ប្រាសាទជាងប៉ី
ប្រាសាទជាងប៉ី (អង់គ្លេស: Prasat Chang Pi ); (ថៃ: ปราสาทช่างปี่) ចប្ចប្បន្នប្រាសាទជាងប៉ី ស្ថិតក្នុងភូមិជាងប៉ី ខេត្តសុរិន្ទ្រ ត្រូវបានសាងសង់ឡើងក្នុងរជ្ជកាលរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅចុងសតវត្សរ៍ទី១២ ដើមសតវត្សរ៍ទី១៣ នៃគ្រិស្ដសករាជ ។ តាមរឿងនិទានប្រាសាទនេះ ជាឈ្មោះរបស់កម្មករម្នាក់ ដែលមានឈ្មោះល្បីល្បាញក្នុងអតីតកាល ហើយភាពល្បីល្បាញនេះ បណ្ដាលមកពីថ្វីដៃដ៏ចំណានរបស់គាត់ ក្នុងការផលិតប៉ី ដែលជាឧបករណ៍តន្ដ្រីមួយប្រភេទ ។ អ្នកស្រុកបាននិយាយតៗគ្នាថា ឈ្មោះជាងប៉ីនេះបណ្ដាលមកពីពាក្យចាប៉ី ដែលជាផ្កាចំប៉ី ក៏ប៉ុន្ដែការសន្និដ្ឋាននេះ ត្រូវបានអ្នកប្រាជ្ញស្រាវជ្រាវចាត់ទុកថា វាមិនសមហេតុផលទេ ។
ឈ្មោះ: | |
---|---|
អ្នកកសាង: | ជ័យវរ្ម័នទី៧ |
ឧទ្ទិសថ្វាយ: | ព្រះពុទ្ធសាសនាវិជ្រយានខ្មែរ |
ទីតាំង: | ខេត្តសុរិន្ទយ នៃ ប្រទេសថៃ |
ដើមឡើយប្រាសាទជាងប៉ី ដែលសាងសង់ឡើងដោយថ្មបាយក្រៀមនៅល្អនៅឡើយ ប៉ុន្ដែទើបតែទ្រុឌទ្រោមនៅឆ្នាំ១៩២៥ ប៉ុណ្ណោះ ដោយសារតែឈ្មួញវត្ថុបុរាណម្នាក់បានឃុបឃិត ជាមួយអ្នកស្រុកមួយចំនួនតូច ជីកគាស់កកាយរាវរកវត្ថុបុរាណ ។ គេបានប្រមូលយកវត្ថុបុរាណដែលនៅសេសសល់ នៅតាមប្រាសាទយកទៅរក្សាទុកក្នុងវត្ដជាងប៉ី ទោះបីយ៉ាងនេះក្ដី ក៏នៅមានការបាត់បង់តទៅទៀតដែរ ។ យោងតាមកំណត់ហេតុ យើងដឹងថា ប្រមាណជា ៤០ ឆ្នាំមុននេះ នៅលើទីតាំងនៃប្រាសាទនេះ នៅមានវត្ថុបុរាណជាច្រើនដូចជា ផ្ទាំងរូបរឿងរាមកេរ្ដិ៍ និងបំណែកចម្លាក់តំណាងឲ្យព្រះពោធិសត្វមួយចំនួន ដែលឥឡូវគេយកទៅលក់ដូរទាំងអស់ ។
មានរឿងនិទាននិយាយតៗគ្នាថា ប្រាសាទជាងប៉ីត្រូវបានស្ថាបនាឡើងដោយជាងប៉ីជាមួយគ្នា នឹងប្រាសាទស៊ីខរភូមិ ។ បុរសជាងប៉ីដែលជាអ្នកសាងសង់ប្រាសាទជាងប៉ី រីឯស្ដ្រីវិញបានសាងសង់នៅស៊ីខរភូមិ ។ ប្រាសាទដែលបុរសបានសាងសង់នេះ មិនទាន់រួចទេ ។ ពួកបុរសក៏នាំគ្នាបំបែកកម្លាំងទៅជួយស្ដ្រី រហូតដល់ប្រាសាទសាងសង់រួច ។ តំណាលនេះត្រូវ បានអ្នកស្រុកនិយាយនៅគ្រប់ទីកន្លែង ។
តាមពិតប្រាសាទជាងប៉ី គឺជាមន្ទីរពេទ្យរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ដូចដំណាក់ព្រះពុទ្ធអង្គព្រះនាមភ្សៃជ្យគុរុ ដែលជាគ្រូពេទ្យកំពូលជាសក្ខីភាព ។ មន្ទីរពេទ្យដទៃៗទៀតក្នុងសម័យនោះ គេឃើញមានកំពែងថ្មបាយក្រៀមព័ទ្ធជុំវិញប្រាសាទ ព្រមទាំងស្រះទឹកផង តែសព្វថ្ងៃត្រូវរីងអស់ទៅហើយ ។អំពីឈ្មោះនេះប្រហែលជាឈ្មោះគឺបុរសដែលប្រហែលជាជាងបី។ប្រាសាទនេះជាប្រាសាទមន្ទីរបុរាណ១០២ឯណោះ។
ឯកសារយោង
កែប្រែកំណត់
កែប្រែវិគីមេឌាទូទៅមានមេឌាដែលទាក់ទងទៅនឹង: ប្រាសាទជាងប៉ី |
មើលផងដែរ
កែប្រែ- រឿងរាមកេរ្តិ៍
- រាមកេរ្តិ៍
- របាំព្រះរាជទ្រព្យ
- របាំព្រះរាជទ្រព្យ
- ព្រះនាងហ្គ៉ាយ៉ាទ្រី
- នាគខ្មែរ និង នាគសាសនា
- ក្រុងរាពណ៍
- នាងមណ្ឌោលគីរី
- នាងអគ្គីនាគ
- នាគក្បាលប្រាំបួន
- វត្តព្រះកែវមរកត
- ព្រហ្មញ្ញ សាសនា
- ហិណ្ឌូសាសនា
- នាគ
- ប្រាសាទខ្មែរនៅលើទឹកដីថៃ
- ប្រាសាទខ្មែរដែលបាត់បង់នៅប្រទេសថៃ
- រាយព្រះនាមទេវតានំនៃសាសនាព្រាហ្មណ៍ ឬ ហិណ្ឌូ
- តួអង្គនៅក្នុងរឿងរាមកេរ្តិ៍ខ្មែរ
- ព្រះម៉ែនីវ៉ាន់
- ព្រះម៉ែម៉ាណាសា (ម៉ូណាសា)
- រាយព្រះនាមទេវតាចិន
- រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃខ្មែរ
- រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃថៃ
- រាយព្រះនាមព្រះមហេសីព្រះមហាក្សត្រនៃឥណ្ឌាបុរាណ
- រាយព្រះនាមម្ចាស់ក្សត្រីនៃអធិរាជចិន
- រាយព្រះនាមព្រះមហេសីនៃព្រះមហាក្សត្រនៃមីយ៉ាន់ម៉ា
- ភុជង្គនាគ
- កម្ពុជនាគរាជ
- ព្រះថោង
- ព្រះបាទវិរូបក្ខ