រូម៉ានី
ប្រទេសរូម៉ានី (ភាសារូម៉ានី៖ România) គឺជាប្រទេសមួយស្ថិតនៅត្រង់ចំណុចកណ្ដាលនៃតំបន់អឺរ៉ុបកណ្តាល កើត និងអាគ្នេយ៍។ ប្រទេសនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់ប្រទេសប៊ុលហ្ការីនៅភាគខាងត្បូង អ៊ុយក្រែននៅភាគខាងជើង ហុងគ្រីនៅប៉ែកខាងលិច ស៊ែប៊ីនៅភាគនិរតី ម៉ុលដាវីនៅទិសខាងកើត និងសមុទ្រខ្មៅនៅភាគអាគ្នេយ៍។ ប្រទេសរូម៉ានីគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដី ២៣៨,៣៩៧ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ និងមានប្រជាជនប្រមាណ ១៩ លាននាក់។ វាជាប្រទេសធំជាងគេទី ១២ នៅទ្វីបអឺរ៉ុប និងជារដ្ឋដែលមានប្រជាជនច្រើនជាងគេប្រាំមួយក្នុងសហភាពអឺរ៉ុប។ រដ្ឋធានី និងទីក្រុងធំបំផុតក្នុងប្រទេសមានឈ្មោះថា ប៊ុយការែស ហើយទីក្រុងសំខាន់ៗផ្សេងទៀតរួមមាន៖ យ៉ាស៍ ឃ្លូច-ណាប៉ូកា ធីមីសូអារ៉ា កុនស្តានហ្សា ក្រៃយ៉ូវ៉ា ប្រាសូហ្វ និងហ្កាឡាត្ស៊ីជាដើម។
| România (រូម៉ានី) | |
|---|---|
.svg) ទីតាំងប្រទេសរូម៉ានី (ក្រហម) នៅលើភូគោល | |
| រដ្ឋធានី និង ទីក្រុងធំបំផុត | ប៊ុយការែស 44°25′N 26°06′E / 44.417°N 26.100°E |
| ភាសាផ្លូវការ | ភាសារូម៉ានី[១] |
| ភាសាទទួលស្គាល់[២] | |
| ក្រុមជនជាតិ (ឆ្នាំ ២០២២)[៣] |
|
| សាសនា (ឆ្នាំ ២០២២)[៣] |
|
| រដ្ឋាភិបាល | ឯកត្តរដ្ឋ សាធារណរដ្ឋនិយមពាក់កណ្ដាលប្រធានាធិបតី |
| ក្លោស យូហានីស | |
| នីកូឡៃ ស៊ីវកា | |
| នីតិបញ្ញត្តិ | សភា |
| ព្រឹទ្ធសភា | |
| សភាតំណាងរាស្ត្រ | |
| និម្មិតកម្ម | |
| ១៣៣០ | |
| ១៣៤៦ | |
| ២៤ មករា ១៨៥៩ | |
| ៩ ឧសភា ១៨៧៧/១៨៧៨ | |
| ១៩១៨/១៩២០ | |
| ១៩៤១ | |
| ៣០ ធ្នូ ១៩៤៧ | |
| ២៧ ធ្នូ ១៩៨៩[៤][៥][៦] | |
| ៨ ធ្នូ ១៩៩១ | |
- ចូលជាសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុប | ១ មករា ២០០៧ |
| ក្រឡាផ្ទៃ | |
- ផ្ទៃសរុប | ២៣៨,៣៩៧ គ.ម២ (ទី៨១) |
- ផ្ទៃទឹក (%) | ៣ |
| ប្រជាជន | |
- ជំរឿន (ឆ្នាំ ២០២២) |  ១៩,០៥៣,៨១៥[៣] |
- ដង់ស៊ីតេ | ៧៩.៩ នាក់/គ.ម២ (ទី១៣៦) |
| GDP (PPP) | ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២២) |
- សរុប |  ៧៣១.៤៦៦ ពាន់លានដុល្លារ[៧] (ទី៣៦) |
- ក្នុងម្នាក់ | ៣៨,០៩៧ ដុល្លារ[៧] (ទី៤៨) |
| GDP (ចារឹក) | ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០២២) |
- សរុប | ២៩៩.៨៨៥ ពាន់លានដុល្លារ[៧] (ទី៤៦) |
- ក្នុងម្នាក់ | ១៥,៦១៩ ដុល្លារ[៧] (ទី៦១) |
| ជីនី (២០២១) |  ៣៤.៣[៨]មធ្យម |
| HDI (២០២២) | ០.៨៣៤[៩] ខ្ពស់ណាស់ · ទី៤៩ |
| រូបិយវត្ថុ | លេវ (RON) |
| ល្វែងម៉ោង | UTC+២ (EET) |
- រដូវក្តៅ (DST) | UTC+៣ (EEST) |
| ទម្រង់កាលបរិច្ឆេទ | ថ្ងៃ/ខែ/ឆ្នាំ dd/mm/yyyy |
| ទិសបើកបរ | ស្ដាំ |
| កូដហៅទូរស័ព្ទ | +៤០ |
| កូដ ISO 3166 | RO |
| ដែនកម្រិតខ្ពស់ | .roa |
| |
ការតាំងទីលំនៅរបស់មនុស្សនៅលើទឹកដីប្រទេសរូម៉ានីដំបូងបានចាប់ផ្តើមនៅក្នុងសម័យយុគថ្មបំបែកក្រោម ដោយមានកំណត់ត្រាបញ្ជាក់ពីនគរដាស៊ីបុរាណ បូករួមជាមួយនឹងការចូលឈ្លានពាន និងកាន់កាប់ដោយចក្រភពរ៉ូម។ រដ្ឋរូម៉ានីសម័យត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ១៨៥៩ តាមរយៈសហភាពបុគ្គលនិយមនៃក្សត្របុរីដានូប៊ីនៃម៉ុលដាវី និងវ៉ាឡាគី។ រដ្ឋរូម៉ានីថ្មីនោះបានទទួលឯករាជ្យពីចក្រភពអូតូម៉ង់នៅក្នុងឆ្នាំ១៨៧៧។ ក្នុងកំឡុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១ ទោះជាបានប្រកាសពីអព្យាក្រឹតភាពរបស់ខ្លួនក្នុងឆ្នាំ ១៩១៤ ក្តីក៏រូម៉ានីនៅតែប្រឡូកចូលក្នុងសង្គ្រាមដោយឈរនៅខាងមហាអំណាចសម្ព័ន្ធមិត្តនៅឆ្នាំ១៩១៦។ ជាលទ្ធផល រូម៉ានីបានទទួលកាន់កាប់នូវទឹកដីថ្មីៗជាច្រើនរួមមាន៖ ប៊ូកូវីណា បេសារ៉ាប៊ី ត្រង់ស៊ីលវ៉ានី និងទឹកដីមួយផ្នែកនៃតំបន់បាណាត់ គ្រីសាណា និងម៉ារ៉ាមូរ៉េស។[១០] នៅខែមិថុនា ដល់ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៤០ ជាលទ្ធផលនៃកតិកាសញ្ញាម៉ូឡូតូវ–រីបិនត្រូប និងពានរង្វាន់ទីក្រុងវីយែនទីពីរ រូម៉ានីត្រូវបានបង្ខំឱ្យប្រគល់តំបន់បេសារ៉ាប៊ី និងប៊ូកូវីណាភាគខាងជើងទៅសហភាពសូវៀត និងប៉ែកខាងជើងត្រង់ស៊ីលវ៉ានីទៅហុងគ្រី។ នៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៤០ រូម៉ានីបានចុះហត្ថលេខាលើកតិកាសញ្ញាត្រីភាគី ហើយជាលទ្ធផល នៅខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៤១ សាមីខ្លួនក៏ចូលរួមក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី២ នៅខាងមហាអំណាចអ័ក្ស ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងសហភាពសូវៀតរហូតដល់អំឡុងខែសីហា ឆ្នាំ១៩៤៤ នៅពេលដែលប្រទេសនេះបានសម្រេចមកចូលរួមជាមួយភាគីសម្ព័ន្ធមិត្តវិញ។ បន្ទាប់ពីសង្រ្គាម និងការត្រួតត្រាដោយកងទ័ពក្រហមសូវៀត រូម៉ានីក៏បានក្លាយជាសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយម និងជាសមាជិកនៃកតិកាសញ្ញាវ៉ាសូរី។ នៅក្រោយបដិវត្តន៍ឆ្នាំ១៩៨៩ រូម៉ានីបានចាប់ផ្តើមផ្លាស់ប្តូរទៅប្រកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី។
រូម៉ានីជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍដែលមានសេដ្ឋកិច្ចចំណូលខ្ពស់[១១] ដោយជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី ៥៣ នៅក្នុងសន្ទស្សន៍អភិវឌ្ឍន៍មនុស្ស។ វាមានសេដ្ឋកិច្ចធំជាងគេទី ៤៧ នៅលើពិភពលោកបើគិតតាម ផសស ជាមធ្យម។ រូម៉ានីបានឆ្លងកាត់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចដ៏លឿនរហ័សនៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ២០០០។ សេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនបច្ចុប្បន្នគឺពឹងផ្អែកលើសេវាកម្មជាចម្បង។ ប្រទេសនេះជាអ្នកផលិត និងអ្នកនាំចេញសុទ្ធនៃគ្រឿងម៉ាស៊ីន និងថាមពលអគ្គិសនីតាមរយៈក្រុមហ៊ុនដូចជា អូតូម៉ូប៊ីលដាស៊ី (Dacia) និងប៉េត្រូម OMV ជាដើម។ រូម៉ានីបានក្លាយជាសមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិនៅឆ្នាំ ១៩៥៥ ហើយចូលអង្គការណាតូចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០០៤ និងសហភាពអឺរ៉ុប (EU) ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៧។
ប្រវត្តិសាស្ត្រ
កែប្រែ| ផ្នែកនេះទទេ។ អ្នកអាចជួយបានដោយបន្ថែមព័ត៌មាន។ |
ភូមិសាស្ត្រ
កែប្រែ| ផ្នែកនេះទទេ។ អ្នកអាចជួយបានដោយបន្ថែមព័ត៌មាន។ |
ឯកសារយោង
កែប្រែ- ↑ "Constitution of Romania". Cdep.ro. Archived from the original on 7 កញ្ញា 2017. Retrieved 2 October 2013.
{{cite web}}: More than one of|archivedate=and|archive-date=specified (help); More than one of|archiveurl=and|archive-url=specified (help) - ↑ "Reservations and Declarations for Treaty No.148 – European Charter for Regional or Minority Languages". Council of Europe. Council of Europe. Archived from the original on 8 ធ្នូ 2015. Retrieved 3 December 2015.
- ↑ ៣,០ ៣,១ ៣,២ "2022 Romanian Census (preliminary results)" (PDF). INSSE. Retrieved 30 December 2022.
- ↑ Elgie, Robert (28 November 2017). Political Leadership: A Pragmatic Institutionalist Approach. Springer. ល.ស.ប.អ. 9781137346223. https://books.google.com/books?id=IsJADwAAQBAJ&pg=PA218.
- ↑ Romania Directory. Editura Cronos. 1 April 1990. ល.ស.ប.អ. 9789739000000. https://books.google.com/books?id=Qu3TAAAAMAAJ&q=emblem.
- ↑ "DECRET-LEGE 2 27/12/1989 - Portal Legislativ". legislatie.just.ro.
- ↑ ៧,០ ៧,១ ៧,២ ៧,៣ "World Economic Outlook Database, October 2022 Edition. Romania". IMF.org. មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ. 11 October 2022.
- ↑ "Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey". ec.europa.eu. Eurostat. Retrieved 16 August 2022.
- ↑ "Human Development Report 2021/2022" (PDF). កម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍សហប្រជាជាតិ. 8 September 2022. Retrieved 8 September 2022.
- ↑ Stoleru, Ciprian (13 September 2018). "Romania during the period of neutrality". Europe Centenary. Retrieved 8 មករា 2023.
- ↑ "New World Bank country classifications by income level: 2022-2023". blogs.worldbank.org. Retrieved 8 មករា 2023.
 |
អត្ថបទនេះគឺជាអត្ថបទខ្លីមិនពេញលេញ។ លោកអ្នកអាចជួយវីគីភីឌាដោយសរសេរពង្រីកបន្ថែម។ |