ឆ្នាំ ២០២២
គ.ស. ២០២២ ត្រូវនឹង ព.ស. ២៥៦៦ ជាឆ្នាំសកលចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃសៅរ៍ តាមប្រតិទិនគ្រីកូរី ហើយជាឆ្នាំទី ២០២២ នៃសកលសករាជ និងគ្រិស្តសករាជ។
- ឆ្នាំខាល ចត្វាសក ចុល្លសករាជ ១៣៨៤ (ថ្ងៃទី១៦ ខែមេសា ជាថ្ងៃថ្លើងសក)
- ឆ្នាំទី ៣ នៃទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ២០២០, ឆ្នាំទី ២២ នៃទសវត្សរ៍ទី ២១, និងឆ្នាំទី ២២ នៃសហស្សវត្សរ៍ទី ៣
- ឆ្នាំអន្តរជាតិនៃជលផលជនជាតិដើមភាគតិច និងវារីវប្បកម្ម[១] ឆ្នាំនៃវិទ្យាសាស្ត្រមូលដ្ឋានសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពអន្តរជាតិ[២] ឆ្នាំអន្តរជាតិនៃការអភិវឌ្ឍន៍ភ្នំប្រកបដោយនិរន្តរភាព[៣] និងឆ្នាំកញ្ចក់អន្តរជាតិ[៤] ប្រកាសដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ
សហស្សវត្សរ៍ | សហវត្សរ៍ទី ៣ |
សតវត្ស | សតវត្សទី ២១ |
ទសវត្សរ៍ | ឆ្នាំ ២០២០ |
ឆ្នាំ | ២០១៩ • ២០២០ • ២០២១ • គ.ស. ២០២២ • ២០២៣ • ២០២៤ • ២០២៥ |
ឆ្នាំ ២០២២ បានមើលឃើញពីឥទ្ធិពលបន្តនៃការកើនឡើងអតិផរណាជាលទ្ធផលនៃការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលកំពុងបន្ត ការដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាសាកលនៃវ៉ាក់សាំងកូវីដ ១៩ ដែលបានចាប់ផ្តើមនៅចុងឆ្នាំ ២០២០ បានបន្ត ហើយឆ្នាំនេះបានឃើញការដកការរឹតបន្តឹងជំងឺកូវីដ ១៩ និងការបើកព្រំដែនអន្តរជាតិឡើងវិញ
ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែនឆ្នាំ ២០២២ ជម្លោះប្រដាប់អាវុធដ៏ធំបំផុតនៅអឺរ៉ុប ចាប់តាំងពីសង្គ្រាមលោកលើកទី ២ បានបណ្តាលឱ្យមានការផ្លាស់ទីលំនៅរបស់ប្រជាជនអ៊ុយក្រែន ១៥,៧ លាននាក់ (ជនភៀសខ្លួនផ្ទៃក្នុង ៨ លាននាក់ និងជនភៀសខ្លួន ៧.៧ លាននាក់) ហើយបាននាំឱ្យមានការថ្កោលទោសនិងទណ្ឌកម្មអន្តរជាតិ និងការគំរាមកំហែងនុយក្លេអ៊ែរ ការដកក្រុមហ៊ុនរាប់រយចេញពីប្រទេសរុស្ស៊ី និងការដកប្រទេសរុស្ស៊ីចេញពីព្រឹត្តិការណ៍កីឡាសំខាន់ៗ
បុគ្គលសំខាន់ៗជាច្រើនបានទទួលមរណភាពនៅក្នុងឆ្នាំ ២០២២ ដូចជា ស៊ីនហ្សូ អាបេ, មីខាអ៊ីល ហ្គ័របាឆូវ, អេលីហ្សាប៊ែតទី២, ជាំង ហ្សឺមីន, សម្ដេចប៉ាបបេណេឌីកទី១៦ និងវីរបុរសបាល់ទាត់ ប៉េលេ។
មេដឹកនាំកម្ពុជា
កែប្រែ- ព្រះមហាក្សត្រ: ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី (១៤ តុលា គ.ស. ២០០៤ – បច្ចុប្បន្ន)
- នាយករដ្ឋមន្ត្រី: សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន (៣០ វិច្ឆិកា គ.ស. ១៩៩៨ – បច្ចុប្បន្ន)
ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗ
កែប្រែមករា
កែប្រែ- ១ មករា – កិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយតំបន់ (RCEP) ដែលជាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីដ៏ធំបំផុតនៅលើពិភពលោក បានចូលជាធរមានដោយមានសមាជិកប្រទេសដូចជា៖ កម្ពុជា ថៃ ឡាវ សិង្ហបុរី វៀតណាម ប្រ៊ុយណេ ចិន ជប៉ុន អូស្ត្រាលី និងនូវែលហ្សេឡង់។[៥]
- ២ មករា
- លោកអាប់ដាល់ឡា ហាំដុកបានលាលែងចេញពីតំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីស៊ូដង់ ចំពេលប្រទេសស៊ូដង់កំពុងប្រឈមនឹងបាតុកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល។[៦]
- ផ្ទុះបាតុកម្មនៅប្រទេសកាហ្សាក់ស្ថានដោយសារតែតម្លៃប្រេងស្ទុះឡើង។[៧]
- ៤ មករា – ប្រទេសចិន បារាំង រុស្ស៊ី ចក្រភពអង់គ្លេស និងសហរដ្ឋអាមេរិក (ដែលសុទ្ធតែជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍នៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ) បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមដ៏កម្រមួយដោយបញ្ជាក់ថា "សង្រ្គាមនុយក្លេអ៊ែរនឹងមិនអាចឈ្នះបានទេ ហើយសង្គ្រាមបែបនេះគឺមិនគួរកើតមានជាដាច់ខាត"។[៨]
- ៥ មករា – ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងការតវ៉ាដែលបានផ្ទុះឡើងពីប៉ុន្មានថ្ងៃមុន កាហ្សាក់ស្ថានបានប្រកាសដាក់ប្រទេសក្នុងស្ថានភាពអាសន្ន។ គណៈរដ្ឋមន្ត្រីលោកអាស្ការ ម៉ាមីនបាននាំគ្នាលាលែងពីតំណែង ខណៈប្រធានាធិបតីកាស៊ីម យ៉ូម៉ារ តូកាយអេវបានសម្រេចចិត្តដកអតីតប្រធានាធិបតីលោកនុលស៊ុលតង់ ណាហ្សាបាយេវចេញពីតំណែងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខកាហ្សាក់ស្ថាន។[៩][១០][១១]
- ៦ មករា – អង្គការសន្ធិសញ្ញាសន្តិសុខរួម (CSTO) បានផ្តើមបេសកកម្មរក្សាសន្តិភាពនៅក្នុងប្រទេសកាហ្សាក់ស្ថាន ដោយបានបញ្ជូនទាហានឆ័ត្រយោងរុស្ស៊ីចូលទៅធ្វើអន្តរាគមន៍តាមសំណើរបស់ប្រធានាធិបតីកាហ្សាក់ស្ថានលោកតូកាយអេវ។[១២]
- ៧ មករា – វិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩៖ ចំនួនអ្នកឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩ នៅជុំវិញសកលលោកបានកើនលើស ៣០០ លានករណី។[១៣]
- ១០ មករា – ការវះកាត់ប្តូរបេះដូងមនុស្សដាក់បេះដូងជ្រូកត្រូវបានប្រព្រឹត្តិទៅជោគជ័យជាលើកដំបូងក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ។[១៤][១៥]
- ១៥ មករា
- ភ្នំភ្លើងក្រោមទឹកនៅប្រទេសតុងកាឈ្មោះ ហុងកាតុងកា បានផ្ទុះឡើង ដែលជាហេតុអាចបង្កឱ្យមានរលកយក្សស៊ូណាមិដល់ប្រទេសអូស្ត្រាលី កាណាដា ឈីលី ហ្វីជី ជប៉ុន នូវែលហ្សេឡង់ សាម័រ និងសហរដ្ឋអាមេរិក។[១៦]
- ខ្មាំងកាំភ្លើងម្នាក់បានចាប់មនុស្សចំនួនបួននាក់ធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំងនៅឯវិហារជ្វីហ្វហៅក្រុមជំនុំបេតអ៊ីស្រាអែល (Congregation Beth Israel) ក្នុងក្រុងខូលេវីល រដ្ឋតិចសាស់។ ក្រោយមក ជនដៃដល់ម្នាក់នោះក៏ត្រូវបានប៉ូលីសបាញ់សម្លាប់។[១៧]
- ១៦ មករា – ម្ចាស់ជើងឯកកីឡាវាយកូនបាល់លេខមួយប្រចាំពិភពលោកគឺណូវ៉ាក់ ចូកូវីកត្រូវបានបណ្តេញចេញពីប្រទេសអូស្ត្រាលី បន្ទាប់ពីករណីផ្លូវច្បាប់ដ៏ល្បីមួយទាក់ទងនឹងស្ថានភាពការចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ-១៩ របស់គាត់ ដែលជាហេតុចម្បងរារាំងគាត់ពីការចូលរួមក្នុងព្រឹត្តិការណ៍អូពិនអូស្ត្រាលីឆ្នាំ២០២២។[១៨][១៩][២០]
- ១៨ មករា – ក្រុមហ៊ុនមីក្រូសូបរបស់អាមេរិកបានជាវទិញ Activision Blizzard ក្នុងតម្លៃ ៦៨.៧ ពាន់លានដុល្លារ (ប៊ីលាន)។ អង្គីករណ៍នេះគឺជាលទ្ធកម្មក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាដ៏ធំបំផុតនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ។[២១]
- ១៩ មករា – ការបោះឆ្នោតសកលនៅបាបាដឆ្នាំ២០២២៖ គណបក្សពលករបាបាដបានឈ្នះអាសនៈទាំង ៣០ នៃសភាបាបាដជាលើកទីពីរ។[២២]
- ២៣ មករា
- ព្យុះត្រូពិចអាណាបានសម្លាប់មនុស្សចំនួន ៨៨ នាក់នៅប្រទេសម៉ាដាហ្កាស្កា ម៉ាឡាវី និងម៉ូសំប៊ិក។ ប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយមក មានគ្រោះទឹកជំនន់ដែលបានសម្លាប់មនុស្សចំនួន ១១ នាក់ថែមទៀតនៅម៉ាដាហ្កាស្ការ។[២៣][២៤]
- រដ្ឋប្រហារនៅប្រទេសបួគីណាហ្វាសូបានប្រព្រឹត្តិទៅដោយជោគជ័យហើយជាលទ្ធផល លោកប្រធានាធិបតីរ៉ូច កាបូរ៉េត្រូវបានទម្លាក់ចេញពីអំណាច។ ក្រុមយោធាបួគីណាបានបញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃរដ្ឋប្រហារនេះថា ដោយសារតែការបរាជ័យរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការទប់ស្កាត់សកម្មភាពរបស់ក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធឥស្លាមនៅក្នុងប្រទេស។[២៥][២៦]
- ២៨ មករា – វិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩៖ ចំនួនវ៉ាក់សាំងដែលត្រូវបានចាក់ជូនមនុស្សនៅទូទាំងពិភពលោកបានកើនលើសពី ១០ ពាន់លានដូស។[២៧]
- ២៩ មករា – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីអ៊ីតាលីឆ្នាំ២០២២៖ លោកស៊ែជីអូ ម៉ាតារ៉េឡាត្រូវបានគេបោះឆ្នោតជ្រើសយកជាប្រធានាធិបតីអ៊ីតាលីឡើងវិញ។[២៨]
- ៣០ មករា – ការបោះឆ្នោតសភាព័រទុយកាល់ឆ្នាំ២០២២៖ គណបក្សសង្គមនិយមដែលដឹកនាំដោយលោកអាន់តូនីអូ កូស្តា បានឈ្នះអាសនៈភាគច្រើនដោយដណ្តើមបាន ១១៧ អាសនៈ។[២៩]
កុម្ភៈ
កែប្រែ- ៣ កុម្ភៈ
- មេដឹកនាំរដ្ឋឥស្លាមឈ្មោះ អាប៊ូ អ៊ីប្រាហ៊ីម អាល់-ហាស្ស៊ីមី អាល់-កូរ៉ាហ្ស៊ី ត្រូវបានសម្លាប់នៅក្នុងបេសកកម្មប្រឆាំងភេរវកម្មដោយកងកម្លាំងពិសេសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅភាគពាយព្យនៃប្រទេសស៊ីរី។[៣០]
- វិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩៖ ឥណ្ឌាបានក្លាយជាប្រទេសទីបីដែលមានករណីស្លាប់បង្កដោយជំងឺកូវីដ-១៩ កើនលើស ៥០០,០០០ ករណី ដោយនៅពីក្រោយតែសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រេស៊ីលប៉ុណ្ណោះ។[៣១]
- ៤ កុម្ភៈ – ប្រទេសចិន និងរុស្ស៊ីបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមមួយប្រឆាំងនឹងការពង្រីកបន្ថែមឥទ្ធិពលរបស់អង្គការណាតូ ដោយបង្ហាញពី "ការព្រួយបារម្មណ៍យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ" អំពីកតិកាសញ្ញាសន្តិសុខអឃឹស (AUKUS) និងបានសន្យាថានឹងសហការគ្នាដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមជាច្រើន។[៣២]
- ៤ កុម្ភៈ – ២០ កុម្ភៈ – ព្រឹត្តិការណ៍កីឡាអូឡាំពិករដូវរងាឆ្នាំ២០២២ ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិន ដែលធ្វើឱ្យវាក្លាយជាទីក្រុងដំបូងគេបង្អស់ដែលបានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះទទួលព្រឹត្តិការណ៍កីឡាអូឡាំពិករដូវក្តៅផង និងកីឡាអូឡាំពិករដូវរងាផង។[៣៣]
- ៥ កុម្ភៈ – ព្យុះស៊ីក្លូនបាត់ស៊ីរ៉ៃបានសម្លាប់មនុស្សសរុបចំនួន ១៣ នាក់នៅទូទាំងប្រទេសម៉ាដាហ្កាស្កា អាហ្វ្រិកខាងត្បូង ម៉ូរីស និងរេអុយញ៉ុង។ គ្រោះព្យុះស៊ីក្លូននេះបានកើតឡើងក្រោយពីព្យុះត្រូពិចអាណាបានសម្លាប់មនុស្សចំនួន ១១៥ នាក់នៅក្នុងតំបន់តែមួយកាលពីពីរសប្តាហ៍មុន។[៣៤]
- ៨ កុម្ភៈ – វិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩៖ ចំនួនករណីអ្នកឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩ បានកើនលើសពី ៤០០ លានករណីនៅទូទាំងពិភពលោក។[៣៥]
- ១៣ កុម្ភៈ – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីអាល្លឺម៉ង់ឆ្នាំ២០២២៖ លោកហ្វ្រង់-វាល់ធឺ ស្តែនមៃយឺរ បានជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីអាល្លឺម៉ង់ម្តងទៀត។[៣៦]
- ១៤ កុម្ភៈ – ក្បួនបាតុកម្មកាណាដា៖ នាយករដ្ឋមន្រ្តីកាណាដា លោកចាស្ទីន ទ្រូដូបានប្រកាសពីការអំពាវនាវឱ្យមានច្បាប់ស្តីពីគ្រាអាសន្នជាលើកដំបូងនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រកាណាដាដើម្បីតបទល់នឹងចលនាតវ៉ា ដែលប្រឆាំងនឹងការរឹតបន្តឹងយុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ-១៩។[៣៧]
- ២១ កុម្ភៈ – វិបត្តិរុស្ស៊ី–អ៊ុយក្រែន៖ ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោកវ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីនបានចុះហត្ថលេខាលើក្រឹត្យមួយទទួលស្គាល់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតលូហ្កានស្ក៍ និងសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតដូណេតស្ក៍ ហើយចាប់ផ្តើមបញ្ជូនកងទ័ពចូលទៅក្នុងតំបន់ទាំងពីរនោះ។ សកម្មភាពនេះត្រូវបានថ្កោលទោសដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ ខណៈដែលប្រទេសមួយចំនួនត្រៀមអនុវត្តទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចប្រឆាំងនឹងរុស្ស៊ី។[៣៨]
- ២២ កុម្ភៈ – វិបត្តិរុស្ស៊ី–អ៊ុយក្រែន៖ អាល្លឺម៉ង់បានសម្រេចផ្អាកការដាក់ឱ្យដំណើរការគម្រោង Nord Stream 2 ដែលជាគម្រោងបំពង់បង្ហូរឧស្ម័នពីរុស្ស៊ីទៅអាល្លឺម៉ង់។ ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោកចូ បៃដិនក៏បានដាក់ទណ្ឌកម្មលើឥស្សរជន និងស្ថាប័នរុស្ស៊ីមួយចំនួនផងដែរ។ ចំណែកឯចក្រភពអង់គ្លេសវិញបានប្រកាសដាក់ទណ្ឌកម្មលើធនាគាររុស្ស៊ីចំនួនប្រាំ និងបុគ្គលជនជាតិរុស្ស៊ីចំនួនបីរូប។[៣៩]
- ២៣ កុម្ភៈ – វិបត្តិរុស្ស៊ី–អ៊ុយក្រែន៖ សហភាពអឺរ៉ុបបានដាក់ទណ្ឌកម្មលើរុស្ស៊ីដោយរឹតបន្តឹងការចូលប្រើប្រាស់ទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុពីសំណាក់ភាគី។[៤០]
- ២៤ កុម្ភៈ – វិបត្តិរុស្ស៊ី–អ៊ុយក្រែន៖ រុស្សីបានបើកការឈ្លានពានមកលើប្រទេសអ៊ុយក្រែន ដែលជាហេតុជំរុញឱ្យប្រទេសមួយចំនួនសម្រេចដាក់ទណ្ឌកម្មធ្ងន់ធ្ងរមកលើរដ្ឋាភិបាលរុស្ស៊ី។[៤១]
- ២៧ កុម្ភៈ
- វិបត្តិរុស្ស៊ី–អ៊ុយក្រែន៖ លោកពូទីនបានបញ្ជាឱ្យកងកម្លាំងនុយក្លេអ៊ែររបស់រុស្ស៊ីស្ថិតក្នុង"ការប្រុងប្រយ័ត្នពិសេស"កម្រិតខ្ពស់ ដើម្បីជាការឆ្លើយតបទៅនឹងអ្វីដែលលោកហៅថា "សេចក្តីថ្លែងការណ៍ប្រទូស្ត"ដោយអង្គការណាតូ។[៤២] ទង្វើនេះត្រូវបានថ្កោលទោសដោយសហរដ្ឋអាមេរិក។[៤៣]
- វិបត្តិរុស្ស៊ី–អ៊ុយក្រែន៖ ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែនលោកវ៉ូឡូឌីមៀរ ហ្សេឡេនស្គីបានប្រកាសថា គណៈប្រតិភូអ៊ុយក្រែន និងរុស្ស៊ីបានយល់ព្រមជួបប្រជុំគ្នា ដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌជាមុន។[៤៤]
- វិបត្តិរុស្ស៊ី–អ៊ុយក្រែន៖ បណ្តាប្រទេសនៅអឺរ៉ុបប្រកាសហាមឃាត់ការហោះហើររុស្ស៊ីនៅក្នុងដែនអាកាសរបស់ពួកគេ។[៤៥]
- នៅក្នុងប្រជាមតិរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ប្រទេសបេឡារុសបានបោះឆ្នោតដកហូតច្បាប់លក្ខខណ្ឌគ្មាននុយក្លេអ៊ែររបស់ខ្លួន និងអនុញ្ញាតឱ្យកងកម្លាំងរុស្ស៊ីចូលជ្រកក្នុងប្រទេសខ្លួនជាអចិន្ត្រៃយ៍។[៤៦][៤៧]
- ២៨ កុម្ភៈ
- ក្រុមប្រឹក្សាអន្តររដ្ឋាភិបាលស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (IPCC) បានចេញផ្សាយផ្នែកទីពីរនៃរបាយការណ៍វាយតម្លៃទីប្រាំមួយរបស់ខ្លួនស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ វាបានសន្និដ្ឋានថាផលប៉ះពាល់ជាច្រើនឥឡូវនេះ"មិនអាចនឹងត្រឡប់បានវិញទេ"។[៤៨][៤៩]
- វិបត្តិរុស្ស៊ី–អ៊ុយក្រែន៖ អង្គការសហប្រជាជាតិបានរាយការណ៍ថាជនភៀសខ្លួនជាង ៥០០,០០០ នាក់បានភៀសខ្លួនពីអ៊ុយក្រែនទៅប្រទេសជិតខាង។[៥០]
- វិបត្តិរុស្ស៊ី–អ៊ុយក្រែន៖ ស្ថាប័នគ្រប់គ្រងបាល់ទាត់ ហ្វីហ្វា និង យូអេហ្វា បញ្ឈប់ក្លឹប និងក្រុមជម្រើសជាតិរុស្ស៊ីពីការចូលរួមប្រកួតទាំងអស់។[៥១]
- វិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុរុស្ស៊ី៖ ជាសកម្មភាពមួយមិនធ្លាប់កើតមានពីមុនមក ប្រទេសស្វីស ម៉ូណាកូ សិង្ហបុរី និងកូរ៉េខាងត្បូងបានរួមគ្នាដាក់ទណ្ឌកម្មឯកតោភាគីលើប្រទេសរុស្ស៊ី មានដូចជាការគ្រប់គ្រងការនាំចេញ និងការបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិជាដើម។[៥២][៥៣][៥៤]
មីនា
កែប្រែ- ១ មីនា
- ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែនឆ្នាំ ២០២២៖ អង្គការអត្តពលកម្មពិភពលោកបានដកសិទ្ធិរុស្ស៊ី និងបេឡារុស មិនឱ្យចូលរួមប្រកួតក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ទាំងអស់របស់ខ្លួន។[៥៥]
- ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែនឆ្នាំ ២០២២៖ នៅក្នុងសម័យប្រជុំបន្ទាន់មួយ រដ្ឋសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិបានអនុម័តសេចក្តីសម្រេចមួយដោយបដិសេធចំពោះសកម្មភាពឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន និងអំពាវនាវឱ្យមានការដកកងកម្លាំងឈ្លានពានជាបន្ទាន់។[៥៦]
- ២ មីនា
- ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែនឆ្នាំ ២០២២៖ រុស្ស៊ីបានវាយដណ្តើមយកទីក្រុងធំដំបូងពីអ៊ុយក្រែនគឺទីក្រុងកំពង់ផែជាប់សមុទ្រខ្មៅហៅគែរសុន ខណៈដែលការបាញ់បំផ្លោងគ្រាប់មីស៊ីលកាន់តែកែនឡើងនៅទូទាំងទឹកដីអ៊ុយក្រែន។[៥៧]
- ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែនឆ្នាំ ២០២២៖ អង្គការសហប្រជាជាតិបានរាយការណ៍ថា ជនភៀសខ្លួនប្រមាណជាងមួយលាននាក់កំពុងតែរត់ភៀសខ្លួនពីអ៊ុយក្រែនទៅកាន់ប្រទេសផ្សេងទៀត។[៥៨]
- ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែនឆ្នាំ ២០២២៖ តុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិបានចាប់ផ្តើមការស៊ើបអង្កេតលើឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមដែលបង្កដោយរុស្ស៊ីនៅអ៊ុយក្រែន។[៥៩]
- ៣ មីនា
- ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែនឆ្នាំ ២០២២៖ រុស្ស៊ីត្រូវបានមេដឹកនាំពិភពលោកថ្កោលទោសបន្ទាប់ពីការវាយប្រហារលើរោងចក្រថាមពលនុយក្លេអ៊ែរហ្សាប៉ូរីហ្ស៊ីយ៉ាដែលជារោងចក្រថាមពលនុយក្លេអ៊ែរធំជាងគេបំផុតនៅអឺរ៉ុប ហើយនាំឱ្យមានភ្លើងឆាបឆេះនៅទីតាំងនោះ។[៦០]
- រដ្ឋសភាអាមេនីបានបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងឧស្សាហកម្មបច្ចេកវិទ្យាខ្ពស់គឺលោកវ៉ាហាន កាឆាទូរីយ៉ង់ជាប្រធានាធិបតីថ្មី បន្ទាប់ពីលោកអាមែន សារគីស៊ានបានលាឈប់ពីតំណែង។[៦១]
- ៤–១៣ មីនា – កីឡាប៉ារ៉ាឡាំពិករដូវរងាឆ្នាំ២០២២ បានប្រារព្ធធ្វើនៅទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិន ដោយប៉េកាំងបានក្លាយជាទីក្រុងដំបូងគេបង្អស់ដែលធ្វើជាម្ចាស់ទទួលទាំងកីឡាប៉ារ៉ាឡាំពិករដូវក្តៅ និងរដូវរងា។[៦២]
- ៤ មីនា – បុរសអាហ្វហ្កានីស្ថានម្នាក់ដែលត្រូវជាសមាជិកក្រុមរដ្ឋឥស្លាម–ខេត្តខូរ៉ាសានបានធ្វើការវាយប្រហារអត្តឃាតលើវិហារឥស្លាមស៊ីយ៉ានៅក្រុងពេសាវ៉ា ខេត្តខៃប៊ឺរប៉ាកទូនខ្វា ប្រទេសប៉ាគីស្ថាន ដោយបានសម្លាប់មនុស្សចំនួន ៦៣ នាក់។[៦៣]
- ៧ មីនា – វិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩៖ ចំនួនអ្នកស្លាប់ទូទាំងពិភពលោកដោយសារជំងឺកូវីដ-១៩ បានកើនលើស ៦ លាននាក់។[៦៤]
- ៨ មីនា – សហរដ្ឋអាមេរិក និងអង់គ្លេសបានប្រកាសហាមនាំ ចូលប្រេងកាតរបស់រុស្ស៊ី ខណៈពេលដែលសហភាពអឺរ៉ុបចេញសេចក្តីប្រកាសកាត់បន្ថយពីរភាគបីនូវតម្រូវការឧស្ម័នរុស្ស៊ី។[៦៥]
- ៩ មីនា
- ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូងឆ្នាំ២០២២៖ បេក្ខភាពគណបក្សអំណាចប្រជាជន លោកយូន សកយ៉លត្រូវបានជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូង។[៦៦]
- ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែនឆ្នាំ ២០២២៖ រុស្ស៊ីត្រូវបានថ្កោលទោសដោយមេដឹកនាំពិភពលោកបន្ទាប់ពីការវាយប្រហារតាមផ្លូវអាកាសនៅទីក្រុងម៉ារីអ៊ូប៉ូលដែលបានបំផ្លាញមន្ទីរពេទ្យរួមមានបន្ទប់សម្ភព និងកុមារ។[៦៧]
- អ្នកស្រាវជ្រាវនៅតំបន់អង់តាក់ទិកបានប្រកាសរកឃើញ អិនឌូរេនស៍ ដែលជាសំពៅលិចចូលទៅក្នុងសមុទ្រនៅឆ្នាំ ១៩១៥ អំឡុងពេលបម្រើបេសកកម្មរុករករបស់លោកអ៊េរណេស្ត ស៊ែកលតុន។[៦៨]
- ១០ មីនា – រដ្ឋសភាហុងគ្រីបានបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងអតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកិច្ចការគ្រួសារគឺ លោកស្រីកាតាលីន ណូវ៉ាក់ ជាប្រធានាធិបតីថ្មីនៃប្រទេសហុងគ្រីក្នុងសំឡេង ១៣៧-៥១។[៦៩]
- ១១ មីនា – លោកកាព្រីយ៉ែល បូរិចបានស្បថចូលកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតីឈីលី។ លោកបានក្លាយជាប្រមុខរដ្ឋវ័យក្មេងបំផុតនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រឈីលី និងជាប្រធានាធិបតីដំបូងដែលបានកើតក្នុងរបបផ្តាច់ការយោធារបស់លោកអ៊ូហ្គូស្តូ ពីណូឆេត។[៧០][៧១]
- ១២ មីនា – ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីតួកមេនីស្ថានឆ្នាំ២០២២៖ លោកស៊ែរដារ ប៊ែរឌីមូហាមេដូ ដែលជាកូនប្រុសរបស់អតីតប្រធានាធិបតីលោកហ្គួរបានហ្គូលី ប៊ែរឌីមូហាមេដូ បានឈ្នះឆ្នោតក្លាយជាប្រធានាធិបតីដោយទទួលបានសម្លេងគាំទ្រសរុប ៨៩%។[៧២]
- ១៦ មីនា – ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែនឆ្នាំ ២០២២៖ ការវាយប្រហារតាមផ្លូវអាកាសរបស់រុស្ស៊ីលើរោងមហោស្រពម៉ារីយ៉ូប៉ូល បានសម្លាប់ជនស៊ីវិលប្រមាណ ៦០០ នាក់។[៧៣]
- ២១ មីនា – ជើងហោះហើរលេខ ៥៧៣៥ របស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ China Eastern Airlines បានធ្លាក់នៅតំបន់ក្វាងស៊ី ប្រទេសចិន ដោយបានសម្លាប់មនុស្សទាំង ១៣៣ នាក់នៅលើយន្តហោះ។
- ២៤ មីនា – ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែនឆ្នាំ ២០២២៖ អង្គការណាតូបានប្រកាសថា ក្រុមប្រយុទ្ធថ្មីចំនួន ៤ ដែលមានទាហានសរុប ៤០,០០០ នាក់ នឹងត្រូវដាក់ពង្រាយនៅក្នុងប្រទេសប៊ុលការី ហុងគ្រី រូម៉ានី និងស្លូវ៉ាគី រួមជាមួយនឹងការត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ការគំរាមកំហែងគីមី ជីវសាស្ត្រ វិទ្យុសកម្ម និងនុយក្លេអ៊ែរ។[៧៤][៧៥]
- ២៥ មីនា – ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែនឆ្នាំ ២០២២៖ ក្រសួងការពារជាតិរុស្ស៊ីបានប្រកាសថា ដំណាក់កាលដំបូងនៃប្រតិបត្តិការយោធារបស់ខ្លួន "ជាទូទៅ" ត្រូវបានបញ្ចប់ ដោយនិយាយថាប្រទេសខ្លួននឹងផ្តោតលើ "ការរំដោះ" នៃតំបន់ដូនបាសភាគខាងកើតរបស់អ៊ុយក្រែន។[៧៦][៧៧]
- ២៩ មីនា – សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងគោត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យចូលជាសមាជិកសហគមន៍អាហ្វ្រិកខាងកើត។[៧៨]
- ៣១ មីនា – ពិព័រណ៍អ៊ិចស្ប៉ូ ២០២០ បានបិទទ្វានៅទីក្រុងឌូបៃ បន្ទាប់ពីដំណើរការអស់រយៈពេល ៦ ខែកន្លងមកដោយដំបូងគ្រោងនឹងបើកដំណើរការឡើងនៅថ្ងៃទី១០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២១ ប៉ុន្តែវាត្រូវបានពន្យារ ដោយសារតែវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩។[៧៩]
មេសា
កែប្រែ- ៣ មេសា
- ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែនឆ្នាំ ២០២២៖ ខណៈកម្លាំងរុស្ស៊ីកំពុងដកថយពីតំបន់ក្បែរក្រុងកៀវ អ៊ុយក្រែនបានធ្វើការចោទប្រកាន់រុស្ស៊ីពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មសង្រ្គាម ចំពេលមានភស្តុតាងនៃការសម្លាប់ជនស៊ីវិលដោយមិនរើសមុខ ដូចជានៅក្រុងប៊ូឆាជាដើម។[៨០][៨១]
- ការបោះឆ្នោតជុំទីពីរនៃការបោះឆ្នោតសកលកូស្តារីកាឆ្នាំ ២០២២ ត្រូវបានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើងដោយបេក្ខភាពប្រធានាធិបតីមកពីគណបក្សវឌ្ឍនភាពសង្គមប្រជាធិបតេយ្យគឺលោក រ៉ូឌ្រីកូ ឆាវ៉េស រ៉ូប្លេស ត្រូវគេបោះឆ្នោតជ្រើសរើសជាប្រធានាធិបតី។[៨២]
- ៤ មេសា –ក្រុមប្រឹក្សាអន្តររដ្ឋាភិបាលស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (IPCC) បានចេញផ្សាយផ្នែកទីបីនិងចុងក្រោយនៃរបាយការណ៍វាយតម្លៃទី៦ ស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដោយព្រមានថា ការបញ្ចេញឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់នឹងកើនឡើងដល់កម្រិតខ្ពស់បំផុតនៅឆ្នាំ២០២៥ និងត្រូវធ្លាក់ចុះវិញប្រមាណ ៤៣% នៅឆ្នាំ ២០៣០ ដើម្បីកំណត់កំណើនកម្តៅផែនដីត្រឹម ១.៥ °C (២.៧ °F)។[៨៣][៨៤]
- ៦ មេសា – ហ្វូស៊ីលសត្វដាយណូស័រដំបូងគេដែលជាប់ទាក់ទងនឹងឥទ្ធិពលទង្គិចឈីក្សូលូប ត្រូវបានរាយការណ៍ដោយក្រុមបុរាណវិទូ។[៨៥]
- ៧ មេសា
- អង្គការសហប្រជាជាតិបានធ្វើការបោះឆ្នោតព្យួរប្រទេសរុស្ស៊ីពីក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សដោយទទួលបានលទ្ធផល ៩៣–២៤ ហើយមានប្រទេសចំនួន ៥៨ បានបោះឆ្នោតអនុប្បវាទ។[៨៦]
- លោកអាប់ដ្រាប៊ូ ម៉ាន់ស៊ួរ ហាឌី ប្រធានាធិបតីយេម៉ែន បានចុះចេញពីតំណែង និងរួមទាំងដកលោកអាលី ម៉ូសេន អាល់-អាម៉ារចេញពីតំណែងអនុប្រធានាធិបតីផងដែរ ដោយផ្ទេរអំណាចការិយាល័យទាំងពីរទៅឱ្យក្រុមប្រឹក្សាដឹកនាំប្រធានាធិបតីដែលមានសមាជិកប្រាំបីរូបដែលទើបបង្កើតថ្មីក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក រ៉ាស្សាត អាល់-អាលីមី។[៨៧][៨៨]
- ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែនឆ្នាំ ២០២២៖ រុស្ស៊ីត្រូវបានថ្កោលទោសដោយមេដឹកនាំពិភពលោកបន្ទាប់ពីមីស៊ីលរុស្ស៊ីបានបុកចំស្ថានីយ៍រថភ្លើងក្រាម៉ាតុស្ក ហើយជាលទ្ធផលបានសម្លាប់ជនស៊ីវិលចំនួន ៥៩ នាក់ដែលព្យាយាមជម្លៀសខ្លួនដោយក្នុងនោះរួមមានទាំងកុមារចំនួនប្រាំពីរនាក់ផងដែរ។[៨៩][៩០]
- តម្លៃស្បៀងអាហារសកលបានកើនឡើងដល់កម្រិតខ្ពស់បំផុតចាប់តាំងពីសន្ទស្សន៍តម្លៃស្បៀងអាហាររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានចាប់បង្កើតឡើងតាំងពីឆ្នាំ១៩៩០ មក ដោយតម្លៃទំនិញដូចជាស្រូវសាលីបានកើនឡើងជិត ២០% ដែលជាលទ្ធផលនៃវិបត្តិនៅអ៊ុយក្រែន។[៩១][៩២]
- ១១ មេសា – រដ្ឋសភាប៉ាគីស្ថានបានជ្រើសតាំងមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងលោកសេបាហ្ស សារីហ្វ ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីប៉ាគីស្ថាន បន្ទាប់ពីលោកអ៊ីមរ៉ាន ខានត្រូវបានគេដកចេញពីតំណែងក្រោយមានចលនាមិនទុកចិត្តកើតឡើងពីរថ្ងៃមុន។[៩៣][៩៤]
- ១៣ មេសា – ជំងឺរាតត្បាតកូវីដ ១៩៖ ចំនួនករណីនៃជំងឺកូវីដ-១៩ បានកើនលើសពី ៥០០ លានករណីនៅទូទាំងពិភពលោក។[៩៥]
- ១៤ មេសា – ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែនឆ្នាំ ២០២២៖ នាវាចម្បាំងរុស្ស៊ីឈ្មោះ ម៉ូសក្វា (Moskva) បានក្លាយជានាវាចម្បាំងដ៏ធំបំផុតដែលត្រូវបានលិចខណៈពេលកំពុងបំពេញបេសកកម្មរបស់ខ្លួនចាប់តាំងពីចប់សង្គ្រាមលោកលើកទី២ មក ភាគីអ៊ុយក្រែនបានអះអាងថា វាត្រូវបានលិចដោយសារតែត្រូវគ្រាប់មីស៊ីលរបស់ខ្លួនខណៈដែលរុស្ស៊ីវិញបានអះអាងថា វាបានលិចអំឡុងពេលអាកាសធាតុព្យុះភ្លៀងក្រោយមានអគ្គិភ័យឆាបឆេះលើនាវា។[៩៦][៩៧]
- ១៩ មេសា – ការបោះឆ្នោតជុំទីពីរនៃការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីទីម័រខាងកើតឆ្នាំ២០២២ បានប្រារព្ធធ្វើឡើង ហើយបេក្ខភាពរបស់គណបក្សសមាជជាតិដើម្បីការកសាងគឺលោកហ្សូសេ រ៉ាម៉ូស-អូរតាត្រូវបានគេបោះឆ្នោតជ្រើសរើសជាប្រធានាធិបតី។[៩៨][៩៩][១០០]
- ២០ មេសា – ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍អឺរ៉ុបខាងត្បូង បានប្រកាសពីការរកឃើញមីក្រូណូវ៉ា។[១០១]
- ២២ មេសា – Large Hadron Collider បានចាប់ផ្តើមប្រតិបត្តិការពេញលេញវិញបន្ទាប់ពីរយៈពេលបីឆ្នាំ។[១០២][១០៣]
- ២៤ មេសា – ការបោះឆ្នោតសភាស្លូវេនីឆ្នាំ២០២២ បានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើងដើម្បីជ្រើសរើសសមាជិកទាំង ៩០ រូបនៃរដ្ឋសភាស្លូវេនី ហើយគណបក្សចលនាសេរីភាពបានក្លាយជាគណបក្សធំជាងគេ ដោយដណ្តើមបានអាសនៈចំនួន ៤១ ក្នុងចំណោមអសនៈសរុបទាំង ៩០។[១០៤][១០៥]
- ២៧ មេសា – សហភាពអឺរ៉ុបបានចោទប្រកាន់រុស្ស៊ីពីបទប្រទាញផលប្រយោជន៍បន្ទាប់ពីប្រព័ន្ធផ្គត់ផ្គង់ឧស្ម័នដល់ប្រទេសប៉ូឡូញ និងប៊ុលការី ត្រូវបានបញ្ឈប់ដោយក្រុមហ៊ុនថាមពលយក្សកាហ្សប៉្រុម (Gazprom)។[១០៦]
- ២៨ មេសា – សភាតំណាងរាស្ត្រម៉ុងតេណេគ្រោ បានជ្រើសតាំងរដ្ឋាភិបាលថ្មី ដែលមានលោកឌ្រីតង់ អាបាសូវិចជានាយករដ្ឋមន្ត្រី បន្ទាប់ពីមានចលនាមិនទុកចិត្តប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលលោកហ្សាដ្រាវកូ គ្រីវ៉ូកាពិច។[១០៧][១០៨]
ឧសាភា
កែប្រែ- ៦ ឧសភា – ការរីករាលដាលនៃជំងឺអុតស្វា៖ ការរីករាលដាលនៃជំងឺអុតស្វាបានចាប់ផ្តើមបន្ទាប់ពីគេបានរកឃើញករណីវីរុសអុតស្វាដំបូងគេនៅឯរាជធានីឡុងដ៍ក្នុងចក្រភពអង់គ្លេស។[១០៩]
- ៩ ឧសភា
- នាយករដ្ឋមន្ត្រីស្រីលង្កាគឺលោក មហិនត្តា រាជប៉ក្សា បានលាឈប់ពីតំណែងដែលជាលទ្ធផលនៃបាតុកម្មតវ៉ាដ៏ធំប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនៅទូទាំងប្រទេស។ រយៈពេលបីថ្ងៃក្រោយ តំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏ត្រូវបានស្នងបន្តដោយលោក រ៉ានីល វីក្រេម៉េស៊ីងហេ។[១១០][១១១]
- ការបោះឆ្នោតសកលហ្វីលីពីនឆ្នាំ ២០២២៖ លោកបុងបុង ម៉ាកូស និងលោកស្រីសារ៉ា ឌុយទែរតេត្រូវបានប្រជាជនហ្វីលីពីនបោះឆ្នោតជ្រើសរើសជា ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនទី១៧ និងអនុប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនទី១៥។[១១២]
- ១៣ ឧសភា – មហាម៉េដ ប៊ីន ហ្សាយ៉េដ អាល់ ណាយ៉ានត្រូវបានជ្រើសតាំងជាប្រធានាធិបតីទីបីនៃអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួមដោយក្រុមប្រឹក្សាកំពូលសហព័ន្ធបន្ទាប់ពីមរណភាពរបស់កាលីហ្វា ប៊ីន ហ្សាយ៉េដ អាល់ ណាយ៉ានរយៈពេលមួយថ្ងៃមុន។[១១៣]
- ១៦ ឧសភា – ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន៖ កងកម្លាំងរុស្ស៊ីបានចូលកាន់កាប់ទីក្រុងម៉ារីអ៊ូប៉ូលបានដោយជោគជ័យក្រោយពីការដកថយរបស់កងទ័ពអ៊ុយក្រែន។[១១៤]
- ២១ ឧសភា – ការបោះឆ្នោយសហព័ន្ធអូស្ត្រាលីឆ្នាំ ២០២២៖ គណបក្សពលករដែលដឹកនាំដោយលោកអាន់តូនី អាល់បានីសបានយកឈ្នះលើរដ្ឋាភិបាលចម្រុះជាតិ/សេរីនិយមដែលដឹកនាំដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រីស្កុត ម៉ូរីសុន។ លោកអាល់បានីសនឹងស្បថចូលកាន់តំណែងនៅថ្ងៃទី២៣ ខែឧសភា។[១១៥]
មិថុនា
កែប្រែ- ៤ មិថុនា – ឧត្តមសេនីយ៍ចូលនិវត្តន៍មួយរូបគឺលោកបាចរ៉ាំ បេហ្កាច ត្រូវបានបោះឆ្នោតជ្រើសរើសជាប្រធានាធិបតីទីប្រាំបួននៃប្រទេសអាល់បានីដោយសភាតំណាងរាស្ត្រក្នុងការបោះឆ្នោតជុំទីបួន។[១១៦]
- ៥ មិថុនា – មនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ ៥០ នាក់ត្រូវបានសម្លាប់នៅក្នុងការវាយប្រហារដោយការបាញ់ប្រហារ និងការប្រើប្រាស់គ្រាប់បែកនៅទីក្រុងអូវ៉ូ ប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ា។[១១៧]
- ១៤ មិថុនា – ប្រទេសកាណាដា និងដាណឺម៉ាកបានសម្រេចបញ្ចប់ការទាមទាររៀងៗខ្លួនមកលើកោះហានស៍ ដោយកាត់បែងចែកកោះនេះជាពាក់កណ្តាល។[១១៨]
- ១៩ មិថុនា – ជុំទីពីរនៃការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីកូឡុំប៊ីបានដំណើរការ ហើយអតីតយុទ្ធជននៃចលនា ១៩ មេសា គឺលោកគូស្តាវ៉ូ ប៉េត្រូត្រូវបានជាប់ឆ្នោតក្លាយជាប្រធានាធិបតី។[១១៩][១២០]
- ២២ មិថុនា – គ្រោះរញ្ជួយដីកម្រិត ៦.២ រ៉ិចទ័រ (Mw) បានរញ្ជួយខ្សែឌូរ៉ាន (ព្រំដែនបែងចែកប្រទេសអាហ្វហ្កានីស្ថាន និងប៉ាគីស្ថាន) ដោយបានសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ ១,០០០ នាក់។[១២១][១២២]
- ២៣ មិថុនា – គណបក្សរបស់លោកឌីគកុន មីតឆែលបានដណ្តើមអាសនៈភាគច្រើននៅក្នុងការបោះឆ្នោតសកលក្នុងប្រទេសក្រឺណាត ដោយបានយកឈ្នះគណបក្សរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីឃីត មីតឆែល។[១២៣]
- ២៦ មិថុនា – មេដឹកនាំ G7 បានប្រមូលផ្តុំគ្នាសម្រាប់កិច្ចប្រជុំកំពូលនៅប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ដើម្បីពិភាក្សាអំពីស្ថានភាពនៅក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន។ ការហាមឃាត់នៃការនាំចូលរ៉ែមាសពីរុស្ស៊ីត្រូវបានប្រកាស។[១២៤]
- ២៨–៣០ មិថុនា – កិច្ចប្រជុំកំពូលរបស់អង្គការណាតូបានធ្វើឡើងនៅទីក្រុងម៉ាឌ្រីដ ប្រទេសអេស្ប៉ាញ រួមជាមួយនឹងវត្តមានរបស់ប្រទេសផ្សេងៗមកពីសហភាពអឺរ៉ុប និងឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក ដែលប្រធានបទចម្បងនៃកិច្ចប្រជុំនេះគឺការស្វែងរកការរឹតបន្តឹងការការពារដោយឯកភាពបន្ទាប់ពីមានការលុកលុយរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន និងការគំរាមកំហែងជានិរន្តរភាពលើបូរណភាពទឹកដីនៃប្រទេសដទៃទៀត។[១២៥]
កក្កដា
កែប្រែ- ១ កក្កដា – លោកយ៉ាអៀរ ឡាពីដបានឡើងកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីស្រាអែល ខណៈដែកអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីលោកណាតាលី បេននែតបានផ្លាស់មកតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីប្តូរវេន។ របៀបបែបបទនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងព្រោះគ្មានគណបក្សណាមួយបានទទួលសំឡេងភាគច្រើនដាច់ខាតនៅក្នុងការបោះឆ្នោតនីតិបញ្ញត្តិអ៊ីស្រាអែលកាលពីឆ្នាំ២០២១។[១២៦][១២៧]
- ៦–៣១ កក្កដា – ពានរង្វាន់បាល់ទាត់នារីប្រចាំតំបន់អឺរ៉ុបឆ្នាំ ២០២២ បានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅប្រទេសអង់គ្លេសដោយម្ចាស់ផ្ទះជាក្រុមដែលឈ្នះពានរង្វាន់មួយនេះ។ វាជាពានរង្វាន់ដ៏ធំដំបូងដែលប្រជាជាតិអង់គ្លេសបានឈ្នះចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៦៦ មក។[១២៨]
- ៧–១៧ កក្កដា – កីឡាវើលដ៏ហ្គេមឆ្នាំ ២០២២ បានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើងនៅទីក្រុងប៊ឺរមីងហាំ រដ្ឋអាឡាបាម៉ា សហរដ្ឋអាមេរិក។[១២៩]
- ៨ កក្កដា – អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន លោកស៊ីនហ្សូ អាបេត្រូវបានគេធ្វើឃាតខណៈកំពុងថ្លែងសុន្ទរកថាជាសាធារណៈនៅទីក្រុងណារ៉ា ប្រទេសជប៉ុន។[១៣០]
- ១១ កក្កដា – រូបភាពប្រតិបត្តិការដំបូងពីតេឡេទស្សន៍អវកាសជេមស៍វេប ដែលបង្ហាញពីចង្កោមកាឡាក់ស៊ី SMACS 0723 ត្រូវបានបង្ហាញជាសាធារណៈ។[១៣១]
- ១៨ កក្កដា – លោកស្រីឌ្រូប៉ាឌី មឺរមូ ត្រូវបានប្រជាជនបោះឆ្នោតជ្រើសរើសជាប្រធានាធិបតីឥណ្ឌា ដែលធ្វើឱ្យលោកស្រីក្លាយជាស្ត្រីកុលសម្ព័ន្ធដំបូងគេ និងជាបុគ្គលក្មេងជាងគេបំផុតដែលត្រូវបានជ្រើសរើសឱ្យកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតីឥណ្ឌា។[១៣២]
- ១៩ កក្កដា – មនុស្សយ៉ាងតិចចំនួន ១២,០០០ នាក់ត្រូវបានស្លាប់ដោយសារតែឥទ្ធិពលរលកកម្តៅដ៏ខ្លាំងដែលបានភាយសាយពាសពេញទ្វីបអឺរ៉ុប ហើយលើសពីនេះ វាបានបង្កឱ្យមានភ្លើងឆេះព្រៃ បញ្ហាធ្វើដំណើរ និងកំណត់ត្រាសីតុណ្ហភាពខ្ពស់នៅក្នុងបណ្តាប្រទេសអឺរ៉ុបជាច្រើន។[១៣៣]
សីហា
កែប្រែ- ៤ សីហា
- ប្រទេសចិនបានធ្វើសមយុទ្ធយោធាដ៏ធំបំផុតមិនធ្លាប់មានរបស់ខ្លួននៅជុំវិញកោះតៃវ៉ាន់ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រីណានស៊ី ប៉េឡូស៊ី ដោយលោកស្រីជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អាមេរិកដំបូងដែលបានមកធ្វើទស្សនកិច្ចនៅតៃវ៉ាន់ចាប់តាំងពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០។[១៣៤][១៣៥]
- នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសប៉េរូ លោកអានីបាល់ តូរ៉េសបានសម្រេចលាលែងពីតំណែងបន្ទាប់ពីមានការស៊ើបអង្កេតឧក្រិដ្ឋកម្មជាច្រើនទាក់ទងនឹងប្រធានាធិបតីប៉េរូ លោកប៉េដ្រូ កាស្ទីលឡូ។[១៣៦]
- ៥–៧ សីហា – អ៊ីស្រាអែលបានបើកការវាយប្រហារតាមអាកាសនៅតំបន់ដែនជ្រោយកាសា ដោយសម្លាប់មេដឹកនាំយោធាជីហាដឥស្លាមម្នាក់ឈ្មោះ តៃស៊ារ ចាបារី។ ជាចុងក្រោយ ភាគីទាំងពីរក៏បានឯកភាពគ្នាចុះលើបទឈប់បាញ់បន្ទាប់ពីរងការប៉ះទង្គិចគ្នាអស់រយៈពេលបីថ្ងៃ។[១៣៧][១៣៨]
- ៩ សីហា – ការបោះឆ្នោតសកលកេនយ៉ាឆ្នាំ ២០២២៖ លោកវីល្លៀម រូតូត្រូវបានប្រជាជនបោះឆ្នោតជ្រើសរើសជាប្រធានាធិបតីទីប្រាំនៃប្រទេសកេនយ៉ា ដោយយកឈ្នះលើមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងគឺលោក រៃឡា អូឌីងហ្កា។ ជ័យជម្នះរបស់លោកត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយទីភ្នាក់ងារត្រួតពិនិត្យការបោះឆ្នោតក្នុងប្រទេសកាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែសីហា ចំពេលមានការតវ៉ា និងអំពើហិង្សាពីសំណាក់អ្នកគាំទ្រលោកអូឌីងហ្កា។[១៣៩][១៤០][១៤១]
- ១៧ សីហា – ប្រទេសតួកគី និងអ៊ីស្រាអែលបានយល់ព្រមស្តារទំនាក់ទំនងការទូតពេញលេញឡើងវិញ បន្ទាប់ពីរងនូវភាពតានតឹងមួយរយៈធំកន្លងមក។[១៤២]
- ១៩ សីហា – រដ្ឋាភិបាលចម្រុះនៃប្រទេសម៉ុងតេណេគ្រោបានដួលរលំបន្ទាប់ពីសមាជិកសភាតំណាងរាស្ត្របានបោះឆ្នោតដកទំនុកចិត្តដែលជាលទ្ធផលនៃជម្លោះទាស់ទែងគ្នាក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលចម្រុះជុំវិញកិច្ចព្រមព្រៀងមួយដែលរដ្ឋាភិបាលបានចុះជាមួយនឹងព្រះសហគមន៍អូស្សូដក់ស៊ែប៊ី។[១៤៣]
- ២៨ សីហា – គ្រោះទឹកជំនន់នៅប៉ាគីស្ថានឆ្នាំ២០២២៖ ប្រទេសប៉ាគីស្ថានបានប្រកាសពី "គ្រោះមហន្តរាយអាកាសធាតុ" និងអំពាវនាវឱ្យសហគមន៍អន្តរជាតិចូលផ្តល់ជំនួយ ខណៈដែលចំនួនអ្នកស្លាប់ដោយសារទឹកជំនន់នេះបានកើនលើសពី ១,០០០ នាក់ ដែលធ្វើឱ្យវាក្លាយជាគ្រោះទឹកជំនន់ដ៏សាហាវបំផុតចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៧ មក។ ប្រទេសជាច្រើនរួមជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិបានសន្យាថានឹងផ្តល់មូលនិធិជាទឹកប្រាក់រាប់លានសម្រាប់ជំនួយ។[១៤៤][១៤៥]
កញ្ញា
កែប្រែ- ១ កញ្ញា – អង្គការសហប្រជាជាតិបានចេញផ្សាយរបាយការណ៍មួយដោយបញ្ជាក់ថា ជំរុំឃុំឃាំងស៊ីនជាំង របស់រដ្ឋាភិបាលចិន និងទង្វើដែលប្រព្រឹត្តិមកលើជនជាតិអ៊ុយហ្គឺរក្នុងជំរុំអស់នោះអាចចូលជាឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ។[១៤៦]
- ៦ កញ្ញា – លោកស្រី លីហ្ស ត្រាស្ស ត្រូវបានគេបោះឆ្នោតតែងតាំងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីអង់គ្លេស ក្រោយពីបានទទួលជ័យជម្នះក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសមេដឹកនាំគណបក្សអភិរក្សនិយម។[១៤៧]
- ៨ កញ្ញា – ព្រះអង្គម្ចាស់ឆាលស៍ទី៣ បានក្លាយជាព្រះមហាក្សត្រនៃចក្រភពអង់គ្លេស និងសហធនរដ្ឋចំនួន ១៤ ផ្សេងទៀតបន្ទាប់ពីព្រះមាតារបស់ព្រះអង្គព្រះនាមអេលីហ្សាប៊ែតទី២ បានសោយព្រះទិវង្គត។[១៤៨][១៤៩]
- ១២ កញ្ញា – ជម្លោះអាមេនី–អាស៊ែបៃសង់នៃខែកញ្ញា៖ ប្រទេសអាស៊ែបៃសង់បានបើកវាយប្រហារលើទីតាំងយោធារបស់ប្រទេសអាមេនីនៅក្បែរទីក្រុងវ៉ាដេនីស ហ្កូរីស សុត្ក និងជែរមុគ ហើយបានកាន់កាប់តំបន់មួយចំនួនតាមព្រំដែនអាមេនី–អាស៊ែបៃសង់។ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយ ទាហានអាមេនីជាង ១០០ នាក់ត្រូវបានបាង់បង់ជីវិតនៅក្នុងការប៉ះទង្គិចគ្នានេះ ខណៈដែលភាគីខាងអាស៊ែបៃសង់បានប្រកាសថា ខ្លួនមានអ្នកស្លាប់ចំនួន ៧១ នាក់។[១៥០]
- ១៤–១៦ កញ្ញា – ជម្លោះកៀគីស្ថាន–តាជីគីស្ថានឆ្នាំ២០២២៖ មនុស្សរាប់សិបនាក់ត្រូវបានសម្លាប់ ខណៈដែលការប៉ះទង្គិចគ្នាជាបណ្តើរៗបានកើតឡើងរវាងកងទ័ពកៀគីស្ថាន និងតាជីគីស្ថាននៅតាមព្រំដែនប្រទេសរៀងៗខ្លួន។[១៥១]
- ១៤–២៥ កញ្ញា – ខ្យល់ព្យុះអាត្លង់ទិកហៅហ្វីអូណាបានបោកបក់មកប៉ះកោះក្វាដលូប ព័រតូរីកូ សាធារណរដ្ឋដូមីនិក ប្រជុំកោះលូកាយ៉ាន ប៊ែរមូដ និងទឹកដីកាណាដាភាគខាងកើត។[១៥២]
- ១៦ កញ្ញា – បាតុកម្មបានផ្ទុះឡើងនៅក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ង់បន្ទាប់ពីមរណភាពរបស់នារីម្នាក់ឈ្មោះ ម៉ាសា អាមីនី ខណៈដែលនាងកំពុងជាប់ខ្លួនក្នុងទីកន្លែងឃុំឃាំងរបស់"នគរបាលសីលធម៌"អ៊ីរ៉ង់។[១៥៣]
- ១៩ កញ្ញា – ពិធីបុណ្យព្រះបរមសពនៃអេលីហ្សាប៊ែតទី២ ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅក្នុងវិហារវ៉េស្តមីនស្ទឺរអាប៊ីនៃរាជធានីឡុងដ៍។ ក្រោយមក ព្រះមឈូសារព្រះអង្គត្រូវបានគេដង្ហែទៅកាន់ប្រាសាទវីនដ៍ស័រដើម្បីបញ្ចុះជាមួយនឹងព្រះស្វាមី ព្រះមាតាបិតា និងប្អូនស្រីរបស់ព្រះអង្គនៅក្នុងវិហារអនុស្សាវរីយ៍ស្តេចចចទី៦។[១៥៤]
- ២១ កញ្ញា – ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន៖ បន្ទាប់ពីអ៊ុយក្រែនបានវាយដណ្តើមទឹកដីភាគខាងកើតរបស់ខ្លួនបានមួយភាគវិញ លោកពូទីនបានធ្វើការប្រកាសពីកំណែនទ័ពនៅរុស្ស៊ី និងគំរាមពីបំណងប្រើអាវុធនុយក្លេអ៊ែរដោយនិយាយថា "នេះមិនមែនជាសម្តីលេងសើចទេ"។[១៥៥]
- ២៤ កញ្ញា – ការបោះឆ្នោតសភាណូរូឆ្នាំ២០២២ ត្រូវបានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើង ហើយជាលទ្ធផល លោករូស គុនត្រូវបានសភាបោះឆ្នោតជ្រើសរើសជាប្រធានាធិបតី។[១៥៦]
- ២៥ កញ្ញា – ការបោះឆ្នោតសកលអ៊ីតាលីឆ្នាំ២០២២ បានដំណើរការឡើងដើម្បីជ្រើសរើសសមាជិកសម្រាប់សភាតំណាងរាស្រ្ត (៤០០ អាសនៈ) និងព្រឹទ្ធសភានៃសាធារណរដ្ឋ (២០០ អាសនៈ)។[១៥៧] អ្នកសង្កេតការណ៍បានធ្វើការអត្ថាធិប្បាយថា លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតមួយនេះបានបញ្ជាក់ពីបម្លាស់ប្តូរភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៅក្នុងសហភាពអឺរ៉ុប បន្ទាប់ពីកំណើនប្រជាប្រិយភាពនៃបក្សពួកស្ដាំនិយមនៅក្នុងប្រទេសបារាំង អេស្ប៉ាញ និងស៊ុយអែត។[១៥៨] គេក៏បានកត់សម្គាល់ផងដែរថា លទ្ធផលបោះឆ្នោតនេះបានស្វាគមន៍រដ្ឋាភិបាលប្រកាន់ស្លាបស្តាំនិយមបំផុតចូលកាន់អំណាចនៅប្រទេសអ៊ីតាលីចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៤៥ មក។[១៥៩][១៦០]
- ២៦ កញ្ញា – យានដាត (DART) របស់អង្គការណាសាបានហោះទៅបុកអាចម៍ផ្កាយឌីម័រហ្វូស (Dimorphos) ដែលជាការសាកល្បងលើកដំបូងនៃប្រព័ន្ធការពារភពមនុស្សជាតិ។[១៦១]
- ២៧–៣០ កញ្ញា – ខ្យល់ព្យុះអ៊ីយ៉ានបានវាយបក់ប្រទេសគុយបា និងសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលបណ្តាលឱ្យមានការខូចខាតដ៏ធំសម្បើមដល់ប្រទេសទាំងពីរ ដោយបានសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ ១០២ នាក់ និងប្រហែល ១០,០០០ នាក់កំពុងបាត់ខ្លួន ហើយវាធ្វើឱ្យមនុស្សរាប់លាននាក់បាត់បង់ភ្លើងអគ្គិសនីប្រើប្រាស់ រួមទាំងប្រទេសគុយបាទាំងមូលផងដែរ។[១៦២][១៦៣]
- ២៧ កញ្ញា – ប្រជាមតិកាត់ទឹកដីកាន់កាប់ដោយរុស្ស៊ីនៅអ៊ុយក្រែនឆ្នាំ២០២២៖ យោងតាមលទ្ធផលដែលចេញផ្សាយដោយអាជ្ញាធរត្រួតត្រារបស់រុស្ស៊ីនៅអ៊ុយក្រែនបានបង្ហាញថា សម្លេងឆ្នោតគ្រាំទ្រការផ្តាច់ខ្លួនចេញពីអ៊ុយក្រែនគឺមានចំនួនលើសលប់ខ្ពស់ដោយក្នុងនោះមាន ៩៩.២៣% នៅសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតដូណេតស្ក៍, ៩៨.៤២% នៅសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតលូហ្កានស្ក៍, ៩៣.១១% នៅអូប្លាសហ្សាប៉ូរីហ្ស៊ីយ៉ា និង ៨៧.០៥% នៅគែរសុន។ អ្នកចូលរួមក្នុងប្រជាមតិមានលើសពី ៧៥% នៅក្នុងតំបន់នីមួយៗ ហើយសម្រាប់តំបន់ដូណេតស្ក៍វិញមានដល់ប្រមាណ ៩៧% ឯណោះ។ តែយ៉ាងណាមិញ ការបោះឆ្នោតនេះត្រូវបានច្រានចោលដោយសហគមន៍អន្តរជាតិដោយចោតថាជា ប្រជាមតិក្លែងក្លាយ។[១៦៤][១៦៥]
- ៣០ កញ្ញា
- ការកាត់ទឹកដីអ៊ុយក្រែនខាងត្បូង និងកើត៖ ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោកវ៉្លាឌីមៀរ ពូទីនបានចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាកាត់យកតំបន់កាន់កាប់ដូចជា ដូណេតស្ក៍ លូហ្កានស្ក៍ គែរសុន និងហ្សាប៉ូរីហ្ស៊ីយ៉ា ចូលទៅក្នុងសហព័ន្ធរុស្ស៊ី។ ការកាត់ទឹកដីនេះត្រូវបានសហគមន៍អន្តរជាតិមើលឃើញថាជាការបំពានច្បាប់អន្តរជាតិ។[១៦៦][១៦៧]
- របបយោធានៅប្រទេសបួគីណាហ្វាសូ ត្រូវបានផ្ដួលរំលំដោយរដ្ឋប្រហារដឹកនាំដោយអនុសេនីយ៍អ៊ីប្រាហ៊ីម ត្រាអូរេ ដោយនេះគឺជារដ្ឋប្រហារទីពីរក្នុងឆ្នាំតែមួយនៅប្រទេសបួគីណាហ្វាសូ។[១៦៨]
តុលា
កែប្រែ- ១ តុលា
- ការបោះឆ្នោតសភាឡេតូនីឆ្នាំ២០២២ បានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើងដើម្បីជ្រើសរើសសមាជិកទាំង ១០០ ក្នុងសភាសាយម៉ា (Saeima)។[១៦៩]
- ព្រឹត្តិការណ៍រត់ជាន់គ្នាមួយបានកើតឡើងក្នុងអំឡុងពេលការប្រកួតបាល់ទាត់នៅកីឡដ្ឋានកាន់ជូរូហានក្នុងតំបន់ម៉ាឡាំង ជ្វាខាងកើត ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី ដែលបានសម្លាប់មនុស្សចំនួន ១៣១ នាក់ និងមានអ្នករងរបួសជាង ៥០០ នាក់។[១៧០][១៧១]
- ២ តុលា
- ការបោះឆ្នោតសភាប៊ុលការីឆ្នាំ២០២២ បានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើងដើម្បីជ្រើសរើសសមាជិកទាំង ២៤០ នៃសភាប៊ុលការី។[១៧២]
- ការបោះឆ្នោតសកលបូស្នីឆ្នាំ២០២២ បានប្រព្រឹត្តិធ្វើឡើងដើម្បីជ្រើសរើសសមាជិកបីរូបនៃប្រធានាធិបតីភាព និងអាសនៈទាំង ៤២ នៃសភាតំណាងរាស្រ្ត។[១៧៣]
- ៦ តុលា – អតីតមន្ត្រីនគរបាលម្នាក់បានបាញ់សម្លាប់មនុស្សចំនួន ៣៥ នាក់ដោយក្នុងនោះមានកុមារចំនួន ២៣ នាក់ ដែលនេះជាការបាញ់ប្រហារដ៏ធំមួយនៅមណ្ឌលថែទាំកុមារក្នុងស្រុកណាក្លាង ប្រទេសថៃ។ ក្រោយមក ខ្មាន់កាំភ្លើងបានធ្វើដំណើរត្រឡប់ទៅផ្ទះរបស់ខ្លួនវិញរួចក៏បាញ់សម្លាប់សមាជិកគ្រួសារពីរនាក់ និងខ្លួនឯង។ វាជាព្រឹត្តិការណ៍បាញ់ប្រហារដ៏សាហាវបំផុតនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រថៃ។[១៧៤]
- ៨ តុលា – ហេតុការណ៍ផ្ទុះមួយបានកើតឡើងនៅលើស្ពានគ្រីមៀដែលតភ្ជាប់តំបន់គ្រីមៀ និងប្រទេសរុស្ស៊ី ដោយបានសម្លាប់មនុស្សចំនួនបីនាក់ និងបណ្តាលឱ្យផ្នែកខ្លះនៃស្ពានត្រូវបាក់រលំ។[១៧៥] ពីរថ្ងៃក្រោយមក រុស្ស៊ីបានបើកការបាញ់ប្រហារមីស៊ីលទៅលើផ្ទៃដីប្រទេសអ៊ុយក្រែន និងរួមទាំងរដ្ឋធានីកៀវផងដែរ។[១៧៦]
- ១៦ តុលា – សមាជជាតិនៃបក្សកុម្មុយនីស្តចិនលើកទី២០ បានបើកធ្វើឡើងនៅទីក្រុងប៉េកាំង។[១៧៧][១៧៨]
- ២៥ តុលា – ចំពេលមានវិបត្តិរដ្ឋាភិបាល លោករីស៊ី ស៊ូណាក់ត្រូវបានតែងតាំងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មីនៃចក្រភពអង់គ្លេសបន្ទាប់ពីលោកស្រីលីហ្ស ត្រាស្សបានលាលែងចេញពីតំណែងនេះក្រោយកាន់អំណាចបានត្រឹមតែ ៤៥ ថ្ងៃ។[១៧៩]
- ២៨ តុលា
- លោកអ៊ីឡន ម៉ាសក៍បានសម្រេចទិញបណ្ដាញសង្គមធ្វិតថឺរក្នុងតម្លៃ ៤៤ ពាន់លានដុល្លារ។[១៨០]
- មហាសេដ្ឋីរ៉ែពេជ្រមួយរូបគឺលោកសាម ម៉ាតេកានេបានស្បថចូលកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសឡឺសូតូ បន្ទាប់ពីទទួលបានជ័យជម្នះក្នុងការបោះឆ្នោតសកលកាលថ្ងៃទី៧ ខែតុលា។[១៨១]
- ២៩ តុលា
- មនុស្សយ៉ាងតិចចំនួន ១៥៦ នាក់បានស្លាប់ និងរបួស ១៥២ នាក់ផ្សេងទៀតនៅក្នុងហេតុការណ៍រត់ជាន់គ្នានាអំឡុងពិធីបុណ្យហាឡូវីនក្នុងទីក្រុងសេអ៊ូល ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង។[១៨២]
- ការវាយប្រហារភេរវកម្មដោយក្រុមអាល់ឆាបាបនៅទីក្រុងម៉ូកាឌីស៊ូ ប្រទេសសូម៉ាលី បានសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ ១០០ នាក់ និងរបួសប្រហែល ៣០០ នាក់។[១៨៣]
- ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន៖ ដើម្បីជាការឆ្លើយតបទៅនឹងការវាយប្រហារដោយដ្រូនសឹករបស់អ៊ុយក្រែនមកលើកងនាវាសមុទ្រខ្មៅរបស់ខ្លួន ប្រទេសរុស្ស៊ីបានប្រកាសផ្អាកកិច្ចព្រមព្រៀងលើការដឹកជញ្ជូនគ្រាប់ធញ្ញជាតិដែលនាំឱ្យតម្លៃស្បៀងអាហារពិភពលោកកាន់តែធ្លាក់ចុះបន្ថែម។[១៨៤]
- ៣០ តុលា
- ការបោះឆ្នោតសកលប្រេស៊ីលឆ្នាំ២០២២៖ លោកល្វីស អ៊ីណាស៊ីអូ លូឡា ដា ស៊ីលវ៉ាបានផ្តួលប្រធានាធិបតីកាន់អំណាច លោកស៊ែរ បុលសូណារ៉ូនៅក្នុងការបោះឆ្នោតបន្ទាប់បន្សំ បន្ទាប់ពីបេក្ខជនទាំងពីរមិនបានទទួលសំឡេងភាគច្រើននៅក្នុងការបោះឆ្នោតជុំទីមួយ។[១៨៥]
- ការបាក់ស្ពានយោលនៅរដ្ឋគូចារ៉ាត់ ប្រទេសឥណ្ឌា បានបណ្តាលឱ្យមនុស្សយ៉ាងតិច ១៤១ នាក់បាត់បង់ជីវិត។[១៨៦]
វិច្ឆិកា
កែប្រែ- ១ វិច្ឆិកា – ការបោះឆ្នោតនីតិបញ្ញត្តិអ៊ីស្រាអែលឆ្នាំ២០២២៖ ប្លុកនៃក្រុមសស្តាំនិយម និងគណបក្សនយោបាយស្តាំនិយមជ្រុលក្រោមការដឹកនាំដោយអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោកប៊ីនយ៉ាមីន ណេតាញ៉ាហ៊ូ បានទទួលសំឡេងភាគច្រើនចំនួន ៦៤ ដែលអាចធ្វើឱ្យលោកក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីស្រាអែលជាលើកទីបី។[១៨៧][១៨៨]
- ៦–១៨ វិច្ឆិកា – សន្និសីទអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុឆ្នាំ២០២២ (COP27) បានប្រព្រឹត្តទៅនៅទីក្រុងស្យាមអែល-ស្យីគ ប្រទេសអេហ្ស៊ីប។[១៨៩]
- ១១ វិច្ឆិកា – ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន៖ កងកម្លាំងអ៊ុយក្រែនបានវាយដណ្តើមយកទីក្រុងខឺសុនបានមកវិញ ដែលជាទីក្រុងសំខាន់តែមួយគត់ដែលត្រូវបានរុស្ស៊ីដណ្តើមកាន់កាប់តាំងពីសង្គ្រាមចាប់ផ្តើមមក។[១៩០]
- ១៥ វិច្ឆិកា
- ចំនួនប្រជាជនពិភពលោកបានកើនឡើងដល់ ៨ ពាន់លាននាក់។[១៩១]
- កិច្ចប្រជុំក្រុមម្ភៃ (G20) បានធ្វើឡើងនៅខេត្តបាលី ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី។[១៩២]
- ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន៖ ជនស៊ីវិលចំនួនពីរនាក់បានបាត់បង់ជីវិត នៅពេលដែលមីស៊ីលមួយគ្រាប់បានផ្ទុះនៅលើទឹកដីប្រទេសប៉ូឡូញ ក្បែរភូមិព្សេវ៉ូឌូ ជិតព្រំដែនជាមួយប្រទេសអ៊ុយក្រែន។ ដោយដំបូងគេជឿថាជាមីស៊ីលរបស់រុស្ស៊ី ការស៊ើបអង្កេតបន្តបន្ទាប់បានកំណត់ថាមីស៊ីលមានដើមកំណើតអ៊ុយក្រែន។[១៩៣]
- ១៦ វិច្ឆិកា – អង្គការណាសាបានធ្វើតែស្តបាញ់បង្ហោះរ៉ុក្កែតប្រព័ន្ធបាញ់បង្ហោះអវកាស (SLS) ដែលជាយានគ្មានមនុស្សបើកលើកដំបូង និងជាគ្រាប់រ៉ុក្កែតដ៏ធំបំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ។ យានអូរ៉ៃអន (Orion) នៅក្នុងរ៉ុក្កែតនោះនឹងធ្វើដំណើរគោចរជុំវិញព្រះច័ន្ទមុនពេលហោះប្រឡប់មកភពផែនដីវិញ។[១៩៤][១៩៥]
- ១៩ វិច្ឆិកា – ជាលើកដំបូងនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសម៉ាឡេស៊ីដែលការបោះឆ្នោតសកលឆ្នាំ២០២២ លើកនេះមិនមានគណបក្សនយោបាយណាមួយអាចទទួលបានសម្លេងគាំទ្រគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីបង្កើតរដ្ឋាភិបាលបាន។ មេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងជើងចាស់ឈ្មោះ អាន់វ៉ា អ៊ីប្រាហ៊ីម ត្រូវបានព្រះមហាក្សត្រតែងតាំងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ីប្រាំថ្ងៃក្រោយមកដើម្បីបិទបញ្ចប់វិបត្តិនយោបាយក្នុងប្រទេស។[១៩៦]
- ២០ វិច្ឆិកា – ១៨ ធ្នូ – ពានរង្វាន់បាល់ទាត់ពិភពលោក ឆ្នាំ២០២២ បានប្រព្រឹត្តិដំណើរការឡើងនៅប្រទេសកាតា។[១៩៧]
- ២០ វិច្ឆិកា – ការបោះឆ្នោតសកលនេប៉ាល់ឆ្នាំ២០២២៖ គណបក្សសមាជនេប៉ាល់ដែលដឹកនាំដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រីស្ស៊ែរ បាហាឌួ ឌូបាបានលេចឡើងជាគណបក្សនយោបាយដែលកាន់កាប់អាសនៈច្រើនជាងគេសរុបចំនួន ៨៩ ក៏ប៉ុន្តែប្លុកដឹកនាំគឺខ្វះត្រឹមពីរអាសនៈប៉ុណ្ណោះដើម្បីបង្កើតចេញជារដ្ឋាភិបាលមួយបាន ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលចម្រុះអាចនឹងត្រូវបង្កើតឡើង។[១៩៨][១៩៩]
ធ្នូ
កែប្រែ- ៧ ធ្នូ
- សមាជប្រទេសប៉េរូបានដកប្រធានាធិបតីលោកប៉េដ្រូ កាស្ទីលយ៉ូចេញពីតំណែង ហើយចាប់ឃុំឃាំងរូបលោកបន្ទាប់ពីដឹងឮថាប៉េដ្រូមានបំណងធ្វើរដ្ឋប្រហារតាមរយៈការរំលាយសមាជចោល អនុប្រធានាធិបតីឌីណា បូលូអាតេបានឡើងជំនួសជាប្រធានាធិបតីថ្មី។[២០០]
- បន្ទាប់ពីមានការតវ៉ាឥតឈប់ឈរប្រឆាំងនឹងគោលនយោបាយសូន្យកូវីដពីសំណាក់ប្រជាពលរដ្ឋ រដ្ឋាភិបាលចិនក៏បានបន្ធូរបន្ថយវិធានការរឹតបន្តឹងជំងឺកូវីដនៅក្នុងប្រទេស។[២០១][២០២]
- ១៧ ធ្នូ – លីអូ វ៉ារ៉ាដការបានឡើងស្នងតំណែងលោក ម៉ៃឃើល ម៉ាទីន ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីអៀរឡង់ ដូចដែលបានយល់ព្រមនឹងគ្នាកាលពីឆ្នាំ២០២០។[២០៣]
- ១៩ ធ្នូ – នៅក្នុងសន្និសីទស្តីពីជីវចម្រុះរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (COP15) មានប្រទេសជិត ២០០ បានយល់ព្រមលើកិច្ចព្រមព្រៀងដ៏សំខាន់មួយដើម្បីការពារធម្មជាតិមួយភាគបីនៃភពផែនដីនៅឆ្នាំ២០៣០។[២០៤]
- ២១–២៦ ធ្នូ – ព្យុះទឹកកកដ៏ធំបានលេចចេញវត្តមាននៅភាគខាងជើងសហរដ្ឋអាមេរិក និងភាគខាងត្បូងប្រទេសកាណាដាដោយបានសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងតិច ៩១ នាក់។ ព្យុះនេះក៏បានរំខានដល់ចរាចរណ៍ផ្លូវអាកាសនៅអាមេរិកខាងជើងផងដែរ។[២០៥][២០៦]
- ២៤ ធ្នូ – ការបោះឆ្នោតសកលហ្វីជីឆ្នាំ២០២២៖ សភាតំណាងរាស្ត្រនៃប្រទេសហ្វីជីបានជ្រើសតាំងលោកស៊ីទីវេនី រ៉ាប៊ូកាជានាយករដ្ឋមន្ត្រី ដោយបានផ្តួលអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ្វ្រែង ប៉ៃនីម៉ារ៉ាម៉ា នៅក្នុងការបោះឆ្នោតដ៏ចម្រូងចម្រាសនេះ។[២០៧]
ថ្ងៃមរណភាព
កែប្រែមករា
កែប្រែ- ៣ មករា – ចឹង មីន (郑敏, Zheng Min) កវីចិន (កើត ១៨ កក្កដា ឆ្នាំ ១៩២០)[២០៨]
- ៦ មករា – ស៊ីដនី ផយធៀរ (Sidney Poitier) តារាសម្តែងអាមេរិក-បាហាម៉ា (កើត ២០ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ១៩២៧)[២០៩]
- ១៤ មករា – រីកាដូ បូហ្វីល (Ricardo Bofill) ស្ថាបត្យករអេស្ប៉ាញ (កើត ៥ ធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៣៩)[២១០]
- ១៨ មករា – ហ្វ្រានស៊ីស្កូ "ប៉ាកូ" ហ្គេនតូ ឡូប៉េស (Francisco "Paco" Gento López) កីឡាករបាល់ទាត់អេស្ប៉ាញ និងជាអ្នកគ្រប់គ្រង (កើត ២១ តុលា ឆ្នាំ ១៩៣៣)[២១១]
- ១៩ មករា – ហ្គាសប៉ាដ៍ អ៊ូលៀល (Gaspard Ulliel) តារាសម្តែងបារាំង (កើត ២៥ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៨៤)[២១២]
- ២០ មករា – មីត ឡូហ្វ (Meat Loaf) អ្នកចម្រៀង និងតារាសម្តែងអាមេរិក (កើត ២៧ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៤៧)[២១៣]
- ២២ មករា – ធីក ញើតហាញ់/ធីច ញ៉ាតហាញ់ (Thích Nhất Hạnh) ព្រះភិក្សុវៀតណាម (កើត ១១ តុលា ឆ្នាំ ១៩២៦)[២១៤]
កុម្ភៈ
កែប្រែ- ៣ កុម្ភៈ – អាប៊ូ អ៊ីបរ៉ាហ៊ីម អាល់ហាស៊ីមី អាល់គូរ៉ាស៊ី (أبو إبراهيم الهاشمي القرشي, Abu Ibrahim al-Hashimi al-Qurashi) មេដឹកនាំរដ្ឋឥស្លាមអ៊ីរ៉ាក់និងឡេវ៉ាន (កើត ១ ឬ ៥ តុលា ឆ្នាំ ១៩៧៦)
- ៦ កុម្ភៈ – ឡាតា ម៉ាងហ្គេស្ការ (Lata Mangeshkar, លតា មង្គេសករ) អ្នកចម្រៀងឥណ្ឌា (កើត ២៨ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩២៩)
មីនា
កែប្រែ- ១៣ មីនា – វីលៀម ហឺត (William Hurt) តារាសម្តែងអាមេរិក (កើត ២០ មីនា ឆ្នាំ ១៩៥០)[២១៥]
- ២៣ មីនា – ម៉ាឌែលលីន អាលប្រៃត៍ (Madeleine Albright) អ្នកនយោបាយអាមេរិក (កើត ១៥ ឧសភា ឆ្នាំ ១៩៣៧)[២១៦]
មេសា
កែប្រែ- ២ មេសា – លីអូណិល សានឆេស (Leonel Sánchez) កីឡាករបាល់ទាត់ឈីលី (កើត ២៥ មេសា ឆ្នាំ ១៩៣៦)[២១៧]
- ១៩ មេសា – កាណេ តាណាកា (田中カ子, Kane Tanaka) អភិជនជប៉ុន (កើត ២ មករា ឆ្នាំ ១៩០៣)[២១៨]
- ២១ មេសា – អិមវ៉ាអ៊ី គីបាគី (Mwai Kibaki) ប្រធានាធិបតីកេនយ៉ាទី ៣ (កើត ១៥ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៣១)[២១៩]
ឧសភា
កែប្រែ- ១៣ ឧសភា – ខាលីហ្វា ប៊ីន ហ្សាយ៉េដ អាល់ណាហ៍យ៉ាន (خليفة بن زايد بن سلطان آل نهيان, Khalifa bin Zayed Al Nahyan) ប្រធានាធិបតីអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម (កើត ៧ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៤៨)[២២០]
- ១៧ ឧសភា – វ៉ែនជេលីស (Βαγγέλης, Vangelis) អ្នកនិពន្ធចម្រៀងនិងតន្ត្រីករក្រិក (កើត ២៩ មីនា ឆ្នាំ ១៩៤៣)[២២១]
- ២០ ឧសភា – ប៊ូហ្សារ នីសានី (Bujar Nishani) ប្រធានាធិបតីអាល់បានីទី៧ (កើត ២៩ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៦៦)[២២២]
មិថុនា
កែប្រែ- ៧ មិថុនា – ខាល ឌុកនៃវឺតថិមប៊ឺក (Carl, Duke of Württemberg) (ប្រសូត ១ សីហា ឆ្នាំ ១៨៣៦)
កក្កដា
កែប្រែ- ៨ កក្កដា
- ស៊ីនហ្សូ អាបេ (安倍 晋三, Shinzo Abe) នាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុនទី ៥៧ (កើត ២១ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៥៤)[២២៣]
- ហ្ស៊ូសែ អេឌួរឌូ ឌូស សង់ទូស (José Eduardo dos Santos) ប្រធានាធិបតីអង់ហ្គោឡាទី ២ (កើត ២៨ សីហា ឆ្នាំ ១៩៤២)[២២៤]
- លុយស៍ អេឆេបេរីអា (Luis Echeverría) ប្រធានាធិបតីម៉ិកស៊ិកទី ៥៧ (កើត ១៧ មករា ឆ្នាំ ១៩២២)[២២៥]
- ១៨ កក្កដា – ខ្លែស អូលដិនប៊ឺក (Claes Oldenburg) ជាងចម្លាក់អាមេរិកាំង–ស៊ុយអែត (កើត ២៨ មករា ឆ្នាំ ១៩២៩)[២២៦]
- ៣១ កក្កដា
- ហ្វីដេល រ៉ាមូស (Fidel V. Ramos) ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនទី១២ (កើត ១៨ មីនា ឆ្នាំ ១៩២៨)[២២៧]
- អៃម៉ាន់ អាល់ហ្សាវ៉ាហ៊ីរី មេដឹកនាំអាល់កាអេដា (កើត ១៩ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៥១)[២២៨]
សីហា
កែប្រែ- ៥ សីហា – អ៊ីសសេ មីយ៉ាកិ (三宅 一生, Issey Miyake) អ្នករចនាជប៉ុន (កើត ២២ មេសា ឆ្នាំ ១៩៣៨)[២២៩]
- ៨ សីហា – អូលីវៀ ញូវតុន-ចន (Olivia Newton-John) អ្នកចម្រៀងនិងតួសម្ដែងអង់គ្លេស-អូស្ត្រាលី (កើត ២៦ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៤៨)[២៣០]
- ១១ សីហា – អាន ហេច (Anne Heche) តួសម្ដែងអាមេរិក (កើត ២៥ ឧសភា ឆ្នាំ ១៩៦៩)[២៣១]
- ១២ សីហា – វ៉ូលហ្វ៍ហ្គាំង ប៉ែទ័រសិន (Wolfgang Petersen) អ្នកដឹកនាំអាល្លឺម៉ង់ (កើត ១៤ មីនា ឆ្នាំ ១៩៤១)[២៣២]
- ៣០ សីហា – មីខាអ៊ីល ហ្គ័របាឆូវ (Mikhail Gorbachev) ប្រធានាធិបតីសហភាពសូវៀតទី ១ (កើត ២ មីនា ឆ្នាំ ១៩៣១)[២៣៣]
កញ្ញា
កែប្រែតុលា
កែប្រែ- ២៤ តុលា – អាស ការទ័រ (Ash Carter) រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិសហរដ្ឋអាមេរិក (កើត ២៤ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៥៤)
វិច្ឆិកា
កែប្រែ- ៣០ វិច្ឆិកា – ជាំង ហ្សឺមីន (江泽民) អគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនីស្តចិន និងប្រធានាធិបតីនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន (កើត ១៧ សីហា ឆ្នាំ ១៩២៦)[២៣៥]
ធ្នូ
កែប្រែ- ២៩ ធ្នូ –
- ប៉េឡេ (Pelé) អ្នកលេងបាល់ទាត់ប្រេស៊ីល (កើត ២៣ តុលា ឆ្នាំ ១៩៤០)[២៣៦]
- វីវៀន វេស្តវូដ (Vivienne Westwood) ជាងឆ្នៃម៉ូត និងអ្នកជំនួញអង់គ្លេស (កើត ៨ មេសា ឆ្នាំ ១៩៤១)[២៣៧]
- ៣១ ធ្នូ – បេណេឌីកទី១៦ (ប្រសូត ១៦ មេសា ឆ្នាំ ១៩២៧)[២៣៨]
ឯកសារយោង
កែប្រែ- ↑ "International Year of Artisanal Fisheries and Aquaculture". United Nations (in អង់គ្លេស). Retrieved 2020-02-15.
{{cite web}}
: CS1 maint: url-status (link) - ↑ "International Year of Basic Sciences for Sustainable Development". United Nations. Retrieved December 30, 2021.
- ↑ "International Year of Sustainable Mountain Development". United Nations. Archived from the original on ធ្នូ 19, 2021. Retrieved December 30, 2021.
{{cite web}}
: More than one of|archivedate=
and|archive-date=
specified (help); More than one of|archiveurl=
and|archive-url=
specified (help) - ↑ "International Year of Glass". United Nations. Retrieved July 17, 2021.
- ↑ "(អង់គ្លេស) World's largest free trade deal is under way, but what is RCEP?". South China Morning Post. 2022-01-01. Retrieved 2022-01-01.
- ↑ Elassar, Alaa; Meilhan, Pierre (2022-01-02). "(អង់គ្លេស) Sudan's Prime Minister resigns amid violent anti-coup protests that have left at least 57 people dead". CNN.
- ↑ Lillis, Joanna (2022-01-03). "Kazakhstan: Gas price hike fuels Zhanaozen protests". eurasianet.org. Retrieved 2022-01-04.
{{cite web}}
: CS1 maint: url-status (link) - ↑ "‘No one can win a nuclear war’: Superpowers release rare joint statement". The Sydney Morning Herald. 4 January 2022. https://www.smh.com.au/world/europe/no-one-can-win-a-nuclear-war-superpowers-release-rare-joint-statement-20220104-p59lmf.html.
- ↑ Auyezov, Olzhas (2022-01-05). "Kazakh protesters torch public buildings; emergency declared, Cabinet resigns" (ជាen). Reuters. https://www.reuters.com/markets/commodities/kazakhstan-government-resigns-after-violent-protests-over-fuel-price-2022-01-05/.
- ↑ Satubaldina, Assel; January 2022, Zhanna Shayakhmetova in Nation on 5 (2022-01-05). "(អង់គ្លេស) Kazakhstan Declares State of Emergency After Fuel Price Protests". The Astana Times. Retrieved 17 មករា 2022.
- ↑ "Kazakhstan is in turmoil after massive protests force the government to resign". NPR. 5 January 2022. Retrieved 17 មករា 2022.
{{cite web}}
: CS1 maint: url-status (link) - ↑ "Russian paratroopers arrive in Kazakhstan as unrest continues". The Guardian. 6 January 2022. Retrieved 17 មករា 2022.
{{cite web}}
: CS1 maint: url-status (link) - ↑ "Global Coronavirus Cases Top 300 Million". The New York Times. 7 January 2022. https://www.nytimes.com/live/2022/01/06/world/omicron-covid-vaccine-tests.
- ↑ "University of Maryland School of Medicine Faculty Scientists and Clinicians Perform Historic First Successful Transplant of Porcine Heart into Adult Human with End-Stage Heart Disease". University of Maryland Medical Center. 10 January 2022. https://www.umms.org/ummc/news/2022/first-successful-transplant-of-porcine-heart-into-adult-human-heart.
- ↑ "(អង់គ្លេស) Man gets genetically-modified pig heart in world-first transplant". BBC News. 10 January 2022. https://www.bbc.co.uk/news/world-us-canada-59944889.
- ↑ "Get away from shore - US and Japan warn on tsunami". BBC News. 15 January 2022. https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-60007119.
- ↑ Osborne, Ryan; Freedman, Pete; Cruz, Alex (January 15, 2022). "Hostage situation at North Texas synagogue ends with all hostages safe and suspect dead, authorities say". WFAA. https://www.wfaa.com/article/news/local/hostage-synagogue-colleyville-texas-congregation-beth-israel-situation/287-38eb82cd-993c-486a-996f-7e5e278190bd។ បានយកមក 17 មករា 2022.
- ↑ "Novak Djokovic: Tennis star deported after losing Australia visa battle". BBC News. 16 January 2022. https://www.bbc.co.uk/news/world-australia-60014059.
- ↑ "Novak Djokovic leaves Australia after court rejects visa challenge". CNN. 16 January 2022. https://edition.cnn.com/2022/01/16/tennis/novak-djokovic-australian-open-federal-court-hearing-spt-intl-hnk/index.html.
- ↑ "Novak Djokovic visa saga LIVE: Djokovic to miss 2022 Australian Open after losing court case". Sydney Morning Herald. 16 January 2022. https://www.smh.com.au/sport/tennis/novak-djokovic-visa-saga-live-tennis-star-back-before-court-ahead-of-2022-australian-open-20220116-p59oje.html.
- ↑ "(អង់គ្លេស) Microsoft to buy embattled Activision Blizzard for $68.7 billion". www.cbsnews.com. Retrieved 20 មករា 2022.
- ↑ "(អង់គ្លេស) Another 30-0". www.nationnews.com. 2022-01-20. Retrieved 27 មករា 2022.
- ↑ https://www.theguardian.com/global-development/2022/jan/25/at-least-four-killed-after-tropical-storm-ana-hits-malawi-and-mozambique
- ↑ "Malawi hit by flooding caused by tropical storm Ana; 1 dead". Sfgate. Archived from the original on 2022-01-25. Retrieved 27 មករា 2022.
{{cite web}}
: More than one of|archivedate=
and|archive-date=
specified (help); More than one of|archiveurl=
and|archive-url=
specified (help) - ↑ "Burkina Faso coup: Return of the military strongmen to West Africa". BBC News. 2022-01-27. https://www.bbc.com/news/world-africa-60138129.
- ↑ "Burkina Faso: New leader gives first speech since ousting president" (ជាen-GB). BBC News. 2022-01-28. https://www.bbc.com/news/world-africa-60164531.
- ↑ "The world surpasses 10 billion vaccine doses administered, but gaps persist in who gets the shots.". The New York Times. 28 January 2022. https://www.nytimes.com/2022/01/28/world/covid-vaccines-10-billion-doses.html.
- ↑ Jones, Gavin; Amante, Angelo (2022-01-29). "Italy re-elects President Mattarella". Reuters. https://www.reuters.com/world/europe/italian-parties-disarray-presidential-vote-limps-2022-01-29/.
- ↑ "Portugal election: Socialists win unexpected majority". BBC News. 2022-01-31. https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-60194375.
- ↑ "Islamic State leader Abu Ibrahim al-Qurayshi killed in Syria, US says". BBC News. 3 February 2022. https://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-60246129.
- ↑ https://www.reuters.com/world/india/india-reports-over-500000-deaths-covid-19-experts-count-millions-more-2022-02-04/
- ↑ "China joins Russia in opposing Nato expansion". BBC News. 5 February 2022. https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-60257080.
- ↑ "2022 Olympics - Next Winter Olympic Games | Beijing 2022". គណៈកម្មាធិការអូឡាំពិកអន្តរជាតិ (International Olympic Committee). May 28, 2020. Retrieved 7 កុម្ភៈ 2022.
- ↑ "Cyclone kills at least 10 in Madagascar, destroying homes and cutting power". Reuters. Retrieved 7 កុម្ភៈ 2022.
- ↑ Astor, Maggie (February 8, 2022). "World Surpasses 400 Million Confirmed Covid Cases". The New York Times. https://www.nytimes.com/2022/02/08/world/400-million-covid-cases.html.
- ↑ "Steinmeier elected for second term as German president". Euronews. 2022-02-13. Retrieved 24 កុម្ភៈ 2022.
- ↑ Tunney, Catharine (February 14, 2022). "Federal government invokes Emergencies Act for first time ever in response to protests". CBC News. https://www.cbc.ca/news/politics/trudeau-premiers-cabinet-1.6350734.
- ↑ "Russia strongly condemned at UN after Putin orders troops into eastern Ukraine". The Guardian. 2022-02-22. Retrieved 24 កុម្ភៈ 2022.
- ↑ "វិបត្តិអ៊ុយក្រែន៖ បស្ចិមលោកសម្រុកដាក់ចេញទណ្ឌកម្មប្រឆាំងរុស្ស៊ី". វិទ្យុបារាំង RFI. 22 February 2022.
{{cite web}}
: Unknown parameter|acessdate=
ignored (|access-date=
suggested) (help); zero width space character in|title=
at position 8 (help) - ↑ "EU's Russia sanctions to take effect on Wednesday". Reuters. 2022-02-23. Retrieved 24 កុម្ភៈ 2022.
- ↑ "Russian President Vladimir Putin announces military assault against Ukraine in surprise speech". MSN. Retrieved 27 កុម្ភៈ 2022.
- ↑ "Putin puts Russia's strategic nuclear force on 'special alert'". BBC News. 27 February 2022. Retrieved 3 មីនា 2022.
- ↑ "US calls Putin's nuclear move 'totally unacceptable'". BBC News. 27 February 2022. Retrieved 3 មីនា 2022.
- ↑ "Ukraine's foreign minister: Ukraine-Russia talks with no preconditions 'already a victory'". The Guardian. 27 February 2022. Retrieved 3 មីនា 2022.
- ↑ "Russian flights will be banned from the airspace of 20 European nations". The Washington Post. 27 February 2022. Retrieved 3 កុម្ភៈ 2022.
- ↑ "Belarus referendum approves proposal to renounce non-nuclear status - agencies". Reuters. 27 February 2022. Retrieved 3 មីនា 2022.
- ↑ "Belarus opens door for Russian nuclear weapons as Putin ally moves to commit troops". The Telegraph. 28 February 2022. Retrieved 3 មីនា 2022.
- ↑ "IPCC issues 'bleakest warning yet' on impacts of climate breakdown". The Guardian. 28 February 2022. Retrieved 5 មីនា 2022.
- ↑ "Climate change: a threat to human wellbeing and health of the planet. Taking action now can secure our future". IPCC. 28 February 2022. Retrieved 5 មីនា 2022.
- ↑ "500,000+ refugees flee Ukraine since Russia waged war". AP. 28 February 2022. Retrieved 5 មីនា 2022.
- ↑ "Ukraine crisis: Fifa and Uefa suspend all Russian clubs and national teams". BBC News. 28 February 2022. Retrieved 5 មីនា 2022.
- ↑ "In rare stand, South Korea, Singapore unveil sanctions on Russia". Al Jazeera. 28 February 2022. Retrieved 5 មីនា 2022.
- ↑ "Monaco clamps down on Russian assets after Ukraine invasion". Reuters. 28 February 2022. Retrieved 5 មីនា 2022.
- ↑ "Neutral Swiss join EU sanctions against Russia in break with past". Reuters. 28 February 2022. Retrieved 5 មីនា 2022.
- ↑ "World Athletics joins sporting bodies in banning Russian and Belarusian athletes". Reuters. 1 March 2022. Retrieved 1 មីនា 2022.
- ↑ "UN votes to condemn Russia's invasion of Ukraine and calls for withdrawal". The Guardian. 2 March 2022. Retrieved 2 March 2022.
- ↑ "Russia aims to erase Ukraine, says Zelenskiy, as bombardment intensifies". The Guardian. 2 March 2022. Retrieved 2 March 2022.
- ↑ "A million refugees have now fled Ukraine since the start of the war, U.N. says". NPR. 2 March 2022. Retrieved 3 មីនា 2022.
- ↑ "War crimes court prosecutor opens Ukraine investigation". Reuters. 3 March 2022. Retrieved 3 មីនា 2022.
- ↑ "Ukraine nuclear plant: Russia in control after shelling". BBC News. 4 March 2022. Retrieved 4 March 2022.
- ↑ "Armenian Lawmakers Elect Former Minister Khachatrian As President". RadioFreeEurope/RadioLiberty. Retrieved 21 តុលា 2022.
- ↑ "Where are the next Paralympic Winter Games?". February 24, 2022. Retrieved 3 មីនា 2022.
- ↑ Pakistan: Dozens killed in Peshawar mosque explosion
- ↑ "Global Covid-19 deaths surpass 6 million". cnn.com. March 7, 2022. Retrieved 7 មីនា 2022.
- ↑ "War in Ukraine: West hits Russia with oil bans and gas curbs". bbc.co.uk. March 8, 2022. Retrieved 8 មីនា 2022.
- ↑ Hyun-woo, Nam (2022-03-09). "Yoon Suk-yeol wins presidential election". Korea Times. https://www.koreatimes.co.kr/www/nation/2022/03/803_325233.html។ បានយកមក 2022-03-09.
- ↑ "Children under rubble, says Zelensky, as Russia bombs hospital". bbc.co.uk. March 9, 2022. Retrieved 9 មីនា 2022.
- ↑ "Endurance: Shackleton's lost ship is found in Antarctic". BBC News. 9 March 2022. Retrieved 9 មីនា 2022.
- ↑ "Hungary elects Katalin Novak, first-ever female president". www.aljazeera.com. Retrieved 22 តុលា 2022.
- ↑ Villegas, Alexander (2022-03-11). "Chile's Boric sworn in as president in sharp political shift" (ជាen). Reuters. https://www.reuters.com/world/americas/hope-uncertainty-chile-shifts-left-under-boric-2022-03-11/.
- ↑ "Gabriel Boric, 36, sworn in as president to herald new era for Chile". the Guardian. 2022-03-11. Retrieved 11 មីនា 2022.
- ↑ "As Expected, Son Of Turkmen Leader Easily Wins Election In Familial Transfer Of Power". RadioFreeEurope/RadioLiberty. Archived from the original on 22 មីនា 2022. Retrieved 15 មីនា 2022.
- ↑ Hinnant, Lori; Chernov, Mstyslav; Stepanenko, Vasilisa (4 May 2022). "AP evidence points to 600 dead in Mariupol theater airstrike". Associated Press. https://apnews.com/article/Russia-ukraine-war-mariupol-theater-c321a196fbd568899841b506afcac7a1.
- ↑ "Nato to send 40,000 more troops to Eastern Europe". BBC News. 24 March 2022. Retrieved 24 មីនា 2022.
- ↑ "Nato leaders agree to strengthen eastern defences". The Guardian. 24 March 2022. Retrieved 24 មីនា 2022.
- ↑ "Ukraine war: Russia to focus on 'liberating' Donbass region as it says first phase of invasion mostly complete". Sky News. 25 March 2022. Retrieved 25 មីនា 2022.
- ↑ "First phase of Ukraine war over, Russia says". BBC News. 25 March 2022. Retrieved 25 មីនា 2022.
- ↑ "DR Congo joins East African bloc". The East African. 2022-03-29. Retrieved 22 តុលា 2022.
- ↑ Magyar, Judith. "SAP BrandVoice: Experience Expo 2020 Dubai – A Window To The Future". Forbes. Retrieved 13 មករា 2022.
- ↑ "Russia-Ukraine war latest: Russian actions 'look exactly like war crimes', says Ukraine; explosions seen in Odesa – live". The Guardian. 3 April 2022. Retrieved 3 April 2022.
- ↑ "Killings in Bucha are deliberate massacre - Ukraine". BBC News. 3 April 2022. Retrieved 3 April 2022.
- ↑ "Economist Rodrigo Chaves elected Costa Rica's president". www.aljazeera.com. Retrieved 3 កញ្ញា 222.
{{cite web}}
: Check date values in:|access-date=
(help) - ↑ "It's over for fossil fuels: IPCC spells out what's needed to avert climate disaster". The Guardian. 4 April 2022. Retrieved 4 មេសា 2022.
- ↑ "The evidence is clear: the time for action is now. We can halve emissions by 2030". IPCC. 4 April 2022. Retrieved 4 April 2022.
- ↑ "Tanis: 'First dinosaur fossil linked to asteroid strike'". BBC News. 6 April 2022. Retrieved 7 April 2022.
- ↑ "UN votes to suspend Russia from Human Rights Council". The Guardian. 6 April 2022. Retrieved 7 April 2022.
- ↑ "Yemen president hands power to council in major shake-up". BBC News. 2022-04-07. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-61020866.
- ↑ "Yemen president hands powers to new leadership council". www.aljazeera.com. Retrieved 10 មេសា 2022.
- ↑ "Dozens dead after railway station hit by rockets - Ukraine". BBC News. 8 April 2022. Retrieved 8 April 2022.
- ↑ "World leaders condemn Kramatorsk railway strike". CNN. 8 April 2022. Retrieved 8 April 2022.
- ↑ "Global food prices rise to highest ever levels after Russian invasion". The Guardian. 8 April 2022. Retrieved 8 April 2022.
- ↑ "FAO Food Price Index". FAO. 8 April 2022. Retrieved 8 មេសា 2022.
- ↑ "Pakistan Prime Minister Imran Khan ousted as country's leader following vote of no-confidence". CNN. 9 April 2022. Retrieved 10 April 2022.
- ↑ "Pakistan: Shehbaz Sharif chosen as PM after week-long uncertainty". BBC News. 2022-04-11. https://www.bbc.com/news/world-asia-61063386.
- ↑ Falconer, Rebecca (April 13, 2022). "World surpasses half a billion confirmed COVID cases". Axios. https://www.axios.com/world-covid-cases-surpass-500-million-67de52f9-5230-42f2-b61d-5cf195b6dd57.html.
- ↑ "Russian warship: Moskva sinks in Black Sea". BBC News. 15 April 2022. Retrieved 15 មេសា 2022.
- ↑ "Russia says Moskva cruiser has sunk after reported Ukrainian missile strike". The Guardian. 15 April 2022. Retrieved 15 មេសា 2022.
- ↑ "Nobel laureate Ramos-Horta wins East Timor's presidential election". France 24. 2022-04-20. Retrieved 21 មេសា 2022.
- ↑ France-Presse, Agence (2022-04-20). "Timor-Leste presidential election: José Ramos-Horta wins in landslide". the Guardian. Retrieved 21 មេសា 2022.
- ↑ "Ramos-Horta takes commanding lead in East Timor presidential vote". www.aljazeera.com. Retrieved 21 មេសា 2022.
- ↑ Kizer Whitt, Kelly (25 April 2022). "Micronovas are new! They're small, but mighty". EarthSky.
- ↑ "LHC restarts". CERN. 22 April 2022. Retrieved 22 មេសា 2022.
- ↑ "Large hadron collider: A revamp that could revolutionise physics". BBC News. 22 April 2022. Retrieved 22 April 2022.
- ↑ "Slovenia's Janša defeated by opposition liberal Freedom Movement". euronews. 2022-04-24. Retrieved 25 មេសា 2022.
- ↑ Lihtenvalner, Katja (2022-04-24). "Slovenia's populist PM loses election to environmentalist party-election commission". Reuters. https://www.reuters.com/world/europe/slovenias-populist-pm-faces-close-election-race-against-environmentalist-party-2022-04-23/.
- ↑ "Russia accused of blackmail after gas supplies to Poland and Bulgaria halted". The Guardian. 27 April 2022. Retrieved 27 មេសា 2022.
- ↑ "Montenegro's parliament approves new minority pro-EU government". euronews. 2022-04-29. Retrieved 29 មេសា 2022.
- ↑ Vasiljevic, Stevo (2022-04-28). "Montenegro approves new minority government focused on joining EU". Reuters. https://www.reuters.com/world/europe/montenegro-approves-new-minority-government-focused-joining-eu-2022-04-28/.
- ↑ "Monkeypox – United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland". អង្គការសុខភាពពិភពលោក. 16 May 2022. Archived from the original on 17 ឧសភា 2022. Retrieved 2 កញ្ញា 2022.
- ↑ "Prime Minister Mahinda Rajapaksa resigns". NewsWire. 2022-05-09. Archived from the original on 2022-06-02. Retrieved 2 កញ្ញា ឧសភា.
{{cite web}}
: Check date values in:|access-date=
(help) - ↑ "More violence reported around the country : Over 100 injured". NewsWire. 9 May 2022. https://www.newswire.lk/2022/05/09/more-violence-reported-around-the-country-over-100-injured/.
- ↑ "The son of late dictator Marcos has won the Philippines' presidential election". Associated Press. NPR (ម៉ានីល). 10 May 2022. https://www.npr.org/2022/05/10/1097903733/ferdinand-marcos-wins-philippines-presidential-election.
- ↑ "Sheikh Mohammed bin Zayed Al Nahyan becomes UAE's president". AP NEWS. 2022-05-14. Retrieved 2 កញ្ញា 2022.
- ↑ "Hundreds of Ukrainian troops evacuated from Mariupol steelworks after 82-day assault". the Guardian. 2022-05-17. Retrieved 2 កញ្ញា 2022.
- ↑ "Albanese leads Labor to Australia election win". BBC News. 2022-05-21. https://www.bbc.com/news/live/world-australia-61532469.
- ↑ "Me 78 vota pro, Bajram Begaj zgjidhet Presidenti i 8-të i Shqipërisë | RTSH Lajme". lajme.rtsh.al. Retrieved 2022-06-04.
- ↑ "Over 50 feared dead in Nigeria church attack, officials say". AP NEWS. 2022-06-05. Retrieved 10 កញ្ញា 2022.
- ↑ Whisky Wars: Denmark and Canada strike deal to end 50-year row over Arctic island
- ↑ "(ភាសាអេស្ប៉ាញ) Elecciones de Presidente y Vicepresidente de la República 2022". resultados.registraduria.gov.co.[តំណភ្ជាប់ខូច]
- ↑ "Ex-rebel wins runoff to be Colombia's 1st leftist president". AP NEWS. 2022-06-19. Retrieved 10 កញ្ញា 2022.
- ↑ Faizi, Fazel Rahman (22 June 2022). "News agency: 1,000 dead, 1,500 injured in Afghan quake". The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/world/afghanistan-earthquake-kills-at-least-155-people/2022/06/22/9c555e1c-f1ea-11ec-ac16-8fbf7194cd78_story.html.
- ↑ Dasgupta, Sravasti (22 June 2022). "Afghanistan earthquake: Death toll rises to 950 after major quake hits Paktika province". The Independent. https://www.independent.co.uk/asia/south-asia/afghanistan-earthquake-today-paktika-death-toll-b2106632.html.
- ↑ "Live blog: Grenada votes election 2022". Loop News. Retrieved 10 កញ្ញា 2022.
- ↑ "Ukraine war: UK joins ban on imports of Russian gold". bbc.co.uk. June 26, 2022. Retrieved 10 កញ្ញា 2022.
- ↑ "NATO Summit - Madrid, Spain - 28, 29 and 30 June 2022". NATO.int. NATO. 29 April 2022. Retrieved 10 កញ្ញា 2022.
- ↑ Reuters (2022-07-01). "U.S.'s Blinken congratulates new Israeli prime minister Lapid". Reuters. https://www.reuters.com/world/middle-east/uss-blinken-congratulates-new-israeli-prime-minister-lapid-2022-07-01/.
- ↑ CNN, Hadas Gold (July 2022). "A leader for all Israelis? Yair Lapid takes over as caretaker prime minister". CNN. Retrieved 11 កញ្ញា 2022.
{{cite web}}
:|last=
has generic name (help) - ↑ "UEFA Women's EURO moved to July 2022". UEFA.com. April 23, 2020. Retrieved 11 កញ្ញា 2022.
- ↑ "World Games 2021 Fact Sheet" (PDF). The World Games 2021 Official Site. Archived from the original (PDF) on 14 សីហា 2019. Retrieved 11 កញ្ញា 2022.
{{cite web}}
: More than one of|archivedate=
and|archive-date=
specified (help); More than one of|archiveurl=
and|archive-url=
specified (help) - ↑ Suspect used handmade gun to kill Abe
- ↑ Garner, Rob (2022-07-12). "NASA's Webb Delivers Deepest Infrared Image of Universe Yet". NASA. Retrieved 11 កញ្ញា 2022.
- ↑ Bureau, The Hindu (2022-07-21). "2022 Indian presidential election result | Updates". The Hindu. ល.ត.ម.អ. 0971-751X. https://www.thehindu.com/news/national/presidential-election-2022-yashwant-sinha-droupadi-murmu-results-live-updates-july-21-2022/article65663846.ece.
- ↑ "Heatwave: Ferocious European heat heads north". BBC News. 2022-07-19. Retrieved 11 កញ្ញា 2022.
- ↑ "China launches ballistic missiles during Taiwan drills". BBC News. 2022-08-04. Retrieved 22 កញ្ញា 2022.
- ↑ "Taiwan confirms multiple Chinese missile launches into waters of Taiwan strait during military drills – live". The Guardian. 2022-08-04. Retrieved 22 កញ្ញា 2022.
- ↑ "Peru PM resigns as investigations target President Castillo". Reuters. 3 August 2022. https://www.reuters.com/world/americas/perus-pm-torres-resigns-personal-reasons-2022-08-03/.
- ↑ "Israel-Gaza: Ceasefire holds overnight after days of violence". BBC. 7 August 2022. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-62457780.
- ↑ Knell, Yolande; Berg, Raffi (August 5, 2022). "Gaza: Palestinian militant killed as Israel strikes after threats". BBC. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-62440155.
- ↑ "IEBC officially gazettes William Ruto as the President-Elect". August 16, 2022.
- ↑ "Ruto Declared Kenya President-Elect as Officials Dispute Outcome". Bloomberg.com. August 15, 2022. https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-08-15/kenyan-electoral-agency-prepares-to-announce-final-vote-results#xj4y7vzkg.
- ↑ "Mass brawl erupts after Kenyan election as tortured body found amid protests". Daily Mirror. August 16, 2022.
- ↑ "Turkey, Israel to restore full diplomatic relations". www.aljazeera.com. Retrieved 2022-08-23.
- ↑ "Montenegro Government Toppled by No-Confidence Vote". Balkan Insight. 2022-08-19. Retrieved 4 កញ្ញា 2022.
- ↑ "Pakistan floods: Appeals for aid as 119 more die in a day". BBC News. 28 August 2022. Retrieved 4 កញ្ញា 2022.
- ↑ "Pakistan declares floods a 'climate catastrophe' as death toll tops 1,000". The Guardian. 28 August 2022. Retrieved 4 កញ្ញា 2022.
- ↑ "China's treatment of Uyghur community 'may constitute crimes against humanity', UN says". Sky News. Retrieved 4 តុលា 2022.
- ↑ Hughes, David (5 September 2022). "Truss wins Tory leadership race and faces daunting challenge as PM". The Independent. https://www.independent.co.uk/news/uk/liz-truss-rishi-sunak-balmoral-boris-johnson-b2160000.html.
- ↑ "Britain's new monarch to be known as King Charles III". Reuters. September 8, 2022. https://www.reuters.com/world/uk/britains-new-monarch-be-known-king-charles-iii-2022-09-08/.
- ↑ "Queen Elizabeth II has died". BBC News. https://www.bbc.co.uk/news/uk-61585886.
- ↑ "Armenia says 105 troops killed in Azerbaijan border clashes". BBC News. 15 September 2022. Retrieved 4 តុលា 2022.
- ↑ "Kyrgyzstan says death toll from border conflict rises to 36". Reuters. https://www.reuters.com/world/kyrgyzstan-says-death-toll-border-conflict-rises-36-2022-09-18/។ បានយកមក 4 តុលា 2022.
- ↑ "Hurricane Fiona: Canada hit by 'historic, extreme event'". BBC News. 2022-09-24. https://www.bbc.com/news/world-us-canada-63011195.
- ↑ "The Protests in Iran Have Shaken the Islamic Republic to Its Core". Time. Retrieved 5 តុលា 2022.
- ↑ "Queen's funeral plans: What will happen on the day". BBC News. 2022-09-16. https://www.bbc.com/news/uk-60617519.
- ↑ "Ukraine war live: Putin announces 'partial mobilisation' of Russia and threatens nuclear retaliation saying 'I'm not bluffing'". The Guardian. 21 September 2022. Retrieved 10 តុលា 2022.
- ↑ "Nauru's new President takes oath". Radio New Zealand. 2022-09-29. Retrieved 6 តុលា 2022.
- ↑ "Italy's Mattarella dissolves parliament, election set for 25 September". Euronews. 21 July 2022. Retrieved 6 តុលា 2022.
- ↑ Horowitz, Jason (25 September 2022). "Giorgia Meloni Wins Voting in Italy, in Breakthrough for Europe's Hard Right". The New York Times. https://www.nytimes.com/2022/09/25/world/europe/italy-meloni-prime-minister.html.
- ↑ Leali, Giorgio; Roberts, Hannah (25 September 2022). "Italy on track to elect most right-wing government since Mussolini". Politico. Retrieved 6 តុលា 2022.
- ↑ Braithwaite, Sharon; DiDonato, Valentina; Fox, Kara; Mortensen, Antonia; Nadeau, Barbie Latza; Ruotolo, Nicola (26 September 2022). "Giorgia Meloni claims victory to become Italy's most far-right prime minister since Mussolini". CNN. https://edition.cnn.com/2022/09/25/europe/italy-election-results-intl/index.html.
- ↑ "NASA's DART Mission Hits Asteroid in First-Ever Planetary Defense Test". NASA. Retrieved 6 តុលា 2022.
- ↑ "Historic search-and-rescue operation underway as Ian's death toll reaches 87". NBC News. Archived from the original on 3 តុលា 2022. Retrieved 6 តុលា 2022.
- ↑ Salahieh, Nouran (2022-10-04). "Hurricane Ian's death toll rises as crews in Florida go door to door in search for survivors in decimated neighborhoods". CNN. Retrieved 6 តុលា 2022.
- ↑ Trevelyan, Mark; Trevelyan, Mark (September 28, 2022). "Moscow's proxies in occupied Ukraine regions report big votes to join Russia". Reuters. https://www.reuters.com/world/europe/first-partial-results-show-over-96-occupied-ukraine-regions-favour-joining-2022-09-27/.
- ↑ "Kremlin announces vote, paves way to annex part of Ukraine". Associated Press. September 27, 2022.
- ↑ Troianovski, Anton (September 30, 2022). "Putin Frames Illegal Annexation as Part of Existential Battle with West". The New York Times. https://www.nytimes.com/live/2022/09/30/world/russia-ukraine-war-news.
- ↑ "Putin signs decrees paving way for annexing Ukraine territories of Kherson and Zaporizhzhia". TheGuardian.com. September 29, 2022.
- ↑ Reuters (2022-09-30). "Burkina Faso army captain announces overthrow of military government". Reuters. https://www.reuters.com/world/africa/burkina-faso-army-captain-announces-overthrow-military-government-2022-09-30/.
- ↑ "It is election day in Latvia". Latvian Public Broadcasting. October 1, 2022. https://eng.lsm.lv/article/politics/election/it-is-election-day-in-latvia.a476066/.
- ↑ Novelize, Andry (3 October 2022). "Fakta-Fakta Tragedi Kanjuruhan Tewaskan 125 Orang, Ratusan Terluka" selengkapnya di sini: https://www.cnnindonesia.com/nasional/20221003060036-20-855458/fakta-fakta-tragedi-kanjuruhan-tewaskan-125-orang-ratusan-terluka". CNN Indonesia. https://www.cnnindonesia.com/nasional/20221003060036-20-855458/fakta-fakta-tragedi-kanjuruhan-tewaskan-125-orang-ratusan-terluka.
- ↑ Budi, Mulia (7 October 2022). "Update Data Korban Tragedi Kanjuruhan: 131 Orang Meninggal, 547 Luka" selengkapnya https://news.detik.com/berita/d-6335770/update-data-korban-tragedi-kanjuruhan-131-orang-meninggal-547-luka". detiknews. https://news.detik.com/berita/d-6335770/update-data-korban-tragedi-kanjuruhan-131-orang-meninggal-547-luka.
- ↑ "(ភាសាប៊ុលការី) Радев насрочи изборите за Народно събрание". dariknews.bg. August 1, 2022. Retrieved 7 តុលា 2022.
- ↑ Niksic, Sabina (October 2, 2022). "Voting begins in Bosnia election, little expected to change". AP News. Associated Press.
- ↑ "37 dead, mostly preschoolers, in Thai day care rampage". AP NEWS. 2022-10-06. Retrieved 7 តុលា 2022.
- ↑ "Blast causes only Crimea-Russia bridge to collapse". BBC News. 8 October 2022. Retrieved 10 តុលា 2022.
- ↑ Adams, Paul (10 October 2022). "Shock and horror after Russia's wave of strikes across Ukraine". BBC News (Kyiv). https://www.bbc.com/news/world-europe-63199721.
- ↑ "នៅអំឡុងសមាជបក្សកុម្មុយនិស្តចិនលើកទី២០ បុរសខ្លាំងរដ្ឋចិនស៊ី ជីនពីង លើកឡើងអ្វីខ្លះអំពីស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចចិន?". Cambonomist. 2022-10-17. Retrieved 2022-10-20.
- ↑ ThmeyThmey. "លោកស៊ី សន្យាពន្លឿនការធ្វើទំនើបកម្មយោធាក្នុងថ្ងៃបើកសមាជបក្សកុម្មុយនីស្តចិន". ThmeyThmey.com. Retrieved 2022-10-20.
- ↑ "Sunak is next PM as Mordaunt drops out of leadership race". BBC News. 24 October 2022. Retrieved 25 តុលា 2022.
- ↑ "Elon Musk completes $44bn Twitter takeover". BBC News. 28 October 2022. Retrieved 7 វិច្ឆិកា 2022.
- ↑ "Diamond magnate Sam Matekane takes over as Lesotho's prime minister".
- ↑ "At Least 149 Dead, 76 Injured in Stampede in Itaewon, Seoul". KBS World. 30 October 2022. http://world.kbs.co.kr/service/news_view.htm?lang=e&Seq_Code=173416.
- ↑ "At Least 100 Killed in Mogadishu Bombing, President Says". VOA. Retrieved 7 វិច្ឆិកា 2022.
- ↑ "Russia suspends Ukraine grain deal over ship attack claim". AP News. 30 October 2022. https://apnews.com/article/russia-ukraine-europe-government-and-politics-3b563bd6f79f815c7e9f33505dd25334.
- ↑ Paraguassu, Lisandra; Stargardter, Gabriel (2022-10-30). "Lula defeats Bolsonaro in Brazil's runoff election, pollster Datafolha says" (ជាen). Reuters. https://www.reuters.com/world/americas/brazil-votes-heated-bolsonaro-vs-lula-presidential-runoff-2022-10-30/.
- ↑ "India in shock as bridge disaster toll rises to 141". BBC News. 31 October 2022. https://www.bbc.co.uk/news/live/world-asia-india-63452531.
- ↑ "Netanyahu seems on track to be Israel's next prime minister". The Economist. https://www.economist.com/middle-east-and-africa/2022/11/02/netanyahu-seems-on-track-to-be-israels-next-prime-minister.
- ↑ "Netanyahu, Ben Gvir win marks the elevation of Jewish Israel above democratic Israel". The Times of Israel.
- ↑ Dickie, Gloria (26 October 2022). "COP27: World on track to increase emissions 10.6% by 2030 - UN report". Reuters. https://www.reuters.com/business/environment/cop27-world-track-increase-emissions-106-by-2030-un-report-2022-10-26/.
- ↑ "Ukraine military in Kherson after Russian retreat". BBC News. 11 November 2022. Retrieved 19 វិច្ឆិកា 2022.
- ↑ "8 Billion: A World of Infinite Possibilities". United Nations Population Fund. 15 November 2022. Retrieved 19 វិច្ឆិកា 2022.
- ↑ "India to host G20 Summit in 2023, year after 2022 meeting in Indonesia: Grouping's declaration - World News , Firstpost". Firstpost. 2020-11-23. Retrieved 19 វិច្ឆិកា 2022.
- ↑ Peleschuk, Dan; Hunder, Max (November 17, 2022). "Russian missiles pound Ukraine power supply, fighting rages in east". Reuters. https://www.reuters.com/world/europe/ukraine-hails-chinas-opposition-nuclear-threats-2022-11-15/.
- ↑ "Nasa: Artemis Moon rocket lifts off Earth". BBC News. 16 November 2022. https://www.bbc.co.uk/news/science-environment-63643707.
- ↑ "Nasa Artemis 1 launch: rocket lifts off on moon mission – as it happened". The Guardian. 16 November 2022. https://www.theguardian.com/science/live/2022/nov/16/artemis-1-nasa-rocket-launch-moon-mission-space-live-updates.
- ↑ Somnang, Keo (2022-11-25). "នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ីថ្មី ប្តេជ្ញាផ្សះផ្សារការបែកបាត់ជាតិនិងស្តារសេដ្ឋកិច្ចឡើងវិញ". Rasmei Kampuchea Daily. Archived from the original on 2022-11-25. Retrieved 2022-11-25.
{{cite web}}
: zero width space character in|title=
at position 16 (help) - ↑ "ការប្រកួតកីឡាបាល់ទាត់ពិភពលោកឆ្នាំ២០២២បានចាប់ផ្ដើមហើយនៅប្រទេសកាតា". វីអូអេ. Retrieved 2022-11-23.
{{cite web}}
: zero width space character in|title=
at position 10 (help) - ↑ "Congress reaches out to Janamat Party chief Raut to discuss new government". Kathmandu Post. 1 December 2022. Retrieved 15 ធ្នូ 2022.
- ↑ "Ruling Nepali Congress emerges as largest party; wins 57 seats under direct voting in Nepal's House of Representatives polls". The Hindu. 5 December 2022. Retrieved 15 ធ្នូ 2022.
- ↑ "Peru's President impeached and arrested after he attempts to dissolve Congress". CNN. December 7, 2022.
- ↑ "China eases anti-COVID measures following protests". AP NEWS. 2022-12-07. Retrieved 15 ធ្នូ 2022.
- ↑ "China Covid: Protests continue in major cities across the country". BBC News. November 27, 2022. https://www.bbc.com/news/world-asia-63771109.
- ↑ Kelly, Fiach. "Martin to step down as Taoiseach in December 2022". The Irish Times. https://www.irishtimes.com/news/politics/martin-to-step-down-as-taoiseach-in-december-2022-1.4279883.
- ↑ "Cop15: historic deal struck to halt biodiversity loss by 2030". The Guardian. 19 December 2022. Retrieved 8 មករា 2023.
- ↑ Gray, Aya Elamroussi,Jennifer (2022-12-21). "A 'once in a generation' winter storm will impact nearly every state and cripple Christmas travel". CNN. Retrieved 8 មករា 2023.
- ↑ Solis, Marie (2023-01-01). "The Week in Business: Southwest's Holiday Meltdown". The New York Times. ល.ត.ម.អ. 0362-4331. https://www.nytimes.com/2023/01/01/business/the-week-in-business-southwest-canceled-flights.html.
- ↑ Craymer, Lucy; Needham, Kirsty (December 23, 2022). "Fiji's Rabuka expected to be next prime minister after king-maker party support". Reuters. https://www.reuters.com/world/asia-pacific/fijis-king-maker-party-set-meet-coalition-agreement-military-remains-call-2022-12-22/.
- ↑ "“九叶派”最后一位诗人郑敏去世,享年102岁|界面新闻 · 快讯". https://www.jiemian.com/article/6975104.html.
- ↑ Italie, Hillel (January 7, 2022). "Oscar winner and groundbreaking star Sidney Poitier dies". Associated Press. https://apnews.com/article/entertainment-arts-and-entertainment-movies-race-and-ethnicity-academy-awards-214e66b7e52909bdc64465e9ff4a1339។ បានយកមក January 7, 2022.
- ↑ Zabalbeascoa, Anatxu (14 January 2022). "Muere Ricardo Bofill, el más cosmopolita de los arquitectos españoles". El Pais. https://elpais.com/cultura/2022-01-14/muere-ricardo-bofill-el-mas-cosmopolita-de-los-arquitectos-espanoles.html.
- ↑ Muere Francisco Gento, leyenda del Real Madrid y único futbolista con 6 Copas de Europa (in Spanish)
- ↑ French actor Gaspard Ulliel dies in skiing accident, aged 37
- ↑ Meat Loaf: Bat Out of Hell singer dead at 74
- ↑ Thich Nhat Hanh, Zen teacher who popularized mindfulness in the West, dies at 95
- ↑ Serviss, Lew; Genzlinger, Neil (March 13, 2022). "William Hurt, Oscar-Winning Leading Man of the 1980s, Dies at 71". The New York Times. https://www.nytimes.com/2022/03/13/arts/william-hurt-dead.html.
- ↑ Wilhite, Stephen (23 March 2022). "GIPHY Remembers Stephen Wilhite". GIPHY. Retrieved 24 March 2022.
- ↑ Muere Leonel Sánchez, leyenda de la Roja e ícono del 'Ballet Azul' (in Spanish)
- ↑ Mills, Kelly-Ann (2022-04-25). "World's oldest person Kane Tanaka dies in Japan at the age of 119". mirror (in អង់គ្លេស). Retrieved 2022-04-28.
- ↑ Kenya: Mwai Kibaki, former president, is dead
- ↑ UAE President Sheikh Khalifa bin Zayed Al Nahyan dies aged 73
- ↑ Limbong, Andrew (19 May 2022). "Vangelis, famed film composer and synth pioneer, dead at 79". NPR. https://www.npr.org/2022/05/19/1100133193/vangelis-dead។ បានយកមក 19 May 2022.
- ↑ Semini, Llazar (28 May 2022). "Former Albanian President Bujar Nishani dies at 55" (ជាen). Associated Press. https://apnews.com/article/politics-albania-tirana-obituaries-ilir-meta-d76906b69b66956e9aef9c3379239d88.
- ↑ Takahara, Kanako; Otake, Tomoko; Martin, Alex K. T. (8 July 2022). "Former Prime Minister Shinzo Abe dies after being shot in Nara". The Japan Times. https://www.japantimes.co.jp/news/2022/07/08/national/shinzo-abe-dead-nara-shooting/.
- ↑ Angola's former president dos Santos dies at 79
- ↑ Fallece Luis Echeverría Álvarez, presidente de México de 1970 a 1976 (in Spanish)
- ↑ Claes Oldenburg, Pop Artist Who Monumentalized the Everyday, Dies at 93
- ↑ Former president Fidel V. Ramos succumbs to Covid-19
- ↑ "Al Qaeda leader Zawahiri killed in CIA drone strike in Afghanistan, U.S. officials say". Retrieved August 1, 2022.
- ↑ "三宅一生さん死去 世界的な衣服デザイナー" (in ជប៉ុន). Retrieved 2022-08-09.
- ↑ Bernstein, Adam (8 August 2022). "Olivia Newton-John, pop singer and 'Grease' star, dies at 73" (ជាen-US). Washington Post. ល.ត.ម.អ. 0190-8286. https://www.washingtonpost.com/obituaries/2022/08/08/olivia-newton-john-grease-singer-dies/.
- ↑ Los Angeles County Medical Examiner-Coroner (August 2022). "Anne Heche: May 25, 1969 - August 11, 2022 (53 years ). Case Number: 2022-08397". Archived from the original on August 18, 2022. Retrieved August 18, 2022.
- ↑ Jr, Mike Fleming (16 August 2022). "Director Wolfgang Petersen Dies At 81; Hollywood Star Rose After 'Das Boot' To Include Blockbusters 'The Perfect Storm,' 'Air Force One' & 'In The Line Of Fire'" (ជាen-US). Deadline. https://deadline.com/2022/08/wolfgang-petersen-dead-director-perfect-storm-das-boot-air-force-one-1235093543/.
- ↑ "สิ้นผู้นำสหภาพโซเวียตคนสุดท้าย มีฮาอิล กอร์บาชอฟ วัย 91 ปี". Retrieved 2022-08-31.
- ↑ "Queen Elizabeth II has died, Buckingham Palace announces". BBC News. 8 September 2022. https://www.bbc.com/news/uk-61585886.
- ↑ "Jiang Zemin, Chinese president who led 1990s economic reforms, dies at 96". www.cbsnews.com (in American English).
- ↑ "Pele: Brazil football legend dies aged 82". BBC. https://www.bbc.co.uk/sport/football/42751517.
- ↑ "Fashion designer Vivienne Westwood dies" (ជាen-GB). BBC News. 2022-12-29. https://www.bbc.com/news/uk-64122181.
- ↑ "Former Pope Benedict XVI dies at 95". BBC (in អង់គ្លេស). 31 December 2022. Retrieved 31 December 2022.