ឆ្នាំ ២០២៤
គ.ស. ២០២៤ ត្រូវនឹង ព.ស. ២៥៦៨ ជាឆ្នាំសកលចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃច័ន្ទ្រ តាមប្រតិទិនគ្រីកូរី ហើយជាឆ្នាំទី ២០២៤ នៃសកលសករាជ និងគ្រិស្តសករាជ។
| សហស្សវត្សរ៍ | សហវត្សរ៍ទី ៣ |
| សតវត្ស | សតវត្សទី ២១ |
| ទសវត្សរ៍ | ឆ្នាំ ២០២០ |
| ឆ្នាំ | ២០២១ • ២០២២ • ២០២៣ • គ.ស. ២០២៤ • ២០២៥ • ២០២៦ • ២០២៧ |
សម្រាប់ឆ្នាំនេះ គេឃើញថាជម្លោះប្រដាប់អាវុធធំៗនូវតែបន្តជាសកម្មដដែរ ដូចជា៖ ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន សង្គ្រាមស៊ីវិលមីយ៉ាន់ម៉ា សង្រ្គាមនៅស៊ូដង់ និងសង្គ្រាមសាអែលជាដើម។ រីឯសង្រ្គាមអ៊ីស្រាអែល–ហាម៉ាស់វិញបានរីករាលដាលទៅក្នុងប្រទេសជិតខាងជាច្រើន និងបង្កជាបញ្ហាធំៗដូចជា វិបត្តិនៅសមុទ្រក្រហម ដែលប៉ះពាល់ដល់ការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវសមុទ្រនៅទូទាំងពិភពលោក។
ប្រទេសប្រមាណ ៧៩ ដែលមានប្រជាជនសរុបប្រហែល ៤ ពាន់លាននាក់ នឹងត្រូវឆ្លងកាត់ការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិនៅក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ នេះ[១][២][៣][៤] ដោយក្នុងនោះរួមមានបណ្ដាប្រទេសដែលមានចំនួនប្រជាជនច្រើនជាងគេចំនួនដប់ (បង់ក្លាដែស ប្រេស៊ីល ប៉ាគីស្ថាន រុស្ស៊ី ម៉ិកស៊ិក សហរដ្ឋអាមេរិក ឥណ្ឌា និងឥណ្ឌូណេស៊ី)។[១] សភាអឺរ៉ុបក៏ត្រូវឆ្លងកាត់ការបោះឆ្នោតក្នុងឆ្នាំនេះផងដែរ។[៥]
មេដឹកនាំកម្ពុជា
កែប្រែ| ព្រះឆាយាល័ក្ខណ៍/រូបថត | តំណែង | នាម |
|---|---|---|
.jpg)
|
ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា | ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី |
.jpg)
|
នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា | សម្ដេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត |
ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗ
កែប្រែមករា
កែប្រែ- ១ មករា
- អេហ្ស៊ីប អេត្យូពី អ៊ីរ៉ង់ អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត និងអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម បានក្លាយជាសមាជិកប្រ៊ីក្សជាផ្លូវការ។[៦]
- សាធារណរដ្ឋអាតសាក់ ត្រូវបានរំលាយជាផ្លូវការ ខណៈតំបន់ណាហ្គ័រណូ-ការ៉ាបាក់ ត្រូវបានកាត់បញ្ចូលទៅក្នុងប្រទេសអាស៊ែបៃសង់។[៧]
- គ្រោះរញ្ជួយដីកម្រិត ៧.៥ វ៉ិចទ័រ បានរំជួលតំបន់ឆ្នេរខាងលិចនៃប្រទេសជប៉ុន ដោយបានសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងតិចចំនួន ២២១ នាក់ និងបង្ករបួសដល់មនុស្សប្រមាណ ១,១២០ នាក់ផ្សេងទៀត។[៨][៩] មនុស្សចំនួនប្រាំនាក់ទៀតត្រូវបានបាត់បង់ជីវិតនៅថ្ងៃបន្ទាប់ នៅពេលដែលយន្តហោះឆ្មាំមាត់សមុទ្របានបុកទង្គិចជាមួយយន្តហោះដឹកអ្នកដំណើររបស់ Japan Airlines។ មនុស្សទាំង ៣៧៩ នាក់នៅលើយន្តហោះដឹកអ្នកដំណើរនោះត្រូវបានជម្លៀសចេញពីកន្លែងកើតហេតុដោយសុវត្ថិភាព។[១០]
- ប្រទេសអេត្យូពីបានប្រកាសពីកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយរដ្ឋសូម៉ាលីឡង់ ដើម្បីប្រើប្រាស់កំពង់ផែក្រុងប៊ែប៊ឺរ៉ា។ អេត្យូពីក៏បានបញ្ជាក់ដែរថាខ្លួននឹងទទួលស្គាល់ឯករាជ្យភាពរបស់សូម៉ាលីឡង់ ដោយក្លាយខ្លួនជាប្រទេសដំបូងគេដែលព្រមទទួលស្គាល់រដ្ឋមួយនេះ។[១១]
- ២ មករា – ការបោះឆ្នោតសកលម៉ាសាល់ឆ្នាំ២០២៣៖ សភានីតិបញ្ញត្តិនៃកោះម៉ាសាល់ បានជ្រើសតាំងលោកស្រី ហ៊ីលដា ហែនណា ជាប្រធានាធិបតីសម្រាប់អាណត្តិទីពីររបស់លោកស្រី ក្នុងសម័យប្រជុំដំបូងក្រោយការបោះឆ្នោតសកល។[១២]
- ៣ មករា – ហេតុការណ៍បំផ្ទុះគ្រាប់បែកនៅគែរម៉ាន់៖ រដ្ឋឥស្លាមបានបំផ្ទុះគ្រាប់បែកចំនួនពីរនៅក្នុងអំឡុងព្រឹត្តិការណ៍រំលឹកឃាតកម្មលោកកាស៊ឹម សូលីម៉ានី ក្នុងទីក្រុងគែរម៉ាន់ ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ ដោយបានសម្លាប់មនុស្សចំនួន ៩៤ នាក់។[១៣]
- ៧ មករា – ការបោះឆ្នោតសកលបង់ក្លាដែសឆ្នាំ២០២៤៖ សម្ព័ន្ធអាវ៉ាមី ដែលដឹកនាំដោយលោកស្រី ស្យីគ ហាស៊ីណា បានឈ្នះឆ្នោតសម្រាប់អាណត្តិទីបួន ខណៈដែលការតវ៉ាពីគណបក្សប្រឆាំងកំពុងបន្លឺខ្លាំងៗ និងការធ្លាក់ចុះនៃចំនួនអ្នកចូលរួមបោះឆ្នោត។[១៤][១៥]
- ១២ មករា – ប្រតិបត្តិការអាណាព្យាបាលភាពរុងរឿង៖ សម្ព័ន្ធយោធាចម្រុះដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាមេរិក បានបើកការវាយប្រហារតាមផ្លូវអាកាសទៅលើទីតាំងក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធហ៊ូទីនៅក្នុងប្រទេសយេម៉ែន ដោយនេះជាការសងសឹកឆ្លើយតបចំពោះសកម្មភាពវាយប្រហាររបស់ចលនាហ៊ូទីលើនាវាដឹកជញ្ជូននៅសមុទ្រក្រហម។[១៦]
- ១៣ មករា – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់ឆ្នាំ២០២៤៖ លោកឡៃ ឈីងទឿនៃគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យចម្រើននិយមដែលកំពុងកាន់អំណាច បានជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីដោយទទួលបានសំឡេងគាំទ្រ ៤០%។[១៧]
- ១៤ មករា
- សម្តេចព្រះរាជិនីនាថម៉ារហ្គ្រេថឺរទី២ បានដាក់រាជ្យជាផ្លូវការក្នុងនាមជាព្រះមហាក្សត្រិយានីនៃប្រទេសដាណឺម៉ាក ដោយមានព្រះរាជបុត្រច្បងរបស់ទ្រង់ ព្រះនាម ហ្វ្រេដេរីគទី១០ ឡើងស្នងរាជ្យបន្ត។[១៨]
- ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីកូម័រឆ្នាំ២០២៤៖ ប្រធានាធិបតីកាន់អំណាច លោកអាហ្សាលី អាស៊ូម៉ានីបានជាប់ឆ្នោតបន្តជាប្រធានាធិបតីកូម័រដោយទទួលបានសំឡេងគាំទ្រ ៦២.៩%។[១៩][២០]
- ១៥ មករា – បន្ទាប់ពីកើតវិបត្តិនយោបាយមួយរយៈក្រោយការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំមុន លោកប៊ែរណាដូ អារេវ៉ាឡូ ក៏បានឡើងកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតីទី៥២ នៃប្រទេសក្វាតេម៉ាឡា។[២១]
- ១៩ មករា – ជប៉ុនបានក្លាយជាប្រទេសទីប្រាំដែលសម្រេចបាននូវការចុះចតដោយរលូនលើឋានព្រះច័ន្ទ ជាមួយនឹងបេសកកម្ម SLIM របស់ខ្លួន។[២២]
- ២៦ មករា
- សង្គ្រាមអ៊ីស្រាអែល–ហាម៉ាស់៖ តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ បានចេញសេចក្ដីសម្រេចបញ្ជាឱ្យអ៊ីស្រាអែលត្រូវប្រើគ្រប់មធ្យោបាយ ដើម្បីបញ្ចៀសទប់ស្កាត់អំពើប្រល័យពូជសាសន៍នៅក្នុងតំបន់ហ្កាហ្សា ប៉ុន្តែតុលាការកំពូលមួយនេះមិនបានបញ្ជាឱ្យអ៊ីស្រាអែលផ្អាកនូវប្រតិបត្តិការខ្លួនជាបន្ទាន់នោះឡើយ។[២៣]
- ការបោះឆ្នោតសកលទូវ៉ាលូឆ្នាំ២០២៤៖ នាយករដ្ឋមន្ត្រីទូវ៉ាលូ លោកកូស៊ី ណាតាណូមិនបានទទួលសំឡេងគាំទ្រគ្រប់គ្រាន់ពីសភាដើម្បីបន្តតំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទៀតនោះទេ។ មួយខែក្រោយមក សភាក៏បានសម្រេចបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងលោកហ្វេលេទី ទីអូជានាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មី។[២៤]
- ៣១ មករា – ព្រះស៊ុលតង់នៃរដ្ឋចូហ័រ អ៊ីប្រាហ៊ីម អ៊ីស្កាន់ដារ បានឡើងសោយរាជ្យជាព្រះប្រមុខរដ្ឋកំពូលទី១៧ នៃប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។[២៥]
កុម្ភៈ
កែប្រែ- ៤ កុម្ភៈ
- ប្រធានាធិបតីណាមីប៊ី លោកហាហ្កេ ហ្កាំងហ្កូប បានទទួលមរណភាពក្នុងអាយុ ៨២ ឆ្នាំ ហើយត្រូវបានអនុប្រធានាធិបតីរបស់លោកឈ្មោះ ណាំងហ្កូឡូ អ៊ឹមប៊ុមបា ឡើងស្នងតំណែងបន្តជាប្រធានាធិបតីប្រទេសណាមីប៊ី។[២៦][២៧]
- ការបោះឆ្នោតសកលអែលសាល់វ៉ាឌ័រឆ្នាំ២០២៤៖ ប្រធានាធិបតីកំពុងកាន់អំណាច លោកណាយីប ប៊ូកេលេបានឈ្នះឆ្នោតដោយទទួលសំឡេងគាំទ្រជាង ៨០% ដោយក្លាយខ្លួនជាប្រធានាធិបតីដំបូងចាប់ពីឆ្នាំ១៩៤៤ មក ដែលត្រូវគេបោះឆ្នោតជ្រើសរើសបន្តអាណត្តិទីពីរ។[២៨][២៩]
- ៧ កុម្ភៈ – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីអាស៊ែបៃសង់ឆ្នាំ២០២៤៖ ទោះមានការធ្វើពហិការពីគណបក្សប្រឆាំងក្ដី ប្រធានាធិបតីអាស៊ែបៃសង់ លោកអ៊ីឡាំ អាលីយែវ ត្រូវជាប់ឆ្នោតម្ដងទៀតសម្រាប់អាណត្តិទីប្រាំរបស់លោក។[៣០]
- ៨ កុម្ភៈ – ការបោះឆ្នោតសកលប៉ាគីស្ថានឆ្នាំ២០២៤៖ អ្នកនយោបាយឯករាជ្យ ដែលភាគច្រើនជាសមាជិកនៃអតីតចលនាប៉ាគីស្ថានដើម្បីយុត្តិធម៌ បានដណ្ដើមអាសនៈមួយភាគធំនៅក្នុងរដ្ឋសភា។[៣១]
- ១១ កុម្ភៈ – លទ្ធផលជុំទីពីរនៃការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីហ្វាំងឡង់ឆ្នាំ២០២៤៖ លោកអាឡិចសាន់ដឺ ស្ទូប បានទទួលជ័យជម្នះនៅក្នុងជុំទីពីរនៃការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីហ្វាំងឡង់ដោយទទួលបានសំឡេងគាំទ្រក្រោម ១០០,០០០ សំឡេង។[៣២]
- ១៤ កុម្ភៈ – ការបោះឆ្នោតសកលឥណ្ឌូណេស៊ីឆ្នាំ២០២៤៖ លោកប្រាបូវ៉ូ ស៊ូប៊ីយានតូ បានឈ្នះការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី ខណៈគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យនិយមតស៊ូបានកើបបានសំឡេងភាគច្រើននៅក្នុងការបោះឆ្នោតនីតិបញ្ញត្តិ។[៣៣]
- ២៨ កុម្ភៈ – វិបត្តិហៃទី៖ រដ្ឋាភិបាលហៃទីបានប្រកាសដាក់ប្រទេសក្នុងស្ថានភាពអាសន្ន បន្ទាប់ពីក្រុមបក្សពួកទំនើងបានធ្វើសកម្មភាពវាយលុកលើពន្ធនាគារចំនួនពីរ និងទាមទារឱ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រីអារីយែល អង់រីចុះចេញពីតំណែង។[៣៤]
- ២៩ កុម្ភៈ – សង្គ្រាមអ៊ីស្រាអែល–ហាម៉ាស់៖ ពលទាហាននៃកងកម្លាំងការពារអ៊ីស្រាអែលបានបើកការបាញ់ប្រហារទៅលើហ្វូងជនស៊ីវិលនៅហ្កាហ្សា ដោយបានសម្លាប់មនុស្សជាងមួយរយនាក់ ខណៈដែលចំនួនប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនដែលបានបាត់បង់ជីវិតនៅក្នុងសង្រ្គាមបានកើនលើសពី ៣០,០០០ នាក់។[៣៥]
មីនា
កែប្រែ- ៧ មីនា – ប្រទេសស៊ុយអែតបានក្លាយជាសមាជិកទី៣២ របស់អង្គការណាតូ។[៣៦]
- ១០ មីនា – ការបោះឆ្នោតនីតិប្បញ្ញត្តិព័រទុយហ្កាល់ឆ្នាំ២០២៤៖ សម្ព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យបានដណ្ដើមអាសនៈមួយភាគធំនៅក្នុងសភា ប៉ុន្តែវានៅមិនតែគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីវ៉ាដាច់គណបក្សសង្គមនិយមដែលកំពុងកាន់អំណាច ខណៈគណបក្សស្តាំនិយមឆេហ្កាបានឈ្នះអាសនៈគុណនឹងបួនច្រើនជាងអាណត្តិមុន។[៣៧]
- ១១ មីនា – នាយករដ្ឋមន្ត្រីស្តីទី និងជាប្រធានាធិបតីប្រទេសហៃទី លោកអារីយែល អង់រីបានប្រកាសថាខ្លួនលោកនឹងលាលែងចេញពីតំណែងទាំងពីរនៅរយៈពេលដ៏ខ្លីខាងមុខ ខណៈពេលដែលប្រទេសជាតិកំពុងជួបនូវវិបត្តិជម្លោះប្រដាប់អាវុធរវាងអាជ្ញាធរសន្តិសុខ និងក្រុមបក្សពួកបងធំ។[៣៨]
- ១៣ មីនា – ច្បាប់បញ្ញាសិប្បនិម្មិត ដែលត្រូវជាក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ និងបទប្បញ្ញត្តិទូលំទូលាយដំបូងគេនៅលើពិភពលោកដើម្បីគ្រប់គ្រងបញ្ញាសិប្បនិម្មិត ត្រូវបានអនុម័តដោយសហភាពអឺរ៉ុប។[៣៩]
- ១៥–១៧ មីនា — ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីឆ្នាំ២០២៤៖ ប្រធានាធិបតីកាន់អំណាចលោកវ៉្លាឌីមៀរ ពូទីន បានឈ្នះឆ្នោតជាប់អាណត្តិទីប្រាំ។[៤០]
- ២២ មីនា – ភេវរករនៃរដ្ឋឥស្លាមបានធ្វើការបាញ់រះសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងតិច ១៤៤ នាក់ និងបង្ករបួសដល់មនុស្សប្រមាណ ៥៥១ នាក់ផ្សេងទៀតនៅឯសាលមហោស្រពក្រូកូស្ស ក្នុងក្រុងក្រាស្នូហ្គ័រស្ក៍ ប្រទេសរុស្ស៊ី។[៤១]
- ២៤ មីនា – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីសេនេកាល់ឆ្នាំ២០២៤៖ លោកបាស៊ីរូ ឌីអូម៉េយ៍ ហ្វេយ៍ត្រូវជាប់ឆ្នោតក្លាយជាប្រធានាធិបតី បន្ទាប់ពីបេក្ខជនគោលឈ្មោះអ៊ូសម៉ាន់ ស៊ុងកូត្រូវបានដកហូតសិទ្ធិឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត។[៤២]
- ២៥ មីនា – ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិបានអនុម័តដំណោះស្រាយមួយដោយអំពាវនាវឱ្យមាន "បទឈប់បាញ់ជាបន្ទាន់" នៅក្នុងតំបន់ហ្កាហ្សា និងទាមទារឱ្យមានការដោះលែងចំណាប់ខ្មាំងទាំងអស់ជាបន្ទាន់ និងដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌអ្វីទាំងអស់។[៤៣]
- ៣១ មីនា – ប្រទេសប៊ុលហ្ការី និងរូម៉ានីបានក្លាយជាសមាជិកនៃតំបន់ស្សិនគែន តាមរយៈផ្លូវសមុទ្រ និងផ្លូវអាកាស។[៤៤]
មេសា
កែប្រែ- ១ មេសា – អ៊ីស្រាអែលបានធ្វើការវាយប្រហារតាមផ្លូវអាកាសលើស្ថានទូតអ៊ីរ៉ង់នៅក្នុងទីក្រុងដាម៉ាសដោយបានសម្លាប់មនុស្សសរុបចំនួន ១៦ នាក់។[៤៥]
- ៣ មេសា – គ្រោះរញ្ជួយដីកម្រិត ៧.៤ រ៉ិចទ័រ បានអង្រួនឆ្នេរសមុទ្រខាងកើតនៃកោះតៃវ៉ាន់ ខណៈរលកស៊ូណាមិតូចមួយកម្ពស់ពី ២០ ទៅ ៣០ សង់ទីម៉ែត្របានប៉ះទង្គិចនឹងខេត្តអូគីណាវ៉ា ប្រទេសជប៉ុន។[៤៦]
- ៥ មេសា – កម្លាំងនគរបាលអេក្វាឌ័របានសម្រុកចូលស្ថានទូតម៉ិកស៊ិកក្នុងទីក្រុងគីតូ ដើម្បីចាប់ខ្លួនអតីតអនុប្រធានាធិបតី លោកហ្ក័រហ្កេ ក្លាស ទោះត្រូវប្រទេសម៉ិកស៊ិកផ្តល់សិទ្ធិជ្រកកោននយោបាយឱ្យក្ដី។ ទង្វើនេះជាសកម្មភាពបំពានលើអនុសញ្ញាទីក្រុងវីយែនស្តីពីទំនាក់ទំនងការទូត ហើយរដ្ឋាភិបាលម៉ិកស៊ិក និងនីការ៉ាក្វាបានប្រកាសផ្តាច់ទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយប្រទេសអេក្វាឌ័រ។[៤៧]
- ៦ មេសា – លោកភីទ័រ ប៉េឡេគ្រីនីបានជាប់ឆ្នោតក្លាយជាប្រធានាធិបតីស្លូវ៉ាគីនៅក្នុងជុំទីពីរនៃការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីស្លូវ៉ាគីឆ្នាំ២០២៤។[៤៨]
- ៨ មេសា – សូរ្យគ្រាសពេញលេញអាចត្រូវបានមើលឃើញនៅទូទាំងទ្វីបអាមេរិកខាងជើង។[៤៩]
- ៩ មេសា – ក្រោយពីលោកលីអូ វ៉ារ៉ាដការបានលាឈប់ពីតំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រទេសអៀរឡង់ជាផ្លូវការ មេដឹកនាំនៃគណបក្សហ្វីនហ្គែល លោកសៃម៉ន ហារីសបានក្លាយជាតាវអ៊ីស៊ីជ (នាយករដ្ឋមន្ត្រី) វ័យក្មេងបំផុត បន្ទាប់ពីត្រូវបានគេបោះឆ្នោតជ្រើសរើសនៅក្នុងសភាដែល និងបានតែងតាំងដោយប្រធានាធិបតី លោកម៉ៃឃើល ឌី. ហ៊ីហ្គីន។[៥០]
- ១០ មេសា – ការបោះឆ្នោតនីតិប្បញ្ញត្តិកូរ៉េខាងត្បូងឆ្នាំ២០២៤៖ គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យកូរ៉េបានដណ្ដើមឈ្នះ ១៧៦ អាសនៈនៅក្នុងរដ្ឋសភា ខណៈគណបក្សអំណាចប្រជាជនរបស់ប្រធានាធិបតីយូន សកយ៉លបានទទួលត្រឹមតែ ១០៨ អាសនៈប៉ុណ្ណោះ។[៥១]
- ១៣ មេសា – ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់បានបើកការវាយប្រហារតាមផ្លូវអាកាសទៅលើប្រទេសអ៊ីស្រាអែលដើម្បីជាការសងសឹកនឹងសកម្មភាពវាយប្រហារទៅលើស្ថានទូតអ៊ីរ៉ង់នៅទីក្រុងដាម៉ាសដោយអ៊ីស្រាអែលកាលពីដើមខែនេះ។[៥២]
- ១៦ មេសា – គ្រោះទឹកជំនន់នៅឈូងសមុទ្រពែរ្សឆ្នាំ២០២៤៖ មនុស្សយ៉ាងតិចចំនួន ៣២ នាក់បានបាត់បង់ជីវិតខណៈពេលមានភ្លៀងធ្លាក់ធ្ងន់ធ្ងរនៅតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា ដែលក្រោយមកបានបង្កជាគ្រោះទឹកជំនន់ភ្លាមៗ។ គ្រោះទឹកជំនន់នេះក៏បានបង្កការរំខានដល់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍អេមីរ៉ាតអ៊ែរឡាញនៅឯអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិឌូបៃ។[៥៣]
- ១៧ មេសា
- ការបោះឆ្នោតសកលសូឡូម៉ុងឆ្នាំ២០២៤៖ គណបក្សរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីកំពុងកាន់អំណាច លោកម៉ាណាសេហ៍ សូហ្កាវ៉ារ៍ បានដណ្ដើមអាសនៈច្រើនជាងគេនៅក្នុងសភា។[៥៤]
- ការបោះឆ្នោតសភាក្រូអាតឆ្នាំ២០២៤៖ គណបក្សកាន់អំណាចសហភាពប្រជាធិបតេយ្យក្រូអាត បានដណ្ដើមឈ្នះអាសនៈច្រើនជាងគេ។[៥៥]
- ១៩ មេសា – អ៊ីស្រាអែលបានបើកការវាយប្រហារតាមផ្លូវអាកាសតបទៅអ៊ីរ៉ង់វិញបន្ទាប់ពីខ្លួនបានរងការវាយប្រហារដោយមីស៊ីល និងដ្រូនរបស់អ៊ីរ៉ង់កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែមេសា។[៥៦]
- ២៥ មេសា – បន្ទាប់ពីអតីតប្រធានាធិបតី និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីស្ដីទីនៃប្រទេសហៃទីលោកអារីយែល អង់រីបានលាឈប់ពីតំណែង ក្រុមប្រឹក្សាប្រធានាធិបតីអន្តរកាលមួយត្រូវបានបង្កើតឡើង និងបានចូលកាន់អំណាចជាប្រមុខរដ្ឋថ្មីរបស់ហៃទី។[៥៧]
ឧសភា
កែប្រែ- ៥ ឧសភា – ការបោះឆ្នោតសកលប៉ាណាម៉ាឆ្នាំ២០២៤៖ លោកហូសេ រ៉ាអ៊ូល ម៉ូលីណូត្រូវបានជាប់ឆ្នោតក្លាយជាប្រធានាធិបតីថ្មីនៃប្រទេសប៉ាណាម៉ា។[៥៨]
- ៦ ឧសភា – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីឆាដឆ្នាំ២០២៤៖ លោកមហាម៉ាត់ ដេប៊ីបានឈ្នះឆ្នោតក្លាយជាប្រធានាធិបតីមួយអាណត្តិពេញ ដោយបន្តតំណែងពីឪពុករបស់គាត់ លោកអ៊ីដរីស ដេប៊ី។[៥៩]
- ៧–១១ ឧសភា – ការប្រឡងចម្រៀងយូរ៉ូវីស្យិនឆ្នាំ២០២៤ ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅទីក្រុងម៉ាល់ម៉ូនៃប្រទេសស៊ុយអែត។[៦០] បេក្ខជនមកពីប្រទេសស្វីសឈ្មោះណេម៉ូបានឈ្នះកម្មវិធីឆ្នាំនេះជាមួយនឹងបទចម្រៀងចំណងជើងថា "The Code"។[៦១]
- ៨ ឧសភា – នៅក្នុងការបោះឆ្នោតក្នុងប្រទេសម៉ាសេដ្វានខាងជើង គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យដើម្បីសាមគ្គីភាពជាតិ (VMRO-DPMNE) បានឈ្នះសំឡេងភ្លូកទឹកភ្លូកដីនៅក្នុងការបោះឆ្នោតសភាជាតិ ខណៈបេក្ខភាពប្រធានាធិបតីនៃគណបក្សនេះឈ្មោះ ហ្គ័រដាណា ស៊ីលយ៉ាណូហ្វស្កា-ដាហ្វកូវ៉ា បានជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីស្ត្រីដំបូងបង្អស់ក្នុងប្រទេស។[៦២][៦៣]
- ១០ ឧសភា
- មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិបានអនុម័តសេចក្តីសម្រេចមួយដើម្បីផ្តល់សិទ្ធិឱ្យរដ្ឋប៉ាឡេស្ទីននូវអាសនៈមួយនៅក្នុងចំណោមរដ្ឋសមាជិកទាំងអស់ទៅតាមលំដាប់អក្សរក្រម។ សេចក្ដីសម្រេចនេះនឹងចូលជាធរមាននៅក្នុងសម័យប្រជុំបន្ទាប់នៃមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិនៅថ្ងៃទី១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។[៦៤]
- ព្យុះព្រះអាទិត្យ និងអណ្តាតភ្លើងព្រះអាទិត្យកម្រិតធ្ងន់បានជះឥទ្ធិពលមកកាន់ភពផែនដី ដោយបង្កើតបានជាសំរាំងប៉ូលដ៏ភ្លឺជាងធម្មតា នៅរយៈទទឹងខាងត្បូង និងខាងជើង។[៦៥]
- ១៥ ឧសភា
- អតីតឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីសិង្ហបុរី លោកឡរ៉ែនស៍ វ័ងបានឡើងកាន់អំណាចជានាយករដ្ឋមន្ត្រីសិង្ហបុរីបន្តពីអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីលី ស៊ានឡុង មុនការបោះឆ្នោតសកលឆ្នាំ២០២៥។[៦៦]
- នាយករដ្ឋមន្ត្រីស្លូវ៉ាគី លោករ៉ូប៊ឺត ហ្វីកូត្រូវបានគេលបបាញ់ប្រហារនៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ជួបជុំជាមួយអ្នកគាំទ្រនៅក្រុងហានដ៍ឡូវ៉ា ហើយត្រូវបានដឹកទៅព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យជាបន្ទាន់។[៦៧]
- ១៩ ឧសភា
- ការបោះឆ្នោតសកលនៃសាធារណរដ្ឋដូមីនិកឆ្នាំ២០២៤ ត្រូវបានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើង ដោយលោកល្វី អាប៊ីណាដឺរបានឈ្នះឆ្នោតបន្តអាណត្តិទីពីរជាប្រធានាធិបតី។[៦៨][៦៩]
- ប្រធានាធិបតីអ៊ីរ៉ង់ លោកអេប្រាហ៊ីម រ៉ៃស៊ី និងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសអ៊ីរ៉ង់ លោកហ៊ូសេន អាមៀរ អាប់ឌុលឡាយ៉ាន ត្រូវបានទទួលបាត់បង់ជីវិត រួមជាមួយនឹងមនុស្សចំនួន ៧ នាក់ផ្សេងទៀត នៅក្នុងគ្រោះថ្នាក់ធ្លាក់ឧទ្ធម្ភាគចក្រនៅក្បែរព្រំដែនអាស៊ែបៃសង់–អ៊ីរ៉ង់។[៧០]
- ការប៉ុនប៉ងធ្វើរដ្ឋប្រហារនៅសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ បានបង្កឱ្យមានភាពចលាចលនៅរដ្ឋធានីគីនសាសា។ ពលទាហានរដ្ឋាភិបាលកុងហ្គោបានចេញធ្វើអន្តរាគមន៍ភ្លាមៗ ដោយបានចាប់ខ្លួនមេដឹកនាំរដ្ឋប្រហារ ខណៈស្ថានការណ៍នៅរដ្ឋធានីត្រូវបានគេរាយការណ៍ថាបានចុះស្ងប់ស្ងាត់ឡើងវិញ។[៧១][៧២]
- ២០ ឧសភា – ប្រធានរដ្ឋអាជ្ញានៃតុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិបានប្រកាសស្នើសុំដីកាចាប់ខ្លួននាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីស្រាអែល លោកបេនយ៉ាមិន នេតាញ៉ាហ៊ូ និងមេដឹកនាំហាម៉ាស់ប្រចាំតំបន់ហ្កាហ្សា លោកយ៉ាយ៉ា ស៊ីនវ៉ា ជុំវិញបទឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម។[៧៣]
- ២៤ ឧសភា
- តុលាការកំពូលនៃអង្គការសហប្រជាជាតិគឺ តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ បានចេញសេចក្ដីសម្រេចថា អ៊ីស្រាអែលត្រូវតែបញ្ឈប់ប្រតិបត្តិការយោធារបស់ខ្លួននៅទីក្រុងរ៉ាហ្វាហ៍នៃភាគខាងត្បូងតំបន់ហ្កាហ្សា។[៧៤]
- គ្រោះរអិលបាក់ដីដ៏ធំមួយនៅក្នុងប្រទេសប៉ាពួនូវែលគីនេបានសម្លាប់មនុស្សជាង ២,០០០ នាក់ ខណៈមនុស្សជាច្រើននាក់ទៀតត្រូវបានគេរាយការណ៍ថាកំពុងបាត់ខ្លួន។[៧៥]
- ២៦ មិថុនា – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីលីទុយអានីឆ្នាំ២០២៤ ត្រូវបានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើង។ ប្រធានាធិបតីកាន់អំណាច លោកជីតាណាស ណោសេដា បានជាប់ឆ្នោតបន្តជាប្រធានាធិបតីមួយអាណត្តិទៀត។[៧៦]
មិថុនា
កែប្រែ- ១ មិថុនា
- ការបោះឆ្នោតសកលឥណ្ឌាឆ្នាំ២០២៤ ដែលបានចាប់ប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើងតាំងពីថ្ងៃទី១៩ ខែមេសា បានបិទបញ្ចប់។[៧៧] នៅក្នុងលោកសភា ទោះជាគណបក្សប្រជាជនឥណ្ឌាបានបាត់បង់សំឡេងភាគច្រើនក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែសម្ព័ន្ធភាពរបស់ខ្លួនគឺសម្ព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យជាតិបានបន្តរក្សាសំឡេងភាគច្រើន។[៧៨]
- ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីអ៊ីស្លង់ឆ្នាំ២០២៤ បានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើង។ លោកស្រីហាល់ឡា ថូម៉ាសដុធាត្រូវបានជាប់ឆ្នោតក្លាយជាប្រធានាធិបតីថ្មីនៃប្រទេសអ៊ីស្លង់។[៧៩]
- ២ មិថុនា – ការបោះឆ្នោតសកលម៉ិកស៊ិកឆ្នាំ២០២៤ ត្រូវបានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើង។ លោកស្រីក្លោឌីយ៉ា ស៊ែនបោម បានជាប់ឆ្នោតក្លាយជាប្រធានាធិបតីស្ត្រីដំបូងគេនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសម៉ិកស៊ិក។[៨០]
- ៦–៩ មិថុនា – ការបោះឆ្នោតសភាអឺរ៉ុបត្រូវបានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើង។ គណបក្សប្រជាជនអឺរ៉ុបដែលជាបក្សកាន់អំណាចរបស់លោកស្រីប្រធានគណៈកម្មការ អួរស៊ូឡា វ៉ន ឌែរ ឡេយ៉េន បានបន្តរក្សាឋានៈជាបក្សសម្ព័ន្ធធំជាងគេនៅក្នុងសភា។[៨១]
- ៩ មិថុនា
- ការបោះឆ្នោតសកលសានម៉ារីណូឆ្នាំ២០២៤៖ សម្ព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យ និងសេរីភាព ក្រោមការដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យគ្រិស្តសាន់ម៉ារីន បានឈ្នះអាសនៈមួយភាគធំនៅក្នុងអគ្គមហាក្រុមប្រឹក្សា។[៨២]
- ការបោះឆ្នោតសហព័ន្ធបែលហ្ស៊ិកឆ្នាំ២០២៤៖ សម្ព័ន្ធភាពវ្លាំសឺថ្មីនៅតែរក្សាតំណែងជាគណបក្សធំជាងគេនៅក្នុងសភា ខណៈគណបក្សរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីលោកអាឡិចសាន់ដឺ ដឺក្រេរូបានបាត់បង់អាសនៈជាបន្តបន្ទាប់។[៨៣]
- ១០ មិថុនា – យន្តហោះមួយគ្រឿងបានធ្លាក់នៅក្បែរក្រុងឈីកង់ហ្កាវ៉ា ប្រទេសម៉ាឡាវី ដោយបានសម្លាប់មនុស្សចំនួនប្រាំបួននាក់ដោយក្នុងនោះរួមមានទាំងអនុប្រធានាធិបីម៉ាឡាវី លោកស៊ូលូស ឈីលីម៉ាផងដែរ។[៨៤]
- ១២ មិថុនា – អង្គការសហប្រជាជាតិបានបើកការស៊ើបអង្កេតជាលើកដំបូងជុំវិញការវាយប្រហាររបស់ហាម៉ាស់លើអ៊ីស្រាអែលកាលថ្ងៃទី៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣ ហើយជាលទ្ធផល គេបានរកឃើញថា ទាំងអ៊ីស្រាអែល និងក្រុមហាម៉ាស់បានប្រព្រឹត្តឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមដូចគ្នា។[៨៥][៨៦]
- ២៣ មិថុនា
- នៅក្នុងព្រះរាជពិធីបុណ្យចម្រើនព្រះជន្មព្រះមហាចៅពញានៃពញារដ្ឋលុចសំបួព្រះអង់រី ទ្រង់បានប្រកាសថាព្រះរាជបុត្រ និងជារជ្ជទាយាទរបស់ព្រះអង្គ ព្រះនាមហ្គីយ៉ូម នឹងឡើយសោយរាជសម្បត្តិចាប់ផ្តើមនៅក្នុងខែតុលា ជាកិច្ចត្រៀមពិធីដាក់រាជ្យជាផ្លូវការរបស់ព្រះអង់រី។[៨៧]
- គ្រោះមហន្តរាយក្នុងពិធីបុណ្យហាជ៖ មនុស្សជាង ១,៣០០ នាក់ត្រូវបានគេរាយការណ៍ថាបានបាត់បង់ជីវិតដោយសារតែការរងកម្ដៅខ្ពស់ហួសប្រមាណក្នុងអំឡុងពេលធ្វើធម្មយាត្រាក្នុងពិធីបុណ្យហាជប្រចាំឆ្នាំនៅទីក្រុងមេក្កា ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត។[៨៨]
- ការវាយប្រហារនៅដាហ្កេស្ថាន៖ ការវាយប្រហារចំនួនពីរក្នុងពេលតែមួយបានកើតឡើងនៅក្នុងទីក្រុងម៉ាកាជកាឡា និងឌែរប៊ែន ក្នុងសាធារណរដ្ឋដាហ្កេស្ថាន ប៉ែកខាងត្បូងនៃប្រទេសរុស្ស៊ី ដោយបានសម្លាប់មនុស្សចំនួន ២៨ នាក់។[៨៩]
- ២៦ មិថុនា – រដ្ឋប្រហារប៉ុនប៉ងមួយបានប្រព្រឹត្តិឡើងនៅរដ្ឋធានីឡាប៉ាសនៃប្រទេសបូលីវី ក្រោមការដឹកនាំរបស់អតីតអគ្គមេបញ្ជាការយោធា លោកហ័ន ហូសេ ស៊ូនីហ្កា។[៩០]
- ២៨ មិថុនា – ការបោះឆ្នោតនីតិបញ្ញត្តិម៉ុងហ្គោលីឆ្នាំ២០២៤៖ គណបក្សប្រជាជនម៉ុងហ្គោលីនៅតែបន្តរក្សាអាសនៈភាគច្រើនដដែរ ថ្វីបើបាត់បង់សំឡេងគាំទ្រមួយចំនួនទៅកាន់គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងមហាសភារដ្ឋក្ដី។[៩១]
- ២៩ មីនា
- ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីម៉ូរីតានីឆ្នាំ២០២៤៖ ប្រធានាធិបតីកាន់អំណាច លោកម៉ូហាម៉េដ អ៊ូល ហ្កាស៊ូអានី បានឈ្នះឆ្នោតបន្តអាណត្តិទីពីរជាប្រធានាធិបតី។[៩២]
- គ្រោះផ្ទុះគ្រាប់បែកនៅរដ្ឋបូរណូ៖ មនុស្សចំនួន ៣២ នាក់ត្រូវបានបាត់បង់ជីវិត និងមនុស្សប្រមាណ ១០០ នាក់ទៀតត្រូវទទួលរងរបួសបន្ទាប់ពីមានការបំផ្ទុះគ្រាប់បែកនៅទីតាំងបីកន្លែងផ្សេងគ្នាក្នុងទីក្រុងហ្គូហ្សានៃរដ្ឋបូរណូ ប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ា។[៩៣]
កក្កដា
កែប្រែ- ១ កក្កដា – លោកស្រីសាម ម៉ូស្ទីនបានស្បថចូលកាន់តំណែងជាអគ្គទេសាភិបាលទី២៨ នៃប្រទេសអូស្ត្រាលី។[៩៤]
- ៤ កក្កដា – ការបោះឆ្នោតសកលនៃចក្រភពអង់គ្លេសឆ្នាំ២០២៤៖ លោកគៀរ ស្តារមឺបានដឹកគណបក្សពលករយកជ័យជម្នះភ្លូកទឹកភ្លូកដី។ លោកស្តារមឺបានចូលកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅថ្ងៃបន្ទាប់ក្រោយពីអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោករីស៊ី ស៊ូណាក់បានលាលែងពីតំណែង។[៩៥]
- ៥ កក្កដា – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីអ៊ីរ៉ង់ឆ្នាំ២០២៤៖ លោកម៉ាស៊ូត ប៉េហ្សេស្សខ្ចន់បានជាប់ឆ្នោតក្លាយជាប្រធានាធិបតីអ៊ីរ៉ង់។[៩៦]
- ៧ កក្កដា – ការបោះឆ្នោតនីតិបញ្ញត្តិបារាំងឆ្នាំ២០២៤៖ បក្សសម្ព័ន្ធឆ្វេងនិយមពោលគឺរណសិរ្សប្រជានិយមថ្មីបានឈ្នះអាសនៈច្រើនជាងគេនៅក្នុងរដ្ឋសភាបារាំង បន្ទាប់ពីបក្សសម្ព័ន្ធស្ដាំនិយមគឺជំនួបជាតិបានយកឈ្នះនៅក្នុងជុំទីមួយ។[៩៧]
- ១៣ កក្កដា – ខណៈពេលកំពុងធ្វើយុទ្ធនាការឃោសនាការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីនៃសហរដ្ឋអាមេរិកឆ្នាំ២០២៤ អតីតប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោកដូណាល់ ត្រាំត្រូវបានទទួលរងរបួសបន្ទាប់ពីមានការប៉ុនប៉ងធ្វើឃាតកម្មលើរូបលោកនៅឯពិធីជួបជុំអ្នកគាំទ្រនៅជិតក្រុងបាត់ឡឺ រដ្ឋផេនស៊ីលវ៉ានី។[៩៨]
- ១៥ កក្កដា – ការបោះឆ្នោតសកលរ៉្វាន់ដាឆ្នាំ២០២៤៖ ប្រធានាធិបតីកាន់អំណាច លោកប៉ូល កាហ្កាម៉េបានជាប់ឆ្នោតបន្តអាណត្តិទីបួនរបស់លោក។[៩៩]
- ១៩ កក្កដា – ឧប្បត្តិហេតុដាច់ប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានសកល បានបង្កការរំខានប៉ះពាល់ដល់អាជីវកម្ម និងអង្គការជាច្រើននៅទូទាំងពិភពលោក។[១០០]
- ២២ កក្កដា – គ្រោះបាក់ដីចំនួនពីរបានសម្លាប់មនុស្សចំនួន ២២៩ នាក់ និងបានបង្កប់ភូមិចំនួនពីរនៅក្នុងតំបន់ហ្កូហ្វាហ្សូរីយ៉ានៃប្រទេសអេត្យូពី។[១០១]
- ២៣ កក្កដា – ប្រទេសចិនបានសម្រេចកិច្ចព្រមព្រៀងឯកភាពគ្នារវាងអតីតគូបដិបក្ខប៉ាឡេស្ទីនចំនួនពីរគឺ ក្រុមហ្វាតា និងហាម៉ាស់ ដើម្បីបង្កើតរដ្ឋាភិបាលរួមមួយ។[១០២]
- ២៦ កក្កដា – ១១ សីហា – កីឡាអូឡាំពិករដូវក្តៅឆ្នាំ២០២៤ បានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅទីក្រុងប៉ារីស ប្រទេសបារាំង។[១០៣]
- ២៨ កក្កដា – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីវេណេស៊ុយអេឡាឆ្នាំ២០២៤៖ ប្រធានាធិបតីកាន់អំណាច លោកនីកូឡាស់ ម៉ាឌូរ៉ូបានប្រកាសជ័យជំនះលើបេក្ខជនប្រឆាំងលោកអ៊ែដមុនដូ ហ្គនហ្សាឡែស អ៊ូរូទីយ៉ា បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតបានប្រព្រឹត្តិទៅដោយភាពរអាក់រអួល និងនាំឱ្យរដ្ឋអាមេរិកខាងត្បូងជាច្រើនបដិសេធមិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលបោះឆ្នោត ឬផ្អាកទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយរដ្ឋាភិបាលម៉ាឌូរ៉ូ។[១០៤]
- ៣១ កក្កដា – មេដឹកនាំនយោបាយនៃចលនាហាម៉ាស់គឺលោកអ៊ីស្មែល ហានីយ៉េត្រូវបានគេលបធ្វើឃាតនៅឯគេហដ្ឋានរបស់គាត់ក្នុងរដ្ឋធានីតេហេរ៉ង់ ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់។[១០៥]
សីហា
កែប្រែ- ១ សីហា – ការដោះដូរអ្នកទោសអាមេរិក-រុស្ស៊ី៖ បុគ្គលចំនួន ២៦ នាក់ត្រូវបានដោះលែងនៅក្នុងអាកាសយានដ្ឋានអង់ការ៉ាអេស៊ែនបូហ្កា ដែលជាការដោះដូរអ្នកទោសច្រើនបំផុតរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងរុស្ស៊ីចាប់តាំងពីសង្គ្រាមត្រជាក់បានបញ្ចប់។[១០៦]
- ៤ សីហា – នាយករដ្ឋមន្ត្រីបង់ក្លាដែស លោកស្រីស្យីគ ហាស៊ីណា បានប្រកាសលាលែងពីតំណែង និងបានរត់ភៀសខ្លួនទៅប្រទេសឥណ្ឌា ក្រោយពីស្ថានភាពនៃបាតុកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលក្នុងប្រទេសបានឈានចូលដល់ចំណុចធ្ងន់ធ្ងរបំផុត។ ជាលទ្ធផល លោកប្រធានាធិបតីម៉ូហាម៉េដ សាហាប៊ូឌីនបានចេញប្រកាសបង្កើតរដ្ឋាភិបាលបណ្ដោះអាសន្នមួយឡើង។[១០៧]
- ៧ សីហា – តុលាការធម្មនុញ្ញថៃបានប្រកាសរំលាយគណបក្សឈានមុខ ខណៈលោកពិធា លិមចម្រើនរ័ត្ន រួមជាមួយសមាជិកបក្សសំខាន់ៗផ្សេងទៀតត្រូវបានហាមឃាត់មិនឱ្យប្រឡូកចូលឆាកនយោបាយរយៈពេល ១០ ឆ្នាំ។[១០៨]
- ៩ សីហា – យន្តហោះ Voepass Linhas Aéreas ATR-72 បានធ្លាក់នៅក្បែរទីក្រុងសាវប៉ូលឡូ ប្រទេសប្រេស៊ីល ដោយបានសម្លាប់មនុស្សទាំងអស់នៅលើយន្តហោះចំនួន ៦២ នាក់។[១០៩]
- ១១ សីហា – ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែនលោកវ៉ូឡូឌីមីរ ហ្សេឡេនស្គីបានប្រកាសថាកងកម្លាំងយោធាអ៊ុយក្រែនបានកំពុងធ្វើប្រតិបត្តិការវាយឆ្លងព្រំដែនចូលទៅក្នុងអូប្លាសគូស្គិ៍នៃទឹកដីរុស្ស៊ី។ ភាគីខាងរុស្ស៊ីបានថ្លែងថា មនុស្សចំនួន ៧៦,០០០ នាក់ត្រូវបានជម្លៀសចេញពីតំបន់នោះ។[១១០]
- ១៤ សីហា
- អង្គការសុខភាពពិភពលោកបានប្រកាសជំងឺអឹមផកជាគ្រោះអាសន្នសុខភាពសាធារណៈកម្រិតអន្តរជាតិជាលើកទីពីរក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំជាប់គ្នា បន្ទាប់ពីជំងឺមួយនេះបានចាប់ផ្ដើមផ្ទុះរីករាលដាលម្តងទៀតនៅតាមបណ្ដាប្រទេសមួយចំនួនក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិក។[១១១]
- តុលាការធម្មនុញ្ញប្រទេសថៃបានប្រកាសដកលោកស្រេតដ្ឋា ទវីសិនចេញពីតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ បន្ទាប់ពីលោកបានតែងតាំងរដ្ឋមន្ត្រីម្នាក់ដែលធ្លាប់មានទោសជាប់ពន្ធនាគារចូលក្នុងគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។[១១២] លោកស្រីពែទងធារ ជិនវ័ត្របានចូលកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីបន្តពីលោកនៅថ្ងៃទី១៦។[១១៣]
- ១៧ សីហា – ពិធីបុណ្យឯករាជ្យជាតិលើកទី៧៩ របស់ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅទីក្រុងនូសាន់តារ៉ា។ ការប្រារព្ធពិធីបុណ្យឯករាជ្យនេះគឺត្រូវធ្វើដំណាលគ្នានឹងពិធីសម្ពោធក្រុងនូសាន់តារ៉ាជារដ្ឋធានីថ្មីនៃប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី ប៉ុន្តែវាត្រូវបានពន្យារពេលដោយទុកឱ្យពិធីបុណ្យឯករាជ្យជាតិដំណើរការទៅដោយឯកឯង។[១១៤]
- ២៨ សីហា – ៨ កញ្ញា – កីឡាប៉ារ៉ាឡាំពិករដូវក្ដៅឆ្នាំ២០២៤ បានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅទីក្រុងប៉ារីស ប្រទេសបារាំង។[១១៥]
កញ្ញា
កែប្រែ- ២ កញ្ញា – តុលាការកំពូលប្រេស៊ីលបានសម្រេចបិទប្រតិបត្តិការរបស់បណ្ដាញសង្គម X (អតីត Twitter) នៅក្នុងប្រទេស បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលប្រេស៊ីលបានចោទប្រកាន់បណ្ដាញសង្គមមួយនេះពីការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត។[១១៦]
- ៧ កញ្ញា – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីអាល់ហ្សេរីត្រូវបានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើង ហើយលោកអាប់ឌែលម៉ាដជីដ ធេបប៊ូនបានជាប់ឆ្នោតបន្តជាប្រធានាធិបតីអាល់ហ្សេរី។[១១៧]
- ១៧–១៨ កញ្ញា – មនុស្សចំនួន ៣២ នាក់ត្រូវបានបាត់បង់ជីវិត និងជាង ៣,២០០ នាក់ផ្សេងទៀតបានទទួលរងរបួស បន្ទាប់ពីវិទ្យុផ្ញើសារ និងវិទ្យុទាក់ទងរបស់ក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធ និងក្រុមគ្រូពេទ្យហេសបុលឡា បានផ្ទុះផ្ទួនៗគ្នាចំនួនពីរលើក។ គេបានសន្និដ្ឋានថាប្រទេសអ៊ីស្រាអែលគឺនៅពីក្រោយហេតុការណ៍ផ្ទុះនេះ។[១១៨]
- ២០ កញ្ញា – អ៊ីស្រាអែលបានលបធ្វើឃាតកម្មលើមេដឹកនាំកំពូលៗនៃក្រុមហេសបុលឡាចំនួន ១០ នាក់ ដោយក្នុងនោះរួមមានមេបញ្ជការយោធាម្នាក់ឈ្មោះអ៊ីប្រាហ៊ីម អាគីល នៅឯរដ្ឋធានីបៃរូត ប្រទេសលីបង់។ ហេតុការណ៍នេះគឺជាចំណុចចាប់ផ្ដើមនៃភាពតានតឹងថ្មីរវាងអ៊ីស្រាអែល និងហេសបុលឡា តែប៉ុន្មានថ្ងៃប៉ុណ្ណោះក្រោយឧប្បត្តិហេតុផ្ទុះវិទ្យុទាក់ទងផ្ទួនៗគ្នារបស់ក្រុមហេសបុលឡា។[១១៩]
- ២១ កញ្ញា – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីស្រីលង្កា៖ លោកអនុរ កុមារ ឌីស្សានាយ៉ាកាត្រូវជាប់ឆ្នោតក្លាយជាប្រធានាធិបតីស្រីលង្កានៅក្នុងជុំទីពីរនៃការបោះឆ្នោត ដោយនេះជាលើកទីមួយនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រស្រីលង្កាដែលការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីត្រូវឆ្លងចូលក្នុងជុំទីពីរ។[១២០]
- ២៣ កញ្ញា – កំណត់ត្រាចំនួនអ្នកស្លាប់ដ៏ច្រើនបំផុតចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៦ មកក្នុងជម្លោះអ៊ីស្រាអែល–ហេសបុលឡា ដោយគេបានរាយការណ៍ថា មនុស្សចំនួន ៥៦៩ នាក់បានបាត់បង់ជីវិត ខណៈមនុស្សចំនួន ១,៨៦៥ នាក់ទៀតបានទទួលរងរបួសតាមរយៈការវាយប្រហារតាមផ្លូវអាកាសរបស់អ៊ីស្រាអែល។[១២១]
- ២៧ កញ្ញា – កងកម្លាំងជើងអាកាសអ៊ីស្រាអែលបានទម្លាក់គ្រាប់បែកបំផ្ទុះទីស្នាក់ការកណ្ដាលរបស់ក្រុមហេសបុលឡានៅក្នុងរដ្ឋធានីបៃរូត ដោយបានសម្លាប់មនុស្សជាច្រើននាក់ដែលក្នុងនោះរួមមានមេដឹកនាំហេសបុលឡា លោកហាសាន់ ណាស្រារ៉ាផងដែរ។[១២២][១២៣]
- ២៩ កញ្ញា – ការបោះឆ្នោតនីតិប្បញ្ញត្តិអូទ្រីសត្រូវបានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើង។[១២៤]
- ៣០ កញ្ញា – សហរាជាណាចក្របានក្លាយជាប្រទេសជី ៧ ដំបូងដែលឈប់ប្រើប្រាស់ធ្យូងថ្មដើម្បីផលិតអគ្គិសនី ដោយនេះជាលើកដំបូងក្នុងរយៈពេល ១៤២ ឆ្នាំដែលប្រទេសនេះលែងប្រើប្រាស់ធ្យូងថ្មជាប្រភពអគ្គិសនី។[១២៥][១២៦]
តុលា
កែប្រែ- ១ តុលា
- កងកម្លាំងការពារអ៊ីស្រាអែលបានវាយលុកចូលប្រទេសលីបង់ ដែលនាំឱ្យជម្លោះរវាងអ៊ីស្រាអែល និងហេសបុលឡាកាន់តែតានតឹងជាងមុន។[១២៧]
- សភាជប៉ុនបានតែងតាំងលោកស៊ីហ្កេរូ អ៊ីស្ស៊ីបាជានាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មី ខណៈគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យសេរីនូវបន្តកាន់កាប់អាសនៈភាគច្រើននៅក្នុងសភា។[១២៨][១២៩] ក្រោយពីត្រូវបានតែងតាំងរួច លោកក៏បានចាត់តែងតាំងគណៈរដ្ឋមន្ត្រីថ្មី និងបានអំពាវនាវឱ្យមានការបោះឆ្នោតមួយមុនកាលកំណត់នៅថ្ងៃទី២៧ ខែតុលាខាងមុខ។[១៣០]
- អ៊ីរ៉ង់បានបាញ់មីស៊ីលបាលីស្ទីកជាច្រើនគ្រាប់ចូលទៅក្នុងប្រទេសអ៊ីស្រាអែលដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងសកម្មភាពវាយប្រហាររបស់អ៊ីស្រាអែលមកលើហេសបុលឡាលីបង់។[១៣១]
- ៦ តុលា – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីទុយនេស៊ី៖ ប្រធានាធិបតីទុយនេស៊ីលោកកៃស៍ សាយ៉េដត្រូវបានជាប់ឆ្នោតបន្តកាន់អំណាចអាណត្តិទីពីររបស់ខ្លួន។[១៣២]
- ១២ តុលា – ផ្កាយដុះកន្ទុយរយៈពេលវែងមួយឈ្មោះ C/2023 A3 (Tsuchinshan–ATLAS) ដែលត្រូវបានគេនិយមហៅថា "ផ្កាយដុះកន្ទុយប្រចាំសតវត្សន៍" បានធ្វើដំណើរមកខិតជិតភពផែនដីបំផុត។[១៣៣]
- ១៣ តុលា – SpaceX បានសម្រេចនូវការចុះចតវិញដោយជោគជ័យជាលើកដំបូងរបស់រ៉ុក្កែត Super Heavy Booster ពីនាវាអវកាស Starship ដែលត្រូវជារ៉ុក្កែតដ៏ធំ និងមានឥទ្ធិពលខ្លាំងបំផុតដែលបានបង្ហោះ។[១៣៤][១៣៥]
- ១៤ តុលា – យានអវកាសស្រាវជ្រាវឈ្មោះយូរ៉ូប៉ាឃ្លីបពើ (Europa Clipper) ត្រូវបានបាញ់បង្ហោះទៅទីអវកាសសម្ដៅទៅយូរ៉ូប៉ាដែលត្រូវជាព្រះចន្ទទឹកកកនៃភពព្រហស្បតិ៍។[១៣៦]
- ១៦ តុលា – មេដឹកនាំហាម៉ាស់ លោកយ៉ាយ៉ា ស៊ីនវ៉ាត្រូវបានស្លាប់ក្នុងអំឡុងពេលប្រយុទ្ធបាញ់គ្នាជាមួយកងកម្លាំងអ៊ីស្រាអែលនៅឯទីក្រុងរ៉ាហ្វា។[១៣៧]
ថ្ងៃមរណភាព
កែប្រែឯកសារយោង
កែប្រែ- ↑ ១,០ ១,១ "2024 is the biggest election year in history". The Economist. 2023-11-13. https://www.economist.com/interactive/the-world-ahead/2023/11/13/2024-is-the-biggest-election-year-in-history.
- ↑ Eric Bazail-Eimil (2024-01-01). "The global elections Washington should be watching in 2024". Politico. https://www.politico.com/news/2024/01/01/what-to-watch-global-elections-2024-00133027.
- ↑ "Transcript: What will work look like in 2024?". Financial Times. 2023-12-26. https://www.ft.com/content/e12bb7f9-b470-456b-825d-dcfd4a26432f.
- ↑ Siladitya Ray (2024-01-03). "2024 Is The Biggest Election Year In History—Here Are The Countries Going To The Polls This Year". Forbes. https://www.forbes.com/sites/siladityaray/2024/01/03/2024-is-the-biggest-election-year-in-history-here-are-the-countries-going-to-the-polls-this-year/?sh=6c16540b65f9.
- ↑ "In 2024, It's Election Year in 40 Countries". Bloomberg. November 1, 2023. https://www.bloomberg.com/news/newsletters/2023-11-01/2024-is-election-year-in-40-countries-and-podcast-elon-inc-launches-next-week.
- ↑ Sharma, Shweta (August 24, 2023). "Brics countries agree major expansion as six countries invited to join". https://www.independent.co.uk/news/world/africa/brics-2023-summit-new-members-saudi-uae-iran-b2398553.html.
- ↑ Ebel, Francesca (28 September 2023). "Defeated by force, Nagorno-Karabakh government declares it will dissolve". The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/world/2023/09/28/nagorno-karabakh-dissolved-azerbaijan-armenia/.
- ↑ "(ជាភាសាជប៉ុន) 能登地震、死者２２０人に 住宅被害は１万１千棟超". Sanyo News. 13 January 2024. https://www.sanyonews.jp/article/1502161.
- ↑ "M 7.5 - 42 km NE of Anamizu, Japan". United States Geological Survey. 1 January 2024. Retrieved 16 January 2024.
- ↑ "JAL plane on fire at Haneda Airport after colliding with Japan Coast Guard plane". NHK WORLD. Archived from the original on 3 January 2024. Retrieved 16 January 2024.
- ↑ "Landlocked Ethiopia signs Pact to Use Somaliland's Red Sea Port". Reuters. January 1, 2024.
- ↑ "Hilda Heine sworn in as President of the Marshall Islands". RNZ. 2024-01-03. Retrieved 2024-01-16.
- ↑ "Death toll in Islamic State-claimed suicide blasts rises to 91". AP News. 2024-01-06. Retrieved 2024-01-16.
- ↑ "Bangladesh Election Commission schedules parliamentary polls for Jan 7". bdnews24.com. https://bdnews24.com/bangladesh/5ps4txfm44.
- ↑ "Bangladesh election: PM Sheikh Hasina wins fourth term in controversial vote". BBC News. 2024-01-07. https://www.bbc.com/news/world-asia-67889387.
- ↑ "U.S.-led coalition strikes Iran-aligned Houthi militants in Yemen". The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/national-security/2024/01/11/us-strike-yemen-houthis-red-sea/.
- ↑ "Taiwan elects Lai Ching-te, from incumbent pro-sovereignty party, as president". The Guardian. 2024-01-13. https://www.theguardian.com/world/2024/jan/13/taiwan-ruling-partys-lai-ching-te-wins-presidential-election.
- ↑ "Queen Margrethe II: Danish monarch announces abdication live on TV". BBC News. 2023-12-31. https://www.bbc.com/news/world-europe-67854395.
- ↑ "Unrest grips Comoros as opposition rejects president's re-election". France 24. January 17, 2023. Retrieved 21 January 2023.
- ↑ "Comoros To Hold Presidential Vote On January 14". Barrons. Retrieved 2024-01-17.
- ↑ "Progressive Arévalo is 'virtual winner' of Guatemala election after corruption angered voters". AP News. August 20, 2023. Retrieved 5 May 2024.
- ↑ "Breaking News៖ ជប៉ុនជោគជ័យក្នុងការចុះចតយាន លើព្រះចន្ទដោយរលូន ប៉ុន្តែជួបបញ្ហានៅពេលបន្ទាប់!". Cambo Space. 20 January 2024. Retrieved 2024-01-21.
- ↑ "Israel must prevent genocidal acts in Gaza, top UN court says". BBC News. 26 January 2024. Retrieved 28 January 2024.
- ↑ Needham, Kirsty (26 February 2024). "Taiwan ally Tuvalu names Feleti Teo as new prime minister". Reuters. Retrieved 4 May 2024.
- ↑ "Sultan Ibrahim takes oath as 17th Yang di-Pertuan Agong". The Star. 31 January 2024. Retrieved 1 February 2024.
- ↑ Petersen, Shelleygan (2024-02-04). "President Hage Geingob is dead". The Namibian. Archived from the original on 4 February 2024. Retrieved 2024-02-06.
- ↑ "Hage Geingob, Namibia’s president, dies aged 82 after cancer treatment". The Guardian. Agence France-Presse. 2024-02-04. ល.ត.ម.អ. 0261-3077. https://www.theguardian.com/world/2024/feb/04/hage-geingob-namibias-president-dies-aged-82-after-cancer-treatment.
- ↑ "El Salvador's Bukele is already claiming a big election win, but a troubled count delays results". AP News. 2024-02-05. Retrieved 2024-02-06.
- ↑ "After Nayib Bukele’s crushing, unconstitutional victory, what next?". The Economist. ល.ត.ម.អ. 0013-0613. https://www.economist.com/the-americas/2024/02/05/after-nayib-bukeles-crushing-unconstitutional-victory-what-next.
- ↑ "Azerbaijan's president is likely to win election after a blitz offensive reclaimed Karabakh region". Associated Press. 2024-02-07. Retrieved 2024-02-07.
- ↑ "Imran Khan loyalists win shock victory in Pakistan election". www.ft.com. Retrieved 2024-02-12.
- ↑ Luoma, Elviira; Sevgili, Canan (2024-01-25). "What you need to know about the 2024 Finnish presidential election". Reuters. https://www.reuters.com/world/europe/what-you-need-know-about-2024-finnish-presidential-election-2024-01-25/.
- ↑ "Former Indonesian general linked to human rights abuses claims victory in presidential election". AP News. 2024-02-13. Retrieved 2024-03-15.
- ↑ Sanon, Evans; Luxama, Pierre-Richard (3 March 2024). "Haiti declares a curfew as it tries to restore order after weekend jailbreak, explosion of violence". Associated Press. https://apnews.com/article/haiti-prison-break-2788f145b0d26efc2aa199e923724e0f.
- ↑ "More than 100 killed as Israeli troops open fire on Gazans crowded around aid convoy". NBC News. 2024-02-29. Retrieved 2024-03-15.
- ↑ "Sweden officially joins NATO". NATO. 7 March 2024. Retrieved 15 March 2024.
- ↑ "Portugal election sees above-average turnout in very tight contest". POLITICO. 2024-03-10. Retrieved 2024-03-16.
- ↑ "Haiti's prime minister Ariel Henry resigns as law and order collapses". 2024-03-12. https://www.bbc.com/news/world-latin-america-68541349.
- ↑ "World's first major act to regulate AI passed by European lawmakers". CNBC. 14 March 2024. Retrieved 16 March 2024.
- ↑ "Putin wins Russia election in landslide with no serious competition". Reuters. 18 March 2024. Retrieved 24 March 2024.
- ↑ "Death toll from concert hall attack in Russia's Moscow region rises to 144". AA. March 29, 2024. Archived from the original on 30 March 2024. Retrieved 04 May 2024.
{{cite web}}: Check date values in:|access-date=(help) - ↑ "Senegal's little-known opposition leader Bassirou Diomaye Faye is named the next president". AP News. 2024-03-25. Retrieved 2024-03-27.
- ↑ "UN Security Council resolution calls for Gaza ceasefire". BBC News. 25 March 2024. Retrieved 27 March 2024.
- ↑ "Bulgaria and Romania join the Schengen area". European Commission. 30 March 2024. Retrieved 3 April 2024.
- ↑ "Woman and her son among 16 people killed in Israeli raid on building attached to Iranian embassy". Syrian Observatory For Human Rights. 3 April 2024. Retrieved 2024-04-23.
- ↑ "Taiwan 7.7 magnitude earthquake sparks tsunami warning in Japan". The Guardian. 2 April 2024. Retrieved 4 April 2024.
{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link) - ↑ Vélez, Roger. "(ជាភាសាអេស្ប៉ាញ) México rompe relaciones diplomáticas con Ecuador, tras irrupción policial en Embajada México rompe relaciones diplomáticas con Ecuador". Primicias. Retrieved 8 April 2024.
- ↑ "Slovak presidency goes to government candidate". Politico. 6 April 2024.
- ↑ Where & When, NASA, ៦ ខែមេសា ២០២៤, https://science.nasa.gov/eclipses/future-eclipses/eclipse-2024/where-when/, បានយកមក April 9, 2024
- ↑ "Simon Harris formally appointed Taoiseach after Dáil vote". RTÉ News. 9 April 2024. https://www.rte.ie/news/politics/2024/0409/1442464-harris-politics/.
- ↑ "South Korea's 2024 General Election: Results and Implications". CSIS. 10 April 2024. https://www.csis.org/analysis/south-koreas-2024-general-election-results-and-implications/.
- ↑ Harris, Chris (2024-04-13). "Iran launches wave of drone attacks at Israel: report". New York Post. Retrieved 2024-04-14.
- ↑ "Dubai airport chaos as UAE and Oman reel from deadly storms".
- ↑ "Solomon Islands pro-China PM Manasseh Sogavare fails to secure majority". Al Jazeera. Retrieved 2024-05-04.
- ↑ Henley, Jon; correspondent, Jon Henley Europe (2024-04-18). "Political uncertainty in Croatia as ruling party wins most seats but no majority". The Guardian. ល.ត.ម.អ. 0261-3077. https://www.theguardian.com/world/2024/apr/18/croatia-election-results-hdz-democratic-union-pm-andrej-plenkovic-without-majority-sdp-homeland-movement.
- ↑ Alkhshali, Hamdi. "Isfahan, Iran: Explosions Hear, Reports Say". CNN. https://www.cnn.com/2024/04/18/middleeast/isfahan-iran-explosion-intl-hnk.
- ↑ Robenson, Geffrard (2024-04-25). "Les membres du Conseil présidentiel de transition ont prêté serment, tôt jeudi 25 avril 2024, au Palais national". Le Nouvelliste. https://lenouvelliste.com/article/247858/les-membres-du-conseil-presidentiel-de-transition-ont-prete-serment-tot-jeudi-25-avril-2024-au-palais-national.
- ↑ Valentine Hilaire; Elida Moreno (May 5, 2024). "Panama's Mulino wins presidency with support from convicted former leader". Reuters. https://www.reuters.com/world/americas/panamanians-vote-crowded-field-presidential-contenders-2024-05-05/.
- ↑ "(ជាភាសាបារាំង) Présidentielle au Tchad: premières réactions au lendemain de la victoire annoncée de Mahamat Idriss Déby". Yahoo News. 2024-05-10. Archived from the original on 10 May 2024. Retrieved 2024-05-15.
- ↑ "Malmö will host the 68th Eurovision Song Contest in May 2024". Eurovision.tv. European Broadcasting Union (EBU). 2023-07-07. Retrieved 2024-05-08.
- ↑ "Eurovision: Switzerland wins 2024 song contest". DW. 2024-05-11. Retrieved 2024-06-01.
- ↑ "North Macedonia elects first woman president as center-left incumbents suffer historic losses". Associated Press. 9 May 2024. Archived from the original on 9 May 2024. Retrieved 12 May 2024.
- ↑ "Претседателски и парламентарни избори 2024 – 8 May 2024". Државна Изборна Комисија (in ម៉ាសេដូនី). 8 May 2024.[តំណភ្ជាប់ខូច]
- ↑ "UN general assembly calls on Security Council to admit Palestine as member". 2024-05-10. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-68983650.
- ↑ Miller, Katrina; Jones, Judson (10 May 2024). "Solar Storm Intensifies, Filling Skies With Northern Lights - Officials warned of potential blackouts or interference with navigation and communication systems this weekend, as well as auroras as far south as Southern California or Texas.". The New York Times. https://archive.ph/KjXfs។ បានយកមក 12 May 2024.
- ↑ Kok, Xinghui (15 May 2024). "Singapore to inaugurate new PM as Lee makes way after 20 years in charge". Reuters. https://www.reuters.com/world/asia-pacific/singapore-inaugurate-new-pm-lee-makes-way-after-20-years-charge-2024-05-15/។ បានយកមក 16 May 2024.
- ↑ "Slovak Prime Minister Robert Fico shot in head and chest, reports say". POLITICO. 2024-05-15. Retrieved 2024-05-16.
- ↑ "Dominican Republic President Luis Abinader heads to reelection as competitors concede early". Associated Press. May 20, 2024. https://apnews.com/article/dominican-republic-election-presidential-abinader-haiti-59d10ff3d422842c5f3988b34a39588a។ បានយកមក May 21, 2024.
- ↑ "R.Dominicana celebrará elecciones presidenciales el 19 de mayo de 2024". La Propuesta Digital. December 15, 2022. https://lapropuestadigital.com/r-dominicana-celebrara-elecciones-presidenciales-el-19-de-may/។ បានយកមក 21 May 2024.
- ↑ "Iran's President Ebrahim Raisi killed in helicopter crash - state TV". BBC News. 2024-05-20. Retrieved 2024-05-21.
- ↑ "Shooting in Kinshasa is a failed coup d'état, says Congolese army". Le Monde.fr. 2024-05-19. https://www.lemonde.fr/en/le-monde-africa/article/2024/05/19/shooting-in-kinshasa-is-a-failed-coup-d-etat-says-congolese-army_6671940_124.html.
- ↑ "'Several nationalities' including American and British involved in DRC coup attempt, say officials". Voice of America. 2024-05-19. Retrieved 2024-05-21.
- ↑ "ICC prosecutor seeks arrest warrants for Netanyahu and Hamas leaders". BBC News. 2024-05-20. Retrieved 2024-05-21.
- ↑ "UN's top court orders Israel to halt military operations in Rafah". BBC News. 2024-05-24. Retrieved 2024-05-26.
- ↑ "Death toll in Papua New Guinea climbs to 2,000". The Street Journal. 27 May 2024. https://thestreetjournal.org/death-toll-in-papua-new-guinea-climbs-to-2000/.
- ↑ "Lithuanian Nauseda calls victory in presidential election". Reuters. Retrieved 31 May 2024.
- ↑ "India heads to the polls in world's biggest election". CNN. 18 April 2024. https://www.cnn.com/2024/04/18/india/india-general-election-polls-open-intl-hnk/index.html.
- ↑ Aggarwai, Mithil; Frayer, Janis Mackey (June 4, 2024). "India hands PM Modi a surprise setback, with his majority in doubt in the world's largest election". NBC News. https://www.nbcnews.com/news/world/india-election-results-narendra-modi-rcna154839។ បានយកមក 7 June 2024.
- ↑ Adam, Darren (2024-06-01). "Presidential Election 2024: Katrín concedes to Halla T - RÚV.is". RÚV. Retrieved 2024-06-02.
- ↑ "Claudia Sheinbaum Makes History, as First Woman Elected to Lead Mexico". The New York Times. 2024-06-03. Retrieved 2024-06-07.
- ↑ "Far-right gains in the EU election deal stunning defeats to France's Macron and Germany's Scholz". AP News. 2024-06-09. Retrieved 2024-06-11.
- ↑ "(ជាភាសាអ៊ីតាលី) A San Marino c'è ancora la Dc e vince le elezioni con il 34%". la Repubblica. 2024-06-10. Retrieved 2024-07-02.
- ↑ Blenkinsop, Philip (9 June 2024). "Flemish nationalists to retain lead in Belgian parliament, far right gains". Reuters. Retrieved 11 June 2024.
- ↑ Gondwe, Gregory and Imray, Gerald (11 June 2024). "Malawi's vice president and 9 others are confirmed dead after their plane's wreckage is found". Associated Press. Archived from the original on 11 June 2024. Retrieved 28 June 2024.
- ↑ "Israel and Hamas trade jabs over Gaza ceasefire proposal". CNN. 2024-06-12. Retrieved 2024-06-28.
- ↑ "Israel and Hamas have both committed war crimes since 7 October, says UN body". The Guardian. 2024-06-12. Retrieved 2024-06-28.
- ↑ Hansen, Yannick (23 June 2024). "Grand Duke paves way for abdication with surprise announcement". Luxembourg Times.
- ↑ "At least 1,301 people died during Hajj - Saudi Arabia". BBC News. 2024-06-23. Retrieved 2024-06-28.
- ↑ "Death toll rises to 20 after gunmen attack Russia's Dagestan". Reuters. 24 June 2024. Retrieved 28 June 2024.
- ↑ Pozzebon, Tara John, Abel Alvarado, Stefano (2024-06-26). "Attempted coup in Bolivia fails after president calls on country to mobilize in defense of democracy". CNN. Retrieved 2024-06-28.
- ↑ Moritsugu, Ken (2024-07-01). "Mongolia may return to coalition government after official results confirm setback for ruling party". AP News. Retrieved 2024-07-05.
- ↑ "Mauritanian president comfortably wins re-election". BBC News. Retrieved 2024-07-05.
- ↑ Marama, Ndahi (30 June 2024). "30 feared dead, 100 injured in Borno as female suicide bombers hit wedding, funeral". Vanguard News. https://www.vanguardngr.com/2024/06/30-feared-dead-100-injured-in-borno-as-female-suicide-bombers-hit-wedding-funeral/.
- ↑ "Sam Mostyn sworn in as Australia's 28th governor-general". ABC listen. 2024-07-01. Retrieved 2024-07-13.
- ↑ "Keir Starmer: Labour leader to become UK prime minister". BBC News. 2024-07-05. Retrieved 2024-07-13.
- ↑ Cassini, Farnaz; Vinograd, Cassandra (5 July 2024). "Reformist Candidate Wins Iran's Presidential Election". The New York Times. Archived from the original on 6 July 2024. Retrieved 13 July 2024.
- ↑ "(ជាភាសាបារាំង) Emmanuel Macron prononce la dissolution de l'Assemblée nationale". Le Figaro. 2024-06-09. Retrieved 2024-07-05.
- ↑ "Election 2024 live updates: Trump says he is 'fine' in statement after being escorted off stage during rally". AP News. Retrieved 2024-07-14.
- ↑ Sharma, Sweta (16 July 2024). "Paul Kagame set to win flawed Rwanda election with 99% of vote". The Independent. https://www.independent.co.uk/news/world/africa/rwanda-election-results-paul-kagame-b2580446.html.
- ↑ "Mass IT outage affects airlines, media and banks". BBC News. Retrieved 2024-07-27.
- ↑ "Death toll from Ethiopia landslides rises to 229". Agence France-Presse. Al Arabiya. 23 July 2024. https://english.alarabiya.net/News/world/2024/07/23/death-toll-from-ethiopia-landslides-rises-to-229.
- ↑ "Hamas and Fatah agree to form a government. What does it mean and who are these Palestinian groups?". AP News. 2024-07-23. Retrieved 2024-07-27.
- ↑ Wharton, David. "Los Angeles makes deal to host 2028 Summer Olympics". Los Angeles Times. http://www.latimes.com/sports/sportsnow/la-sp-2028-olympics-deal-20170731-story.html.
- ↑ "International Leaders React to Venezuelas Election Results". Reuters.
- ↑ Fassihi, Farnaz; Bergman, Ronen (31 July 2024). "Iran Says Haniyeh, a Top Hamas Leader, Was Killed". The New York Times. Retrieved 31 July 2024.
- ↑ Troianovski, Anton; Mazzetti, Mark; Hubbard, Ben (August 1, 2024). "Russia Releases Evan Gershkovich in Sweeping Prisoner Swap, Turkish Officials Say". The New York Times. Retrieved August 7, 2024.
- ↑ Paul, Ruma; Ganguly, Sudipto (2024-08-05). "Bangladesh PM Sheikh Hasina resigns, interim government to be formed". Reuters. https://www.reuters.com/world/asia-pacific/bangladesh-protesters-call-march-dhaka-defiance-curfew-2024-08-05/.
- ↑ Head, Jonathan (7 August 2024). "Thai court dissolves reformist party that won election". BBC News. Archived from the original on 7 August 2024.
- ↑ "(ជាភាសាព័រទុយហ្កាល់) Avião com 61 pessoas a bordo cai em Vinhedo, no interior de SP; vídeo mostra queda". g1 globo. 9 August 2024. https://g1.globo.com/sp/campinas-regiao/noticia/2024/08/09/acidente-aviao-vinhedo.ghtml.
- ↑ "Zelensky confirms troops fighting inside Russia as Ukraine hit in overnight attack". BBC News. 11 August 2024. Retrieved 13 August 2024.
- ↑ "WHO declares mpox a global public health emergency for second time in two years". Reuters. 14 August 2024. Retrieved 15 August 2024.
- ↑ "Thai court orders dismissal of Prime Minister Srettha Thavisin". Al Jazeera. 14 August 2024. Archived from the original on 14 August 2024. Retrieved 15 August 2024.
- ↑ "Paetongtarn Shinawatra becomes Thailand's youngest prime minister". CNBC. 16 August 2024. https://www.cnbc.com/2024/08/16/paetongtarn-shinawatra-becomes-thailands-youngest-prime-minister.html.
- ↑ "Indonesia's new capital isn't ready yet. The president is celebrating Independence Day there anyway". AP News. 2024-08-17. Retrieved 2024-08-19.
- ↑ "Paris 2024 Paralympic Games". International Paralympic Committee. Retrieved 2024-09-02.
- ↑ Press, Associated (2024-09-02). "Brazil Supreme Court Upholds Judge's Decision to Block X". TIME. Archived from the original on 2024-09-09. Retrieved 2024-09-09.
- ↑ "Algeria president sets presidential election for Sept 7". Arab News. 2024-03-21. Retrieved 9 September 2024.
- ↑ "Israel war on Gaza live: Nine killed, 2,750 hurt in Hezbollah pager blasts". Al Jazeera. Retrieved 2024-09-19.
- ↑ Ravid, Barak. "Israel says it killed top Hezbollah military commander in Beirut strike". Axios.
- ↑ "Anura Kumara Dissanayake: Left-leaning leader wins Sri Lanka election". www.bbc.com. Retrieved 2024-09-30.
- ↑ "Thousands flee homes as Lebanon says more than 550 people killed in Israeli strikes since Monday". www.bbc.com. 2024-09-24. Retrieved 2024-09-30.
- ↑ "Several explosions in Beirut as Israel says it attacked Hezbollah HQ". Al Jazeera. Retrieved 2024-09-30.
- ↑ "Israeli military says Hezbollah leader Hassan Nasrallah killed in overnight strike on Beirut". BBC News. 2024-09-28. Retrieved 2024-09-30.
- ↑ Murphy, François (11 June 2024). "Austria to hold election on Sept. 29, with far-right in ascendant". Reuters. https://www.reuters.com/world/europe/austria-confirms-parliamentary-election-be-held-end-september-2024-06-11/.
- ↑ "UK to finish with coal power after 142 years". BBC News (in អង់គ្លេស). 2024-09-30. Retrieved 2024-09-30.
- ↑ "Q&A: How the UK became the first G7 country to phase out coal power". Carbon Brief. 2024-09-27. Retrieved 2024-10-02.
- ↑ "Israel Launches Invasion Into Southern Lebanon". New York Times.
- ↑ "Shigeru Ishiba: Japan's incoming PM calls snap October election". www.bbc.com. Retrieved 2024-10-02.
- ↑ "Shigeru Ishiba, Japan's newly elected prime minister, forms Cabinet with emphasis on defense". AP News. 2024-10-01. Retrieved 2024-10-02.
- ↑ Geddie, John; Kelly, Tim; Murakami, Sakura (October 1, 2024). "Japan's new PM Ishiba pledges reform, deeper ties with friendly nations". Reuters. https://www.reuters.com/world/asia-pacific/japans-new-pm-ishiba-set-be-formally-anointed-unveil-cabinet-2024-10-01/.
- ↑ "Israel says Iran has fired missiles at Israel and it warned residents to shelter in place". AP News. 2024-10-01. Retrieved 2024-10-01.
- ↑ "Tunisia's Saied wins presidential election, electoral commission says". Al Jazeera. 2024-10-07. Retrieved 2024-10-19.
- ↑ "Comet last seen in Neanderthal times could be sighted from UK this weekend". The Guardian. 11 October 2024. Retrieved 19 October 2024.
- ↑ "BREAKING: តេស្តលើកទី៥នៃ Starship និងរ៉ុក្កែត Super Heavy Booster ទទួលជោគជ័យ (អាចថា១០០%) (វីដេអូ)". CamboSpace. 13 October 2024. Retrieved 19 October 2024.
- ↑ "Elon Musk's Starship booster captured in world first". BBC News. 13 October 2024. Retrieved 19 October 2024.
- ↑ "បេសកកម្ម Europa Clipper ទៅកាន់ព្រះចន្ទ Europa ធំធេងជាងការគិតរបស់អ្នក! (យល់ដឹង)". CamboSpace. October 16, 2024. Retrieved October 19, 2024.
- ↑ "Arab media reports: Hamas leader Yahya Sinwar killed in Gaza - report". The Jerusalem Post | JPost.com. 17 October 2024.