អាល្លឺម៉ង់
| |||||
 | |||||
| រាជធានី | ប៊ែរលីន | ||||
| ប្រមុខរដ្ឋ | នាយករដ្ឋមន្រ្តី អាំងគិឡា ម៊ែខិល Angela Merkel | ||||
| ភាសាផ្លូវការ | អាល្លឺម៉ង់ | ||||
| ភ្លេងជាតិ | ភ្លេងជាតិ | ||||
| ផ្ទៃដី |
៣៥៧.១១១,៩១ (ទី៦១) គម២ | ||||
| ចំនួនប្រជាជន | ៨១,៧៧៨ លាន. (ទី១៥)[៣] (៣១. តុលា ២០១០) | ||||
| រូបបិយប័ណ្ណ | អុយរ៉ូ (Euro) | ||||
| ល្វែងម៉ោង | UTC +១
UTC +២ (ខែមិនាដល់ខែតុលា) | ||||
| កូដទូរស័ព្ទប្រទេស | +៤៩ | ||||
| កូដកម្មសិទ្ធិប្រទេស (TLD:Top Level Domain) |
.de | ||||
អាល្លឺម៉ង់ (អាល្លឺម៉ង់ ៖ [Deutschland] error: {{lang}}: text has italic markup (help)) ដែលមានឈ្មោះជាផ្លូវការថា សាធារណរដ្ឋសហព័ន្ធអាល្លឺម៉ង់ (អាល្លឺម៉ង់ ៖ [Bundesrepublik Deutschland] error: {{lang}}: text has italic markup (help)) គឺជាប្រទេសមួយដែលស្ថិតនៅអឺរ៉ុបកណ្ដាល ។ ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់មានផ្ទៃក្រឡា៣៥៧.០២២គីឡូម៉ែត្រការ៉េ (១៣៧.៨៤៧ម៉ាយល៍ការ៉េ) និងមានសីតុណ្ហភាពបង្គួរ ។ ប្រទេសនេះមានប្រជាជនជាង៨២លាននាក់ គឺច្រើនជាងគេបង្អស់ក្នុងសហភាពអឺរ៉ុប និងជាកន្លែងប្រមូលផ្ដុំជនអន្តោប្រវេសន៍អន្តរជាតិធំជាងគេទី៣នៅលើសកលលោក ។
អាល្លឺម៉ង់ គឺជាសាធារណរដ្ឋសហព័ន្ធអាស្រ័យសភានៃ១៦រដ្ឋ ។ ទីក្រុងប៊ែរឡាំង គឺជារដ្ឋធានីនិងជាទីក្រុងធំជាងគេ ។ អាល្លឺម៉ង់ គឺជាសមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ (UN) អង្គការណាតូ (NATO) ប្រទេសឧស្សាហកម្មលូតលាស់ទាំង៨ (G8) និងសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍ (OECD) ។
ប្រវត្តិសាស្ត្រកែប្រែ
តំបន់ដែលមានឈ្មោះថា "Germania" ត្រូវបានរស់នៅដោយជនជាតិអាល្លឺម៉ង់ជាច្រើន ដែលគេបានស្គាល់និងកត់ត្រាក្នុងឯកសារនៅមុនគ.ស. ១០០ ។ នៅសតវត្សទី១០ ទឹកដីអាល្លឺម៉ង់បានបង្កើតជាចំណុចកណ្ដាលនៃចក្រភពរ៉ូមពិសិដ្ឋ (Holy Roman Empire) រហូតដល់ឆ្នាំ១៨០៦ ។ ក្នុងកំឡុងសតវត្សទី១៦ ភាគខាងជើងអាល្លឺម៉ង់បានក្លាយទៅជាមជ្ឈមណ្ឌលនៃការធ្វើកំណែទម្រង់លទ្ធិប្រូតេស្តង់ ។ ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់សម័យទំនើបនេះដែរ ត្រូវបានធ្វើការបង្រួបបង្រួមជាលើកដំបូង ដោយជ័យជម្នះក្នុងសង្គ្រាមបារាំង-ព្រុសឆ្នាំ១៨៧១ ។ នៅឆ្នាំ១៩៤៩ (ក្រោយសង្គ្រាមលោកលើកទី២) អាល្លឺម៉ង់ត្រូវបានបែងចែកទៅជារដ្ឋពីរគឺ៖ អាល្លឺម៉ង់ខាងកើត និង អាល្លឺម៉ង់ខាងលិច តាមរយៈខ្សែបន្ទាត់ដែលគ្រប់គ្រងដោយពួកសម្ព័ន្ធមិត្ត (សហរដ្ឋអាមេរិក ចក្រភពអង់គ្លេស សាធារណរដ្ឋបារាំង និង សហភាពសូវៀត)។ រដ្ឋទាំងពីរនេះ ត្រូវបានបង្រួបបង្រួមសាជាថ្មីនៅឆ្នាំ១៩៩០ ។ អាល្លឺម៉ង់ខាងលិច បានចូលជាសមាជិក "សហគមន៍អឺរ៉ុប" (EC) នៅឆ្នាំ១៩៥៧ ដែលក្រោយមកបានក្លាយទៅជា "សហភាពអឺរ៉ុប" (EU) នៅឆ្នាំ១៩៩៣ ។ អាល្លឺម៉ង់ក៏ជាផ្នែកមួយនៃតំបន់គ្មានព្រំដែនសិនហ្គេន (Shengen Zone) និងបានដាក់ឲ្យចរាចររូបិយប័ណ្ណអឺរ៉ូ នៅឆ្នាំ១៩៩៩ ។
ទីតាំងភូមិសាស្ដ្រកែប្រែ
ប្រទេសនេះ មានព្រំប្រទល់ ខាងជើងជាប់នឹងសមុទ្រខាងជើង ប្រទេសដាណឺម៉ាក និងសមុទ្របាលទិក, ខាងកើតជាប់នឹង ប្រទេសប៉ូឡូញ និងសាធារណរដ្ឋឆេក, ខាងត្បូងជាប់នឹង ប្រទេសអូទ្រីស និងស្វីស, និង ខាងលិចជាប់នឹង ប្រទេសបារាំង លុចហ្សំប៊ួរ បែលហ្សិក និង ហុឡង់ដ៍។
សេដ្ឋកិច្ចកែប្រែ
អាល្លឺម៉ង់ គឺជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចមួយដ៏សំខាន់ ជាមួយផលទុនជាតិសរុប (GDP) ទី៣ (ឬ ទី៤) និង អំណាចទិញ (PPP) ទី៥ លើពិភពលោក។ អាល្លឺម៉ង់ គឺជាអ្នកនាំចេញផលិតផលធំជាងគេទី១ និងនាំចូលធំជាងគេទី២។ ក្នុងរយៈពេលជាក់លាក់មួយ អាល្លឺម៉ង់បានរក្សាទុកថវិកាបម្រុងច្រើនជាងទី២ នៅខណៈដែលការចំណាយលើវិស័យយោធាស្ថិតនៅលំដាប់ទី៦ នៅលើពិភពលោក។ អាល្លឺម៉ង់ ត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ថាជាអ្នកឈានមុខជាច្រើនផ្នែក លើវិស័យវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិជ្ជា។
ប្រព័ន្ធគមនាគមន៍ជាតិកែប្រែ
នយោបាយកែប្រែ
រចនាសម័្ពន្ចកែប្រែ
- រដ្ឋសភានិងព្រឹទ្ធសភា