វិគីភីឌា

កិច្ចប្រជុំអាស៊ីបូព៌ា

កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា ( EAS ) គឺជាវេទិកាថ្នាក់តំបន់ដែលធ្វើឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំដោយមេដឹកនាំនៃប្រទេសចំនួន១៦ នៅ អាស៊ីបូព៌ា អាស៊ីអាគ្នេយ៍ អាស៊ីខាងត្បូង និង មហាសមុទ្រ ដោយផ្អែកលើយន្តការអាស៊ានបូកប្រាំមួយ ។ សមាជិកភាពបានពង្រីកដល់ ១៨ ប្រទេសរួមទាំង រុស្ស៊ី និង សហរដ្ឋអាមេរិក នៅឯកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ាទីប្រាំមួយ ក្នុងឆ្នាំ២០១១។ ចាប់តាំងពី​បង្កើត​ឡើងអាស៊ាន ​បាន​កាន់​តួនាទី​ស្នូល និង​ភាព​ជា​អ្នកដឹកនាំ​ក្នុង​វេទិកា។ កិច្ច​ប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​បន្ទាប់​ពី​កិច្ច​ប្រជុំ​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​អាស៊ាន​ប្រចាំ​ឆ្នាំ ហើយ​ដើរ​តួនាទី​យ៉ាង​សំខាន់​ក្នុង​ស្ថាបត្យកម្ម​តំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ។ កិច្ចប្រជុំកំពូលលើកទីមួយបានធ្វើឡើងនៅទីក្រុងគូឡាឡាំពួ ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី នៅថ្ងៃទី១៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០០៥។ [១] [២]

ផែនទីនៃសមាជិកកិច្ចប្រជុំអាស៊ីបូព៌ា និងបេក្ខជន
សម័យប្រជុំនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ាលើកទី១០ ឆ្នាំ២០១៥។

ប្រវត្តិសាស្ត្រ

កែប្រែ

ប្រវត្តិមុនកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ាលើកទីមួយ។

កែប្រែ

គោលគំនិតនៃការបង្កើតក្រុមអាស៊ីបូព៌ាមានប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏សំខាន់ដែលត្រលប់ទៅគំនិតដែលត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយជាលើកដំបូងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩១ ដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី មហាធារ ម៉ូហាម៉េដ ។

របាយការណ៍ចុងក្រោយក្នុងឆ្នាំ២០០២ នៃក្រុមសិក្សាអាស៊ីបូព៌ា ដែលបង្កើតឡើងដោយប្រទេសអាស៊ានបូកបី គឺផ្អែកលើកិច្ចប្រជុំអាស៊ីបូព៌ា ពាក់ព័ន្ធនឹងអាស៊ានបូកបី ដូច្នេះមិនពាក់ព័ន្ធនឹង ប្រទេសអូស្ត្រាលី នូវែលសេឡង់ ឬ ឥណ្ឌាទេ ។ [៣] កិច្ចប្រជុំអាស៊ីបូព៌ា ដូច​ដែល​បាន​ស្នើ​ឡើង​គឺ​ដើម្បី​ក្លាយ​ជា​ការ​អភិវឌ្ឍ​ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​អាស៊ាន ​ដោយកិច្ចប្រជុំកំពូល ​ត្រូវ​បាន​ភ្ជាប់​ទៅ​នឹង ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ាន ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ បញ្ហាគឺស្ថិតនៅលើប្រទេសណាក្រៅពីប្រទេសក្នុងអាស៊ាន ដែលកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា នឹងត្រូវពង្រីក។

ការសម្រេចចិត្តរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា ត្រូវបានសម្រេចក្នុងអំឡុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានបូកបីឆ្នាំ ២០០៤ និងសមាជិក ១៦ ដំបូងដែលបានកំណត់នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីអាស៊ានបូកបីដែលបានធ្វើឡើងនៅ ប្រទេសឡាវ នៅចុងខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០០៥ [៤]

ឥណទាន​សម្រាប់​ជំរុញ​វេទិកា​ក្នុង​អំឡុង​កិច្ច​ប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ាន​បូក​បី​ឆ្នាំ ២០០៤ ត្រូវ​បាន​កំណត់​ថា​ជា ​ប្រទេស​ម៉ាឡេស៊ី ។ [៥]

កិច្ចប្រជុំកំពូលប្រចាំឆ្នាំ

កែប្រែ
អត្ថបទនេះត្រូវការបកប្រែទៅជាភាសាខ្មែរ។

អត្ថបទនេះត្រូវបានសរសេរជាភាសាផ្សេង ដែលមិនមែនជាភាសាខ្មែរ។ បើសិនជាអត្ថបទទុកសម្រាប់អ្នកអានមកពី សហគមន៍នៃភាសាមួយនេះ វាគួរតែចែកចាយទៅវិគីភីឌាជាភាសានោះ។ សូមមើល បញ្ជីនៃគម្រោងវិគីភីឌាទាំងអស់។

សូមមើល ច្រកចូលអត្ថបទនេះ លើក្រុមទំព័រដែលត្រូវការបំណកប្រែទៅជាភាសាខ្មែរ ដើម្បីពិភាក្សា ។ ប្រសិនបើ អត្ថបទមិនត្រូវបានសរសេរជាភាសាខ្មែរឡើងវិញទេ ក្នុងរយៈពេលពីរសប្ដាហ៍ទៀត អត្ថបទនឹងត្រូវចុះបញ្ជីដើម្បីលុបចោល និង/ឬ ប្ដូរវាទៅកាន់វិគីភីឌាជាភាសាដើមរបស់វាវិញ ។

បើសិនជាលោកអ្នក គ្រាន់តែចង់បិទស្លាកទំព័រនេះត្រូវការបំណកប្រែ សូមបញ្ចូល
{{អាទេស.:ត្រូវការបកប្រែ | ទំ. = កិច្ចប្រជុំអាស៊ីបូព៌ា | ភាសា = មិនស្គាល់ | ផ្ដល់យោបល់ = }} ~~~~
ទៅខាងក្រោម នៃផ្នែក នៃក្រុមទំព័រនេះត្រូវការបំណកប្រែទៅជាភាសាខ្មែរ ។
# Date Country Host Host leader Note
<b id="mwSw">1st</b> 14 December 2005   Malaysia Kuala Lumpur Prime Minister Abdullah Ahmad Badawi Russian President Vladimir Putin attended the summit as guest.
<b id="mwWQ">2nd</b> 15 January 2007   Philippines Mandaue President Gloria Macapagal Arroyo Rescheduled from 13 December 2006.

Cebu Declaration on East Asian Energy Security
<b id="mwaA">3rd</b> 21 November 2007   Singapore Singapore Prime Minister Lee Hsien Loong Singapore Declaration on Climate Change, Energy and the Environment[៦]

Agreed to establish Economic Research Institute for ASEAN and East Asia
<b id="mweA">4th</b> 25 October 2009   Thailand Cha-am & Hua Hin Prime Minister Abhisit Vejjajiva Thailand was initially to host the Summit. It was announced in late October 2008 that the Summit would be shifted from Bangkok to Chiang Mai due to concerns about political unrest in Bangkok.[៧]
<b id="mwiw">5th</b> 30 October 2010   Vietnam Hanoi President Nguyễn Minh Triết The United States Secretary of State and the Foreign Minister of Russia attended. The United States and Russia to join the Summit at the Sixth EAS.
<b id="mwnQ">6th</b> 18–19 November 2011   Indonesia Bali President Susilo Bambang Yudhoyono The United States and Russia joined the Summit.
<b id="mwrA">7th</b> 19–20 November 2012   Cambodia Phnom Penh Prime Minister Hun Sen The ongoing tensions arising from the territorial disputes in the South China Sea and East China Sea overshadowed the effort to advance the trade and economic arrangements between members of the Summit.[៨]
<b id="mwvQ">8th</b> 9–10 October 2013   Brunei Bandar Seri Begawan Sultan Hassanal Bolkiah
<b id="mwyg">9th</b> 12–13 November 2014   Myanmar (Burma) Nay Pyi Taw President Thein Sein
<b id="mw1w">10th</b> 21–22 November 2015   Malaysia Kuala Lumpur Prime Minister Najib Razak
<b id="mw5A">11th</b> 6–8 September 2016   Laos Vientiane Prime Minister Thongloun Sisoulith
<b id="mw8Q">12th</b> 13–14 November 2017   Philippines Pasay President Rodrigo Duterte Canadian Prime Minister Justin Trudeau attended the summit as a guest.
<b id="mwAQA">13th</b> 14–15 November 2018   Singapore Singapore Prime Minister Lee Hsien Loong Russian President Vladimir Putin attended the event.[៩]
<b id="mwAQ8">14th</b> 4 November 2019   Thailand Bangkok Prime Minister Prayut Chan-o-cha
<b id="mwARw">15th</b> 14 November 2020   Vietnam Hanoi (as Chair's venue) Prime Minister Nguyễn Xuân Phúc The summit was held online due to the COVID-19 pandemic and hosted by Vietnam, where the summit was initially scheduled to take place.[១០] The main venue is Hanoi, where the opening and closing ceremonies took place.
<b id="mwAS0">16th</b> 26–27 October 2021   Brunei Bandar Seri Begawan (as Chair's venue) Sultan Hassanal Bolkiah The summit was held online due to the COVID-19 pandemic and hosted by Brunei, where the summit was initially scheduled to take place.
17th 12–13 November 2022   Cambodia Phnom Penh Prime Minister Hun Sen

កិច្ចប្រជុំកំពូលដំបូង

កែប្រែ

មុន​កិច្ចប្រជុំ​លើក​ទី​មួយ​មានការ​ពិភាក្សា​យ៉ាង​សំខាន់​ថា តើ​ប្រទេស​ណា​គួរ​ត្រូវ​តំណាង​ឱ្យ​។ [១១] នៅពេលនោះមានការលំបាកក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងសមាជិក "បូកបី" (ឧ ជប៉ុន ចិន និងកូរ៉េខាងត្បូង) នៃ អាស៊ានបូកបី, [១២] និងការយល់ឃើញដែលថា ឥណ្ឌា និងអូស្ត្រាលី និងក្នុងកម្រិតតិចជាង នូវែលសេឡង់មានវត្តមានដើម្បីធ្វើឱ្យមានតុល្យភាពនៃអំណាចចិនដែលកំពុងកើនឡើង [១៣] ទាំងអស់មានន័យថាសមិទ្ធិផលនៃកិច្ចប្រជុំលើកដំបូងត្រូវបានកំណត់។ ប្រទេសរុស្ស៊ីបានបង្ហាញពីចំណាប់អារម្មណ៍ដំបូងក្នុងសមាជិកភាពកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា ហើយបានចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា ជាលើកដំបូងក្នុងនាមជាអ្នកសង្កេតការណ៍តាមការអញ្ជើញរបស់ម្ចាស់ផ្ទះកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា ឆ្នាំ២០០៥ ដែលម៉ាឡេស៊ី។

កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា លើកក្រោយនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី១៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០០៦ នៅមេត្រូសេបូ៊ ប្រទេសហ្វីលីពីន។ បន្ទាប់ពីការកសាងទំនុកចិត្តនៃការសម្ពោធកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា ឆ្នាំំំំំំំំ២០០៦ កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ានឹងជួយកំណត់តួនាទីនាពេលអនាគតរបស់កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា ទំនាក់ទំនងរបស់ខ្លួនជាមួយអាស៊ានបូកបី និងការចូលរួមរបស់រុស្ស៊ីនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅចំពោះមុខ ព្យុះទីហ្វុងត្រូពិចអូទ័រ កិច្ចប្រជុំកំពូលត្រូវបានពន្យារពេលរហូតដល់ខែមករា ឆ្នាំ២០០៧។ [១៤] វាត្រូវបានកំណត់ពេលឡើងវិញនៅថ្ងៃទី១៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០០៧ ប្រហែលមួយខែបន្ទាប់ពីកាលបរិច្ឆេទដែលបានគ្រោងទុកដំបូង។

បញ្ហាផ្ទៃក្នុង

កែប្រែ

បញ្ហាផ្ទៃក្នុងអាស៊ាន មានសារៈសំខាន់សម្រាប់កិច្ចប្រជុំកំពូលបន្ទាប់។ បញ្ហានៃប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា (ភូមា) បន្ទាប់ពីការតវ៉ាប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលភូមាឆ្នាំ២០០៧ និងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងត្រូវបានពិភាក្សានៅឯកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ាទីបី។ ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាបានរារាំងការពិភាក្សាផ្លូវការអំពីកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្លួនដោយជោគជ័យ។ [១៥]

កិច្ចប្រជុំកំពូលបានចេញសេចក្តីប្រកាសសិង្ហបុរីស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ថាមពល និងបរិស្ថាន។ [៦]

កិច្ចប្រជុំកំពូលក៏បានឯកភាពលើការបង្កើតវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់អាស៊ាន និងអាស៊ីបូព៌ា និងទទួលបានរបាយការណ៍ចុងក្រោយស្តីពីភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយសម្រាប់អាស៊ីបូព៌ា នៅ កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ាទីបួន ។ [១៦]

លទ្ធផលត្រូវបានសង្ខេបនៅក្នុង សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ប្រធាននៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ាលើកទី៣ ប្រទេសសិង្ហបុរី ថ្ងៃទី២១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៧ ។ Archived 21 May 2013 at the វេយប៊ែខ ម៉ាស៊ីន.

កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ាទីបួន ត្រូវបានពន្យារពេលយ៉ាងខ្លាំង ហើយទីតាំងរបស់វាបានផ្លាស់ប្តូរជាច្រើនដង ដោយសារភាពតានតឹងផ្ទៃក្នុងនៅក្នុងប្រទេសថៃ ដែលជាប្រទេសម្ចាស់ផ្ទះ។ នៅ​ក្នុង​ការ​ឈាន​ទៅ​ដល់​កិច្ច​ប្រជុំ​កំពូល​នោះ មាន​ការ​ប៉ះ​ទង្គិច​តាម​ព្រំដែនជាច្រើនលើករវាងថៃ និង​កម្ពុជា។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ កិច្ចប្រជុំកំពូលនេះត្រូវបានគេនិយាយថា ត្រូវបានប្រើជាឱកាសសម្រាប់ការពិភាក្សានៅខាងក្រៅរវាងមេដឹកនាំប្រទេសរៀងៗខ្លួន។ [១៧] កិច្ចប្រជុំកំពូលត្រូវបានលុបចោល បន្ទាប់ពីក្រុមបាតុករចូលកាន់កាប់កន្លែងប្រជុំកំពូលនៅថ្ងៃនៃកិច្ចប្រជុំកំពូល។ [១៨] វា​ត្រូវ​បាន​គេ​កំណត់​ពេល​និង​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី២៥ ខែ​តុលា ឆ្នាំ២០០៩ ។ កិច្ច​ប្រជុំ​កំពូល​នេះ​បាន​អនុម័ត​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​ស្តី​ពី​ការ​ផ្តល់​ជំនួយ​សង្គ្រោះ​គ្រោះ​មហន្តរាយ និង ​សាកលវិទ្យាល័យណាឡាន់ដា ។

ការរីកចម្រើននៃកិច្ចប្រជុំកំពូល

កែប្រែ

បន្ទាប់ពីការត្រួតពិនិត្យរយៈពេលមួយ កិច្ចប្រជុំកំពូលបានកើនឡើងពី១៦ ទៅ១៨ ប្រទេស ដោយបន្ថែមសហរដ្ឋអាមេរិក និងរុស្ស៊ីទៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូល។ ដំបូងតំណាងដោយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរបស់ពួកគេនៅឯកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ាទី៥ សមាជិកថ្មីទាំងពីរត្រូវបានអញ្ជើញឱ្យចូលរួមជាផ្លូវការជាមួយកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ាទីប្រាំមួយ។ ភាពតានតឹងរវាងសមាជិកនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលបានបន្តរារាំងសមាជិកក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍កម្មវិធីដែលមានមហិច្ឆតាជាង។

ប្រទេសសមាជិក

កែប្រែ

ថាមពល

កែប្រែ

នៅឯកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ាទីពីរ សមាជិកកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា បានចុះហត្ថលេខាលើសេចក្តីប្រកាសសេប៊ូ ស្តីពីសន្តិសុខថាមពលអាស៊ីបូព៌ា ដែល ជាសេចក្តីប្រកាសស្តីពីសន្តិសុខថាមពល និងជីវឥន្ធនៈ ដែលមានសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយសម្រាប់សមាជិកដើម្បីរៀបចំគោលដៅដែលមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធ។ [១៩]

ពាណិជ្ជកម្ម និងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចទូលំទូលាយនៅអាស៊ីបូព៌ា (CEPEA)

កែប្រែ

ពាណិជ្ជកម្មគឺជាការផ្តោតសំខាន់សម្រាប់កិច្ចប្រជុំកំពូល.

ទាក់ទងនឹងពាណិជ្ជកម្ម និងសមាហរណកម្មក្នុងតំបន់ ខាងក្រោមនេះត្រូវបានកត់សម្គាល់នៅក្នុងរបាយការណ៍របស់ប្រធានសម្រាប់កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ាទីពីរ ៖

១២. យើងបានស្វាគមន៍ចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់អាស៊ានឆ្ពោះទៅរកការធ្វើសមាហរណកម្ម និងការកសាងសហគមន៍បន្ថែមទៀត ហើយបានបញ្ជាក់ជាថ្មីនូវការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់យើងក្នុងការធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយគ្នាក្នុងការបង្រួមគម្លាតនៃការអភិវឌ្ឍន៍នៅក្នុងតំបន់របស់យើង។ យើង​បាន​បញ្ជាក់​ជាថ្មី​អំពី​ការ​គាំទ្រ​របស់​យើង​ចំពោះ​តួនាទី​របស់​អាស៊ាន​ជា​កម្លាំង​ជំរុញ​សម្រាប់​សមាហរណកម្ម​សេដ្ឋកិច្ច​ក្នុង​តំបន់​នេះ។ ដើម្បីធ្វើឱ្យសមាហរណកម្មកាន់តែស៊ីជម្រៅ យើងបានព្រមព្រៀងគ្នាក្នុងការចាប់ផ្តើមកម្មវិធីតាមដានដើម្បីសិក្សាលើភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចទូលំទូលាយសម្រាប់អាស៊ីបូព៌ា (CEPEA) ក្នុងចំណោមអ្នកចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា។ យើងបានប្រគល់ភារកិច្ចឱ្យលេខាធិការដ្ឋានអាស៊ានដើម្បីរៀបចំពេលវេលាសម្រាប់ការសិក្សា និងអញ្ជើញប្រទេសរបស់យើងទាំងអស់ឱ្យតែងតាំងអ្នកចូលរួមរៀងៗខ្លួននៅក្នុងវា។ យើងស្វាគមន៍ចំពោះសំណើរបស់ប្រទេសជប៉ុនសម្រាប់ វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់អាស៊ាន និងអាស៊ីបូព៌ា (ERIA)។

ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការពិតលេចឡើងថា ចលនាឆ្ពោះទៅរកទំនាក់ទំនងបែបនេះ គឺជាផ្លូវឆ្ងាយ។ លី ក្វាន់យូ បានប្រៀបធៀបទំនាក់ទំនងរវាង អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងឥណ្ឌាជាមួយនឹងសហគមន៍អ៊ឺរ៉ុប និង ប្រទេសទួរគី ហើយបានស្នើថា តំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីដែលពាក់ព័ន្ធនឹងអាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងឥណ្ឌាគឺមានរយៈពេលពី ៣០ ទៅ ៥០ ឆ្នាំ។ [២០]

សមាជិកនៃ EAS បានយល់ព្រមសិក្សាលើសំណើរបស់ជប៉ុនដែលបានស្នើឡើង [២១] ភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចទូលំទូលាយនៅអាស៊ីបូព៌ា (CEPEA) ។ របាយការណ៍ Track Two ស្តីពី CEPEA នឹងត្រូវបញ្ចប់នៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០០៨ [២២] ហើយនៅ EAS ទី 3 វាត្រូវបានព្រមព្រៀងគ្នានេះនឹងត្រូវបានពិចារណានៅ EAS ទី 4 ។

ដូចដែលបានកត់សម្គាល់ខាងលើ EAS ទីពីរបានស្វាគមន៍វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់អាស៊ាននិងអាស៊ីបូព៌ា (ERIA) ។ វាត្រូវបានប្រកាសជាបន្តបន្ទាប់ថា ERIA នឹងត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅក្នុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ 2007 [២៣] ហើយត្រូវបានបញ្ជាក់នៅ Third EAS ។

សេចក្តីថ្លែងការណ៍នៃខួបលើកទីប្រាំនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ាដែលបានចេញនៅឯ EAS ទីប្រាំ បានផ្តល់កិច្ចប្រជុំកំពូលបានប្រកាសថា: [២៤]

៣. ដើម្បីបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីជំរុញវឌ្ឍនភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុង EAS ទៅមុខបន្ថែមទៀត រួមទាំងក្នុងវិស័យអាទិភាព និងក្នុងការជំរុញសមាហរណកម្មក្នុងតំបន់ តាមរយៈការគាំទ្រការសម្រេចបាននូវសហគមន៍អាស៊ាន និងគំនិតផ្តួចផ្តើមដូចជា ASEAN Plus FTAs និងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ដ៏ធំទូលាយផ្សេងទៀតដែលមានស្រាប់។ រួមទាំងការសិក្សាអំពីតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីអាស៊ីបូព៌ា (EAFTA) និងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចទូលំទូលាយនៅអាស៊ីបូព៌ា (CEPEA)។

ឥណ្ឌា​បាន​ចាប់​ផ្តើម ​គម្រោង​តភ្ជាប់ Look-East មួយ​ចំនួន​ជាមួយ​នឹង​ប្រទេស​ចិន និង​ប្រទេស ​អាស៊ាន ។

សហគមន៍អាស៊ីបូព៌ា

កែប្រែ

ទំនាក់ទំនងជាមួយអាស៊ានបូកបី

កែប្រែ

ប្រទេសដែលចូលរួមក្នុងដំណើរការកិច្ចប្រជុំកំពូល

កែប្រែ

ឯកសារយោង

កែប្រែ
  1. ↑ "Places of Interest Archives".
  2. ↑ "About | EAS | ASEAN India". mea.gov.in (in អង់គ្លេស).
  3. ↑ "Report of the East Asian Study Group" (PDF). aseansec.org. Archived from the original (PDF) on 8 July 2012. Retrieved 7 May 2018. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  4. ↑ "First appeared in The Asian Wall Street Journal – Watching the East Asia Summit". Archived from the original on 3 June 2006. Retrieved 19 កុម្ភៈ 2023. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  5. ↑ "The East Asia Summit: More Discord than Accord – YaleGlobal Online". yaleglobal.yale.edu. Archived from the original on 14 April 2010. Retrieved 7 May 2018.
  6. ↑ ៦,០ ៦,១ Singapore Declaration on Climate Change, Energy and the Environment Archived 13 May 2012 at the Library of Congress
  7. ↑ [១][តំណភ្ជាប់ខូច]
  8. ↑ Branigan, Tania (20 November 2012). "Obama urges Asian leaders to step back from territorial disputes". The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2012/nov/20/obama-asian-leaders-tensions. 
  9. ↑ "Singapore to host 13th East Asia Summit in November". Connected to India. 23 March 2018. https://www.connectedtoindia.com/singapore-to-host-13th-east-asia-summit-in-november-3825.html. 
  10. ↑ "Ha Noi Declaration on the 15th Anniversary of the East Asia Summit". Association of Southeast Asian Nations. November 15, 2020. Retrieved November 19, 2020.
  11. ↑ "Mahathir blasts Australia over summit – Nine MSN". ninemsn.com.au. Archived from the original on 19 June 2006. Retrieved 7 May 2018. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  12. ↑ Bowring, Philip. "An Asian Union? Not yet – Editorials & Commentary – International Herald Tribune". www.bowring.net. Archived from the original on 3 March 2016. Retrieved 7 May 2018.
  13. ↑ "People's Daily Online – East Asia Summit: in the shadow of sharp divisions". english.people.com.cn. Archived from the original on 9 October 2012. Retrieved 7 May 2018.
  14. ↑ "Sun Star – Asean summit shelved 'effectively'?". Archived from the original on 1 January 2007. Retrieved 19 កុម្ភៈ 2023. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  15. ↑ "ASEAN stands ready to help Myanmar: Singapore PM Lee – Channel News Asia". channelnewsasia.com. Archived from the original on 14 តុលា 2012. Retrieved 7 May 2018.
  16. ↑ "Chairman's Statement of the 3rd East Asia Summit Singapore, 21 November 2007 – Paragraphs 13 and 14". aseansec.org. Archived from the original on 21 May 2013. Retrieved 7 May 2018. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  17. ↑ "Thai, Cambodian PMS to meet to defuse tension". Archived from the original on 12 April 2009. Retrieved 2009-04-01. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  18. ↑ "Thai riot police clash with protesters.com". CNN. Archived from the original on 3 March 2016. Retrieved 7 May 2018.
  19. ↑ "12thaseansummit.org.ph – 12thaseansummit Resources and Information". www.12thaseansummit.org.ph. Archived from the original on 1 November 2007. Retrieved 7 May 2018.
  20. ↑ "EU expansion a lesson: Lee Kuan Yew". www.radioaustralia.net.au. Archived from the original on 26 June 2007. Retrieved 7 May 2018.
  21. ↑ "The Japan Times Online: Success for the EAS?". japantimes.co.jp. Archived from the original on 27 September 2011. Retrieved 7 May 2018.
  22. ↑ "The Jakarta Post – East Asia Summit and broader economic integration in Asia".[តំណភ្ជាប់ខូច]
  23. ↑ "The Brunei Times – Link Dead". Archived from the original on 2008-12-23. Retrieved 2023-02-19.
  24. ↑ Ha Noi Declaration on the commemoration of the fifth anniversary of the EAST ASIA summit Archived 3 November 2010 at the វេយប៊ែខ ម៉ាស៊ីន.
បានពី "https://km.wikipedia.org/w/index.php?title=កិច្ចប្រជុំអាស៊ីបូព៌ា&oldid=305780"