កីឡាអូឡាំពិក
កីឡាអូឡាំពិកគឺជាប្រភេទកីឡាអន្តរជាតិចំរុះដែលត្រូវបានបែងចែកជាពីរព្រឹត្តិការណ៍គឺ ព្រឹត្តិការណ៍កីឡាអូឡាំពិករដូវក្តៅ និងព្រឹត្តិការណ៍កីឡាអូឡាំពិករដូវរងារ។ ព្រឹតិ្តការណ៍ទាំងពីរនេះត្រូវបានប្រារព្ធឡើងជារៀងរាល់បួនឆ្នាំម្តង។ ព្រឹត្តិការណ៍កីឡាទាំង២នេះត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើងក្នុងឆ្នាំជាមួយគ្នារហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៩២។ ប៉ុន្តែក្រោយមក ពួកវាក៏ត្រូវពន្លាតពីគ្នាចំនួន២ឆ្នាំ។ ដើមកំនើតកីឡាអូឡាំពិក (ភាសាក្រិច: Ολυμπιακοί Αγώνες; Olympiakoi Agones) ត្រូវបានកត់ត្រាទុកដំបូងក្នុងឆ្នាំ ៧៧៦មុនគ.ស ក្នុងទីក្រុងអូឡាំព្យ៉ានៃប្រទេសក្រិច ហើយត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើងរហូតដល់ឆ្នាំ៣៩៣នៃគ.ស។ ចំនាប់អារម្មណ៍អំពីការរស់ឡើងវិញនៃកីឡាអូឡាំពិក ត្រូវបានសរសេរដំបូងដោយកវីនិពន្ធកំនាព្យជនជាតិក្រិច និងជានិពន្ធនាយកកាសែត លោក Alexandros Soutsos ក្នុងកំនាព្យរបស់គាត់ដែលមានចំនងជើងថា "Dialogue of the Dead" ក្នុងឆ្នាំ១៨៣៣[១]។ លោក អេវ៉ង់ងហ្គេឡូស ហ្សាបប៉ា (Evangelos Zappas) គឺជាអ្នកឧបត្ថមគាំទ្រដំបូងចំពោះកីឡាអូឡាំពិកទំនើបក្នុងឆ្នាំ១៨៥៩។ គាត់បានចំនាយទៅលើការតុបតែងពហុកីឡាដ្ឋានប៉ាណាស្ស៊ីណៃកូ (Panathinaiko Stadium ) សំរាប់ការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិកដែលបានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅទីនោះក្នុងឆ្នាំ១៨៧០ និងឆ្នាំ១៨៧៥ [២]។ ទាំងនេះត្រូវបានចុះផ្សាយក្នុងកាសែត និងបោះពុម្ពផ្សាយទូទាំងពិភពលោក ដោយរួមទាំងទស្សនាវដ្តីឈ្មោះ London Review ដែលបានសរសេររៀបរាប់អំពីកីឡាអូឡាំពិកនៃការផ្អាកបន្តការប្រារព្ធធ្វើអស់ជាច្រើនសតវត្សរ៍ ហើយត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើងវិញនាពេលថ្មីៗនេះ។
គណកម្មការកីឡាអូឡាំពិកអន្តរជាតិត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ១៨៩៤ ដោយអ្នកដែលបានទទួលពាន់រង្វាន់ណូបែលជនជាតិបារាំង ជាអ្នកផ្តួចផ្តើមគំនិតបង្កើតគឺលោក ព្យែរ ហ្វេ្រឌី បារុន ដឺ គូប៊ែរតាំង (Pierre Frédy, Baron de Coubertin)។ គណកម្មការរៀបចំកីឡាអូពិកអន្តរជាតិបានរៀបចំកីឡាអូឡាំពិកលើកដំបូងនៅឆ្នាំ១៨៩៦ ដែលប្រារព្ធធ្វើនៅក្រុងអាតែន ប្រទេសក្រិច។ អ្នកចូលរួមក្នុងកីឡាអូឡាំពិកនេះបានកើនឡើង ដោយរាប់បញ្ចូលទាំងអត្តពលករស្ទើរតែគ្រប់ប្រទេសទូទាំងពិភពលោក។.
| Sukan Olimpik Musim Panas | Sukan Olimpik Musim Sejuk | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tahun | Olimpiad ke- | Bandar Tuan Rumah | Negara | № | Bandar Tuan Rumah | Negara | |
| 1896 | I | Athens (1) | Yunani (1) | ||||
| 1900 | II | Paris (1) | Perancis (1) | ||||
| 1904 | III | St. Louis, Missouri(1) (1) | Amerika Syarikat (1) | ||||
| 1906 | Intercalated | Athens | Yunani | ||||
| 1908 | IV | London (1) | United Kingdom (1) | ||||
| 1912 | V | Stockholm (1) | Sweden (1) | ||||
| 1916 | VI (2) | Berlin | Empayar Jerman | ||||
| 1920 | VII | Antwerp (1) | Belgium (1) | ||||
| 1924 | VIII | Paris (2) | Perancis (2) | I | Chamonix (1) | Perancis (1) | |
| 1928 | IX | Amsterdam (1) | Belanda (1) | II | St Moritz (1) | Switzerland (1) | |
| 1932 | X | Los Angeles, California(1) | Amerika Syarikat (2) | III | Lake Placid, New York (1) | Amerika Syarikat (1) | |
| 1936 | XI | Berlin (1) | Jerman (1) | IV | Garmisch-Partenkirchen (1) | Jerman (1) | |
| 1940 | XII (3) | Tokyo→Helsinki | Jepun→
Finland |
V (2) | Sapporo→St Moritz→Garmisch-Partenkirchen | Jepun→
Switzerland→ Jerman | |
| 1944 | XIII (3) | London | United Kingdom | V (3) | Cortina d'Ampezzo | Itali | |
| 1948 | XIV | London (2) | United Kingdom (2) | V | St Moritz (2) | Switzerland (2) | |
| 1952 | XV | Helsinki (1) | Finland (1) | VI | Oslo (1) | Norway (1) | |
| 1956 | XVI | Melbourne (1) +
Stockholm (2)(4) |
Australia (1) +
Sweden (2) |
VII | Cortina d'Ampezzo (1) | Itali (1) | |
| 1960 | XVII | Rome (1) | Itali (1) | VIII | Squaw Valley, California (1) | Amerika Syarikat (2) | |
| 1964 | XVIII | Tokyo (1) | Jepun (1) | IX | Innsbruck (1) | Austria (1) | |
| 1968 | XIX | Mexico City (1) | Mexico (1) | X | Grenoble (1) | Perancis (2) | |
| 1972 | XX | Munich (1) | Jerman Barat (2) | XI | Sapporo (1) | Jepun (1) | |
| 1976 | XXI | Montreal, Quebec (1) | Kanada (1) | XII | Innsbruck (2) | Austria (2) | |
| 1980 | XXII | Moscow (1) | Kesatuan Soviet (1) | XIII | Lake Placid, New York (2) | Amerika Syarikat (3) | |
| 1984 | XXIII | Los Angeles, California (2) | Amerika Syarikat (3) | XIV | Sarajevo (1) | Yugoslavia (1) | |
| 1988 | XXIV | Seoul (1) | Korea Selatan (1) | XV | Calgary, Alberta (1) | Kanada (1) | |
| 1992 | XXV | Barcelona (1) | Sepanyol (1) | XVI | Albertville (1) | Perancis (3) | |
| 1994 | XVII | Lillehammer (1) | Norway (2) | ||||
| 1996 | XXVI | Atlanta, Georgia (1) | Amerika Syarikat (4) | ||||
| 1998 | XVIII | Nagano (1) | Jepun (2) | ||||
| 2000 | XXVII | Sydney (1) | Australia (2) | ||||
| 2002 | XIX | Salt Lake City, Utah (1) | Amerika Syarikat (4) | ||||
| 2004 | XXVIII | Athens (2) | Yunani (2) | ||||
| 2006 | XX | Turin (Torino) (1) | Itali (2) | ||||
| 2008 | XXIX | Beijing (1) (5) | China (1) | ||||
| 2010 | XXI | Vancouver, British Columbia (1) | Kanada (2) | ||||
| 2012 | XXX | London (3) | United Kingdom (3) | ||||
| 2014 | XXII | Sochi (1) | Rusia (1) | ||||
| 2016 | XXXI | Rio de Janeiro (1) | Brazil (1) | ||||
| 2018 | XXIII | Pyeongchang (1) | Korea Selatan (1) | ||||
| 2021(6) | XXXII | Tokyo (2) | Jepun (2) | ||||
| 2022 | XXIV | Beijing (2) | China (2) | ||||
ទីក្រុងដែលបានទទួលធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះក្នុងការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិក
កែប្រែគិតត្រឹមឆ្នាំ២០១០ កីឡាអូឡាំពិកត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅទីក្រុងចំនួន៤១ ក្នុងចំនោម២២ប្រទេស។ កីឡាអូឡាំពិករដូវក្តៅឆ្នាំ២០០៨ដែលនឹងមកដល់នាពេលឆាប់ៗនេះ គឺនឹងប្រារព្ធនៅទីក្រុងប៉េកាំង នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមិតចិន នៅថ្ងៃទី០៨ ខែសីហាឆ្នាំ២០០៨ ម៉ោង ០៨:០៨ល្ងាច (០៨/០៨/០៨, ០៨:០៨ ម៉ោងក្នុងប្រទេសចិន) នៅពហុកីឡាដ្ឋានជាតិប៉េកាំង។ ហើយកីឡាអូឡាំពិករដូវត្រជាក់ឆ្នាំ២០១០ នឹងធ្វើនៅទីក្រុងវង់គូវែរ ប្រទេសកាណាដា។
- សំគាល់៖ លេខក្នុងវង់ក្រចកនៅបន្ទាប់ពីឈ្មោះទីក្រុងឬប្រទេសតំណាងអោយចំនួនដងនៃការធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកីឡាអូឡាំពិក។
.svg){kind=small}
