/philippines-following-myanmar-situation-deep-concern.
- ↑ S. Korea expresses concerns over Myanmar coup Yonhap News Agency (1 February 2021) Retrieved on 1 February 2021
- ↑ MFA Spokesperson's Comments in Response to Media Queries on the Detention of Myanmar Leaders and Officials Ministry of Foreign Affairs Singapore (1 February 2021)
- ↑ Australia joins global condemnation of Myanmar generals (in English) Financial Review (Feb 1, 2021)
- ↑ () Statement on Myanmar Minister for Foreign Affairs – Minister for Women – Senator the Hon Marise Payne
- ↑ Justin Trudeau on Myanmar: “The democratic process must be respected” Cult MTL (2 February 2021)
- ↑ France calls on Myanmar military to release Suu Kyi, respect election results uk.sports.yahoo.com
- ↑ Germany condemns Myanmar coup ‘in strongest terms’. Aa.com.tr (2020-11-08)Retrieved on 2021-02-02
- ↑ "Japan urges Myanmar military to free Suu Kyi, restore democracy". Manila Bulletin. Agence France-Presse. 1 February 2021. https://mb.com.ph/2021/02/01/japan-urges-myanmar-military-to-free-suu-kyi-restore-democracy/.
- ↑ Nanaia Mahuta (1 February 2021) New Zealand statement on Myanmar via beehive.gov.nz
- ↑ Sánchez condena el golpe de Estado en Myanmar y pide vuelta a la democracia (in es) La Vanguardia (1 February 2021)
- ↑ Foreign Minister condemns military coup in Myanmar sverigesradio.se. Sveriges Radio
- ↑ Bir, Burak (1 February 2021). "Turkey condemns, 'deeply concerned' by coup in Myanmar". Anadolu Agency. https://www.aa.com.tr/en/turkey/turkey-condemns-deeply-concerned-by-coup-in-myanmar/2129572.
- ↑ UK condemns military coup in Myanmar (in en) Anadolu Agency (1 February 2021)
- ↑ Statement by White House Spokesperson Jen Psaki on Burma The White House (1 February 2021)
- ↑ Myanmar coup: Joe Biden threatens to resume sanctions (in English) The Guardian (2 February 2021)
- ↑ "‘Serious blow to democracy’: World condemns Myanmar military coup" (ជាen). Al Jazeera. 1 February 2021. https://www.aljazeera.com/news/2021/2/1/world-reacts-to-military-coup-in-myanmar.
- ↑ Cherni, Hajer (1 February 2021). "La Maison Blanche menace les auteurs du coup d'État militaire du Myanmar de sanctions" (ជាFrench). Anadolu Agency. https://www.aa.com.tr/fr/monde/la-maison-blanche-menace-les-auteurs-du-coup-d%c3%a9tat-militaire-du-myanmar-de-sanctions/2129551។ បានយកមក 1 February 2021.
- ↑ "West condemns Myanmar coup but Thailand, Cambodia shrug". Bangkok Post (Bangkok Post Public Company Ltd.). 1 February 2021. https://www.bangkokpost.com/world/2060651/west-condemns-myanmar-coup-but-thailand-cambodia-shrug.
- ↑ "Myanmar's army seizes power, detains Aung San Suu Kyi" (ជាen-CA). National Post. Reuters. 1 February 2021. https://nationalpost.com/pmn/news-pmn/myanmars-army-seizes-power-detains-aung-san-suu-kyi-5.
- ↑ "Myanmar military coup: Nordic and Asian reactions". ScandAsia. 2 February 2021. https://scandasia.com/myanmar-military-coup-nordic-and-asian-reactions/.
- ↑ Statement attributable to the Spokesperson for the Secretary General – on Myanmar United Nations Secretary-General (31 January 2021)
- ↑ ASEAN calls for "return to normalcy" in Myanmar after coup Reuters (1 February 2021) Retrieved on 1 February 2021
- ↑ Novi Christiastuti (1 February 2021) Negara-negara ASEAN Bahas Kudeta Militer di MyanmarRetrieved on 1 February 2021
- ↑ Adkins, William (1 February 2021). "EU leaders condemn military coup in Myanmar". Politico. https://www.politico.eu/article/europe-reacts-to-myanmar-military-coup/.
- ↑ "UNSC takes no action on coup in Myanmar". Gulf Today. 3 February 2021. https://www.gulftoday.ae/news/2021/02/03/unsc-takes-no-action-on-coup-in-myanmar.
- ↑ UN Security Council searches for unity on Myanmar (in English) Channel News Asia (Feb 2, 2021) Archived from the original on 3 កុម្ភៈ 2021
- ↑ Security Council fails to agree statement condemning Myanmar coup (in English) Al Jazeera (Feb 3, 2021) “The UN Security Council has failed to agree on a joint statement condemning Monday’s coup in Myanmar, after a two hour long emergency meeting failed to secure the support of China, a key Myanmar ally and a veto-holding permanent member of the council.”
- ↑ UN Security Council takes no action on Myanmar coup (in English) Euronews (February 3, 2021)
- ↑ Myanmar coup: China blocks UN condemnation as protest grows (in English) BBC News (Feb 3, 2021)
- ↑ ด่วน! ชาว 'เมียนมา' ชู 3 นิ้วบุกประท้วงหน้าสถานทูต ต้านรัฐประหารในประเทศ (in th) Bangkok Biz News (1 February 2021)
- ↑ Myanmar’s military stages coup d’etat: Live news Al Jazeera Retrieved on 1 February 2021
- ↑ Myanmar workers in Japan protest against Tatmadaw’s actions The Myanmar Times (1 February 2021) Archived from the original on 1 កុម្ភៈ 2021
- ↑ https://www.channelnewsasia.com/news/singapore/police-warn-against-protest-plans-singapore-over-myanmar-14119078