គ្រុឌ
គ្រុឌ (អង់គ្លេស: Garuda , ហិណ្ឌី: गरुड़ , ទមិឡ: கருடன், புராணம் ) គឺ ទេវតានៃព្រហ្មញ្ញ សាសនា ហិណ្ឌូសាសនា ព្រះវេទ គ្រុឌជាសត្វដែលដំណាលក្នុងទេវកថាឥណ្ឌា. សត្វនេះជាសត្វមានមហិទ្ធិប្ញទ្ធិដូចក្នុងដំណាលរឿងកាកីជាដើម សត្វនេះមានរូបរាងជាមនុស្សក្បាលជាឥន្ទ្រី ដៃជើងជាក្រញាំសត្វស្លាប មានស្លាបហើយស៉ីនាគ និងពស់ជាអាហារ។ គ្រុឌក្លាយមកពីពាក្យបាលី និងសំស្រឹ្តតជាឈ្មោះសត្វបក្សីមាននៅក្នុងរឿងបុរាណ និងជាយានជំនិះរបស់ព្រះវិស្ណុគូសត្រូវនិងសត្វនាគ[១]។ បើតាមលោក ហ្ស៊ង់ បូសយេ និយាយថានៅក្នុងសិល្បៈខ្មែរ បើសិនជាចម្លាក់សត្វទាំងនេះមានលក្ខណៈនិមិត្តរូបសំខាន់គឺត្រូវបានគេឆ្លាក់រចនាច្រើនដូចជាតោ និងនាគជាដើម។ ចំណែកគ្រុឌមកពីប្រាសាទធំគឺមានចលនារស់រវើក ម្យ៉ាងវិញទៀតមានការតុបតែងលម្អយ៉ាងលម្អិតនៃស្លាប និងគ្រឿងអង្ការផ្សេងៗ ដែលព័ន្ធដងខ្លួននិងដៃ[២]។ នៅប្រាសាទធំខាងក្រោយសត្វនាគក្បាលប្រាំពីរ ចម្លាក់សត្វគ្រុឌត្រដាងស្លាបវែង លេចឡើងជាលើកដំបូងក្នុងសិល្បៈខ្មែរ[៣]។ ចម្លាក់គ្រុឌបានបង្ហាញក្រោមទិដ្ឋភាពពីរយ៉ាងគឺជាសត្វរំពាតំណាងឱ្យព្រះអាទិត្យ ពីព្រោះគ្រុឌក្លាយជាយានជំនិះព្រះវិស្ណុតំណាងព្រះអាទិត្យ និងសម្លាប់សត្វនាគដែលត្រូវជាបងប្អូនឪពុកជាមួយគ្នាម្តាយទទៃពីគ្នា[៤]។
-
បដិមា គ្រុឌ សិល្បៈឥណ្ឌាខាងត្បូង
-
បដិមា គ្រុឌ សិល្បៈឥណ្ឌា បេងហ្គាល់.
-
បដិមា គ្រុឌ សិល្បៈចាម្ប៉ា
-
បដិមា គ្រុឌ សិល្បៈបាលី
-
បដិមា គ្រុឌ សិល្បៈនេប៉ាល់
-
បដិមា គ្រុឌ សិល្បៈជប៉ុន
-
បដិមា គ្រុឌ សិល្បៈខ្មែរ ទួនសុចនាគខ្មែរទឹកដោះម្តាយថ្លៃឈ្នះមួយរយភាគរយ
ទួនសុចនាគខ្មែរទឹកដោះម្តាយថ្លៃឈ្នះមួយរយភាគរយ គ្រុឌ | |
---|---|
កំណត់
កែប្រែវិគីមេឌាទូទៅមានមេឌាដែលទាក់ទងទៅនឹង: គ្រុឌ |
មើលផងដែរ
កែប្រែ- សាសនាអ្នកស្រុកចិន
- អ៉ីហ្វួងទី
- បព្វជិតសាសនាតៅ
- លោកយាយម៉ៅ
- ប្រភពអ្នកតាក្នុងសង្គមខ្មែរ
- សាសនាខ្មោច
- ព្រះម៉ែនាងបក់
- ព្រះម៉ែជំនាងទូក
- ព្រះមេស្រូវ
- ព្រះភូមិទេវតា
- រានទេវតា
- ព្រះមហាជ័យពៃរស្រព
- រុក្ខទេវតា
- យ័ន្ត
- ឃុនឆាង ឃុនផែន នាងភឹម
- តួអង្គនៅក្នុងរឿងរាមកេរ្តិ៍ខ្មែរ
- តួអង្គនៅក្នុងរឿងឃុនឆាង ឃុនផែន
- ព្រះរាជពិធីត្រីយម្ពវាយ ត្រីបវាយ
- ព្រះម៉ែស៊ីវ៉ាងម៉ូ
- ព្រះសិវៈនាដរាជ
- បូជនីយដ្ឋានដែនកោះលង្កា
- យ៉ាបយ៉ុម
- អរុណមិកុល ស្រីមហាមារីអ័ម័ន កូយិល(ទីក្រុងព្រៃនគរ)
- មីនាឈី សុនទរេសូរ មនឌៀរ
- សក្តិនិកាយ
- ព្រះក័តតាវះរាយ័ន
- ព្រះម៉ែប៉្ររិយាចី
- ភារតៈនាដយ័ម
- វត្តព្រះស្រីមហាអុម៉ាទេវី
- ទេវស្ថានក្រុងបាងកក
- យមុណូត្រី
- គ័ងគូត្រី
- ព្រះម៉ែពះហុឆរា
- ព្រះម៉ែកូទិយារ៍